Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 6, 9 February 1878 — Ka manao lili i na haoie. [ARTICLE]

Ka manao lili i na haole.

"110 nkn ihi knpuai a pa ikd kni no ko kni ku iioi ini iuiiii," he puniin leein i kaivi:i;urm o lu) kaUeu polmi ; a lan U;v hnlnwiū īmikaiiiniuiu i Kiuim»knpili ran kn Pi>nk»»tii ilio ht>i, iw ' ,0 °" uialo'e ia unii ko ninkou imui lioolono iinn i ltn wii, i lolio (ikn ni i Uo linliunupulo o liolo bnlotn iini», o hooiknikii ium i kana lniiulolo piiipni Luimuiiikauinnnn; u 0 liono iinu hoi o hoaimi, « o nioiii in mui lioi kaim mim 01010 Uvio i nn Iniolo | a " ino iin nmliliini liooiimkiuilii iiinii." Aiio, ho meu pono o lioomnopopo in, «i« tnu luiiiKikou inaiino popn īiuikmmin lon, mt lioopuku nku miikou, im liko n like in niiikou īni lnhui o u pnu i noiio hooipo aini uio luikou. Aolo ho uien kopono iu kakon kn hoino wun nku i nn luio--1«, a n(.)ki hoi lio iiiiiiin kupoiio iin keknhi knlin ekuli'uin, o lwnui nku ni i nn liipu o konn lulmpni. No kn inou, un tunnuio nuikou, nolo iuo ko luio min i nn lnlnū o iin ninu o, l<u tnon o kokuu nmi ni 1 kn lioolioilioi miv i ko luikou uuui pouo, un pouinikni n iuo kn holouiuu lnhni IMUI.

Ho meu nu*u, n ho niea mmui'ia 110 hoi in loko o mnkou, uii\ i keh\ ti mo koi;i ium Kolm J3.ilotn; lolio plnepiuo in, niui l;u wahu iuai o ku [)oo o Imlo |ji\ua u»i>, m\mHiiuo "koo l.uin'iu a i«i\-Uo-un no ti:i Imola. 810 p:\inknli m\ popoino i k:\ loiio paiuipiiliu nmu mw, "no ka pau hu o na oihana aupuni i na huo~ lc, a ndc na kanaka llaioaīi." Ua mnopopo, uiti mniloko mni o keii\ m ui liolo b iloti\ «ua, o ulu piuopine ai, i\ o lioopulnpnl.iia ni hoi im uiniiiio liomuiiko-iiii i»lui i im hnoli». Auo, ho hiuiii kupouo ulo keia; oi»i, ko nmiu no kukou, i\uiimu iho, "Owni lt\ ko kukou mnu - eneini ?" Bo pokole :i mnopopo wnlo no ka hiiim», " 0 kakou }iuii"i ilio no ko Unkou mau euomi ino?" "lfo hooluiimlinmi e ti»lo ko kulii knlui kii" »iv\ akn i o i\ i o; e llulii ponoi iii loikou ilio, u e iioonoo mo I*3 akahole. 110 alole hoohulo ua ko kuhi Ijowa l<o kakou uihu hoololie noii akn i na kn 1 okule liolu'iia s\ ka poo ako LuiiumiikuH.iunnii, o hoino uun i le/i h,-io-lo, i k.\ hookimo, i ka p-m o ku oihana iiupinii, a i k» lioounikaulii ainn, n lie poe pouo ole loii, ho poe o pnu ai kakon i ka unike iloko o ua m;ikaliiki pokole. j Kupaii\nahi\ k.\ olino a ka lu i M-tnu 1 I kola a me keia miiniiwa, n nmkou e : lolie »ku ai, i k» pod holo ba!ota, e hau- 1 iiui miii "no k» pan o na hana »npuui i 1 ka liaolo," a nelo na kumika ilawaii, —ua ! hoopnii leoke iho tu iniikou in l.ikou, ao- 1 lo loa lakou i helo i ka Ahaolelo, no ka : pono o k<\ poe, na lukou i hoouna i« lu- 1 kou ilaila; aka, ua kono ia lokou no ka ' uuninwaliuii "pau o na h nm aupnni i ka haole," a o ki\ puu m&i ia lnkou ku pono; pela ka muuuo. Ua uiuuao auei Ua poe uku i ua auhau, e lioouna aku i j ko kakou miiu Luna e heie i ka Ahao- ; lelo, i poe 1-ikou e houo e lnwe mai i nu j huna aupuui h pan mai na haole mai? E hoouna anei kakou ia lakou, e kipnku ] aku i ka "poe mai.ko ka- . kou mau leapakai nku ? No ke kipnku ] aku unei i nn haole m'ui un uoho aupuni ] ae ko kukon hoonna ann i nu Luniuna- i kaainana i ka Almolelo ? He oiaio, ] kiikou o ka poo koho balotu, aole lon pela ko kakou man manao; ukn, m»nauli 0 ka hoolohe ana iikn i lea lakou nei tnan ! olelo, a mau kilekale haanui ana mai, uie he la, o ka lnkou hnna nui ia a kakon e hoouua nei, o ku hoopan loa nna 1 na liaole mai n>\ oihaua aupuni m«i; a me be lu, o lnkou nei nku ka poe pani aku nw ia ninn wnlii. I kela a me keia manawa a mnkou e lolie ;>i i " k \ poe o iu kinna," uu hoopau ko!<o iho ma.kou iu lakou ma kahi o ka Ole i Ladaiin. Ak«, mu keia wahi, ua knpouo ko komo ana niai o ka niuau, " Ua hiki mai auei o Huwaii ponoi nei i ka m:ina\vu e lawelawe puka ai nouu iho mu ua oihaua n pmi 'i" Aia ii)a kn hoopau ana o kela u me kein haku imikauwa auo nni mnlulo oua, be u\ua niau kom\ noonoo mua ana, a uie konu imi āu<\ hoi, i ke kuuwn iko :\ maknukau kupouo, mnmu» ae o kouu hookuke uua akn i un kauwu makiinkiiu lu. P«l.i n 0 mo keia. lim, hu mauao nui ko kakou e hookuke i ou huole a pau mai na oihaui* mipuni nkn ; ali.'ila, e noouoO a e iuii mu;i kaleou, uuiwauna pouoi iho o kakou, uo n.\ k.maka Huwaii ike kupouo, i loan in l.iknu ke akamai, ka noeau, u mo ka mak;iuknu knpouo m.i u.i oihaua <>upuni ;i p iu. E hoike koke mai iu lukon, u na makou no e. lawo i k>\ h.inohano nui kaumiha, e hoolulia koko akn i ko lnkou muu p.ip;t inoa hanohano; » e hooikuiku pu uo hoi 110 ka louu »ua o ko lakou inau liookohu. lle u.\ loai\ ia kukon, a he mea kupono ia Uawaii, e hauhe'o ltv\ ole ui, "Uuao o Uawaii." Aka, īaanno nnei kukou i k;\ puka una no o k<j keiki m ii Lahiiin iluua mai,-ua knpouo oi.i i l;a nolio anu nm ki\ noho LunakunaWiū Kie- [ kie? E kun auei ko kakoil hilinai, mai I ka anae una no o ko keiki mu nu uoho I kiiln o ka Pnn ihou, u noho koke no i j liiniii Dnto Nni? Ow.ii o ku k.iknu iaa;i 1 loio Hawuii akum ii, i huulelo koleo i na

malu kukni eoliiii o K>«kn.woli, iv miii ke iuv;nv» alolm no o Auwniuwno, a lawelawo i nii oiliaun poliuliu o ko Kanaw»i? E'lnii hou iu mni 110 anoi, uiti ku Ole mn Lnd«n». Mu ku innkou knl'ii «ria ma kein raou, nolo o ninkon nmnno hoole lon it» knkou [li>W»ii;,lio luki 110 ia kukou ko lnwelnWo uj:i kekalii man oihmm aupuni, e li- !;« ino iiii tulen» i loua mni.ia knkuu; (ikn, t> kn liiki f\nn itv knkon ko lu\voliuvo mn nn uihnn» kuhohnmi uma nn hann ii pnu lou oko uupiini,—uiti inalnilu ko niakou kiinuluu. OUu unumo i loat\-ia knkou i kia maimwii, ho wnhi lioomunnmn nini koin, o kulsv ni iu knleou 110 uu hooponopono niiponi hohonu nlai. lnii, ht) mnnno nui Uo knkou, o puu loa ku noho min o»n hiuilo uin mi oilmna nupiiiu o knkon; nlniln, o ku k>vkou, o nnoiioi», a e (īooknnnku pono ia knkou iho; iv e wniho niulie nku i na "lonloa kalnkalni Ih> inimuiiiiinu kii'loon " M hoonnnu«o pono i kn kakou inmi koi'.u, n o hooikuikn mo kiv hooiniinnwnnui unn, o loivn i v hvkt>u kn iko u uui ku noonu i tnv t>iha nn o iiono ni kiv lohnloliu iimo ko «upuni; a liiwu ia mn« mon, iilniU, niv Kiuikooputv no, o hni īniii, "uu ohn in I"