Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 22, 29 May 1880 — Moolelo o KE KAU AHAOLELO O 1880. [ARTICLE]

Moolelo o KE KAU AHAOLELO O 1880.

La llana 21— .Poalua, Moi 25, 1880. I 3fr.!.iwui ka Ahaolelo ma ka hon\ 10 a m,, o like mo ka hoopaaneo ia ana. Perem<lena C R BWiop ma ka noho. Pule ko kahunapule. Heluheluia ka mooieio o ka la i hala a apon'oia. Na Palapala Iloopii. ! Na Mahoe mai Puna mai, 1 E hoonohoia 1 Kauka no )a apana. 2 E hoohana ina ])aaliao ma ko lakou apana. 3 E hoonoaia ka maro ana o na wahine Ila•waii me na pake. Waihoia ike komile kupono. K>\ Nawalu mai Ililo mai, 1 E waihoia na (]ala auhau al.mui o na apana ma ko lakou mau alanui iho. 2 E hookaawaleia i puu dala no ka wapo ma Uilo. Waiho ia i ke.komile kupono. Hoike a na Komite wae. Eoike mai '-e komite wae i kohoia no ka hila a ke 'lii Martin, e noi maī ana, e hooholo loa aku i ka bila no ko kakau poepoe, e like me ka lakou hooponopono ana. Aponoia. Ma ke noi ua aeia aku i manawa hou no ke koinite wae no ka hila e hoololi ai i ka bila 1145 o ke Kanawai Kavila. Na Olelo Hooholo me na Bila. Na Glenclon he olelo hooholo o keihoia i komite wae no ka noonoo ana i kekahi mau kumu hoopii e pili aūa no ka hana kupono ole a ke kmnu o ke kula o Keoneula. Hooholoia. liohoia o G- Glendon, AYoo<l, Nawahi mo Kaulukou. Na Woo<3, 6 kauoha ana ike Huhina Kalaiaina e hana koke i ke alanui mai Mahukona a hiki i Kohala loko, a e hookaawaleia i pua dala no ia mau lilo. Hoihoiia. Na Hanuna i 2,000 dala no ke kauka lapaau no Hana, Waihoia ma ka papa. K a Hoapili Baker i 5,000 d:jla no ka hoi liou ana mai o na hoa o keia hale e komo i ka wa o paa pono ai ka Halealii hou, a e hoolako pu mai na hoa Lunamakaainana i mau puaa me na pahu poi, no ka malama ana i ahaaina nui ma ia la. Hoololi mai O Kalua i ō,OOO dala no ka wehe ana i ahaama. no ka la e komo ai ka Halealii. Hooleia ka olelo hooholo me ka i hoololi. Heluhela mai. ,ke 'lii Martin no ka tnanawa mua, he bila e hooponopopo ana i ka ohi ana i na auhau mawaena o na kauwa, i paa ma na olelo aelike. Waihoia malalo o na rula, Na Kalua e kaaoha ana i ke Kuhina Kalaiaina e hoike mai imua o keia hale, ua haawi aku anei oia i na laau lapaau i na kauka kaahele i mea hoopukapuka aku na lakou, aole paha ? Hoike mai ke Kuhina Kalaiaina, ua haawi wale ia aku. he puu dala i na kauka lapaau £ kuai i mau laau, e haawi "wale aku i ka poe pilikia a ilihune o ua kauaka Hawaii, a e hoike mai lakou i kela ame keia hapaha, eia no ka lakou mau hoike. Heluhelu mai o Kaulukou no ka manawa mua he bila e hoomana ana i ke Kuhina Waiwai o malama i n» dala a pau i loaa mai no ka Halemai Moiwahina Hooleiu. Hoolaha mai o )Eniiniakea he bila aole e kuaiia na aina aupuni. Ma ko kapaeia ana o na rula, ua heluhelu mai la oia i ka bila no ka manawa mua a waihoia malalo 0 na nila. Na Hana pau ole. Heluheluia aluaia ka Vila e kau ana i auhau maluna o ka waiwai o ka poe make a hoole loa ia. Na Hana o kaLa. Heluhelu akoluia ka, bila e hoakea ana 1 ka mana o na laikini Loio, a hooholo loa a. Heluhelu akoluia ka hila e hoopau ana i ka pauku 780 oke Kanawai Kivila, e hooma'nuahua ana i 3"! ka nui o na Lunamakaainana e kohoia iloko o keia aupuni. Wail\oiatna ka papa, Heluhelu aluaīa ka bila e pili ana Ho ka holo balota ana o »ia Lunakanawai, Luna A'ihau a rae na Lnoa Helu, i mau Lunamakaainana. Hoole loa ia. Heluhelu ataaia ka bila e hookna akea ana i na kai lawaia o ke nupuni, a me naawa kumoku e noa i na mea a pau. Hoopaneeia, ' Heluhelu aluaia ka bila no ka heololi ana i ke kanawai e hooponopono ai mawaena o na haku a me na kauwa. Waiho ia no ke kakau poepoe, a e heluholu akolu ia ma ka Poaha o hiki mai ana. Hoopaneo ka hale. La Hana 22—Poakolu, Mei 26, 1880. Halawai ka hale e like me ka hOopanee Na Palapala Hoopii. Na Kunuiakeamai Kalihi mai, 1 E weheia i alanui ma Kalihi. 2 I 4,000 dala no i;i alaaui. Waihoia ike komite kupono. Na Lilikalani mai Honolulu raai i 3,000 elala no ko alanui ina Piiuoa. Waihoiai ke komile kupouo.

.NaMahoe maiPona mai, l E uku mahina ia na makai oia opan». 2 E laiHmla na lialekuai liilil', 6 like kumu %ai"wai. Waihoia iko konut« kupono. Na Kaanaana mai Ewa a am Wmnaē nt»i, e hoonohoia na mai paku uia m apnna, Waihoia iko komitc knpono. Na Kuapuu mai Kona līoma mai o aeia ka aio IŌ,(X)Ō f ŌOO <lah. Waihoia iko ko« milo knpono, Hoikomai ke komito pai, wa paiia k» Iloiko a ka Porosidona o ka Papa Hoonaauao. Ka 01010 Hoohwlo me na Bi!n, Na Glendon o kohoia i ,koniifo wae o nana ina mea pili i JMemai Pupule. Hooholoia. Na Kaai i 100 dala no k» titi ona i ke awa pae waapa ma Hoopnloa, K<ma Hema, Ilawaii. Waihoia ma ka papa, Na Wahine i 2,000 dalanoka hale bookolokolo ma Iliioi Waiho'u &a ka papn. Na Kalua i 5,000 dala no ka wehe ana i alanui ma ke kihi maoka o ka halepnle o Waikapu, a holo a hiki I Maalaea. Wailioia ma ka papa. Na Hanuna he "bila e boopau ai i keku» aiia ana o na aina aupuni. Ma ke-noi ua ae hou ia*ku i manawa uo ke komite wae o ka bila e pili ka hoololi o ke kanawai o ke ola o ka lehulehu. Hoolaha mai o Kunuiakea he bila aole e uku aku ke Kuhina Waiwai i kekahi kna aupuni, oiai oia ma ka aina e. Ma ke kapaeia ana o na rula ua heluheiuia ka biia a waihoia malalo p na rula. Hoolaha mai o Wood he bila e hoololi ana i na pauku 521 me 530 o ke Kanawai Kivlla. Hoolaha mai o Kaauaana he hila e hoololi i ka pauku 2 oka mokuna 53 o. ke Kanawai Kivi)a. Na Hana o ka la. Heluhelu aluaia ka bila e hoonoho ana i kau hookolokolo kjuro hon nō ka mokupuni o Ilawaii ma Waiohinu, Kau. Wa. ihoia ma ka papa, Ma ke noi a ke Kuhina o ko na Aina e ua ae hou ia ka hoopanee ana i ka wa e halawai ai ka hale ma ka hora 1 auina la 0 ka la apopo a me ka Poalima aku. Heluhelu aluaia ka bila e papa ana aole e knai ke Kuhina Kalaiaina i na aina aupuni. Waihoia ike komite wae, Keau, Kunuiakea, Kakina, Nahaku, Kuhina Kalaiaina. Heluhela aluaia ia hila e hooponopono .ana ika obi,ana auhau o na paahana maklo on a aelike.. Waihoia ike ko'mite wae, Kaunamano, "Matina, Loio Knhina, J Mott Smith, Pilipo. Hoomaha ka hale īiia kā hora 12. Halawai hoa ka hale. ma:ka hora 1. .Heluhelu aluia ka bila e hoopau ana i panka 1510, 1411,. 1419 1420, 1421, o ke kanawai kivila. Hoopan'ee loa ia. Hoopanee ka hale La,llana 23—Poaha, Mei 27, 1880. Halawai ka Āhaolelo e like me ka mea man. Hoike ana Komite maa. Hoike mai ke komite wae ī kohoia no ka olelo e kauoha ana ike Kakauolelo o kā Eapa Hoonaauao e uku aka 1 <3a ] a h<M26 ia D Keaweamahi, 'e noi mai ana e hoopanee loa I ka olelo Jooholo. .Aponoia. Noi o Kalua e hapai hon i ka nooneo ana no ka hala e hoopaa ana i ke kepa ana i kauwa iloko o keia aupuni, oia kekahi hana o ka la. Na Olelo Hooholo me na Bila, Na Piiipo, e hookomoia ma ka, Brla Hoawiha o 1880, i $228 na D keaweamahi, Waihoia ma ka papa. Na Keau i 5()o dala iio ke alanui mai Keonenla aku a hiki i ka Halemai Pupule. Waihoia ma ka papa. Na R W Wilcox i 3,000 dalā mai Hlnpalakua a h'ila i EahulUĪ' ma ITalbpolepo ae ma Waiohuli, mai ka hale o Raff. rey. Waihoia ma ka papa. Heluhelu mai o Kaai no ka maūawa mua he bila e hoololi ana ika patd& 338 oke Kanawai Kmla. Waihoia ml ka papa. mai o Keau ie bila e hoololi ana ika Paūku 10$ oke Kanawai Kivila. Helulielu aluaia ka bila e hoopaa loa ana i ke kepaiu ana o na kauwa iloko o keia aupuni, a.haiolelo loihi mai la o Geo. GleDdon no ka hoopau ana i ke kepaia ana ona kauwa, Ika ninauia ana, ua hoopanee ka bila, he 24 ma ka ae, a he 14 ma.i:a.hoole™ ma ka āoao hoopanee ika bila, Hon«. Lilikaīani, Kaalukou, Kaanaaha, ' Aholo, 4 Hanuna, Kaunaniaoo, ,Woods, G N Wilcox, Kupi. bea, hui me na 'lii he 15, like me 24. Eia ka poe m'a ka aoao "e hoole ana e hoopauia ke kepa ana ona kauwa mā keia aupuni, Kunniakea. Hoapili,' Keau, Ealama, Kahnln, 1 Kalua, R W Wilikoki, Glendon Nawahi; Wahino, Kaai, Piiipo. Mahoe, Kakina a me Kupihea, ua like 14 wale no makemaJce i ka bila, nolaila na hoopanee loa ia.. Heluhelu akoluia bila e kauoha ana e na olelo mawaeoa o na haku a me kauwa, a hooholo ia. Ma ke noi a Mahoe, ua h&paiia ka boo» noo ana no k'a bila e hoopau ana ik« kanaWa.i o na lio kea, ma ka heluhelu, akola ana. Waihola ike komite wae, Lāo Kuhina, Mahoe, Wood. Juddj Nahaku. Ma ke noi a Mahoe ua hapaiia ka noe» noo āna no ka hoololi i manaoia no ka pauku 50 o ke kumukanawai,, ma ka heluhelu hoooleia; Hoopauee ka hale.