Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 6, 20 November 1862 — Ka poolelo a ka Bihopa. [ARTICLE]

Ka poolelo a ka Bihopa.

Ma ka la pule o ka 9 o keia mahina'Npv. 1602, ua hoomaka ae ka Right Rev. Bshopa o Honolulu Thomas, N. Sialey ka miaiona* ri Beritani«i, i hoouha ia aku ma ke kauoha e kukulu i ka Oihana Honmana 4negekela 0 KariHio ma »Hnwaii nei. Ua mahalo nui ia ke akamai no ka hiki wawe loa o ka loaa ana o ka olelo Hawaii, iloko o na pulo iu mai ko Uikou hiki ana mai ma keia mau kahakai. Ua liKe no ka ike o na kumu a pau nialalo iho o k'a Bihopa. Ma Mnkaio, Mok. 38, Pauk. 19, me ka 20, a penei na olelo ana i unuhi poiui ihu ai no kana poo» lelo oia la pule. Mahope iho o ka hoomana» hoomaikai, nonoi, hoonani, a hoolea aku i ke Akua, ua hai niai i kana pooielo, penei: "O ke kauoha hope loa kuia a Kriato i kana poe Lunaolelo, mamua o lawe ia ana aku i ka Inni. Aole no he jSKateaia ia manawa, ua hooinaka ia nae i ka umi o ka la mahope iho, alaila, o Petero a me na Luuaolelo, ua ao aku 1 oa ludaio ma lerusa]ema i ka la Penetekda, a ua papakik6 ia ekolu tau«ani kanaka, Ia w% ka Ekaleaia i hoomaka ia ai, a ua hoomahuahua ia 6ia. £ nana kakou ma ka mokuna elua o ka Oihana, pauku kanaha kumamalua. Ua hoomau lakou ma ka olelo a ka poe Luuaolelo, a me ka launa pu, • ilie ka wawahi batrena ana. a me ka pule. £tana mea i loaa ia kakou ma keia pauku JSkahi. Ua manaoio kela mea keia me» 0 lakou i na mea a iia Luiiaoleio i ao mai ai. Mm. Aole kela mea keia inea o lakou 1 hoomaka Ekaleaia hou nona iho; ua hoo* mau lakou ma ka launa me ki poe Lunaolelo. Ekoln, I kela la keia la, ua ai lakou i ka. ahaaina a ka Haku a me ka wawahi p*> lena ana. Jlka. Ua hoomaoa lakou i ke Akua, * makemake koke na Lunaolelo i mau kokua, ua koho lakou, ehiku kiakona, e hai aku i ka. olelo meika», a e papakiko, a e kokua aku ni iik hana lokomaikai i ka poe ilihune i » me ka poe nele.. O Pilipo a me K«kepn*J no, o laua kekahi o ka poe Kiakona i kohoia, He oihana m«u keia iloko o ka Ekaloaie & hiki mai» keia manawa A i ko Pau-1 lo wa i koho ia ai t Lunaolelo» ua ktli aku i» ma Asia a me Hel*»,« fc #Ukl| ftoi j k% oMo maikai. Ua kukolu oia i mau Ekale-1 aiamalaila, % ua hooiiloia on* WWI «lahu, | m i mao poo no ia u»au Ekaleaia; oohula] ekOie pap« Kahuna iloko o ka EkaleiU, ' ' X*m*m O na Lunaolelo, (oia Bioi na Bibopa.) na Kahuna. Mi koiu t na Kiakooa. Aia ma ka Mokuna !2oKolineto I, pauku {BS V O keia mau mea hope, aa pono ke t»oolilo ia ma ke kau ana o »a lima o ka Bi;hej>a, w ka mea, ua hoo|aa po&o ia oia e na Bī* bopa mamua aku ona. Fela i hoopaa ia ai

ka Ekaleei* #ii Lueaoleio, bo» oa B«hope. LVbete tako« m« oa «rabi latbi aku o»e ka pihi i ke «leke o KrVa oui to« iako«t \ «ak« eo ka oiaio, ea keoloke lakow ike ka«obM, M E hele oukoo • hei ak« i ka elelo « ke Akua, i oa lahui « paa.' f U« hele i Ber»t«ni« o Paulo, ua hai «ko i ka oklo oke ola, « uft kukulu » k« Ekalekia ilaila, « «« m«oao«o ia o Kri«(o ilaila. Eono heoer« nMkahiki mahope m«i, p«kele oini lo helele» ia kei* ekaleaia e kekahi poe malihini; no ia loea, ua hele aku ilail» ka Hihopa oj« hoi o St. Augu*Hin«, e heoikeika i k« ekfttcele, « mahope mai o ia mati« ko|M« k« ekateaj« « hiki i keia la. Va |»we ma» makou i keia ekeleaia » Pnuto me Auguaitioa i kukeilu ai; he ot«u B»ho~ pa ko ke ia ekaleaia, aole oae i h«ki ka mookahuna o keia ek«leam mai i« ro«n«wa mai a hiki i keia wa, ekolu hanen makahikī mamua aku nei, ua ike in k«4e komo ana meonahaoa kepono ole iloko o ka ekaleaia kahiko o ka Haku; ua hoopao ia ia mau mea ioo, akn, u« mau no ka oiaio o keia ekaleaia e like me ke knnaka i holoi i ka I?po o kona maka ; o k» lepo wale no kai ha«le'e m«i ia.ia, aka, o kona kino, oia mau Oo ia; pela no, mahope iho o ko hoomaemae ia Moa o ka ekaleaia, e ike auanei kakuo, oia mau no ia. O ke ekaleia keia o Bere(ane, kekahi ln-i la o ka okaleaia Kakoliia kuhiko a ka pf>e Lunaolelo i kukulu ai, ua olplo kakou i kein la ma ka "manaoio apokokol»,' 1 "ke manaoio nei au i ka eknleaia Kakolilu Heinolele. ā pela aku." Ua lawe mai nei makou ia mana»io ma Hawaii nei; ua nni aku ouknu ia Wahinekopa e hoounn ia inai keia mnnaoio, i na rna~ kahiki i hala he kanahiku, a ua hele mai nei maknu ma ke noi a ko oukou alii, a ine ka ae oluolu ia ana mai e ko makou nlii wohine, uo hele mai no naē makou iloko o ko Kristo aloha, me ka hai aku i kana ina'u kau* oha, ua lawe mai nei makou he hoomana In» wa pono i na Bthopa, Kahunapule, a me na Kiakona. Ht Hoomann i kukulu ole ia e kanaka, aku ha na Lunaolelo* a me ko lakou mau hope mai, nolaila, ua loaa ia kakou he ekalesin maemae loa, a ua loaa kana mau Euanelio, a me kona mau hooailona, oia hoi ka Bapetiko ana, « me ka Ahaaina a ka Haku, e hooko ia !nafa a pau. 0 n<i pule o keia Hooniana, he umi kumamaha haneri a keu na makahiki o ko lakou kahiko. Un uAuhi ia iho uei no e ! oukou i ko ano o ka haipule ano, ma kā ou-1 kou olelo ponei, 41 E hele pinepine mai ka punrfii i nft ol#!ō pane me ka leo nui." Ua ō&lo mai o Kristo, " Ina elua, a ekolu i nkonkoa ma kahi hookahi'mn kona inoa, e haawi mai no oia i ka e noi ai." Ina aole i hapaiiko ia kekahl o oukon, e helo koke mai, i loaa keia hooailena Hemolele a ka Harku; ina ua bapetiko e ia oukou, e hele mai noe hooiaioia ma ka hooailona, ma ke kae ana aku o na lima o ka Bihopa, e liko me ka mea i kauoha ia, i mea e hoomuknukau ai no ka hookipa ana ia Kristo la, a me ka ni ana i ka hooaiiona o kona kino a m| kona ko ko, ako, o kf mea malama no keia mau mea a pau o k& miAi o oukou i ko oukou mau hewn, me ka haalele i na hana ino, alaila, e loaa; ia oukou ke aloha ja e ko kakou kalahala, a hookomo ia aku iloko o kona Aupohi ma ka lani. 'i E hoonani ia kn inoa o ka makua, a me ke keiki, a me ka uhane hemolele, e like me ia i kinohi t • i keia wa, k mau loa aku ike ao pau ole. Amene."