Ko Hawaii Pae Aina, Volume II, Number 31, 2 August 1879 — HE MOOLELO KAAO NO KA NAITA ROKEKILA HINEDU. KE KOA PUKANI! O NA AU POULIULI! [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KA NAITA ROKEKILA HINEDU.

KE KOA PUKANI! O NA AU POULIULI!

MOKUNA VI. lIEJ,U 41. "E Imnnlui nlui lnt«, J|nl<;wi k<j k.Hi.kn o ka pomnikal, " Mn kihmm w.'llwcli, I ~..l''ku i.i im k.ih.'iikii ivfli, Kiij)lkl[ilki.. iii im no Polia ml 010 |.ilu' knnlkmi. U« jjoiuo—uii auAee-uu make." NA KEIA niua olelo a iu\ elemaluilo la, ua kolioin in iiku ln ko Hokekila nianao e ae nku i ka ua elenmkule la, me ka ekepne no nae o ka manao hoomakn iloko o kona punwai. Nolaila, olelo akn liv o Holeekila, E ka nmlihiui, nonn nn la e komo akn nei iloko o na makahiki kanikooo ko ke kanaka ola ana, ke ae aku nei au i kan noi, e kuapo kaua i na holoholona a kaua, a ke hilinai nei no hoi au i kau mau olelo i hai rnai nei ia'u, no ka mea e pili ana ī kau mau holoholona. Nolaila, eia niai a'u niau wnhi hipa, aole nae au e hai aku ana eia ka mea akeia wahi hipa a eia hoi ka kela aku, a pela hoi ka keia iko. Pane inai la ua elemakule la, Ua ike no au ia mea. 1 I keia manawa i haawi mai ai le'a eleniakule i na ilio ana, a haawi aku la no hoi o Rokekila i kana mau hipn. Mahope iho o keia, pane hon mai la ka elemakule, a he mea pahaohao loa nae ia imua o Ilokekila, E kekoa Kokekila, ke waiho akn noi au i a'u mau holoholona malalo o kou noho makna ana no lakou, a o kau mau kauoha wale no ka lakon e hooloho ai—Ano, e nloha auanei/a e hoopomaikaiia uiai ana no Oe ma kau huakai. I keia wa i anehe aku ai ua elennikule la e lii'le, nkn, pa-e leoke aku la ko Ilokekila leo, Alia, e kn makna, alia oe e hnalele mai ia'u, e hai mai oe ia'u, owai kou inoa ? A pehea oe i ike ai i ko'n inoa, i pololei mai nei oe i ke koho o Rokekiia au P JS ke koa, walii a ka elemaknle, aole e liuliu e hoomaopopo mai no oe i ka mea au e ninau mai nei, a e pa leo pu nei no hoi me 00. Ia wa i alnli ae aī na malihini elemakule nei, a iho aku la kona nniu kapuai aoo ina kela aoao o ka oioinaa Rokekila e noho nei me kona man hoahele hou, na waiwai hoi i loaa mai iaia nin ke kuapo ana. Oiai ka elemaknlo e iho la me na hipa ma kela aoao o ka pun, aole i haalele ko Eokekila hiau kiionohi i ka nana ana aku i ua kanaka knpanaha nei, me ka piha 0 kona naau i ke knhaha. laia e hoomau ana i ka nana ana akn i ka elemakule, iaia hoi i hiki pono akn ai i ka hapalua ponoi'o ke ala pali ana e iho aku ann, ia wa i lohe ai o Kokekila i kekahi halulu nni, a iaia i huli nkn ai nia ke kukulu aiia i manao ai malaila mai ka hululu, ike aku la ia i ka owili ia ana mai o na luu laau a kulunnlana ae la na kuiuuluau, me he mnu kia nioku la maluna o na ale harni|ianupa knpikipikio o na moiuia, a hoomaopopo ae la ia he kikiao makani ke. kumu o keia lialulu. • Nu mni la ua kikiao makani la me ku ikaika nui, oiai hoi na lau laau a me na olaoluo opaln e lole ana i o a i o, uole i liuliu, loaa niai la ka. ekinakule me na hipli, ia wa i puoa pukalalei ae ai na olio

hiim «īni o ua Impanea ln, olepole|H> ia ue ln konn anhu, nolo no hoi i liiiliu, ifeu aku la o llokekila i ka pii ana no o ke kino o ua elomaknle la me na hipa, a loli no la ke kino wiwi i aahu ia me kokahi 1010 010010 loihi, a ho kea ke paa aua uia l<on;v lima akan, huli inai la ua kitm wailnu pahaohao la a iniuo aka mai la ia llokokila, a nalo ao 1«, oiai hoi i molm ]iu iho ui ka nu auaa ka umkaiii, a niaanei ka uioii kakau i hoomauuo aeai i keia mau wahi lalani melo, Ko uii noi ka makani lioolua o ka aina, Eiu iho ka mehana I ka poli o Hooipo. ' I ka hnli nna mai o ke kino wailua o ka eloniakuie a naua mai ia Hokokila, ia wa i ike pono akn ai o Rokekila, o ka elemaknle malihini i halawai pu inai ni tne ia, aolo ia he inea e ae, o ka makua Moneka no ia ana ī kauu ai maloko o ka ulnlaan i ka po iho, a nana niai lioi na wahi hipa. I ka nalo ana aku o ke kino wailua 0 ka makua Moneka, na kokolo kolee mai la ka houpo lewalewa a nanahu nuii la i ko ia nei opu, a hooinanao ae la in he pololi. Na keia nonoi a kona honpo, au ae la ia ma o a maanei, me ka lana 0 ka manao o ka haule aku o kona mau kiiouohi maluna o kekuhi mau mea knpono e piha ai ka lua o kn inain», aole nae he loaa, ua hoike maopopo mai la ka nele i kona ho{)ena oiaio he neo, laia e alo-alo ana ma o a maanei no kekahi inanawa linliu iki, me he niea la ua lohe oia i kekahi hanehane leo e kani oeoe mai ana maiwaena mai o na lau o ke kuuiīi laau maluna ae o kona [ioo, Ua poina anei oe i ka'u olelo ? Na keia ula-leo pahaohao, hoomanao ae la i kahi ilio uuku nona ka inoa o Ai-puupuu, nolaila, kaliea alui la ia, E Ai-puupuu, o ka.u haua hoi! I ka lohe ana mai o ua wahi iiio nei i kona inoa i kahea ia uku ai e kona kahu hou, ua nalowale koke aku la oia, a aole no hoi i upu aku, hoeu hou mai ana ia me kekahi hinai nui i hele a piha pono i na mea ai ono o kela a me keia ano, a me na lako no hoi n pau o pono ai ka papaaina. I keia manawa i nlele iho ai ke kamahele Kokekila e hoopiha i kona houpo me na mea ai a kona puu i ike ole ai inamua, a e hooknineki pu ana no hoi ia i kana kihene o koua waihona noonoo ine na manao kahaha a kamahao, no na hana oiaio a ka ilio, i like lou. aku ai me na olelo a ka makua Moneki., a nolaila, ua ohiki ae la ia i ka liehu j ka hoomalau e hoao ana e hookawowo iloko ona, a kioln ae la, a pela i ko ai na lalani mele uia ke poo o keia Mokuna. E hoaahu aku īaia, Iloko o ke koloka o ka pomaikai, 1' Lei.Guln ma kona a-i, 1' Lei Alii ma kona poo, 0 ka moa paulele i ke Akua. Ai iho la o Hokekila—a hiki i ka wa a ke kanaka e puana ne ai i ka hnaolelo —maona, ia wa liooki ae la ia i kana hamu ana, a ia nianawa no iioi i iniki niui ai o Ai puupiiu i kana hana, a nulo aku lii ia me na ruea a pan ana i hoolnko mai ni na kona haku, a o ka kakou Hiwahiwa hoi. Mahope o k'i pau ana o ka Kokekila ai unu, na hoonanea wale iho la no ia, a ma kuhi nae o ka hoo)iau manawa wale, ua kahea akn la iai na ilio e neenee inai a kokoke iaia. la ninnawa kamnilioaku la ia, Auhea onkou, he poe oukou i wniho ia mai e ke aloha o na Lani iloko o ko'n lima, « nolaila, o ko'u makeniake e hui aku ia oukou, he mea nui ia. E hoomaoiiopo onkon, he hnakai 'ka'u no kahi manmo, a aole. hoi au i ike i na mea e halawni pu niai nna me a'u—ho mau mea paha'e poino ai, a i 010, he mau mea paha e pomaikni ai—a, oiui hoi o oukou ko'u mau hoahele, noluila, ko nonoi aku nei au ia oukon, e hoonuuiawanui like kakou i na pilikia o ke alahele, a o hauoli hoi i na ponmikai e halawui mai ana me kakou, Ke hilinai nei hoi au i ko'u palekana inaluna o-ko oukou kokua ana mai ia'n. A maimm ae o ko'n hookuu ana ae i ka'u man wahi 01010 imiia o oukou, ke aloha uku nei au ia oukou, ae lawe akn oukou i ka'u iiiau houiuaikiii paknm-ole maluna o oukou. \{Aolnji.jyvi.)

KO WAIALUA MAU MEA HOU. He oluolu maikai ke ae o Waialua, kupono i ka poe nawaliwali ke noho ma ke ano hooluolu, he palahalaha maikai ka aina, aka, he kakaikahi na kamaaina i koe. Kauka hou o Waialua - O Timokeo koonei haioleloi keia manawa, no ekolu malama a oi aku a emi mai paha. Ua wehe oia i kana iwi haiao ma Kinohi 3:9 hapa hope, "Auhea oe." Maikai no na hana oia la, nana aku la au i na kamaaina o Waialua i hiki mai uuku loa, i mai nae hoi ka haku mea hale, he uuku ka poe i waeia, aka, he nui ka poe i kahea ia. Kula Sabati o Waialua - Maikai no ka malamaia ana o keia kula, ua makaala na kumu o Haleiwa a me Emesona opio, aka o na hoahanau, aia no i Kekaa kahi i momole mai ai. Ka luakini o-Waialua—He nui a maikai keia heiau, ke nana ae i kona mau paia, oia mau no o kona mau kapu laahia, a he anoano betera maoli no. Ka Ia o Waialua nei - I kekahi mau la mamua aku nei, ua hei mai na ia he nui loa, malalo o na hana mikiala a Bill Uanu me kona mau hoa, ia'u e makaikai ana ia hana, uuku loa ka poe hana, aka, a puni ka ia, nui mai la kanaka, nolaila, elua mahele kanaka o Waialua nei, akahi, mahele o ka poe mikiala, alua, mahele o ka poe palaualelo, a puni ka ia i ka poe mikiala, alaila, he ohi wale no ka ka poe palaualelo, nani no keia poe. Me ke aloha i ka Lunahooponopono a me na keiki hoonoho hua kepau. W. H. Kuaalu opio. Waialua, Iulai 24.