Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 41, 9 October 1880 — [MAI KA NUPEPA ELELE POAKOLU M.] Lumai ia Hawaii. [ARTICLE]

[MAI KA NUPEPA ELELE POAKOLU M.] Lumai ia Hawaii.

Ua hoopuka ae ke Kuokoa o ka & 2 iho uei i kekahi . manao, e olelo ipa he poe haole >vale no ka na Kame\u meha i hoonoho ai e hooponopono i le aupmii, a pela no hoi rae Lunalilo; ā ke komo ana iho nei o ka Hawa| iioko oka Aha Kuhina, ua l<jua i ks aupuni ka poiuo, a nolaila, aole ponl ia laliou ke komo pu ma ka hookeh ana ī ko lakou aupuni ponoi.

He inoa hoohilahila loa ke kamailu ana peia o kekalū mea \ kaeua i koua, Hawaii oiaio, oia hoi o Rev. Pnleki, aka, tualia paha ha okoa ka manao o kouu puuvvai,'nolaila, aole oua maniolaua a lili paha 110 ka holomua o aa kanaka Hawaii ma ka lakou hoopoiopono ana i ko lakou aupuui pouoi.

Aka, aole no nae i oiaio kana hdke ana. 0 Kalaimoku ke Kuhiua i liiliuai piha ia e Kamehameha; a o Boki mai, o Eamakaeha, he mau kalaiolelo a he mau kuhikuhipuuone na meha. , A owai Ia ka poe ioi aku ka hilinai piha ia i ke au ia Kauikeaouli, e like me Paki, Kaapuiki a me kahi poe e aku, o na Hawaii Ponoi; a heaha la ka poino i loaa i ka aina mai na lima mai o Nahaolelua, Moehouua Kapena, Kaai, J3ush a me Kuaea ? Ke pane nei makou, aohe poino. Ua maemae ko lakou mau lima. Aole loa lakou i hookomo i ke dala o ke aupuui iloko o ko lakou mau pakeke. Aole lakou i kukulu i na hale nui nani loa, a i kuai i na lio kumuknai nui, a hoikeike wale me ka haakei i oi aku i ko ka Moi kulana, e like me ~kuhi poe lana aupuni haole i noho ma ke kulana Kuhina. Mai hea mai i loaa ai ke kumu i nui ai keia uhauha i ke dala ? Ua ilihune na Luua Aupuni Hawaii, a waiwai na haole. E hoomanao kakou i keia. IJa ilihuno na Hawaii no'ko lakou oiaio a me fca hoopono iko lakou aina. Aole nau kumu kue i na Kuhiua Hawaii; aka, ua loaa na kumu ahewa ia o kahi nau .Kuhina haoie iioko o 1878, ua hoo.loio ia a aponoia e ka Ahaolelo lekahi olelo hooholo e hoahewa aua i lekahi Loio Kuhiaa no koua lawe wab i ke daia o ke Aupuui ; a ua ahevaia he Kuhina Kalaiaina no ka ponoole o na hana maloko o ke keeha ana a me kahi mau keena e ae malalo o kona hookele ana. E nana a e nionoo mai kakou i keia e na Hawaii; ae hapai i ko oukou mau leo a hiki i ki wae hoihoi hou mai ai ko kakou M)i i kona hilinai a me kona manaola» maluna o kona iahui ponoi, ma hoonoho ana i Kuhina Hawaii mabko o ka Ahakuhina. Eia na olelo a ke 'lii Kapeaa—" 0 kakou ka poe noua ka hale ua kipaku ia waho, a na hai © noho nei." Me he lo ka hoohalike pololei iho la no ia.