Ko Hawaii Pae Aina, Volume II, Number 42, 18 October 1879 — HE MOOLELO KAAO NO KA NAITA ROKEKILA HINEDU. KE KOA PUKANI! O NA AU POULIULI! [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KA NAITA ROKEKILA HINEDU.

KE KOA PUKANI! O NA AU POULIULI!

MOKUNA VI. lIKLU <3. " E lieia.-ilm nKil l:il;i, Ih.Kn <> lie o kn in^niuikul, 1 I.l'l Alil l)):t kniii) |H)o— O k.i uieii pnuk le i Ue AHlii." luipikl|iikii' .li m;i ;h> ii|>urt, lliiiki' inm 1 kn |i,)iiio, Poi);l )K\ o.l) l'llll- k.llllkllll. Ua 7iui.iu—u.« iu mal.e." IKEIA wa i pano aku ai o Kokekilu iiuuii 0 n:i koa 0 ke alii Ab:uliim, .13 ua h;uioh:u\o a muikui, o ko'u iiioa 110 iu il (iiil>oti i luii m:ti nolo oukou i knliilu'wa. A no ka oukoi) lmukai, mo ko noi nuii ia'u a 1110 Unu mau hoaloha i niau pio, aolo i» bo niea hil<>, u ina lie manao ko onkou no ka paio inai, alaila, ke ]iuan:i hooniakeaka ae nei aii, aolo uo i poina mi hannu palii a ka'u uiau kuinu eono, a pale 110 hoi ia lakon a pan 1 ka maiwwa hooluilii, uoluila, in» he ako kooukoue lioopa pahikaua pu me a'u, aliiila. ano ku w:i 110 i iileou e hoao mai ai, a nn ka oi 0 na luakakila a kakou e hoiko mai. No ki_'i;L niau olelo knena iealea a ke koa Rokt'kila, na piipiikai loa na Nmta 0 ko alii Ab,ibura, a ptla pu tio lioi me lee ttlii 0 lioolohe nnn la i ua olelo hoonuiUeaka ;i ka Okli. I nei manawa i uuuhi like ue ai na imm koa ]iowa l:i i ]ca Likou in:ui |iahikaua a ka'oka'o ana iwalio, a piino uhū la Ua inea inua loa 0 laleou, Aolu 1011 e hoi liou keia pahik:aia i kona wahi i ho ea m:ii ai ine kona inu inna 010 he walii koko o kou kino lupuwāle a hookano. A ia uiiuuiu'ii no hoi i pnne mai ni keliahi koa, Na keia iiahikaua uo e apahu uku 1 kou alelo iikaiuai loa ma iuiolelo kaena a haakei. Oiai im koa powa e ku nei iinna 0 ka N.'iii.i-n'ona ka iieaika kupanaha, nana e iuuo uiai i ko lukou inau ola ann, aia hoi poha iniu' h ku kauoha 11 ku alii Megicl i, llalo ine ka oukou mau pahikuua e na koa 0 ke iilii Abiidnva, i wanana paheneheuo iu mai iiei e kda kilo aeah.nikae — ilalo nie keln ilio ino—e hoonioe liUe aku i lea oukou niau pahikauu, 1110 ka lio]io ole. Ha keia kauoha i owala like mni ai 11 a powa i ka lakon mau pahiuann, a iho nmkiiwalu iho 111, e like me na lne o Lonokiieho i iho iho ai inaluna 0 Kuunpualv, aka, e liko ino ka olapa aua a ka uwila nni ke kukulu aleau, u oaela kona niau alelo olinolino rae ka hikiwawa loa, pela i ikeiu aku ai ka pahikaua a ke koa Hokekila, e anu])ii ana n hooleui [ni alen la uio ctt pahi he nini a na ]iowa, u puehu liilii ae la lukou rae he mau ola'ola'o opala la. i kaaliilii i ke koehu a ka makani, a e oki oe i tift mau koa la e k» lomaloma aiia,- ua kii inai la ka ]iale a ko Hokekila, liina a kiolaia nku la ka lak'ou maii pahi mai ko lakou mau lima aku. I ka ike ana mai 0 ke alii Abidura i ko 'aooneleia una 0 kona niun koa i na puhikaiui oie, me ka [uile hookahi unn a kona eneuii, ua piha loa oia i ke kaliaha a uie ka inaina 110 hoi. | Me kein inainn, kanoha mai la oia i Uona nnvu Uoa, E lalau iho i ka oukou man niea ltoi kaua, « s haawi aku i lea make hookaulua ole maluna 0 kela daimonio—q -wiki, o lilo oukoii i nwu panihakahaka no ka niake i manaoia uo kela kepolo ino 0 ka po, 1 keiu wa i auehe iho ai ua mau koa ia e lulau i ka lakou mna koi kaua, ia

wu i [uim' aku ai 0 Kokekila, K hooina- I nuo oukou i kn onlimi muu pa)»i, nlioalw 1 la ka oi aku oia ni:uj koi ? Ua hko 110 a like in unui uu>a iiiuni o'n, ulai, ina ni 1 iUi' onkou 0 ko oukou niau uiea ia e la unkila ni nmlumi o'n, alaila, o hoao īnui | no' alia, 110 oukou nae ka walohia, no 1 ka niea. 11 a kukoke inai ko oukou iua-! 1 Aolo no i pan pono loa h\ v.U>lo ana a j Kokekila, o Ua hoomoe Uake mui la 110 ia 0 u» iikiii leoa ]a i na ileailiu inalia k»i a lakou, nio n.i manuolana 0 Ua ln-le'iia no nei ni.>ko ka luahi ka lioa paio, eia ka lio ii,.o i.-i, oiai, oa 1010 hopo aUn la o i l&)U'l<iia a ku-tnai liwna'kahi heaneaue ekoln iu'ilei, inai"T:ihi a kona kiiluna niua i keelii ai, n 0 na ilui koi hoi koia a ua mau Uoa nei, nono ana iloko 0 Ua lepo, a iiAke nni mui i k« un e mi ni, 1 ko Hokekila ike ana aku i keia nlia pakalaki o koiiu mnn ho:i]i;iani, lele hou ! inai Ia ol'a immi, a me elna mau oniu j pahikiiiiii kunokano, uoop.-m koke* aku la ia i ko lakou īnau ola ana ma keia iliI honuii—'Aloha wale ka la ka mea iuu- | liuna! [ Na keia make emoole anu ona koa I |iou'it hi' nmi, ī honuila lo» tuai i na inaII 1 ona wali' hoaloha l;o:i 0 liokekila, a lioouniiki !oa lmi i ko lee ;»lii Abadnt'a īnamio. Ualilohoi Uein niau hana n Uokekila lieiuei e palniohno loaai ua ko.a oiw nlii )a, 11 u;i lilo no lioi i mea e kau u wnlo akn ai no ke ano lia )i Ua tveli, 110 Ueia Naita opio kupanaha. Nij keia hanle i:io ana 0 keia niau Naita a ke ulii powa i hoouna umi ;ii ; ;i i liookokono mai ai hoi i l;o lakou maii ikaika e hoolianlehia nuii i ko ka Naita Kokekila ola, nolaili, uu kaheu uiai la oīa nie ka leo ano haalnln iki, 13 kela daiinonio lapuwhle, e haalele koke 00 i l;au jiiihik;uia, a haawi koke niai oe i!o--ko 0 kini mau liinn, nmlalo 0 kpia inai) kmmi. 1 Ua komohewa wale oe iloko o kuu miiluhia nei, 2 Ile po(ieiiikanuka īnaopopo oe. 3 He inake no kou hopena ko hookuli. Nolailu, nialalo 0 keia mau kiuiiii e haawi pio ruai ai. E Ue Uniiaka opio punwai ulinli, aolo loa e kiola keia liuia ī kana inakakila inalalo 0 ka olelo Unuolia a ke knnaka e like uie oe l;e ano, 11 me na kmmi hoi au ■ i koi mai nei ia'u e haawi pio akn uia ke ano hohe wale, he niau kmnu ole wule I no ni, ii» ka mea, aole keia 0 kalii 0 ka inaluhia nu e kaena ai, ae lilo ui ka mea ! e komoliewa io ana, e like īue 'kau olelo, lie kwehala maopopo, aka, 0 keia wahi he piinaua 110 ka hewa, no ka iao a me ka liuiunia, nolaila, a«le ho Unnawai o U» lioopono io, nana e hoahewa i ka inea e konio inai ana e k'iola ae i keia inan ino e hoop'inana nei malulo ou i keia wa. Ile oiaio, ua haawi aku au i ka inake i ka poe a pau i liko me oe ke ano, ka poe hoi no lakou tiii piiana-i a Ua ainana e knli inni iiei, a 0 ku poe hoi aolio kanawui liooiiono naua e pulama mai i ko lakou mau pouo ])ili ]iua, a hoahewa ia ku'luna ii.inu liikoii i Inku. *E hoolone uini oe, nole loa ke-iu» lima i hapaī ae i ' luhi puhikiuui a hookan wale aku i ka niake niiilima 0 ka wvu hala ole, nkn, inalnna walu no o ka poe puuwai eleele, e like uie oe a ine kou p'oe u pau, a o oe hoi kekahi ko aa oe ehookomomai iloko 0 ke ahi e makaukau nei e hatnu aku ia oe. 0 ka make, aola ia he enemi no'u, oiai, ue. ike 110 au he wa kona e kikoo mai ai i kona lima a. hooko uku i im iinikeniake o kona halni, aka, nnmao nae aii, iiole keia 0 kona wa e hookauwa ia mai ai inaluna 0 keia lepo. A iini nae ua luakaukiui oe, a, aia hoi uuilokoo kou liina ka mana hiki e hookauwa mai i ka inake no'u nei, alaila, ke hauoli nei au e halawai pti aku ino ka mako au e ko kanaka puuwai eleele. Kani hoi kela 0 ka kanaka hookiekie nuiwnlo. I keia imuuwa huii ae lu, ua ulii powa la ihope, a ina lea leo kauoha kuoo, kena akn la oia i kona niau koa e leu makaukau i na manawa a pau a hiki 1 kona kauoha aint 11 ku. E like hoi me keia kauoha, pela no i hoololie mai ai na koa, u tia kti io niai la lnko» iua ka ni.ikaukuu, a i hakalia walo 110 o ka puka aku 0 ke kauoha a ko lakou alii. (Aole i jxiu.)