Ko Hawaii Pae Aina, Volume II, Number 28, 12 July 1879 — HE MOOLELO KAAO NO KE KOA OPIOPIO WIWO OLE MASEPA! Ka mea i hiki i ka Pahu Hopu o ke Kalaunu o ke Aupuni Liona! [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KE KOA OPIOPIO WIWO OLE MASEPA!

Ka mea i hiki i ka Pahu Hopu o ke Kalaunu o ke Aupuni Liona!

A kau i Kiloliana, i Kaupakuo Ilanalei. i [Unuhiia o Mnse Mnnn noka Hiwahiwn n. Ua Lahui.] | MAHELE I. j lIELU 2(3. T KEIA wa i hoea inai 01 ko alii nui -L I)omiti»no me kona punlikana liolooko«, me ko 1-ikou niau l«ko popehi kannka he nni w«k\ he poe leeia i like ole ko lakou mnj aaho, be okoa lon ka aaliu o kela a me keia pakahi o lakou, a lie nui wale 0 na mea Knla a ine na me» dala a me na meii hoonani e ae i kauia maluna 0 ko l>ikou pap'ile a me na aaliu o lakou, ua kahiko hikou i na mea nani Wrtle no o ke ano hookano a me ka haaheo, ua paa mau ko lakou mau aahu i k* po ame ke ao, ahe poe noho mau me ka makaukau i na wa a pau, a 0 na m lio, ua hoohiehie ia me na kinohinohi ano e, aole keia he poe koa maolL no Sekotia, oke alii ponoi keia oka poe powH me kona poe, a he»ha la ke kuinn oko lakou hiki aua mai imua o ke kahua kaua ? I ka hiki ana inai 0 ua poe powa nei imua oke kahua knun, kahi a'ke koa opio eku hoouiannwanui ana, ua huli kokeiku Ih ko Mtisepa nanaina iua poe nei, me kona honmaopopo potio i ke Htio 0 keia poe. Me ka leo nui i puana ae ni o D.'mitiano i kona poe, Imua ona kokua o'u. Me ka eleu nui, ua hoopuni ia ae la 0 Maeepa e na koa 0 k.-i inahele inua, malalo o DomitiatJO, he elima hanori ko l.ikou uui, ua hemo koke ae la ka p;iliikiiua a Douiitiano, a honh ae ln ilun.i miimua pono o knna nlo, e hoike aku »n» i kona miui koa o ka wa ia e kana ni, ia wa i hohula mai ai na linia 0 ua poe powa uei me ua mea kaum imun oke koa opio me he mau ao opua ln e aumeume nn.i i ka lewa, ke hele la a "hihihipa lua i ke oue 0 Kahualo.i." 1 keia w«, ua hoao mua mai la 0 Domitiano i knna maka ihe a me ka WHla .Hua mai i kiina pahikau» maluna 0 ke koa opio, me kona mnnao e haule ana 0 Miisepii imua on», aole nae i hookuu | pnu mai u.i alii pow» nei i kona ikuika j n pau, i mea e hinn ai ke koa opio, aka,; uh hana mai uo oia me ke ano henehe- 1 ne, ni-i nae, aohe ana ai i hookau iho | m-.ilnna 0 Mns?epn. 1 L> manawa, ua ike mai la na koa o ua ; »lii powa uei i ka hoohokai.i e ke koa 1 opio, oiai, na hala-hu ae la kana o-ana ' ihe a me kana hauna pahi ana, piuie ae I,i kel» a tne keia koa, ukahi -wale no ! liana ana a ko kakeu haku Domitinno i • \ hnla i.i k;mS mau hanna pahi » ihe ana,! 1 inai ko knkou noho ana tnai malalo o ' | knna innO hana no na makahiki loihi a i j hiki i kei.i ln. | j Ina koa oua alii powa nei e nune j : ana no ko lakou pon, im pii koke afe la : | ka enu inakani o Domitiano ine na ula j I ohelohelo ma koua nii.u a he i ; hoike ana in«i ia i hnhu, a e , j hapai ae ana i kana mea kaua a hookau ! j iho mnluua o Maaep-i, oia no hoi ka wa | I a ke koa opio i hookuene pono ai iaial ! iho a me koua fio. i i 111 Masepa eku ana no ka manawa e | ulelo ai eue na enemi, be mea man nae 1 i.iia ka hoomahno ana ne i kona puuhiJ nun, tio ka w« iinn i ike ai e pilikia nnn j a me-ka- ole, na hoomanno nō la uia i i na M.uiu Lmi tue keia euau hu iolelo.

, He mea nani ku euHlnmHUma o ka )«, j Ho mnms»o ka lani mai ka honua «ku nei 1 Ak», un «Iplow nae, [nu lani, | U» pilia ka lani n rao ka honua i k« ma- ? Aia ti;ie Oin iloko o ke ahenho m Oie, h lnlinni no au malunn 011 ina wa a pau A he kokua kokoke loa Oe no'u i ka wa popilikia, Alaila, e ike uo auanei na anemi, A i«'u i na okana aina o Sekotin, 0 Oo maluna, o\v«u tna ka bonua nei. 1 ka hookuu malie nna aku 0 ke koa opio i keia mau huaolelo, ua boala koke ia ae la na pahi iluna. Ai ka huli like fna 0 ka umauma 0 na Jio imua, a haawi aku la ke koa opio i na hoomaikai ana i kona hoa pnio, ua pnnai mai la no hoi ua alii powa nei, a holoho,lo poai ae la l-iua,e liook,ih.ikhha an 1 i ke kaliua kaua, I ka elima o kn pnni ana, ua halawai ae la u« mau molio nei i kahi hookahi, ake hniln triai la ke «lii mai ka maka ite 0 na pahikaiia mo na hulili nnapanapa 0 oaka ana mamua pono 0 laun, ua like ke koele o na pnlii i kahi hookahi me ka nakeke o ka heleuma 0 ka moku 1 ka wa e liookuuia ai iloko 0 ke kai. I īie mau hoi'u ka loihi no keia hoike "īia o na moho i ko laua ike a-akamai ine ku nia ke ka-ka palii ana, aolo 110 hoi he mau leo i lolio ia akuia wa mai ka poe e nana mai ana, a aole no hoi he m«u ulia i loohia maluna 0 laua a me ko laua mau lio 0 ka manao nui o ke alii powa, o ka haule aku o ke koa opio, eia ka auanei e pai wale aua, nolaila, emi hope aku la oia n oniu heina' ae la i kana pahi, me be mea la oia ka wa a ka leo i kolonahe malie mai ai mai ke kuahu lani mai nm na pepeiao 0 ke koa opio, aole e napoo ana keia la, ua eo ia oe kou hoa mokomoko, a e ike no auanei na enemi i ka lanakila nni ou maluna 0 lakou a pau. Ia wa no i upa ae ai o Maaepa i kona mau sepa ma na aoao 0 kon* lio, ffl lele pouo aku la imua o Domitiano, aole i ala pono mni knna pnhi, un loaa e aku la nae i kn h.iuna p»hi a ke koa ,w> me ka malianahana, a haule »ku la ka pnhi a ua alii powa nei ilalo mai kooa pulima aku, me kona manao e hou mai i kana mau eaaka ihe. aka, ua lalau aku la o Masepa ma ka pua-i o ua alii powa nei. Aia wn i ike mai ai kona mau koa, wi like ko liikou nlii uie ka iole i pia i ka upiki no ka wa liope loa. A no ka ike mnka an;j. mai 0 ua ps§ po.wa nei am ko lakou poo ma ka poho 0 ka lima akuu 0 iM..gepa, kahi i inauliaw» ni tne ka ole e Uiki ai iaia ke pale ae i ka popilikia, oiai kopa miu helehelena ua *rio haikea, a ke hakukoi la o loko 0 kona ptmvVai me ke auo ahiu aku 0 na mauaola'ua 110 ka lnnakila, a no īa mea, ua le-lo like mai la na haDeri koa kalia lio 0 alu ia M ipep-i. 1 ko lakou halawai ana mai me ke kon opio, ua kau like mai la na huneri m«k.i pnhi 11 me ua ihe a puni keia, a he ane hiki ole ke alo ae mai na mea a pau e hannia mai ana imua ona. Ia wa i paue koke aka ai 0 Masepa imna o ua poe powa nei, me ka hooliiki paa akn imua 0 Inkou, a 0 kana hoaolelo hopo loa in mnmiM as o ka hoomaka ana oke kaua weliweli mawaena 0 na ; aoao elua. Ua puana «e la ua koa opio I nei, Mamua ae 0 ka nnpoo ana aku 0 Ika la ma kona al.ihele bwi, a nalowale ; aku kona m-ilamiilama, pnla uo e nalo- ; Avale pn akn ai kou oJn hauu uiai kou ■ kino aku, » in ku lepo o ku hooua e lie- ' lu mai i kou mau ]», n o kou pi'O hoi, e lilo im ; rt i meu mikaikai la eka Moi Wiliama a me ka lahui o kuu aina ma- • knahine. Aole i holopono keia mau olelo ake | koa opio, un halawui koke mni lu ua ko--1 ele ana a im ha»eri uiak>i p.ihi ma na I wnhi a pnni oka pale Wila o Masepa, : uie lie alapine la o ku haui«re a ka inett ; kui Imo. | Ikawa a ua koa opio nei i uuu aku ; ni i kana pahi e oki ae i ka pua-i o Domiliano, nia hoi, ua loua * e mai. lu oin i fna li.'Uliia,pahi ana ko(Pjpowa, a haulo* | aku la oia tn'ji kona lio aku, a oia 110 ki | maliawa 0 na koa powa i lalnu lima mai jai in Domifiano a lilo aku la mā ko la- ! l;ou iuhu liinn, he w»hi manuheu iki nae ' kai loaa aku ia Domitiano ma ka "aouo . liema'o koiu a-i. i lloko o keia hauleliia ana oke koa j opin iinui 0 n.i powa, «ole i lo.ua iain ,jtkekal)i nii 1 poioo' ina koni"kimi., (Jote i 'piu.)