Ko Hawaii Pae Aina, Volume II, Number 51, 20 December 1879 — HE MOOLELO KAAO NO KE KOA OPIOPIO WIWO OLE MASEPA! Ka mea i hiki i ka Pahu Hopu o ke Kalaunu o ke Aupuni Liona! [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KE KOA OPIOPIO WIWO OLE MASEPA!

Ka mea i hiki i ka Pahu Hopu o ke Kalaunu o ke Aupuni Liona!

A kau i Kilohana, i Kaupakuo Hanalei.

[Uauhiia o Moss Minultfifkn Hlwnhina n. ka Lahui.] MAHELE IV. Helu 42. ?5Qf KE KOA o ke kea hemolele, ka gjCi mea nona inoa i apo ia ruai ai e ka |)iiuwai o aa koa Pelekane, no kau iaau hnna koa wiwo ole imua o na en«mi, a he hoike oiaio au tio k&u inau hana, a ina wau e haulehia ana iloko o ka poino a me ka pilikia, alaila, e hoomanao ae no au i na sekona hope loa ia oe, ua make kuu kino nei, aka, o kuu hanu a me ka uhane, ua hala naua aku la ia i kela ao lani, kahi e poina ole ai na hana a pau maluna o keia honua, ahe nui wale kan mau hana lokomaikai i hoopakelo ai ia'u tnai ka lima mai oka poe Sekotia, a pela no hoi e na aliikoa a me na koa Pelekane, ka poe e auamopu nei me a'u ijt» imi ana i no kakou lahui a me ka Moi Wiliama, a me ke aloha oko kakou aina. Nolaila, ua neenee mai nei kakou a kokoke e hiki i ka pahu hopu hope loa o ka kakou mau hooikaika ana no ka lanakila. Nolaiia, ua uoonoo au e mahele pono i ko kakou mau mahele koa malalo o na mahele elima, ina ko kakou noho kauliilii ana mawaho ae o ke kulanakauhale o Edineboro, a he mea ia e ike aku ai kakou aole he wahi e puka mai ai na enemi roe ko lakou mau koa e kue mai ai ia kakou.

A pau kana liamailio ana no na rnea a pau ana i manao ai, alaila, kali malie akn la oia no ka manawa ana i manao ai e liaalele i kahi a la]sou e hoomoana nei me na koa. I ku hiki ana ae o ka mananiana knhi hortv i ka horu 4 o ke ahiahi, ua mahele pono iho la ua koa opio Mosepa nei i ka nui o na koa Pelekane eualalo ona aliikoa elima, e like me ka mea i haiia. ' I ka niaopopo pono ana o ka nui o na koa e lawa pono ai lakon, alaila, haawi pn aku la oia i na hoailona hae o kela a nie keia o lakoa a pau elima. I ka hooalii ana ibo o ka malu o poeleele inalunii o ua mea a pau o ka honua, ua liuliu like ae la na aliikoa a me na tausaui koa Pelekane, r haalele iho la i kalii a kkou i noho ai no kekahi la loihi, a nee uialie aku ln na koa kauaiio e maki ana i ka hikina o ke kulanakauhale o Edineboro, me ka awiwi a me ka eleu ke alak&i ana aua koa opio Masepa nei i kona muu puahkoa nui i ua po nei. I keia wa, ua hoonoho |iku oia i na aliikua eha me na koa ma kela a me kfia wahi o ka, aina e like . me kaua i I niauao, a ike iho la oia ua holopono, alailu, waiho aku )h oia he huaolelo kanoha ia lukou a pau loa mnmua ae o ka hoea ana mai o na kukuna ulino o ka la I ke kakahiaka nui, a haawi akii la oia i kona pulima akau no ka manawa hope loa, ine ka puana aua aē he haaolelo ho[ie iniua o na alakai a ine na koa, E hilinai aku kakou. a pau i ka 2a apopo, i ka mana lani h'ookahi wale no, mamua ae o ko kakou halawai ana mai tne na^enemi. A pau kana olelo ana, huli ae la oia i kona kulana 'ana i manao ai, iahi hoi ana i hoonoho ai i komi uihu kou. Aia ja i hiki ajcu imua o lakoti, leleiho la oia niailuua iho o kona lio, a haawi ae la oia he mau hnnpule i ka mium lani mamua o ka hoea ana īnai o ka uialamaluum.

1 na Kula Sabiti a pau o ka mokupuni o OuKu.—Ua hooholo ke Kot»ito o ka Ahahui Kula Sabatf o ka mokupuni 0 Oahu, bo ka la luhile.lanuan 1,1880, e malama i lea hoike ma Kaumakapili. E akoakoa ae na Kula Sabati me ko lakou raau hae ma Kawniahao, i ka hora 9 a m, e hoomaka aoa ke kai Luakai i ka bora 9:30 am. E hoomakaukau na Kula Sabati i ko lakou haawina. K hoomaka ka hoike ana i ka hora 10 a m, a e pau ma ka hora 1 p m. Ma ke Kauoha. Lulī) Luakini—-E hapai hou atia ka Ekalesia Makuahine o Kaumakapili i ka Lulu Dala Luakiai hou, ke hiki akn i ke Sabati hope loa o keia makainki, Dekemaba 28. No ka mea, ua makaukau ke Komite Hooko e kukulu i kaluakini hou 1 keia makahiki ae, ka makahiki piha 1880. No ka inea, ua hiki mai nei ka nioku pohaku inna, a ke holo mai nei, a e holo mau mai ana a hiki i ka lawa ana oka halepula. Ke milo ia la ke dala o ka waihona, e like me ke au-miki a me ke au-ka. Noluila, ke kahea hou ia aku nei na Apaaa Ekaleaia o Kauniakapili, na Ahahui kumau, ua koena hoohiki, na Bila hookomo wale mai o ka lulu i hala, na Ekaleaia ouio, na Kula Sabati maikai, na hoaloha mai Hawaii o Keawe a Kauai o Mano. E ka Lani ame k* Honua, e ala a e hapai like i ka hana a ko kakou Haku. Me ke alolia. M Kuaea, Kahu Ekaleeia.

Nane—He 12 na hnapalapala oka ieoa o kmt hainaka, a ua maheleia i na mahelu elua, o ka hapamua o kona inoa, aia kuu hainaka i ka lewa, a o koūa hapa hope, aia akir la ua hainaka nei ou i ka moana. Ika hoomaopopo ana i kona mau ua loaa ka hua 1, 2, ua lilo aku la ka hainaka ilaoa o na moku, 3, 4, 5, 6, ke lei ia mai la kuu hiinaka e ke aliiwahiae o ka po, a ma ka heln Hawaii e loaa ai, a ina. « hoomamaia ae, e lilo ana kuu hainaka ia Kauiokalewa, a e lei mau ia ana oia i na po a pau, 11, 9, 8& 6, ua kaeiia aku la kuu haināka ma Ika nuku o kekahi manu, 7, % 3, 6, na loaa ae la kuu hainaka i ka moku o Kakuihewa, 10, 11, 12, o ka hapa hope no lia o konii inoa. oka mea nona ka hainaka, aia i ke aupuni o Lo Hipa, o ko makou papa no ia. Heaha ka inoa o kuu hainaka, a owai ka uiea nonaia haiuaka? Owau no o Jno. Ar. Honopueo, N Kohala, Dek. 5.

La Kulaia Aupūni -ma Honokaa, Hamakua.—Ua malamaia keia Ia e keleahi haole o W, H Rickards mahiko,- he ahaaina nui«i aa k la. Ua hoomakaukau ia na mea ai a pan, a rae na momnnae hoonuu iho ai a ke'u ka pua i ka wai a liauuulu, nialalo o kekahi lanai nui i hana noeau ia. Ma ke kakahiaka o «a la nei, he ano omamalu a hanle mai la he mau paka ua, a hiki i ka hora 10, ua wehe mai la na ipnka lani a ahuwale na kualono. Ua hoomakaukau ia ka huakai e hela me ka HaeHawaii mamua, o ka poe puhi ohe' a nie ka paliu nmliope aku, kn H«i Hoolana Manao aku, a o na lehulehu me na lio mahope lon, mai ka lunai ahaaina akn. Ua hele ka hnakai a hiki i ka hale wiliko, ua haawi aku i ua leo liuro ikila, a malaila aku aĀahi o ka agena duī oia Hui, haawi hou ka huakai i na leo huro rne ka hauoli piha, a naue aku no ka huakai a hiki ma kahi o W H Rickards ka mea nana teia ahaaina, huro no ka haakai a nuue'aku no a hiki ma kahi oGeo. Hardy, huro like no me na haole i hejp pa mai, a iiiki i kahi o F Dauiel, huro no. iiuli hoi ka huakii i kalii ahaaina, i ka hiki ana o ka huakai ilaila, ua haawi oiua mai ka Hui Ahaaina iko lakou aloha, ma kajiukihaki ana i ka hae na ilalo, a haawi niai la no hoi ka huakai i na leo huro ekolu, a komo aku La ka "huakai iloko oka lauai. Noho iho la na mea a p'au maluna o na noho, hoomalu ia k-o mai o J K Kannamauo uo na mea o pili ana ia la, a pau, pule o J Waiohinu, pau ka pule, hoomaka aku la oa mea a pau e ai i na niocior \ he' nai. Ua ai Aa mōa apau me ka maluhia, aole ona, aole haunaele, a hiki i ka hora 4 ahiahi, he' wahi heihei lio, ua heihei no me ka maikai, a hiki l ka a kii la i Lehua. * Me ka mahalo. Wm, Paū 2.