Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 2, 8 January 1881 — EHIKU MAKAHIKI I NA AINA E! [Hakuia e Joseph H. Kawelo.] [ARTICLE]

EHIKU MAKAHIKI I NA AINA E!

[Hakuia e Joseph H. Kawelo.]

No Sftvannah a mo kom\ ano,—l ko kaknhiaka uui o ka la 7 o Har. 1877, i auhee atm aku o ka inalu po, a, hooniaUa ae la na knkuna o ka la o pnhola ae i koua mulamalama uaui i hoopowehiwehi ia o ka noe halii. Loheia aku la ka leo, Heaina eia raamua o kakou, niai kekahi niui o na hiiūa i hoopiiia e naua ma ke kia mua o ko makou molui. He mau hora pokole mahope iho, ike maopopo ia aku la ke ano o ka aina, aolo o ka aina paa, aka, o kahi iyokupur.i uuku o Hilitona (Hilton head īsland) 41 mile niai Savaua tuai nia ka akau hikina, hala hope ae la ka ailana a hooiho aku la no Savaua. I k'a anea'ue ana ae e kani ka 4 p.m. o ke ahiahi, pili jnai la ke kuna pnilata Nellio Kogcrs helu 7 olaila, ua liko no keia auo.kuna mo ko kakou uene aukai onala i hala. Kau mai ]a hookahi o na pailaka i alakai hoi no makou, mamiia ao o ka nalo ana o ka pouii i ka malamalama o ka la, ua haulo iho la ko makou heleuma ma kahi kokoke i ka Papu elua mile tuai ke kaoua uiai nm ke awakea ae do o lnkahila ua hoopiliia'aku la ka pier 7, palena lalo 9 ke alanui Halifax. . Knn ilir» la ka luhi oia au ana mai i ka loa o ka Atelauika, koe nae ka luhi o na hana o ka moku lie laau ka ukana nui i ua naoku ma keia wahi. kjik\iluia ke kaona o Savapa ma ka o ka meliwai oia moa Kookahi, aneaue iwakalua mile.mai kgi nuku mai o waho, o ka aoao hikina o ka muliwai o ka palena lalo ia o ka moknaina o Kalolaina Hema, ma ke kom<v hana hoi o ka mnliwai ka mokuaina o Georgia. Ua palua ka uui o Savana i ko kakou nei kapiiala, he pohopoho a oololi e like bo nie ko kakou nei ka pulumi ole ia, a tiela no hol kela. Ho anu no keia wahi i ka hooilo a lie wela ino loa ioi ika makalii. He ili keokeo a mo ka ili eleele ka lehulehu o keia kaona, he mokuaina hookauwa kuapaa o Georgia i na paele mamua o ka lilo pio ana o ko ka hema i ka akau iloko o ke kaua huliamahi, lioopau ia ka hookauwa kuapaa ana e ko ka akau poe a e ioea hoi ka pono kaulike mawaena o ka ili keokeo 'a me ka ili eleele. Ma kekahi mau hotele olaila aole ae ia e komō ke poo o kekahi paele iloko. Ma kekahi mau halp kahi tjmiumi hoi, aole o ako ia ke poo o kekahi paelo ina oia e haawi 1 hatieri dala. He keu keia o ka lokoino palena ole ka hoohalike aua i kekahi o na mea uhane i holoholona, aka, ho lana ko'u manao, aole paha kakou e hoohalikeia oie lakou ma leeia mua aku. Ko na Paele luakini hoomana.—Ua hele au i kekahi ahiahi iloko o kekahi o keia mau luakini, a ua ike no hoi i ke ano o ke anaina i akoakoa ae maloko, ua ano okoa ia i ko kakou, he '.vala.au wale no a pau o loko o ka luakini i na himeni, e ku no lakou a pau iluna me ka haa ana a hookamumu hoi na kapuai i ka papahele, holoholo 'i o ā ianei e lele' ana' iluna a ilalo a he ku i ka hoomakeaka na haua. Aole he ano hiehie loa o keia wahi aka, he mea hilu ole nae ia'u ke olelo ae ho inoino a pupuka, oiai ua pomaikai loa wau i ko'u ike ana ia wahi i na la opio. Aole no hoi mau mea ano nui i ike ia e a'u malaila no ka hoike ana aku imua e na makamaka. • Ekolu pule me ka hapa o ko makou ku ana ilaila piha hoi ka moku i ka ukana no Bristol, Eneluni, Apr. 2, haalele ia laila no ka awa i olelo iu ae lp. me ka laUa ..o- kahi maUao e hiki maalahi aea ilaila. Ma ka po okala 29 o lune' a o ka h'ora 11 paha ia o ka po, hoopuiVva ia ae la niakou me ka weliw'eli nui e | kekahi haluln.ano o me ho olai Ia e hoo- j uaueuo pma hoi i na mea a pau o lih moku.

Aolo palu i moeuhano imta ko uiakou ka[)ona o.loaa ia makou ia nka 'uaimili o ka hinmoe nna o ka mea iaia ko kiai aua o mua i ka po, ua ili īho la makou i kahi i kapa ia BedaB Point St. Antouio Ailana. Aolo ho ike ia nku o ki\ aiml i ka. miumwa i ili ai * aka, hoom.ikaukau iho la makou i uu waapa olu olua uo ka lioopakolo «na i ko makoli mau ola. Kakali niakou ia po a ao no ka hopena o ka moku, aole i naha, aole no hoi ho liu nui wule. Pua ia iho la na pea a pau a kuu ia iho na heleuma elua hoomaka iho la makou e hoe no ka aina nohe he wahi opala lawe, o kahi kapa wale no i lm ili, hora 2 p m, lune 30 pae aku la makou ma kahi i kapaia Yederara Buy. He mea e ka walohia i ka īke ana aku i ko makou hoolana poino e waiho kapakahi mai ana inaluna o ka hapapa, nia| ia la no nae i telegarapa aku ai"ko makou kapena i na ogena ma Queenstown e hoouna mai i mau kokua nana e hoopakele aq iko makou moku. Lilo iho h ko makou nwlama ia aua na ka Hui Malama OĪa o Enelani ia mau la. Hookahi pulo okoa mahopo iho o ko telegarapa ana a ko kapeua, hiki mai la na kokua no makou a me ka moku, plua mokuahi nui nana i huki a hen«), mahopo ilio o ka hetno ana piholo iho la a lana pu ka wai maluna. Ua kolo ia aku la no oia pela no.eiwa la a hiki i Crookhave, 2relani; a o makou ua hoouna loa ia aku la no Cardiff no ka aha hookolokolo moaua olaila. Ma ka 1a.28 o lulai i heiau ai mawaho ae o Pernarth Head, n hoolele ia aku la iuka he mau olulo e hoa ia ana e na makai ika hale paahao. Ekolu la oko makou noho ana malalo o ka malumalu o ia hotele, a i ka ha o ka la na hoomaka ia iho e hookolokolo no elua la ka loihi o ia nieniele ia ana, a puka tgai la me ka maalahi, elua o makou i miko i ka paakai he 3 makahiki fia ka hana oolea, o ka mea iaia ka lukau a me ke alii oneki, oia hoi ka hulipahu. Pakele mai la mai ka hale paahao mai, aka, o ka luhi i hana ai i keJa mau malama ua poho wale, aohe he wahi kēneta i loaa mai ia makou. He mea maopopo aohe wahi kuleana e noho iho ai i ka aina. Nolaila, iloko o Aug. 19, kepa hou iho la wau maluna o ka moku kalepa Oolunahia o Yarmoiith Me,, no Rio de Janeiro no ka elua o ka manawa, aole i kau nui ko'u manao e ike hou i keia wahi i na la mamua ae, aka, no ka ike ana iho, aole ia o ke ko-a e lea ai kulou a ka lawaia, nolaila, e aho ka luwe ana ia ino mamua o ka make ana i ka pololi ma kekahi o na alanui o Cardiff. Haalele iho la makou ia laila no Rio Aug. 22, a ho elua malaina o ia alo ana mai i ka ino, a ma ka hapa hope o ka malauia o Oct. ku aku la makou i Rio de Janeiro, he oia mau no ka nanaina o na mea a pau e like me ka'u i hai muu aku ai ia oukou. Haalele hou ■ ia lnila Dek 8 no Kalio akahi no a lapa mai kahi manao e ike hou ana i na opu ale hauliuli oka Pakipikn, nona na ea oluolu, aohe nae he likna o ko'u manao e loaa ia'u he kulana e kaawale aku ai mai ka oneki aku o ko makou moku, no ka mea, lie kiai ia me ka makaala loa. Ike ia Lae Hao Inn. 37, 1879, aole i loaa ia makou he makani naua e keakea mai ana ia makou iloko o ia holo ana nmi. s Mar. 14 ku i Kalio, eha walē no la o ia ku ana a loaa mai la ke kauoha no ka-holo ana i Ohineha Island, kekahi ,o na ailana lepo gtiano o Peru. O kahi ia i ike ia ai he mea waiwai ka lego guano, hiki makou ilaila iloko o eha la holo inai Kalio nleu. Hoopiha ia iho la ka moku a piha a huli hoi aku la no Queenstown, oiai makou e heo aua no Europa, i wajp ilio la no wau ilokoo'u me leo kaniuhu,.aloha walo ka 'aina, aole paha wau e ike hou ana i kona inau o ka elua keia o ko'u lielo ana a kokoke loa i ka aina, ko. home aloha, a he mea nalohia ole paha ke aloha o ka aina, i kekahi mea i hanaii kupa ia malunā o na pukoa o H«waii. . Kokoke e piha na malama elima ia inakou oia hoi.anāa hiki i Qucenstowfc frelani, nm kokaki la ao no U|v loaa mff la na kauoha no Nu Kakela.

11 aaleU 4 Que«!iBfeowh ahiuhi oka la 9 o lan. 1879 nui ke auu a me ka ia aolo nae i uiauao ino loa ia mau msa, oiai he uiau milo walo no koe a kahi i manao ia. Me ka hiaikai o k&makaui i lawe aku ai ia niakoh a kaa mawaho o ke kowa o Dover, lW» hope o Flan\brough ia makou i ka 1« 14 o ia malama no, a efu& la maliope ih» o ia -ike ana i ka lae, hookomo pakau iloko o ka muliwai Tyne. He mau hale ipukukui nui ke ku ana mawaho o ka nuku o ka muliwai. Ma kela a me keia aoao o ka muliwai e ike aku no oe i na hale e ku kakaikahi ana maluna o na puu aolo no i loihi loa ko makoii heiokomo ana aku, aia hoi ike ia aku la ke kulanakauhale e lolii mai ana manum o makou, lelele ae la ka oiii i ka ike ana iho he kulanakauhale nui ka, hie wahi hoi e hene ai ka aka a na'keiki āukai. Haalele iho la makou i ka moku nana uo e ku, oiai ua kapena ao kela me keia nona iho, hoi aku la makou a pau no ka Home Luina, helu 127, Greenwich St. a iualalo o kona malumalu makou i hoohala ai no na malama elua. Nu Kakela nm ke Tyne.—Ua kukulu ia oNu 'Kakela ma ka aoao akau o ka uinliwai' Tyne ma kahi ekolu mile me ka hapa mai ipukukui mai. He kulanakauhale nani o na uwapo e pipio ana nial leela a i keia aoao o ka Tyne, he oi aku o ke akamai o ka hana aoa--0 ke kalepa nanahu ka mea nui rt»a keia wahi, a he mau.mine nui ekolu ma kahi kokoke loa i Nu Kakela, na lakou e hoolako i ke kulauakauhale a me na moku i ka nanahu. • {Aole.i pau.) »