Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 33, 14 August 1880 — [Kakaula no Ko Hawaii Pae Aina.] KUPAIANAHA. [ARTICLE]

[Kakaula no Ko Hawaii Pae Aina.] KUPAIANAHA.

I ka wa i hoopaapaaia_ai ka Bi]a Kanawai a Robert Hoapili Baker e pili ana no ka Rama imna o ka- ,Hale Ahaolelo, ua hiki ae i ka Moi .he man palapala hoopii mai ka Ahahui Euanelio a mai na Mahiko a pau mai Eawaii a.Kauai; me ke ala like ae o na Nnpepa Haole ē | kne. I ka nana ana i ua Bila nei, tia ikeia 0 ka Waina wale no ka mea i oleloia aa na kanaka Hawaii eS noa ia lakou, o ka Rama oa kapu no. ĪJa kne ikaika ia keia Bila ena Kuhina iloko o ka Hale ; a me na olelo kuekaa iao loa i ka Bila. Aka, akaaka nae lakou i ko lakou ike ana e make ana ua Bila do ka hopnhopualulu ino ana o na Lnnamakaainana a , make no ua Bila nei a lakou no ia man kumu. Aka, eia ka mea kupaianaha loa. Waiho mai nei hoi na Kuhina he Bila Rama; a i ka nana iho na kuu akeaia ka Hama me ka inu palena ole. Ua holo ua Bila nei ika Hale. Ai ka hōlo ana, aohe wahi mea a kue ikīia e na Nnpepa Haole, aole boi be palapala hoopii mai a na Mahiko mai o a o e hoole ana i ua Bila nei a ka Loio Kuhina. Me he la i ka nana iho, ina na ke kanaka Hawaii ka Bila Rama e*hoop'ukaia ana me na kea.kea kupono loa i mea e ulu nui ole ai keia hewa iwaena oka Lahni, alaila, hewa loa iho la ia Oho mai la na Nupepa Haole, na Hoopii a ka Aha Euanelio, ana Mahiko mai Hawaii a Kauai, hapai like na lima; e make! £ make I £ kapu ka ae ana i na kanaka Hawuii i na wai mama, e poino nui ole ai ko lakou mau kino, hui pu ae la me na kalepa o ke kolanakauhale nei me na wahjne haole keka'hi, alaila, make iho la ka Bila a ke kanāka Hawaii. Aka, ina na ka Eaole ka Bila Rama I inu akea kuu ino haalele,loa, e hiki ai t i na kanaka Hawaii ke uhsuha e ko lakou makemeike, aia hoi, aole he wahi palapala hoopii mai" ana wahine haole, aole hoi a ka Aha Euanelio, aole hoi a na Mahiko, tfole hoi a na Nupepa* aole hoi a ka poe Kalepa, a me ka poe kokua i fca aoao oua Bila 'la, h& mea kupaianaha keia. A e pono no, e naaa- pono na> pouwai oiaio a pau i na hiohiona a me oa helehelena o keia hana a na haole. He mau hiohiona uo keia o ka opu ino i ka Lahui llawaii» ke aeia mai neina Apu koheōheo e pomo āi ka lahui. E'.ae anei ko kakou Moi i keia. Bila, i 01 ae ka pa-umi pa-haoe*t o. ka hewa mamua o ka Bita i hoole nui-ia ai, wahi a ka poe hoopii mai ha ino.. I ka- nana aku i ka helehelena o keia mau ban.a hana, he ojpu. ino, he hipimalu. ina iho iloko o ka. poe e aloha ole ana i ka Labui'U.awaii. 1 Ke uwalo aku uei' ko m&kou iM Moi mai ae i keīa Bila».