Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 26, 26 June 1880 — Moolelo o KE KAU AHAOLELO O 1880. [ARTICLE]

Moolelo o KE KAU AHAOLELO O 1880.

La Hana 39—Poalinm, luno 18, 1880. llalawai ka Ahaolelo o liko mo ka mcft Na OU'lo Hooluilo me im Bila. IleUihelu mai o lialua ho olelo hooholo i $3,000 no kn weho ana i Hliumi mai Wailiiku aku a holo pololei e kokoke una i ka liale o Wieleiiiana a hiki 1 ke aluiiui o Waihoe. Waihoia i ke komite wae, no ka noonoo ana i ka haawina o ua alauui a nie nu alahaka a puni ke aupuni. H«luhelu inai ke Kuhina Waiwai no ka manawn mua loa lie bila e laikini nnn i ka poo lole a kuai aku i na io puaa maka, Ma ke kapaeia ana ona rula, na heluhelu aluaia ka bila ma ke poo. Waihoia no ke knkau poepoe, a e heluhelu akoluia ma ka Poalua. Iloolaha mai ke Euhina Waiwai he bila e hooiuaopopo ana i ka uku o na pailaka ma ke awa o Wailuku, Maui, a me ke awa o Hilo, Hawaii, ma ke kapaeia ana o na niln, ua heluhelu inua ia ka bila, a waihoi.i nv.\ l:\lo o na rnls\. Iloolah» mni o Kahulo, l Ho bila ina ua mni ko kauwa hana, e helma no kona la. 2 11« bila e hoopau loa ana ika pankn 1 o ke kunawai o hoololi una i ke ka nawai o pili ana i ka auliau holoholona, nin ke kapaeia ana o na rula. na heluhelu nuia ia na bila, a waihoia malalo o na | rula, I Ma ko kapneia ana ona rula ua heluhe I lu mua mai ka Loio Kuhina he bila e hooponopono ana i na auhan kuloko, a waihoia i ke komite pai. lleluhela inua mai o Aholo, I He bila e hoomaopopo ana i kn mookuauhau o na alii o Ilawaii nei. 2 He bila e poni ana i n;t nlii o Ilaw nei, a -waihoia malalo o na rula. l Heluhelu mai o Hannna he olelo hoo holo e noi ana o na bila no ka auhau nla- ( nai a me ka auhnu holoholona, e waiho nei ma ka papa, oia kekahi o na hana o ka la apopo. Hoolein. Iloolaha mai ka Loio Kuhina e lawe mai ana oia i keia tnau bila, 1 Bila e hooponopouo ai i ke kuai ana 2 Uila e hooponopono ana i ka hana ana o na palapala kauoha. 3 Bila e kauoha ana e kopeia na pala» pala hoohni o na hni. 4 Bila e hooponopono ana i na hui o na aina e, e lawelawe ana aiaanei. Hoolaha inai ke Kuhina Kalaiaina he mau bila. 1 Bila e hoohoihoi ana ika hooholo mokuahi mawena o Honolulu tne Ka]>al:ikiko. 2 Bila e hoololi ana ika moknna 39, e hoopau ana i ka oihana kana. \V*iho mai ka Peresiclena e noonooia ke koi-na hana mua, oia ka olelo ho.oholo e hookomoia ka la hanau o Kamehameha ll[., oiu kekahi la kulaia o Hawaii nei. Holhoiia, Iloolaha mai o Hoapil) he bila e hooknu ana i na waiwai ekaleaia e komo mai ana mai na aina e mai, aole lnkou e auhauia i na auhan no ke dute o ko kakou Heluhelu mai o Bihopa he olelo hooliolo, o kohoia i koinite wae no kekahi mau palapala hoopii, a e hookomoia ma ka bi la haawina nialalo o ke poo, ' na haawina huikau. Hooholoia Pilipo, Kuhina Waiwai, Kuhina o ko na aina e, Kimo Pelekane, K»lua. Na Hana o ka la. Noonooia ka bila haawina imua o ke koniite oka hale. Nahaku ma ka noho. Wih.ana i mau lua wai ma nn aina i manaoia he waiwai ke anpuni $10 000 Hooholoia Hoomaemae ana ia Kapiolani Paka. 6 000 Hoomaemae ana ia ThoniaB Kuea 2 500 Wnihona Buke,Aupuni 500 Uku h6olimnlinJa o ka pa ma ke alo o Aliiolani Hale, a hiki i Maraki 81, 1882.... 200 Uku hoolimalima o Aienui 720 Uku, hoolimalima i kaa hopeo ka pa aupuni ma Koholaloa 650 Uku hoolimaliuia o ka pa aupmii ma Kaho-. laloa no na makahiki elua a hiki i Mnraki 31,1882 400 Na lilo lualalo o ko ka nawai e waiho aku ai

i »na pt lapala j»ilena I «ina nw k« Koena I Kalaiaina 200 Na lilo koho haloia ōOO l.'nknlu anu i na liale Imloi 1010, a e Imolimalima ia malulo o ka oihana Papa Ola . 7 600 Na luihau aluiuii, e hoo liloia mn ka apan» kahi i ohiia niai ni (i manaoia) 70 000 Ka Oihana Waiwai. Uku o ke Kuhina 10 000 Uku o ka Luna Buke lielu 6 000 Uku o ka Luna Dute Nui 7 000 Uku o ka Hope Luna Dute 4 000 No ke kiui oihana me keawa s 000 Uku kakauolelo buke helu 1 3 600 Uku kakauolelo buko hulu 2 2 400 Uku luna hale pai>aa. 2 400 Uku o na kokua kiai ma Ilonolulu a uie naawaoao 8 000 Uku luna dute nia ICawaihae 300 Uku luna Dute ma Kahulni 100 Uku luna ki;ii awa o Kahului 1 600 Uk» Dute ma Kealnkekua 100 Uku luna Dute ma Koloa 200 Uku malama hale papaa mokualii 400 Uku liale ailamahu.. 48t> .. Uku o ka elele 600 Kela a me keia lilo Oihana Dute 2 500 Wanpa oka Hale Dute 1000 Uku 0 na luna helu',. 20 000 Ukuona luna auhau. 18 000 Uku o na papa hoopii auhau I 000 Aie aupuni e uku ia aua 89 100 Ukupanee o ka Aie Aupuni 78 000 Dala Halemai (naloaa i manaoia) 12 000 Kela a me keia lilo o Oihana Waiwai.... 2 000 Ko pai ame ka hoolako ana ina dala pepa 1 500 Na hao hoailona me na Hoailona Pai 1 000 Na pahu hao 0 ka Oihana Waiwai 2 250 Na medala ilio flOO Hoopanee ka hale, La Hana 40—Poaono, lune 19, 1880. Halawai ka hale e liko me ka hoopanee ana. Hoike a na Komite. Hoike mai ke komite hooponopono bila, ua hooponopono lakou he 7 mau bila. Aponoia. Hoike moi ke komite wae i holioia e noonoo i na dala knla, i nalowale aia ka lima 0 ka lunn lmla 0 Ktui, s noi mai ana e hnikulaia ka luna kula o Kau a me kona mau hope. Mahupe oka hoopuapaa loihi ana, ua aponoia ka hoike. Hoopanee ka hale. La Hana 41 — Poakahi lune 20, 1880, Malawai ka Ahaolelo e like oie ka mea mau. Na Palapala Hoopii. (: Na Kalua mai Wailuku mai, 11 4500 no ka welie ana i alanui oiai Wailuku a hiki i Waiehu. 2 E hoololi i kekanawai e pili ana i na luna hooiaio pnlapala kepa. 5 E hooloihi aku i ke alanui mai Waika* pu a hiki i Maalaea. Waih'oia ike komite kupono. Hoike a na komite. Hoike mai ke komite wae i kehoia no ka hoopii mai na pake mai, e no'i ana e aeia na kauka pake e lnpaau i na pake. Ua apono ke komite i ka hoopii a noi mai e houholo i ka lakou bila j Jawe mai ai. Aponoia ka hoike a waihoia ka bila malalo o na rula. Hoike mai ke komite o na ahahookolo kolo uo ka noonoo ana i ka oihana makai e noi mai ana 0 koho aku ka Moi i komisina alii, i 5 lala, a na lakou e noonoo 11 e hooko no ka oihana makai. Waihoia ka hoike a ke komue imua 0 ke komite o ka | no ka la apopo. Ma ke kapaeia ana o na rula, he pakui ika hoike a ke komito hoonaanao no na palapala hoopii lehulehu e pili ana i na kula olelo Beritani» Aponoia.

Hoiko mai ko kortiite wau no ka noonoo ana i na bila e pili ana i ka malamn ana i ke ola mawaena o na paahana mala to o iin aeliko, a nie ke ola o ka ohana, ua hoopoiiopoiioia ka bila ma na hoololi, a' n«»i mai e hoohoT6*' loa aku i na bila. Wailioia a noonoii pn me na hila. lloomaha ma ka hora 12. Halawai hon ma ka hora 1 p m. Na Olelo Hooholo me na Bila, Heluhelu mai ka Loio Kuhina no ka manawa mua, he bila e Looponopono ai i ke kuai ana o na waiona, ma ke poo, a ma ke kapaeia ana o na ru!a, ua waihoia kabila i ke koiuite pai. Heluhelu mai o K.ilua he olelo hooholo e hookomoia ina ka bila haawina i 82000 no ka hale papaa ma Kahului. Waihoia ma ka papa. Hoolaha mai ke Kuhina Kalaiaiha he bila e ae aku ana i ke kuai ana o na laau make. Iloolaha mai o Kipikona he mau bila, 1 E hooponopono i ka hana ana i dala no ke aupuni. 2 E hoopau ina palapala ae holo. lieluhelu inai o Hoapili he olelo hooholo, e hoalaia ma! ka papa mai ka bila e ae ana i na kanaka e inu i ka rama, oia ka hana oka la ujiopo. Hoolioloia, Ileliiiielu uiai o Keau he olelo hooholo e honkea hon aku ka Kuhina Kalaiaina i ke alanui ina Pauoa. Hoihoiia. Noonoo ia ka bila haawina imua o ke komike oka hale. Nahaku ma ka uoho. Kokua no na laina mokuahi o ua aina e $-24,000. Noi o Ilanuna e kapae loa ia keia haawina. Mahope o ka hoopaapaa loihi ia ana, ua hooholoia ka haawina. He 24 ma ka ae—l4 ma ka hoole. Hoopania ke ko» inite a aponoia ka hoike. Hoopanee ka hale. La Hana 42—Poalua, lane 21, 1880. Haiawai ka hale e like me ka hoopanee ia ana. Hoike a na Komite. Ma ke kapaeia ana o na rula, ua heluhelu mai o Kalua be hoopii mai kekahi poe niai o Wailuku i $5,000 no ka haua ana i uwapo ma Kahului, a e uku pu mai lakou i $5,000. Waihoia ma ka papa. Heluhelu mai o Kapena Loke he hoopii mai kekahi wahine mai, e haawiia uku iuia kekahi mau dala o kekahi aina a kona kaikunane i kuai ai me ke aupuni. Waihoia i ke komite wae. Loio Kuhina, Kuhina o ko na aina e, Kapena Loke, Kean, Hoapili. Heluhelu mai o Glendon he mau hoopii mai Makawao' mai, 1 E aeia ka aio uuii miliona. 2 E hoeiniia ka auhau kino i75 keneta. 3 E hoopii ae ika uku la o na kumukula i hookahi di»la o ka la. Waihoia ike komite kupono. Heluhelu mai o Keau he hoopii mai Honolulu mai e aeia na kanaka Hawaii e inu rama. Waihoia i ke komite kupono. Heluhelu mai o Knannu he hoopii j mai Waimea mai, e aeia ka aie umi miliona. Waihoia ike komite kupono. Na Olelo Hooholo me na Bila. Heluhelu mai o Kipikona he olelo hooholo, r hoouna akn ke aupuni i kekahi polōai i na niana nui a pau o ke ao neij e hoomauia aku ke kuokoa o keia aupuni no ka naanawa loihi. Hooholoia, Heluhelu mai o Kuapuu he bila e hooponopono ana i na hoa aina. Hoolaha mai o Kaulukoa he bila e . hooponopono ai i ka uku mile o na makai. I Hoolaha mai o Kaai he hila e j ai i ka poe kuai kamano. . Ma ke kapaeia ana o na rula, na he- | luheln roai o Hoapili bo ba manawa 1 uiua he hila e hoololi ai i ke kanawai e hoeueu ana i na oihana kuloko o ke aupnni, oia hoi kd hila aie umi miliona. Waihoia i ke koinite pai. Heluhelu mai ke Kuhina Kalaiaina no ka manawa mua he hila e hooponopono ana ina hale holoi lole. Waihoia malaloo-na rula. Heluheln mai no ia no ka manawa muahe bila e laikini ai i na laau make. Waihoia malalo o na nila. Heluhelu mai o Kunuiakea he olelo hooholo e kohoia i komite wae.nana e imi i nu lilo a pau o kft oihana koa no na makahiki elua i hala. Wuihoia ma ka papa. Heluhelu mai ka Loio Kuhina he mau bil&, 1 E pili ana i na hui i hoohuiia ma na nina e i komo mai iloko o ī

keia aupnnu 2 E lioomalu a inal«trta iwno ia na i>alaf>.\la kauoha. 3 E pili ana i na mea a pan e hoohui ana ia lakou iho malalo o kekahi hui. Waihoia malalo o na rula. lloolaha mai o Kuapuu he bila e hoihoi ia na ka ohana e malania i ka mea i loohia i ka mai lepera. Ma ke kapaeia ana o na rult*, ua heluhelu mua ia ka bila, a waihoia malalo o na rula, Hoolaha mai o Bihopa he bila e haawi ana i ka palapala siīa n.ui no na apana aina i kuai ia e ka Papa Hoonaauao. Ma k"q kapaeia aūa o na rula, ua heluhelu muaia ka' bila, a waihoia maialo o na rula. Hoomaha ka hale ma ka hora 12. Halawai hou ma ka hora 1 p m. N& Hana o kaLa. Heluhelu aluaia ka bila e ae ana i na kanaka Hawaii e inu i na waiona i kaupalenaia ka ikaika o ka alakohola. Waihoia no ke kakau poepoē, a e heliihelu akoluia ma ka Poalua. Ka poe ma, ka ae e hoopanee loa, Wuila, Kape'n», "Kaai, Loio Knhina, Kanoa, Keoni Kamaki, Kahanu, Kuihelani, Matina, Kakela, Kapena Loko, Kamika, Kipikona, Jas. W"oods, S W Kaai, 0- N Wilikoki. Poe ma ka hoole Moanauli, Bubli, Kunuiakea, Lilikani, Hoapili, Keau, Kalama, Kahulu, Kaanaana, Aholo, Nahaku, B W Wilīkoki Kalua, Wahine, Kaunamano, Mahoe, Kuapuu, Kakina, Beckley, Kupihea. Heluhelu aluaia ka bila e hoololi ai i na paiiku 527, 530 o ke kanawai kivila, a me ka mokuna 10 o na kanawai o 78. Hoopanee ka bale.