Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 16, 17 April 1880 — KUU LEI MAE OLE UA HAULE. [ARTICLE]

KUU LEI MAE OLE UA HAULE.

E Ko Hawau Pae Aina ; Aloha oe E oluolu oe e hookomo iho ma liahi kaawale o kou mau kolamu, i kela mau hualelo e knu ao Ia nialnna, a na kou lo« komaikai ualena ole hoi ia e pahola aku i ka lono. lauahea ma na kualono a me na aekai 0 ko kakou nei mau moknpuni, i ike mai ai na kiui, a me ka ohana, nahoa'loha hoi. a me ka poe a pau i launa pu me ka mea non. k-.'ia raoqklo walohia. Oiai, i ka hora _>:45 minute 0 ka wanaao.Sahati, Maraki 28, 1880, ua lalau mai la na lima menemene ole 0 ka make i kuu Lei mae ole, Capita Kaahanui, a manele akalaiaia ina kela aoao 0 loreilaue, ka home hooluolu hoi o keia ola ana. Ua hanauia 0 Mi6S C Kaahanni ma Papa, Kona Hema, Hawaii, na Mr. D H Kekumu me Mis. K Lauhi'wa, i ka la 5 0 Maraki,, 1659. A ua hookomoia ma ke Kula Kuokoa a Enoka ma Kaumakapili, i ka 7,0 kona raau makahiki, a i ka 14 0 kona mau makahiki, ua hemo mai oia mai ke kula raai, a ua 'noho oia nialalo o ka malu o kona mati makna ina ke Alanui Kamika ? a ma ia home oia kalii i noho ai.. (i hiki \ēale. i kona haalele ana. -y a ', ī kēi» Ola ana, ihahope ihe o k'ona kaa mai anii no ka n»ana v<l loihi. Ua kii ia na Knukn, pahna ka lakou ike; 3, ua hoaoia na hapauea Hawaii, he oki. loa no, o ko lako» pono no ka lakou i hana, me ke kaupaona like ole i ka pono 0 na aoao elua. He kaikamahine keia i aloha nui ia e ka lehulehu, he kamaaina lioi i ko Houolulu nei; he .kaikamahine oluolu, he aloha makua,'bp hwh.ea malihini, he maiau ma ka hoho ann o lta hale, he hoomikioi ma na mea pilikiuo. 0 ka nui 0 na )a o kona ola an» ma keia ao, he 21 makahiki me 23 l.n, 1 no ka nui o kana. mau hana aiolia, nolaila,,na lilo ia he kia hoomanao na makou e noho nei. Ua haalele iho oialiekaikamahine mai kona piihaka mai, e uwe kanikau *ku tna keia ao.mauleule, a no ka nui 0 ko niakou aloh'a iaia, .ua haku . iho- makou i kanikaa kumakeoa nona. Kaoikau aloha keia no Miss Oapiu Kaahanui Kun hoapili 0 ka Ua Kukalahalo Kuu hoa ohumu o kahi mehameha Kun lioa pukui 0 ke anu nie ke koekoe Konkoe kuu poli ua hala oe—a HaU aku 1» oe i ke. ala hoi ole mai Noho iho nei.au me ka u me ka minamina E ake ka niauao oTta ike aku ia oe A ike aku hoi, oluolu ka mānao Auwe kuu wahi—ne, kuu hoapili—a. Kuu wahine mai ke ala paheehee i ka ua Oia ua nihi mai ma kae pali Pali mai na maka o kuu atol)a e Kaawale oo wehe i ka pili a ke aluha Nee mai e ka ua liilii, pulu elo-kaua Meii ole ia ua i ka piliia me ke aloha Kuu hoapili 0 na wāhi mehameha UoOlaukanaka i ka huikan a.na kaa Kuuwahine mai ke kula wela e Keoneula Oia kula akaua i pili ai^Auwe kuu wahine—kau. hoapili—a. Kuii wahine'mai ,ka Ja wela o Honolulu Mai ka niina ikiiki 0 Kawaipiula Hoomaha aku kaua Lka wai 0 Kapena Aloha ia wahi a k»ua i pili ai [ano Kuii wahipe moi ka hele kuilua o KankeAnoauo ko aloha ke hiki nuai—a

lliki mai o ka la, \iilti mai ko alolia Kau mni ka opua, kau nna ko nloha Aloha ka la huliii i ke klila o Pili Pili ia ckaua kn ua mo ka makani'. lole. Auwe kuu wuhine —kuu minamiiia l):uv Mb. J W Iwiula. Kuu waliine mai ka hi*o ana liaole i ka Nekin'a . [nei Kuu wahine mai ka huikau lio o ua kaona Kuu wahine mai ka piha kauaka'e Ulakoheo [wahi Kuu wahine mai ka i-a mili lima oia Kuu wahino mai ka huikaii a na kaa i Ainahou Mai ka piha kanaka nui o ka la mokuahi liuu .wahino mai ka ihu o ka Likeliko Kuu wahine mai ke kue nome a ka huila Kuu wahine mai ka ln o a na kela Ktut .wahine le'o 010 mai ia'n — e Auwe kua wahine—kuu minamina pau ole—a. Kuu wah.ine mai ka lae hu'mi e Kaimauahila Kuu hoa «uau'kni o ka mouna loa Knu wahine inai īia ulo hulilim o Pailolo jUai ke kai maokioki la e kn monna Kuu hoa au kai, a o i\lo o ku moana Kaalo aua ka laa o Kalaau au i ko kai Kuu wahiua mai na poa hulilua ika uinkani Kuu walūne mai ka nalu hai o U-o Kau waliina mai ka malu ulu o Lelo Oia wahi au i uolio ai—a [ole—♦, Anwo kua walii—ue, kuu aloha pau Kuu wahina mai ka la wola o Laliaina jJlai ka piina welawela oia wahi

Hoomaha uku Vaua i ktv wai o Kaponlu Ka wai kaulana oia wiihi Wai niakaikai a ka maliiini Ulumahiehie au e noho nei i ko aloha A hiki inui uo e uwe no au—a Kuu wahīno, mai na pea hulilua o Likelike Aloha ia hale lewa 1 ke kai a kaua i pililu Aloha na ale lianupannpa-a kaua i alo ai Auwe kuu wahine—kuu aloha pau ole —a. Kuu wahine mai ka lepo ula o Maalaea Ea mai nei ko alona, haliana i kuu lioupo Kuu wahiue inai ka uiakani kuehu lepo o Kamaomao Mamao oc kaawale ka pili a knua Kuu wahine inai ke awa Jai c iMnkena Konakena bu i ko alolia e noho uei Ku ana Puuolai au i ke kai Aloha o Kouneoio ka waiho kahelahela Oia one hulili i ka la ke ike akit_ [— Aloha wale ia mau aekai a leaua i pili a i Auwe kuu wahine—knu aloha pau ole —a. Aloha na alo o Alenuihaha i ke kueliu inai Pukui ana kaua i ke anu me ke koekoe Koekoe ka nohona o ka hale ua liele oe Ilele oe ko'u knkana o keia walii—a Aloha na. ale a kaua i au ai Kuu wahine mai ke kai liawanawana o Kawailiae Mai ka makani olanaiu oia wahi a he eka Kuu wauine raai ka inakani kuehu lepo oia wahi he kaumnku Kuu WaLiiue mai ka lae makani o TJpolu Oia makani kaulana he apaapaa—a Auwe kuu -waliiue—kuu aloha pau ole —a, Kuu wahine raai ka.ua kanilehua o Hilo Mai ka ua h> la o Panaewa Oia ua hehi mai iluna o ka oliLi,Killkilihune ana i ka i e j,' ua |-j, iku Kau wahi»;« rnni ka uwapo holu o WaiOia, Vvahi makaikai a ka [naliliini Kuu wnhine tnai ka piina paupauaho e Puneo Iloomaha aku kaua i ka hale a ke aloha Auau ana kaua i ka wai o Waiuialino Ile malino ko aloha na'u e milo nei a Auwe kuu wahine—kuu hoapili ho—i. Moku ka waawe, ke knakolu a ke aloha Naha ke kanaka ka ilina a ka puuwai VVai hui i kuu euaaawa ke nape nei i ka houpo Ke holu nei e ka Puukolu lewa i ke kai Lewa hele aim wati hoaa ia oe—a E huli ae ana e oe loaa Aia paha oe eue Lilinoe i ka uka Ka wahine noho kuahiwi i ka piko o Mauuakea Akea kaua e ke aloha ua hala 00 Hala aku la oe i ka weheoa 0 kaiao Wehe oe i ka pili a knua hooke.u ia loko Auwe k«n wahi— ne— Kuu minamina pau olo—a. Mh. J M K W ahinuheleloa. I-Ie Uwb Kakikau aioiu n0 Miss (Japita KiiAUANUI. He kanikau aloha keia nou no e Miss C Kaahanni Kuu kaikamahine mai ka wailele o Eiiila. Lawe aku nei oe i ka lei aloha a maua Kuu kaikamahine mai ka ua popokapa o Nuuanu Anu maeele maua i ka na a ke kiowao He hoa'loha Maunaihi me Waialuale Haale i kuu maka ka wai 0 Mahamokn Moku-a e ka wai ka pali 0 Pauoa Nou k& ka uhano alualu wai li'ula Aloha iuo kuu kaikamnhino Kuu miuamina pau ole O inoolau kai moknmoku i ka makaiii Ua opulepule wale i ke ko'a uli i ke kai o hlalaaka Kuu kaikamāhiue mai ka hale lewa i ke Mai na ale hulilua la e Pailolo Huli. hoi ka uhane o kuu kaikamahlne i kalaioKona [if o „ a Alo ana o Keahole i ke kai maokioki e Aloha wale ke kipo wailua e kiiua la eka makiini laku „ oi Makaiu ke kino 0 kuu kaikamahine i hele Moe aku J a i ka hale halauloa a ka Makalii

,Na hnlo ulu loliun iniiuku o Kuuakea Kea kami i ku lae hala o Koolau Iluli lioimiu ku uluuio n.a liono o Piilani Auau ana ka uhauo i ka wai o Mokuliima Kuhiuia luulun au i kq, alolia o noho nei Alolia ino kuu kaikaiuahino hoa oliumn o kahi aiehameha Ē[oolaukanakai ka leo o na manu Manii kou hoa i ka nahele o Alakai Mai alakai oe ia'u i Kaleliuamakauoe j o,loaa kaua i ka lauae o Makana Aloha ino kuu kaikaimihine lioi—e E hoi e Kaaluuiui e lei J lia lehuaa kc Kina.u [Mokaulol'o Lei aku nei paha ka nhana i na leliua o Hule kilohi i ka wai a ka li'nla. Ka onohi aweawo ula o ka Ilian. Apwe k«« kaikamahine—e Kuu alolui pau olo—a. Kuu.kaikamahino mai k» ua liilii o Pauoa Mai ka ohu halii mai lua puli [Nekina Kuu kaikamahiue mai ka huikau o ku Kuu kuikamahinu imū ka la ikiiki o ko kaoua Iloomaha aku kaua i ka wai o ka piula Kuu kaileauiahiuo mai ka pilia kanaka o Ainahou Mai ka huikau a na k»a i Ulakoheo Mai ka ia mililiaia oia wnhi [howohe Aia paha kii uhano i ka iv,\Ui hai oKawoWehe mai neī oe i ku pili aloha ho īuakua Me na kainalei a olua Kuu kaikainahine mni l;a halo kui no Auwe alolu iuo—kuu kaikauiahine hoi Maha— e, maha lou. Alks. K Lauhiw a, | Kanlkau he aloha keia ia oo e Uapita Ka- ' ahanui • |I helo aku nel—aloha wa—le Alolia ke kino i ka ike aua aku Aloha ka maka i ka nana ftna tnai Kuu moopuna mai ka uka auu o Kapiwai I-Ie wai auau ko aloha na'u e noho nei Maliea h ka uhane o kuu moopuna i helo iho nei T rmn kololani iiio nei aohe iua Ma ka lukina a ka la i Kiunukahi Et aktr nei paha oe i Kuaihelani I ka nioku'o Keanininla Ka ipo aloha a Haiuakolo Iluli hoi ka uhane o Kaahnnui i ke kaona Ka hakuilua a ua |>uknniWhi [nainina Uahi loko o'u e noho nei i ka u nie ka miNolio ana ka uhane i Ivilua I walea i ka olu o ka luu kukui Kui liele o Kaahanui i»e Leiinakani Uwe heiu inai .0 Mama Aloha 1110 no kuu kamalei Mai ka Ilalewai a nmua e noho ai [ua Alo aku maua 0 ke ala pnliee pnkika i ka Uwe houe inai Lilia Kapika nie Kalai Aloha ino ko makou maina i hole aku nei Haalele iho nei ia makou i kahi 3 kakou e luana ai 0 ke ahiahi

Aloha ka ua liolokiki ma im pali Ke haiii mai in i Maili [Uuilnu Ilihia iho nei makou i ke kaumaha me ka Auwe kuu moopuna—e Kuu miuiiiiiina pau ole—a. Mrs. Makuakane. Ile uhaue keia no Miss Capita Kaalianui Kuu ui9opuna mai fca ua hehi mai iluna o ka hala Hala nii ieinia i k.j YVēkui lle-kili ki makani ho ahailono Hoolono ana oe o ka leo o Pupa me Mama Ua uwe mai oia i koua wa e ola ana E Wupnna—e, auhea na lei a mana ? j*ra kupuna nm ka ohana Aloha ka leo i ka pane ana mai Neeuee mai oukon a kokoke Ko ku uei nu i ka nihīuihi Ke U\we uei ka mea mann ia'u 0 ka pau no ia o ko kakou launa ana A(olia kuu moopuna i ka au ana mai a loaa au keknpuna Ua au aku oia i ke ao makani O ke ala o ke kupaoa ku'u e lioni noi I'ua tnai ana ka maka o ka bala Me kona naui lua olo'he ala Eia la oe ihea i īmlo aku nei [lahama Ke noho 'la paha oe ma ka poli o A|)eKa ninkua o na. uhuno o ku poe pono Auwe kuu moopn—na Kud minamina pnu ole—a. Mh, K Ka,euuuulani. Kanikau nloha keia nou e Mi«a Cupita Knahanui Knu moopuna mai ka uka anu o Pauoa Mai ka wai huihui o Kalmawai Oia wai au e inu ai Un luhiaiiu waie i ke oho o ka palai Alaiia mai-ku ike a na kauka L'au pu me na kauka liawaii Auwe kuu moopunn—e. Noho aua ka uhane i ka malnhale o Honolulu Nana ana i ka ulnweliiwohi a na moku Ua moku oe kuu lei haln Ua hala paha oe me ka Makua Mana Loa Auwe kuu monpuua— e. Kuu moopuna mai ua la nui o na keiki o Kina Mai ka wui kau mai o Mai-eea Ahai leka ia paha oe Loho ai Hawnii o Keawe A he awe oe he kupa no laila Auwe kuu inoopuna—e. Kuu hoapili o ua wahi nei la— [ka haole ICuu moopuna mai ka ai uwahi 010 a Kuu moopuna mai ka wai hni o Wnilelo Oia wai a kaoa e pih ai [ua wahi nei Kuu inoopuna mai na la inakaponiuniu o Auwe kuu moopnna—e Kuu aloha pau ole—ai Mrs. M Mooi'unaheleloa. Uu liookaiilun in kn īaoolelo o Niipolionn, no ka piha |oa o kn pepa o keia 1«^-