Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 12, 1 January 1863 — Ke Kuokoa. [ARTICLE]

Ke Kuokoa.

Ia Hkl. H ka mea nana na ftfelo hooio e hiakeo ana i ka oielo o ka Paki|?ik& no Borilania Nui ( a i ka hapai ōui ka ia Bei«kaQ«i ka oi, mo ho moa lu ke auo o kona maiiao e huka olelo a ka l*afcipika i ka lilo ol3ētt* (auia i mea nui na na aupuoH* Europa e nana mai ai. Auhea oe e Hkl, H. no kou ike ole t olelo ai e nana i ka moolelo o Beritania Kui # i ke aU kaua i hala o ka 1805 a me 1816 a me 1819 i ike oe i ka oi inau ana o Beritania maīuna ona nupuni o Europa t pela mau a hiki i keia !a ( aia a ninau mai oo ha- - hai aku au ia oe^ Pela kona moooleio ma ke kaua aina, oia ho kni oi nui maiuna o na aupuni e ae o Europa, e nana ma ka moolelo o ke kaua inoana, ua knpaia o Beritonia Nui a me kona aumoku manutva o ka Liona oke kai, oia ka puuhonua o Biritania Nui, oia kona mau liina a me k»na mana, aka, ma ka ike akamai, ua liko pu lākou a pau, koe ka imi ana tna na mea kaua, ua oi no o Beritania mamua o Farani ti*a ia mau mea, Ke hooia hou aku nei no au* i ka mAna o na manuwa ā ine ko lakou inau mea knua mamua o Farani. Ma ka moolelo o Beritania Nui, me he inea la he pnlua a oi ao ka mana o k&manuwa Beritani <namua oko ke aupuni Farani inau ninnuwa, o tm mauuwa Beritanin oia iho ia oo ka ifio o ko aupuni Beritania a me ka io, a he inoa wale no ma kōn& honua ine ka hooi® ana mai, r No ka ikaika o ko Beritani nīau manowa a nse k&nui, ua ko«ie 610 ke aīii koi nui o oukou oia o Napof"na Nui ke koa o na koa, ua lilo wnle kona mana nui i mea ole ia Adimaraia Lord Haku Neleaooa, oia ka lanakiia o na lanakiln, auhea hou ua oi a« t manao ai e hai irtai ? Ke Alii Wahine Vitoris, oia no ka Moi nui nona ka noho aiii maluna n t(it akihi hap«kolu o ke ao nei a oi ae, ua oleloia he 375, 000,000 miHonk k&n»kft n ke ao n«i malalo iho o kona noho alii kiekie, pela anei kou Moi o Farani, auhea hou ua oi au i makemake ai o ike a e lohe ? I olelo anei oe ma ke Kuokoa t mea nou e kuhikuhi ia aku ai e ke hoa o Bertiania -Kui i»o ke aop#»| tof ka waiwai i ko na aupuni e «e o ke ā(* n«i l Auhea hou ua oi au i makeniake ai f Ma Parisa, 80,000 * ot ae ka po# e moe ana ma na wahi ino lo» a me na oa iike l«ua ma ia mea, «a ei «ku k. waiwai o " ka pne a pau ma Ber»tāoi maiiiua o kft poe a pau ma Fara«i. O tta alit o Berit«qi« Ntti ka poe waiir«i nui ma keao nei, aole oko Farani, auhea ua eii au i makemaka ai v a makee ai oe i kou •upuni Fat>aitt t E nana eaa na moolelo oia m«u aupwii i ike & pauko kuhihewa, O ka olelo Bt»rīJania ha olelo nui oki haoua nei ame ka oleio Walwai loa e like me ka nui o kooa ot, peia ka pāi ao> t> kooa oielo, auhee boo ua o» aO e oiak«flifcke ai e heole me ka enanao huahua i ka bapct o Beritaoia a me kou huhu i k& pepa Pakipika. Ke komo i makemake ioa ai o ko aupuni 4 o Farani s koi nei ia Beritania e ike koke t

k« Hema, oo koni mftkemalie ou< i* io«i «ole « kooko» k« Heiea, «}«t|g, «ok e bolo poao ke«t kio» Miiaa ma Meeien, in« tlto SerH«oi« e kuokoa k* He«t r alaii*, he m«oio {Mt q X«po(iooa e it«t lslo i» #ico, «km ( be ooi na ktek«« kokoke tna kooa ltisa ma Meneo, lohe wnhi keneta i lō»ft i« ia 30,000 • hiki i £ 90.0W) koa kona m o«ho nei malaila, he 10,000 koA wale nn k(t Aroerika i karit oui ai, o* holo pono na hana a oa ttlo i& l»k<H> k« Ukoo wah» i inaoao ai. Ntais. He ih* k« oi 6 Fartoi iko Eol* lani? Oleio ro*i piha oe lie aoponi iii nai o Berī(ama; ae, oia koo* hiea-*i a ikaika, 0 kn puka «ra|e uo ka e uko aole kumupaa, me ka pii ana o ka waiwai pela i pii ai ka aie, e oana ika poe kalepa, ioa oa nui loa ka waiwai kalepa o kekahi, alaila, oa oi palua paha kona aie i ko oa. kalepa e ae, mai kuhihewa e ke hoa. W. J. K. K ia Hoi-u o kn I'akiptht i>:—Aloha w. Maloko o ka Napepa Kuokoa o ka la 30 o Novernaba, 1862, na ike ia maloko oUa manao Pepa ka ol»*|o ana» "Ua menemene makou ika ike ana e kau ia ana ke pookapu o »a pna a Kamehameha eka Hihopa." Me he »cs Ia ma kela olelo ada, u« keeo ka inea na> na i kakaa ia kuinn manao no ke kau ana o ka liinn oka Bihop* maluna o ko ke. Alii poo e lilo i kanaka no ke Akiia. Pehen la ika Wft i no ia ai ua Alīi la e lilo i Alil no na kanaka, b ma ke ao »na, e hoolilo ia ia i kanaka ho ke. Aupueii' Ua kau no ka lima oha kamu ao maluna o kona poo, aole ma ke ano inaikai, aka, ma ka huhu no, pa pinenepine loa ua 'lii la i ka laaa, oole oia wale, akfl, ua poi pinepi» ne ia kooa poo e ke kuoaka i haahaa kana oihana inalalo o ka lima i kau ai ma ke poo o ua Alii nei i ka la i hoolaa ia ai. . Ma keia mea ake kau lima ana, ua keeo ka Nupepa, Kuokoa i kona hoolilo ia ana he kanak t no ke Akua; aka, aole nne i keeo i ka wa i paipai pinepine ia kooa lāe, a tne kona poo. No ka lealea ta paha o ka poe nana i kau 1 ko lakou mau lima, mamua ke kuma i keeo ole oi, a i ka hiki ana mai nei o ka poo a lakoa i makemak* ole ai, ua oki i keeo ana oe. Hoike loa ka nupēpa i olelo me ia ma kona nno i ke keeh, a huhu i ka Oihana Hoomana no a ua alii nei no i kauoha aku nei, a ae aku nei no e kau ia ka lima o ka Bihopa maluna h kona poo iho» Hookahi wale no ona pua a Kamehamehā i knu lima iho nei e ka Bihopa, a pehea la hoi kekahi mau mea a elua, i kau ole ia ka lima o ua Bihopa nei; aka, o ka lima lapuwale o lakou nei ao nei ke kau ae, a ua kau no maluna iho, aoa paipai io, a huki ia io aia nei, aole »w»hi V| lHanfc> ilw wi,4Je : w^-He naāOpo ka mea nana i kakau I kela ma« nao, a he mak«mtko hooioi paha, i olelo ia ae ai, uā menemene na makaainana, aua minamina, a pela i kuhi ia mai ni ua loa ;a mai ka menemene e nna ma ia ano. Mai kuhihewa kakou pela. E like me ka men ana i ae, pela iho la nt), aole ne ka pono o kona ki* no; aka, no ka pono nui o kona uhane. A e like no hoi me ko keeo ole ia aoa o na kuuiuao i hana aku ai ia lakou iloko o ko kula, pela no o keeo ole ia ai keia hana ana imua o ka iēhulehu npu ino oie, a hapai nieuioue ole e iike ?oe ka mea nat\a i kakau i kela ku*u manaoa ka pepa Kuokoa* iv -* f/ Aolo wale o f|oi« Alii Hma ia ma keia ano; aka, o na alii kahiko loa o na aqpuni naauao ma ka wa kahiko loa mai a hiki i keia wa, a ina ua poina kāna palapala kuhikuhi ia ia» oia hoi ka Holy Biblo, alaila, e pono ia ia e huli hou i kona mau koa, a hoomālimaiama iho ia iho ina ia mea. Paeeole.