Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 14, 15 January 1863 — Untitled [ARTICLE]

MP» M«BiS o kahaaōhanōa oml ki Iwm • km l»hwfctwfci i kap*ta mmi • l»ke me ko 9ibti aao, " ki Itbcri ili nlaala • li Hiw»ii PMkiH;" « : MMTft«.-::ai i kc nuaaD » k« i«h«i Hs«r«H mm)oko o lmia napepi, • so oakoo hni e n» «o* «o hoMniM o W ano bi» ioo o ka looro j&ratiftoo m« oei kti ikoookou oopep* " ka Hoko o k« Pikipika" oei, • no; ko ilikoo «lii k* Moi IC«mehsmeoa IV., • me k« Moi vabla« f ke h«i «ko nei, »• ro»o ke olioU o ko ookoa oapepa no ko kakoo kopaa e m«l»m« i ko kekoo mao potto iho maiolo o ke Komukan«w«i o ka eina • me kooa mtu kaoawai. No na makahiki eloa i hala ae nei mai ka v» mii o keia nupea a hiki i keia makahiki hoti, a o ka Boke alua keia o ko oukou Hoku Pakipika, ua ike pooo oukou i kona ano a me kana hana; oia hoi be nupepa ku kaa«ralts, no ka manao ponoi trale no o ke* la kanaka keia kanaka maoli i ooonoo a» e like me kaaa pono i ike ai oo oa mea • hanaia ma keia pae aioa iloko o oa makahiki i kaa hope ae nei, me ke kaawale hoi mai ke kuhikuhi ana o ka haule, a o kekahi kumu Ha»sii paha; ua noi na mea i kamailio ia no ka lahoi no ko lakoo makaukau a me ka makaukau ole, e malama poMei i ka maoa o ke ICuaiukena«rai; ua nui hoi ke kaoaloa o kekahi poe ike a me ka oaauao, no ke ano makaukau a me ka makaukao ole o keia lahui e malama » ka pono o k«»na Ku> mukanawai iho, a ine na hana .nui o ka mana ahaolelo o ke aupuoi. O ka roea nui i ma> n«o1«, oia hoi o kn ike pono o na kanaka Hawaii i ke ano maoli o ka hoohiki hemolele ma ke kanawai a me kona Baibala Hemolele; no ka h>K>ko pono ole ia o kekahi mau mea nt» e pili ana i ka pono hanau kupa kamaaina o na kanaka maoli, a me t»a mea e ae he nui wkle e pili ana i ka hooponoponō pu ana o ke alii a tne kona mHu makaainana malilo o ka maea nui o ka ahaolelo, ua nnoia, eo ka makaukau ole • me ka ike ole o na kanaka maoli i ke ind pono o ka hoo> hiki ana ma ka Baibala, a nolaila, nui ka honpaa'paa maloko o ia haie ma ke ano me be mea Ik e haalēle maeli ana kekahi poe i ke ano o ka hoohiki ana; ua oleloia, ua kau hewa ia kekahi mau kanawai o ke aupuni e noho nei, a aneane no kekahi (loe e hoole i ka mana o ia mau kanawai me he mea la ao> be ia he kanawai e papa ana ina ahahookolokolo e hilinai a e hooko iho. O keia kumu mnnao no ka makaukau olē o na Hawaii i ke ano o ka hoohiki hemolele, ke hoomaopopo hou aku nei; he kumuno, ' a ina e hoopukaia mai e na haole, he lahoi ike oie ka Uhui Hawaii i ke ano o k* hoohiki i oleloia ma ka olelo hemolele a kē Akua, hoohUei hemolele ē likē ana me kē Akua, a ina oi aku ia, alaila, he ioo ka hope; il'a inaa na haole a pau i inaopopo i ke ano o ka boohiki hemolele ma ka Biibala, a ua makāii lakou i ka hoohiki wahaheē imua 6 na aha a pēu o ke kaoawai iloko ō kēia āupuni, a ō ka mea o lakoō e ikeia, ua kue i kana i hoohiki ai, ua manao maopopo itt, ua haua oia i kela hewa me ka ike mahiua o kaha hoōhiki ana, a ua hoopili kanalua ōle ke kanawai ē hokhewa ia ia. . He mea nui kēia « pili pu ane i ka pomaikai a me ka poinō ō ka lahui, hē hanē hoi ua pili loa i ka ke Akoa kauoha hēmolēle, ua manao noi «a k| mēkaukau o nā kanaka Hawaii e ike pono i kēiē mea, ui pili i kā hana 0 ka ahaolēlō, oiā ka miia, nō ke alio ā me kont poe kanaka, alaila, i na aha a pau » hoonohoia e ka ahaolelō • mē kona niatt kā> nawai. He mei pooo paha kē olelo maanei, o ka malama pono « ke kanakā i kana hoōhiki iho, i hōohiki ai tna ka inoi ōke Akua ma kana olelo hemolele, oia kē kiileana nui ō ua kānakā • pau malalo o ke alii e hoolohe i na kaniwai t kauia no ka āina, ua maopopo ke mē ka hilināi oiaio āku nb, āia mālāiō ō na aoao hopmana 1 k« inoā o lehova ka Haku, kēkahi mākiiikau e tuh»kuh»» ōa kāhākāi 3 ike pōnō » ke •tio o ka hoohiki ana, ua piulelē nn na kanāwāi o ka aina i ke ao ane a na aoāo hoomānā malalo o ka lakou haawinā maikai, i ike kona poe kanaka i ka pololei a me ke ano o k« hoohiki an«, e melama ai lakou i kā poao • niē ka ma uhia o kē āupuni; ika; aole i hookua kē aiii i kōna mana nui maiuna o na hiākaāinanii a pau, e like mē kona hookohoi» mai e ke Akua, «ia lio U )• k« masiā hoōhiki • jnu i pili i ka lahnikānāk» i hiiwiia mai nini • malama, me ka nanaHliē i ke kohikuhi aaa o na āoao hoomana • nohō •na malalo oea. No keia oihana noi i koiia e k« kanawai, a im na «m • p«u e pili āoa i ka poao o ka a»ho aoponi «na ō ka lahoi, nolaila ke kumo tt««āō p«a o keia nupepā i kokoluia; oa nui na fttlapa)a i k&kaoia mau Hawaii aku nei e kekahipoeike poai« ma ka lakoa ao ana I Anonko, I »• wahi ako a poni ka honua »•», • ua, oa hala ka wa pouli o keia lahoi, • o« tii«iO lakoo k« iko pooo i ke aiio o ko noho «aa laālalō o na kaoawai • k« iL9itMikanswai. " Oiii paha keli aaea p<ilapali. oo ka mea, pelakawo o ke aopuoi e aoho uei; he aopnni, 4« oJil* he Kumukao»frai, he ahāolelo, he kanawai, hs mau hoo«nn« t ha 3athak, he pono kupa hanau kamaaina, he poao kopa malikini, t pala «ku. £i« ka nin«o t heft> )>•£ ko• ikft l«h«M HiWiii ? EUa no; he

B>a«po looim ke hookoi lokahlr ae* » ka aieaiāo • kokoa lka po*> like ola • pātt naleii o |k kaeōhe ofii • ka Moi, • Ik ki aw kakaoaha • oa Bibop« • M Halo i ka#oha aia ai .iM k*oa elaiā kmcMē t a hoekhe i»a k«aaka i pao i Ma ke at)ii nalooa iha, oo ka hml, o ka ke Ako« kaowa poooi oaaaoka hooea oei, aia no ma koaa lima kaaa peahi • hoomaemae ai i kooa aopooi. Nohea aaai keia lokehi ole? • aohaa mai ka | oaaapo «aa o kaaaka i keim mem noi? Eia oo; oo ke ao ana ana Krwt**oo, a iae ke koe o lakoo kekahi » kekahi, nolaiU, ua lilo ia i maa e hoooaaopa a» i ko na kaoaka hookui lokaha aaa a kaka i lu» lakoa maa pono iho, —hooiohe oa kanaka i k« keia noao aoao pale mea wale, a haalele i. ke kauoha a ka Akoa ia lakou poooi. E ooonoo aa kaanka, • e boonaftoao noiia ookou, a e malama i ke •opuni » ka Moi me ko ka Akaa aopuni aia ka naaa o ka uhane.