Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 52, 28 December 1878 — HE MOOLELO KAAO NO KA NAITA ROKEKILA HINEDU. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KA NAITA ROKEKILA HINEDU.

[I nuhiia o ka poni manawaloa a .losojilt I 'oopoo no ka 'lliwahiwa a ka Lahui.]

MOKUN T A 11 [. HKI.U l(i. IKEIA wa, pnne. liou nmi lu o KokeUilu iuiua o koua piin-kalaluila, oia ko alii Bowiiloved.i. E kuu Sewatovoda oiiMo, ka hoolu o uei mau iwi, tni ili mai malunu o kau kauwa aio uui nei ku liaawiuu koikoi a ino ke leuiiīnuiiu, aolepaha e louu ana ia'u ho wu o kukui aku ai i lokomaikai no ka lokouiaikui imlena 010 a'u i aio lou ail uo ka meii, ke ike nei no kaua, o ko kuuu si'konu liopo lou keia o ku halawai kino aua a pnnai nku he īnuniala olelo uo ku 01010, a aui ao Ueiu sokona, ho mea uiaopopo uiai iu manawu aku, he \>ono ko kaiwiu aku iu niunuwa lio uu ])olnhihi no kuuu, no ka inoa, o ko olu ana o ko kunaka ma koia ili honuu, ua liko no ia mo ko luunulaau \iama, a hiki mai leo kikiao mukaui akau, uia hoi, u-la ia ao lu uu kunui ulu oliaolm uliuli lu u liuli [)U uku la leonu kino nuni a [inu ue la kona holnia ana nieu ola k«jm iwaonu onu kuui o l;a waonaiiele—a pelu pu ]iuha uuanei kekahi o kauu ; iika, uolo nue kuuu i iko ia meo, o nu Lani wale no kai ike. -Mo ka munuoluua 110 īuio i kuu lioupo, ko niaiuio nei au e haluwui a o liui hou aua no kaua iloko o ka oiu mau nui keia ao, u e loaa ana lie wa no'u e hookaa aku ai i ko'u aie ia oe. 0 ku'u leo liope loa ia oo o knu Se.watoreda, mai ]ioiua oo i ku'u kauoha ke lele kou hauli a oili no'u, u ko iko oe i ka houiiona o ko'u pilikia, ulaila, o imi ae no oe iu'u, u ua īiu Lani o kokua iaoe, nolaila, e aluhu auanei, u o ko'u uwe i kuu madame. I koia wa, Uukui iho la laua iua alohu hopo loii,a kuhu aku ]u o Ilokekilu lielo nio īiu wuiuuika e halnku anu mu kona niau j)<ijialina, a o Sewatoreda hoi, kn aku la me na lima o puili aua kekahi nio kekalii, nunu aku la i konu hoaloha e kuoe hole una, aka, o hoomanao oe e ku ini'U hehihelu, ho mau hehinu kana nu ko kiinaka naau koa, u he. oiwi hoi no ku meu olu uhane, a he puuwui hopo ole kuna.

A-liulni iki ka Sewat<ivcdu kn ana mnlaila, me kona niuu ouohi e kau ]>ouo ima niulnuu o llokekiln, ike nku lu iu na uiio nnlo loa uku o llokekiln mui konu ii<\! aku, nolaila, hoolmli ne la iar"~i kmm īnnii kapuui a leui pololei uku la 110 ka hahulii.

luin i kmno uku ni u hiki nnu i ku rumi hooki]iu, ike uku la iu I uu Nailu .llulio 40 o nonohn mui aim, u e lilo lou uun lukou i ko kuiuaknmnilio no l;e--kulii kiiiiiu nno nui, u i k<> laI;ou la iko ana mui i ko ia nei komo unu akn, uni mai lu ki'knhi o lakou e helo akn koia u

(.iiiolio iho ma konu uoao. IL'h' akn la no hoi leeia a noho iho lu, it i.iia iH'i no lio.i u no.lio ilio, hawanuwnnn nmi In ku īneu iinrtu keiu i ]ieahi mai, E ko koa Sowat<ireda, he liioua kuumaha ko keia wu e hooalii nei innluna o ku Moi, iu> ka niea, in makou i komo mui nei iloko nei, lolie niui la mnkou un uno pupiile loa ia ka Moi V r nludimiru, u no keia lono kauuuiha kn makou e kauiailio ne noi i mea e puu ai kein pilikiu.

Ninnu aku lu o Sewatoredu, j>eheu ku onkou mea i kumailio iho uei.P L'nuu mai lu nn Nnita uli nuuuio īnukou e kii i ku Jloi J.<:i'owuln, u e hele kino mai in.e hoolaiialnua ne i k«ia uuo inuiiao uliiahewa o ko alii kn M.oi. Oh'h) uku" !n o Se\vutored;i, iuu.iiela-, o koia wule iu) ku wn pono, o i hoopolnluhi lou olu ia ko ko alii Vniadiniiru noonoo i;uiiid;u.

3S r 0 kt'W !l I {P a ''' hooholuia iho ln l:o kn Moi Tercwula kii ia,jiolailu| ku ao hi nn koa Ih.le-nnn ino ||(Hili;uninnii olu n me iln Imuu muiua

lioi, i\ jmka nlni la lakou iwalio o ksv lialealii n kmnoe lou uku la i ko Uo alii Howatorccla halo knhi i iioonialiā ai ko lnkou mau iio, u hooa iakou ilaila, hekau ao la l<olu a mo kuia o uu mnn Bnlogavia la, u liao aku la 110 ko lakou aina kulaiwi.

lu lukou i halu niui ui niai ka lnloulii niai, ua koiuo uku lu o £cwutoied.i iloko o ka vnmi moo. o kn Moi, u ilnilu in i hulawui uku ui tne kunu inad.uao a nn: kekalii mau hdo 4, o huvoluwo unu no ku Moi. Ilelo aku !u koiu uku iho la niu ku uoao o l;a i\loi e moe aua, nana iho la i l;ona mau luoliionu uu hole a kunuhihi, a liuliu iki kana ku uuu, huli hoi mai la iu a noho iho la ma l;a ;ioao o kann tnadime, u j)aholu iiio lu na olieu o kn hakiinn. Mahopo iho loho in uku lu Ua Moi e hoohiki ao. unu i ku inoa o Milolika, a uuwo iiio lu hoi—A liiilin iki—luili mai lu oia n il;o mai lu iu Si'U'aioivda, u iiinuu mai lu, unlmi o Milolikn? P.-uie nkii lu o S<?wutored'i, kol;ol;e hoi m;ii, a he nui wale uku ua olelo, e lilo ni he niua hoopnu īnanawa. ole 110 ka iue<i knknu ke hai aku a pnu. E pono iu kuua o ka tnea heluhelu e hooj;o]o uku i |;o llokekila ineluni u liulawni ni;u me iu, e hoolilo unu i kauwuhi o kiuui uiuii nihela i wahi o uo ka holo. aiiii, a o kuhi koenn iho i l;oe, houlilo a,kii ];t iu i Uitj)u huhi hea kookeo nona, u mo ia uiiiu men, hoonnui aku la ia i !;a hele niin, uole i emo, hala loa aku lu iu muwnho o nu home kunuina, u ke motio hookokoko liilii aku nei hoi i ku niiu o ka ululaau. laiu i hiki aku ai īku liiii 0 ku ululiiiiu, luili uiui la ia a imnu niai 1 l;e kulnnakauhiile, liiolo iho la nu haawe koikoi u ka maku, a puaua mai la iu he mau hopunu olelo kiiuknu Eke aliiwahine o ke kukulu hikina, i hookuhi a'n kiei hou ana aku mulunu o kou mnu hioua nani, ā liele iie kuniuheie ma ke ala malihiui. He oiuio, ua lilo oe e Kievu i liinu-walime o l;u haalulu ui ko liusia u puu, oiai, o kou jiutnviti, he nlii jmkonul;onu iu no ke kahu;i kauu. Ke iko nei no hoi au, he wiihino oo i hoaahu ia i ka auhu oleele o l;e kunikuu, no l;it mea, ua iialn kau Moiwahine hiwahiwu i ke ala lmnu pohihihi, a o kulii hoi ukeiu mau iwi e hele aku nei. Ano, l;e ku nei au ma keia wahi, ii ko hoohiki nei lioī īiiu l;a inou o Tisen:nobogivina, a nm l;a inoa hoi o ko'u inuma nolio moana kui lipolipo. - Aolo lou au oae e hono hou e kiei mai mulunu o kou niuu hiona, u helii hou aku pahn i kou lepo e Kiovu. aiu a loaa aliiwahiae, a o kuu liaku hoi.

Nolaila, o ke alolia ka'u ohauwiakn nei, nn kein aheuhe laumakani e lawe ukn a pahola ilio mui o a o o kou mun kuiuulu, u l;e uonoi pu iio nei hoi an i l;o nu Lnni nhoimi, o, uiulainu unUi i knu jinlekiuia ihiih'i u hoi liou uiai au nio l;uu Moiwaliine alohu. JSIc keia muu leo welina alohii, huule iho lu konn miui kuli īiulo, lolm ae ht konn mnu onohininka i l;a lani, ii ])iialia ue la i nu leo uwalo i na Lani. E l;a Makun nloliu iiuleuaole — Ke il;e mui nei no Oo uu j>oij>u iu ilio uiiikou ii jian o lui ponli eloelo o l;o kanmahn, niiimuli o kn linin uua uku u nalo 0 ke.kahi u Kuu inau kauwii, ku inen hoi u Kou mnu iku i il;o iii i kuiia hopenu n' nie koua wuhi i uido ai. Eu, -v ku Mauiuv, eia Knu knnwa haalinu nei ke, hookohi nku iiei niu ko alu e hilei aku ui i kalii <> ko mukou Aliiwuhine i holo ai. il nolnilu, Nnu no' e ulakai pololoi nku i ]\au kauwii noi ina'ku ulu e {lomaik'U ui knnn huakai, Nau uo.hoi o inalaniu i k» pn]iJ;aun ihiihi o ku kulauakuuhiile. o Kieva a huli hoi hou aku uu me Kau knumi noiiu lee kunikuu u me ka ehaeha mukou e ike nei. Ku hou ao la oin iluiin, īi huli nku In, mo ka hooniau nnii 1 kn hele imua,' a o ka 'wa uhialii ia ana e kuoe malie aua. lai.n i l;u])oo pono iikn ai iloleo o kn hihi|)ea o ka ululaau, ii oiai noi kt> alii la o iho uku una i ka ilikui, aiu hoi, kcv kolo mni la l;c; kiu hui iniki o ka wno, unnhea mai la hoi ko ala o uu oho lij>o--1100 oia nkn, ke ano nianliawa loaaku ln 1101 na, leo hauwnlauu o un inunn, a'|;e no-ho mni lu ku lai j>a,puheu īuilunu o ka. ululnuu holookoa. (A'Jc i p:.ut.)