Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 14, 3 April 1880 — HE MOOLELO NO NAPOLIONA BONEPATE! KA OLALI O NA LA O FARANI! A o ka mea hoi i kapaia KA LIONA O NA ULULAAU! A ME KA WELI O KE KAHUA KAUA. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO NAPOLIONA BONEPATE!

KA OLALI O NA LA O FARANI! A o ka mea hoi i kapaia KA LIONA O NA ULULAAU! A ME KA WELI O KE KAHUA KAUA.

MOKUNA lI.—HELU 11. Ka Olino Mua o ka Hanohaho. OKA nui o d«i koa Paraūi e hoopuni ana, aole i emi iho idhlhl<» o ke 40,000 kenaka, e hoopnū wnle nna iio i ko lakou mnnawH matvabo aku o na auwaha eli o na enemi, me ka uwai aku ia iakon iho mai na palena e hiki ai i na poka pukuūiahi ke lele aku. Ua lilo hoi ke «lakai aua o kei:i puali malalo o*Kenerala Kttretau, he kniiaka pena kii mai Parisa mai, u he niea hoi i inakaukau muā ole uia ia oihona weliweli, Oini Dn mea a pau iloko o keia kulana m» īoulana, ua loaa mhi la kekahi lono i ko Anpuni, no ka naauao u Napoliona.no k& hoouka kau» anaikaua Bi m» kona aiua lianau, imua o na puali hui o konn mnu enemi; noliiila, uu hoouuaia aku kekahi hookohu nlii ia Napoliona ma ke ano he Birigidi»-Kene-rala o na Bntaliona Pukaa ma Toulann, a aiu hoi mulalo o kona mana na batari pukaa f pau, Nolaila, ua awiwi koke aku la oia no ko kahua kaua rce ka lakalia ole, a ike aka 1". i ke ano o ke alakai ana a Kenerala Kar.etau i ka pueli, no ka lioopuni mn i ke kulanakauhnle, a nie ke nno o ke kukiiluia nna o na batori, ua ike iho la ia, holo e hiki i ko lakou mau poka ke hooleiia a kahi i makemakeia ai. Oiai na poka e lioowela ia ana ma Da hale o na knaaina ma kahi ihßtriao loa, ae lie mau ukaua la, e hoohikihiki ia ana malalo o ka makeaiake o ka niea nana e lawe ana. Nolaila, na noi akn la o Napolioua i ka Alihikaua Nui, e hele mai e ikemaka i fee kuluna o na bntari i kuknlnia tii, a me ka loa o kahi a nn poka c lele ui a hiki ,j ke kiko i makemakeia ai, oiai, malalo o kaūa mau kauoha i kukulu ia mau batari. I ka wa a na puknniahi i ki ia ai, no ka. hoao ana i ka mamao o 'ko lakou mau poka e hiki ai ke kiola in, ua iko aku Ia na Alihikaun nei, ua haule hapapu ibo na poka mai ka oiaka i mwuaoia ai, Nolaila, ua linli ae In oin me ka paneana, Ua lu wnle ia ka waiwai iōo ka paufla i hoolakoia mai an e keia poe lioakamai. I ka ilie ana o Napoliona i ko ano o ko alakni aua a kona Alihiknua Nui i keia kaua hoopnui imuaokona man eDemi, aole e hiki inia ke uumi ilio i kona manao no ka waiho nna aku imua o ka Ahaolelo o ke AunUni, no kana

tuau hoolnlii no keia kaun, a iue n.< loi--0 ko aliikHi »ni i na puali, i loau ni ka lanakila.ooa ko lakon aouo. A oiiululielu ia uu leta la penei: 1 ka Ahaolelo o ke Aupuni—MaWo 0 U:i mana o ka Imua i liuiliii» uv.ū tn:iluna o'u, ke kakau uoi au i keia lctu tnu ka hapa o na puuli imua o ko ninkou eneeui ma ke liHluia kaun. K.o iko-nmo-popo nei au i ko mukou kohuia i keia w»; Uo moa paakiki loa ia makou ki» hnve aua mai i ke kulanak.uihalo ma ka inana o ko makou mau puali a me kt» ikuika o ko makou batari, uka, ina o ka luuakila ka uioa i anoiia, uhiila, malalo walo iho no o ke>ia man kuiiiknlii nna e loaa oi. E bt\nlole loa ia ka mouoo »ua 1 ke kulau»k«nbale, n o-b s .i!iu aku ui\ puali a pau iuiua o kn papu Giban\lcta Uuku. Ko pio ka pupn, lio mea akaka, aole o hiki i tia uumoku Beritaiiia ke ku inai iuiua o ke abi wela o kn pnpu, mo ka imi aku i ko lakuu pakelo lua na ulo Uawuhawaha o ka moana, aolo Loi auanoi o liiki i ko Uulauakaulmlo ko palo īiona iho. Ivu oukou kauwa mo kn wiwo ole, NAl'oliona. ]>irigidin-Konen\la o na Puknn. 0 koia īuau kuhikulii a Nupolioua i lmiko aku tū imua o ka Ahaolelo, oia no ke kahua hookahi a Wasineton t i lio«uheo aku ai i na Beritanit\ mai Bosotnna aku, ho mau makahiki i Lala. Oiui, ua haak-lo ibo tia lienemla kaulana hi 0 Auiei'ika i ko kulanaknulnilo, n kuku U\ iie la i koua iuiui bntari uia ni\ kiekieim o Doreceset:i, īuui luna inai oia miiu kii'kiena un hiki iaia kolu nku i ua poka maluna o na oneki o na aunioku Beritaniu; nolaila ua auhee aku ko lakou luiiu eueuii, uie kalawo pu aku i ko lakou mau pualikoa. Pelu ibo la hoi o Napoliona i hana ni ma Toulaua t iika, lio oi aku o ka woliweli o ka haun ana o lawelawo ai ina iu uno, oiai, nn iko uiua ao na Polekan'o i ka waiwai o ia kulana, nolailu, ua kukulu hou ae lakou lio uiau pnpu liou mawulio aku o ka papu nui i hiki ole ai 1 ko lakou muu onemi ko hookokoko uku, noliiila, uolo lakou i knnalim iki i ke knpu ona iho o ko lnkou Giboraleta Uuku no ia. Ma keia wahi e kamuilio liou kakou no kn leia i hoounn ia ui i ka Ahaolelo. 1 ka wa i loaa aku ai o ka leh\ o Nupolioua i ka Ahaolelo, ua maopopo in lukou ua mea u Nnpoliona i hoiko «ku ai, uolailn, ua hoopau ia ae la o Kenerala Karetau mai kona kulana Alihikauii, a hoonoho ia ae la o Dngomia ma ia walii. Ua haawi pu ia mai !a no hoi ia Napoliona ka mana o ke aluk-ii ana i ua puali n pau no keia liana. O Dugomia, he koa kahiko oia no Italia, a he mea hoi i komo iloko o na hoouka kaua hahana he lohulehu, ak;i, aolo oae i oi ae kona inakuukau tna ka' boonee kaua e like ire kona nliikoa pukaa opio, nolaila, uu waiho aku oia inia ibo mulalo o ka heoiulo :\na a Niipolionn, —ao ka inoa wale iho no konn. Aia hoi na sgena o ka Ahnolelo ma ko kahua hoomoana kahi i noho ai, tna ke auo he kiu, uo ka hoike nna aku ika holomua a me ka ole o ke kaua imua o ke iinpuni. Ua naūa aku iu iakou mn keiu ala ano e o ka l»we pio ana uiai iu Toulaua mai ka poho limn o ko lakou mau enemi me ka nianao kuhaha uo ko lakou lanakila. Ma kekahi knkahiuka, na liele nku la keleuhi o koia poe koinisina o hooponopono i kekahi pu a Napolionu e hooponopopo ana. ' Ua pnue oku la o Napoliona me ka huhu E nana pono oe i kau bami, Enn ke ano he Komiaina no ko aupuni, a na'u e pane ibo i ko'u nw ko'u poo. Ua hoomnka koke aku la o Napoliona e lawelawe i ka Lana aua i makomake ai e hooko, e like me nn mea nna i hoike ak'n nku ai imua o ka Ahnoh j lo. Ua alo pu ia e ia na kaumahu a tne n» poino me konu mau kanaka. Ua hooluolu iho oia iaia iho no kekahi muu horu kakaikahi' ma ka po, me ka owili ao i kona koloka a hiamoe ibo ln malalo o na pukuniahi. Malalo o kana hooikaika lim 010, na loan mai la iaiu mai na walii m»i a p ; ,n 0 ka aina' he 200 pukuniahi nnnui. Ua kukulu ao la oia he eono m-u batari ikaika loa malulo iho o knlii ana i tnakemako ai eJolo kaua aku.oiai na poka a »oe iia poka boroa e haulo makawaln ana ina kela me keia aoao ona. 0 kekuhi b.itari uūh i kukuln ai mahope pono iho o na ulolanu oliva, mi kokuke h.a ia i kahi o na auwaha o na enemi. Mo bo mea la, aole oia i mauao uui 1 e iio koua ola, oiai, ua lehulehu nn lio i haule a make iho malalo ona, a ua mahunehuua lioi kona uha liema mai ka oioi o ka elan o ka pu a kekahi koaPolekane. O keia mau hana a pan, ua lawelawe ia imua o ko kahun knua. Ma kekalp la, ua kn mai la kokalii koa pukaa i ka polw, oiai, ua koa 1« e ku ana ma kona aoao, a t )u ula p U kn ohelo ana e paa nnn mo kona koko. Ua ku koke aō~lu ka

īnea i mnke, <\ liopu ilio la i kn oholo, n m\ ki innu in nku iu pn nmlnlo o leniiii lawelnwo aiin, n uo lilo hoi ii\ i inoa hoihoi iiuf nn konn poo kon. Jti\ koknhi ln, oini ko knun hoopuni iiw ko nU\ o kn holomnn, ua luki u\ni h> mn'kokiihuu hoomonnn, ho 15 kan nmi Pnrisn m»i, a 1010 mai la he 10 kannka i kahikoia mo nu knpa piha o ko kon, mo ho la ho mau elolo niai ko A.upuni iu,ni, a pnne koko mni la o lnwo āku ia lnkou imua o kn Alihikaua Nui, E ko Konenila Mnkaainann, wahi a keknhi o lnkou,,mni Paris;\ nini amkou. Un innina na l'oo Aupuni iko oukou ulolohi iB6 kn moknva. Ua hanaino ia k» lepo o ka llipuhalikn, ko ku lianlulu nei oia mo ka ninnno oiin, eia no ke ino o ka lakon mnu luuin ke wniho noi mo ka lioopni ole ia. Ke uinau noi oin, Hoaha ln ka mea i lilo 010 mai ni oToulnna ? Hoahn la ka nnea i wawnhi 010 iii ai nn numoku Eeninnia ? Iloko o konn inninn nui, un noi nwi noi oin iimm o knnn mnn keiki wiwo 010. Ua hoolohe aku noi mnkou i kniin noi, ino ka wola o nii nmnumn, un helo mai noi o hooko uku i knna noi. 0 mnkou na koa puknn i wno in mni Pnrisi\ mni. 15 hnawi mni i miui moa knua na mnkou. Apopo e mnki aku ai mnkuu iinna o na enomi. I ka wa a kn Alihiknun i lnho ni i keia mnu olelo hookano u kaena wnlo a keia poo,uu lilo iu i uiea ukiuki lon nnnn. Akn, un hawanawaiin nku Ia o Napoliona inin, E hoohuli mai i keia poe keouimana mo n'u, a na'u Inkou e m:\lamn pono. Ua hanwi koke aku la kn Alihikann i kein poo uinlulo o ka aialu O Nnpolioua. I ka wehena o koknhi la no, nn lawo aku la oin i \ lakon ma kahnkai. a lnii.wi «īku hi in lakou i kekahi iiniu lnina pukna e ku nnn, oini nin in po, un kiinoha ho oin o lnwe ia aku kekahi mnu pukuninhi lohulehu nin kahnkni. A me iik ninu pukuniahi ua kauolin aku la oia iu lakou o hoopilu i kokahi mnnuwa Poloknno, oiai konn kino hnulinli weli-1 woli o iko ia nku ana mnloko aku o in\ olui hnlii pnpa o ko kakiliinka, nol'e i inainno loa aku kona wuhi e heknu ana mai knhakni nku. (Ao'e ipnu.) I