Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 47, 23 November 1878 — E D. B. KULANUI, AOLE AU ME OE. [ARTICLE]

E D. B. KULANUI, AOLE AU ME OE.

M;i ka ike ana iho o'u a me na maleaainana o kuu :iina uiakualiine o liohala i kau kalai manao ana e ke kuhikulii puuono kanlnna o Kohala Akan, jna lfa palapala ma'ialo i ka lunamakaainana a na. inakaainana j hoikeia mn ke Kuokoa, a i kakauia hoi e kon pulima, Nokila, ua loaa i knu |ieui lea }iaawina oi o ka wiwo ole 3 e ku aku nei iinua ou īno ija kikohu maemae o ko'u lunaikehala, a nialalo o keia mau kumu knn peni e niau kaupe aku la, a ma kaanapu e ikeia ai ka mvila. 3 Ua oleioia nia ka hapa i.-iua o na inauao nialialo o na makaainana o Kohala, iua ku helu 33 o ke Kuokoa, penei, na hui pu aku. la ka npana holookoa o Kohala ma ka uiahalo ana i ua luuamakaainana la. Ma keia kalai manao ana, ke luliluli nei ka welau okuu niakapeni, a ho mea hou auo nui keia iloko o nei an holo o ka naauao o na Paeaina o Hawaii. uui ka hoolilo aua i ka akahi hapakolu e liio i niea okoa, a ma ka liio ana o ka apana holookoa o Kohala e mahalo kiekie aku iaia. E kun makamaka, e hookuu no au ī kun ]>eni me ka puhikaua oi lua o ka \viwo ole e iko oe iaia, he mea akaaka loa, a he aniani hoi imua o ka mea ola uioāne. 0 ka poe i manao nni, a o mmno ana e liookaawaie mai lea poli paa mai o M<a wahine mare, a pela hoi mai ka poli mai o ke kane maro. he oiaio, o lakflff kai mahalo 1 ua iunamakaainana i)yi—a he mea pohinihi ole loa ia, a he muliwai . hoi i akaka e like me.ke aniani. A oka poo no lakou na liapakolu elua rua kii.u aoao e ku wiwo olu nei, o kajiaia lakou lio poo a aole hoi lakou i aa e ka[īulu wale i ka hanohano o ka apana o Koliala malalo o !<a hana kapnlu liope loa a ka eleia i hoounaia ai imua o ka Hale Kan Kanawai o ke Anpnni, ka hila kanawai hoi ana i lawe mai ai ma na la l)oj)f: o ka noho ana o ka Ahaolelo, ke kanawai hoi i kapaia he Kauawai Kapulu lluokinini.iha. A mahope iho o ka manawa inua i hoikeia ai na bila la, ua hlo iho la i niea ole malalo o ke.kahi ulia. iWn keia hi)a n na liinaniakaiiinana »"i i niauao ai, 'oia kekahi pilikia niii o ka apaua n Kohala.—He oiaio, nok iw mr oe, o ii'eo me ka hapa hope o ka paj)iile hulu o keia wahi tntmao. 2 Jla ka lielu 4.0 o ke Kuokoa, nona lee poo, "he kino uhauo no, hu hana nae na ka mea ola haun." Malalo o keia poo manao t- ikeia ai na kalai manao a ke knhikuhi pnnono kanlana o keia inau la. Ma keia kalai olelo ana au e knu hoalanna oiaip o ka poai hooka'ni, ma ko poo a nie ke kino a me ka hiu o kou .kalai iuauao ana, lie oiaio, na kukuluia malntia o ke kahua o ka lili a me k% hiliuai poeleele inalumi o ua lunaiuakaainana la, k i nn'a naiia. i hooikaika i ke kanawai oki mare, kn kuniii nui au i hiliuai ai p kaawale uiai ka hei'iha inam niai, a i kn ai ka apa a ilawaii a ka mokii nui, 3 0 ke ano nui o kou īuanao nia kau pane hope inai uei, na liooiiio iho ia oe i ka n»'.a ula uhnne lie iioloholona pnpule, a lie hupo hoi. Ma keia mau manao aii e hoike niiii nei, e hiki no ia'u ke paue aku ia oe me ka liawanawana uiaikai, na ne)e oo i ka mimao ole, a aoh,- |ioi i ku{lono ko kea hanoliano i hooiliia maliina ou, oia hoi. o Kuhikuhi Pmioin: Kauinna. Hu oiaio, aoli l aii ine o". 4 (> kou lioiki' ana loa.i uei, ua hoohiluliila ia ka npana o l\.ohala,,ioa na m:in;to kne i ka lonamakaainana i ma ka līiwaiiiwa a ka Lahni, ka nupepa " Ko ilawaii Pae Aina, ilelu 3S, nialnnaaeo ua inoa ho 20 i hoikeia. He (liaio, a"]i> oo i* noouoo pnni) i ka heluiia w.iiw.ii io o tu> manao o ua mnkaaihana h- •?!' i.ln>ik'" i ko lakou oooiu ij>. O-ka hoohilahil.i a'H'i i;i o ka ike f k;ilo i U.i-

jmi)u ia e hookoino i\Un i»ali\ila'i luiuololo lioomaemae, oia auei )<a hpohilahila ? Nu liou i)o 00. 5 Ma ka niana liea la oe i hele akn ai « nioaniiiau inum o ka poe naanao io a i ike hoi i kahi i ino hoomaemae iho malaila, no lako» hoi na inoa hanoiiano i hoikeia ma lea Hoku Loa hoala hiamoe i T«a w XoTīfwāuTPSe Aina ?" Ue elele ane^Mllīooīmaiīaku e kekahi Aha Koronero o keaupuni ma ka ninaninau aua no kekahi hewa [iaha a liewa weiiweli paha i hunaia ? 000 anai ieekahi kauka kaahele iwaena o na lahui mai e ninau ana ina mai ? HaiTia piha-—Aole loa he kuleana oti-in"viia o ia poe, a no ko lakou ike aole ou knleana iki, nolaila i hiki ole ai ia lakou ke bai maopopo mai ika io. Nolaila, aole au rae oe. 6 sla kon manao hope i olelo mai nei, no ke kauo iloleo o ka hoopunipuni a rae lea hale i aoia ai ilokd o na makahiki i au wa!e aku la. Ma ka'u pane naauao imua ou, ho-uiaio, aole loa he wahi talena maikai iloko o kou puniu, a |io ia loaa ole ana i nele ai kou lunaikehala i ka hoike ana i na momi kiekie o ke kanaka naauao. Nolaila, aole au me oe. Ma keia, ke hoopau nei au i ko'u Ttamailio pu ana me oe ma keia hope aku, oiai, aohe ou puuiu. He nui na ialena ma ko'u waihona puniu, aka, no ka waiwai ole o kau kalai manao ana, nolaiia, ke waiho nei au ia Olapa ka Uwilii, ka inoa ia o kuu maka peni. JJo ka Luna Hoopuka a me'kaLunahooj)onopono ko'u aloha waianuhea, a o ke aloha kilihuue hoi i kuu poli kai na keiki ]joonoho hua o "Ko llawaii Pae Aina." Owau uo me ka wiwo ole, ■ Geo, W Kalohai. Halaula, N. Kohala, Oct. 30, 1878.