Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 40, 5 October 1878 — HE MOOLELO NO NA KIAI EKOLU. A ME KE Koa Opio Wiwo Ole; ATAGANANA! [ARTICLE]

HE MOOLELO NO NA KIAI EKOLU. A ME KE Koa Opio Wiwo Ole;

ATAGANANA!

[ Unoliii!) e kekulii peni manawalea no ku Iliwahiwa a ka Labui Hawaii.]

MOKUNA XII. HELU 29. ME MEA E kou nani e ke Aliiwaliine i keia wa—he mea e hoi ka hakukoi uim o na noonoo' iloko o keia puuwai, i jutne aku ai ke duke Bakiui--hainii. Ma ke ahon'.ii o na Lani, ke nonoi aku nei ou e lmli lioi aku oe i koti home, a nmhope aku e ike hou ia mai ai, wahi a ka Moiwahine—a e hele hoti mai ma ke ano elele, a ma ke'ano Kuhina paha, mo ka hoopuniia e kon man koa kiai a me na kauwa, na lakou e malanm i kou ola, i hookuawaleia aku ai kuu mau manao hopohopo, a i loaa ai hoi ke kahua o tia hauoli no ka ike hoo ana aku ia oe.

0 kau e pane mai uei ia'u i keia wa, he mea oiaio loa ia, wahi u ke duke, aka, ina ke ahonui o kou kiekie, e haawi inai ia'u i kekahi tnau hoike oiaio no kou l>aulele atia mai muluua o'u, i ole ai e lilo na hoomaaao ana iloko o keia noiauma i inau moeuhaiie liua ole. O kekahi meu pahu aa e hoohiehie ai nialuna o kou kiuo, be komoliuia, lie apo pulima a he kaula gnla paha. E lioi koke auoi oe ke loaa aku keia mau iiH'ii ? ivuhi a ke Aliiwahioe. Ile oiaio lo:i ia, i pane akn ai ke duke. E haalele koke mui auei oe iu Fanuii, a huli hoi aku i Eueiani? Ae, a ke hoo'uiki aku noi au, wahi u ke d ike. Ia wa koke no i palamimo awiwi aku ai ke Aliiwa.hiue iloko o kona keeua, a hoeu hou inai la i ku wa pokole loa, īne keknhi wahi liolowaa gulu nani uuku ma Uonu liuiu, i leuwiia nie «u hna kumn o konu iuoa iionoi, a paiie mai la me ka leo nahi'iiahe—Eia mai ka alana o ktiu liaku, n malama loa oe i keia, i mea hoounmao inai iu'n. Lnhiu aku hv ua duke nei i ku holowau ine kona niau liiua eluu, a hauleliou iho la oia ilalo nm kona īuau kuli, nie ka naau i hoopihaia e uu manao elmeha. ua lwlo a

Hoolmnini Munii i ka waiopua, Ilouleale i ke kaha 0 Kaunalewa, I hoohukoi epiha Kalanaiuaihiki. PSa okoa iho lu no kona kulnau iloko o ia miw sekon;i kuiij)olipo hopo Jou.

Ua lmawi mai nei oe i kou ae iinua o'u, no kou haulele koke niai, wuhi u ku Moiwahiua.

liiu wau muluna 0 ka oiaio 0 ka'u olelo e kuu huku Aliiwahine, aka, ke nouoi aku nei au i na puili hope loa aua oko ka.nu muii linia, u haalele ilio au iu oe

Aoiuihuie paioluu anu ua noouoo' iloko 0 ko Aliiwahiue, a uu lilo hoi ia he uieu uana e hoonuwiiliwali mai i kona ikuika, uoluilu, uu hiliuui uku lu oiu ilutia o kaim kauwawahiiu', a hohola inai la kona liiuu akau iuma 0 ke duke Bakinihama.

llopu uku la iiu eluki' nei i kelu litna pahipulu i hele wule u nepue, a puili uo la iloko 0 nu kuoiui j)Uiuehana, uie ke kiola pu ana iho i na lmawimi 0 ka honi -a ke aloha konikoui, (1 ktt ae ia oia iluna nm ka poluh'i kil.ikila 0 kona, oiwi. A mainua ae 0 ka hala una 0 ua inalauia ,6 w.ihi ana i haawi ue ai i kuua pune hope iuu, a ko olu hoi uu e liuuleliiu iloko o kekahi nliu poinu. ō haulele tnai ai i keia ola aua, u hiki hou mai 110 au e ilee iu oe u kuu lei iiHiiui—iiui ]inha « hoouluuoam

ana leo l\o >io nei tna ko'u tiiau hooulu Imkaka una, i moa g hookoin ai ltuu iini. A no lcti hooko una i kana olelo, huli ae iiv na duku noi iliopo nie na noonoo i helo a mokumoluinluia, me na kiwua a ka wuimnka e hoopuln ana i ka lihilihi, a ;.ntka aku k oia iwaho roe ka hswl»?le hope una i uu keena nei o ke AliiwAine Anne, me kona mau paia hoomanaonao, a mawaho o ka lanai, halawai hou aku la ko duke niß ka ilaelauie 13onaiiikiaka 0 kakali uiai ana iaia, a e like tne ko laua komo aua mai iloko 0 ka Louvre, pela no i alukai hou aku ai ka Madatne iaia nei a hiki i ka puka maalahi ana iwaho.

MOKIWA XIII. No Monsieur Bouanikial(a. E na makamaka holuheln, uahalahope ae nei ka uiokuna 12 ia kakou, rua na mea pili walo no i na papaolelo ann niawaeua o Aliiwahioo Aaneo Ausetiirfa a pie ke dulīi>-J3akinilmtna o Enelani, a oiai huli Koi lu oia. i kona one oiwi, nolaila, i lc«ia wa e īmliu ae bo kakou hoonioali.kamailio ana noM Bonaoikiaka ke kanaka kalej)a, anoai ke hoomanao nei a haomanao ole paha na

makainaka lielnlielu nonu, aka, ke nonoi ia aku nei ko oukou ahonui, mai hoopo-

Ua kauo huluhuluia aku la oia e na Imia koa nana i hopu iaia a hiki maloko. 0 ka pakaoa Basetile, a ilailu oia i naue aku ai me ka haalulu nui iwaena ona pualikoa, i hele ka oiwini o na elau pu a hahani imna ona. Mailail» kona kaualu|>e houia una aku a iloko o kokahi keena i eliia ilalo o ka honua, a malaila oia 1 noho hoomanawamii ai, iloko o na hoonauk.uki a me na hoinoia mai, ao ka poe kiiuwa hoi o loko o ia wahi, i ko lakou hoomaopopo ana īnai i ltona kulana keonimana ole, nolaila, ua hoohalike mai la lakou iaia nie he kanaka makilo la.

He hapalun hora paha mahope iho oia Wa, ua liiki nmi la kekahi luna no. ka hooki ana i kona aiau hoehaehaia, rao ka 'haawi ana umi i ke kauoha e laweiii keia, ma ke keena leahi e ninaninauia ai, ak-a, o ka inea man uo ua lawehala, aia np ma ko lakou niau aeena hoopaahao pouoi e uieleia ai [akou, aole uae i manao nuiia aliu o M Bouauikiaka,

Ua hopu lima ikaika )a mai la oia o na leoa kiai ukia, a alakai ia aku la tnawauna o kekahi litona, a hele aku la ina kekahi ala oloii kahi e ku aua na koa kiai ekolu, we.he ae la lakou i ka puka, n kulai ino aku la iaia nt-i iloko o kokahi wnhi keena pepeiie, he wahi paiuikaukuu wule no lvo loko a tue kuhi noho hookaāi, kahi e noho inai ana kekahi luna nui.

0 keia luua nui, he kanaka nona na helehelena inikiiimku iuo a mako-nn ke hakilo aku oe—ku ka ihu ilnua, halena[yua leona mau papalina a uhekeheko lauua ole, a ua hele no hoi na walii liuika a pioioi lua—koliu ilio liilii lianau hou, aolie i kualeaa loa ae. 0 kona a-i, aohe i kaiiaiuai k« loihi a /mi nepunepu av hoi, a nolaila, ua uuuia iho kona wahi [>oo a poupon loa, a he kohu honn k« kii e hoohalike ae ai, ka hele a hoono'uno'u lllil.

I keia wa, ua hoomaka aku Ia ua lana niii nei i kn niela an.i i kii lawehilae Ku nei imiia oua, m;i nu meu pili i koua ano kristinno n nie kona inoa, koua niau niak'uhiki, kti oihaiiu a mu kuhi i noho ai; ia wii no i pine mai ai ka Imvehala, o lakuisa Bi>ri;tfiikiaka kona uona ua inakuliiki hu 51, u he kauaka kalej>i oia. e noho una iiw ka nie du ros3oia, Heln 11-. Ia wa no i hoomaha mai ai ua lnmi nui iu*i e kakaolelo loihi, rne ku uieniele hou ole mai. Kamailin tūai la oia nui ua nn:a pili i ka poino o loohia uiai ana tnalunii o ke kanaka, nona'ka hana ana ī na mea kna i h pono o hi lehnlehn, m« koua }iakui pu umi lioi i ua.haua u me ka mana o ke Oaelinela, ho kanaka i hiki ole ko kue ia aku o kekahi raea. Iwaena o kana ' kamailio ana, nana ikaika tnai la konu man maka hnlili roaluna o Botiauikiakii poiu.o, mu ka pane kalali mai iaia neij e-no\)noo uo keia kulaiui ku")ti(ikii a kauumiia, nku, 'ua !,iw*iC na iioonoo iloko o ke kaiwka kalepa no ia iti:ut mua, (Aoie i pn;i.j