Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 9, 26 February 1881 — KA MOI KALAKAUA MA KAPALAKIKO. He 9 La Holo ma ka Moana! Na Hookipa Hanohano i ka Moi. Ka Holo ana no Iapana! [ARTICLE]

KA MOI KALAKAUA MA KAPALAKIKO.

He 9 La Holo ma ka Moana!

Na Hookipa Hanohano i ka Moi.

Ka Holo ana no Iapana!

K hoomnnaoia o ka lahui o ka un hu:>Wh iliokn Moi Kuliikaua i Kona kulnnnkauhale- alii, i ukalna e ka llia Ex, W K I.imuikaikn, a n. v C o |. Kaio Kanka, Koiui Puuku, a knu aku la lualuna o kn mokuahi "Kuhmak.nuhale o Kikuuo" ma ke kakahiaka nui o ka l'oaha, liuuuu'i 20, \m no ka ln.lo makaikai i ka hunua nui ko «ia m o Kaloponi, me ki> iim mn ih.ko Oiin, e 1 oa;. kekahi mau |»om.iikai nu. i Koua laliul uuku tna keia liuakai, 2v T a ka palāpala malalo iho uti ī kakau ia o Kawahiau e hoike mai i ka niooU>lo pokole ano nui o na la holo nialnna ka ili hualala o ke kai, a rac na la kakaikahi uia ka ama gula: Palacē Totei,, lui-\i. \kiko, Fyhoru:ii'i 1, 18*1. Va ku mai makou i ka aiua nei i ka }i,>ra 6 a mo liapa o ko ahiahi Poaooo, lan. 20, kau īho la malun.i o nu ka;i o kali ana uo makou ma ka mvapo, a holo aku la uo ka Palaoe Holel. tle olia o makoi, u.au la holo maikai ma kn monua mahope o ka haalole ana i ko kakou kuhiiiakauhalo, a ma ka lima o ka ia, ua lnna makou i ka ino a hiki walp i K'apaiakiko nei. Ua liookipaia inakou mo ka makahelii uui īa e ua kanaka koikoi a pau o ka aina nei, me ka liauoli a me ka oluolu. Ua nui ko makou hele n.ia i o a innei, a ua um hui na lealoa e liauoll ui o ka 0 ko makou komo ana iho la im ia i kauhale mai kahi u.ai o Kapena I^luvd. 1 keiii la, e liolo aku nn» makou' i ka llale Oiliana \Vai o Spnng Yalley. Apo. po, e 1.010 ak.i ana makou i ke kulanakaulialo o Si.caramtta, o i a k 0 kulanakauhale o i.fi poo oihana aupuni o ka nu.kiiaina o Kaleponi e nolio mau ai, me Claus Sprtckles ka Oi.a Miliona. I ka Poalia, e liolo aku aua makou i Sana Hafai'la. I ka Poaono, no Saueelita; i ka la Sabnti iu> Oaklaml; i ka Poakahi, no kabi o ke Kinaina Low, kekalii o na haole waiwai nui o keia kuhuiakan'iale. A ma ka Poalua, Febertiari S, o ka.i ana makou maluna o ka n.okuahi Oeeaniea ahaaleleia nei no lapana. Ua hai mai ke Kapena la'u, he uniikunian.awalu ka nui o na la e holo ai mai anei aku a lapana, iin pela. e ki. ana inakou i ka la 2ti o keia inalauia L lapana. Kawaiiiau. Eia ka hoike o na nupepa no ka Moi : O ka hiki ana mai o ka Moi Kal .kaua o ku Pao Aina Hawaii ina ke aliiahi I'o. aono, ua hoike akea īa ae ia niea nn. ka Oia i ka liapanui o ka ln, ma Mona keona o ka llotcle Alii, e hoohala ana i ka ina. uawa i ka nana ana i na ku| u paka na ki. lihune hoeha ili, ke puhi kika mu ka paleo luhia wale no na mea a pau o ka hoMe, me he la aohe mea hookahi i ike, eia ke Alii maloko o keia hale hookipa malihini nui. Ua hiki mai oia iloko o ka wa i hoomaoeopo mua ole ia, a i hoopu a e 010 i :j inai hoi kekahi lono. O kona ii„i „o ka hele huakai kaapuni ma k e ano nohano a pau, mo ka lawe ae i ke kulana e like me kein, » ua paa kona manao pela nia koia hnakui kaahele lioiiun Aole kola he mea olelo wale ria ka malilnni kaAlii ma kana hana, no ka imi i po.naikai no kona aupuni, aole no ka hela lealea wale iho no. U* hoouna aku ka mea kakau o ka nupepa Uimniek i kona paiapala hoolanna , ka Moi, a ua ae mai kona hoolnana ana raa ko anaina. Eia ka Moi me kona mati ukali, tna na keena o ka hale 1, ma ke kiiii o na nlanui Makeke mo Monogomeri. I ka wa i konio aku ai ka mea kakau nupepa, e noho nna ka Moi ia wa ma ka puka aniani o l.ope, e kamailio pu ana me ke KanikeU Hawaii. Ua lloike mai ka Moi i kona kulana ano eleu ina.i, e liiki ole ai ke hooliewahewa ia, ma kana hiiokai i hiki mua mai ai~k<' kulnna kinu kiiakila, me ka nanaina hiuhi'e. H 0 aal.u .;1(. t .[, ; kona, me ka lei-ai oia ano, a iie papale K&leponi keokeo, a lio ano h'aahaa maoli no. Aohe mau hnohiohio a ho-

ailona hoohanohano o ne innluna onn, a nia ka iko maka ana nku i ho keoi.iinaiiii puni nani 010 oia, e kanhele nna no ka liana. Ua kukn pn ka Moi me ke Knnikola no kekahi iuiumwi, n ua kekahi lioahele oua oia o Limaikaika i lioakaka nim mai no ko ano mii o keiu huakai a ka Moi. lkeia aku ke Kotnisinn. Ua hanauia o Limuikaika ma Ilnwaii, kalii a kona makuakane i nolio niisk>uari ! ai, oia nei nae maaiie' ka liapauui oka >va i noho ai. lle lioa-kula a lioa paani jui oia nio ka Moi, iloko o na wa kamaiii, a he. iinui mnlama wulo no i l.ala «e nei, loaa aku la ke kauoha iaia ma Nu loka mai ka 3loi n.ai, ,u> ka liookohn ana i Loio j Kuhina no ka Pae Aina o llawaii, n ne aku oia. Ile wa loilii ka li'a mia uka 1 Moi, no koia hnakai kaap.uii honua, a us hookoia hoi mamnli o ka imi nna mai i koua ola Kino niaiki.i, ko emi nui ana n ka lnluii me ka hooholonuia i ka oilniua malii o koiia aupuui. Nol'aila u-.v kohoin 0 Liinaikaika i Komiaiiia no ,ka P:.jin lloo|>ao Liinahana mo ka Oihaui Mahi o ukali i ka Moi, a o kokua luu ma ka ho. akaka nna i k ( ,na mau ironi;.(>, "() ko Kiim'ihnua'' wahi a Liniaika.ka, o ka lio,t m;i<>| .>po au.'i o ky Aupuiil, lio (lono ia makoii v l.ana, i inea o ahu' aku ni i ka euii iiui ana ona llnwaii, Kt- liiolo emoolo nei lakon . ka mnke, nole no ka n. >i wale no, aka ua kuhaiki pu lakou, inn o ke komo uui aua aku o na u.ana oi av o keia au lo'loui.ia, e kalele ikaika ana ia lakiīii. Ua kuili.hi jui ua noonoo a pau, lioln' iuai.aolaii i o ne no ke knupale aku l koia oiin mii nna, nia o na auo kuhuna "'au ina' iia u lakou īlio, a ino l'.e l:i, iloko oke 40,. 51) luakahiki palia, e nalowale loa ai k;» laliui Ilawaii. (.) ka iimaii wa le iio i koia wa, pehea la e pamia ;u ko lakon mau waln, ino kekahi lalun malihin. kupono. ll.pa na Limahana. He hapa lo.i ua liinahana ma llawaii, a e iuo wale inai no ke ko īwaena <> na ain;t niah., no ka uuku u na liii.a lawolawe. l'akomo alnka nui nu |.ake .loko oka nina liia ko ano iioolele linnli. Heheluna iiuku u-alo iio ko lnko U ma Hawmi no u;l inakaiuki lie nui l kaahopo aku, aka no i'lua a ekolu pnlui makaluki i hala ae noi, ko lakou hoomaka nna e koino aluka m.u, a ua pau hui ko īnakuu inakeiiiake uo lnkou ma 1 lawaii, iuannii o oukeu o oiiei. lio mau iiiwi oinulmko hikuu e lioililiuiie aua ia ll.in'aii e liko tue anei, aole no ka Imopom.'uL-ii anu i ka aiua ma ka lakou ui.iii Jianri. /looliu.niima mau apnna aiim ■ akou no ka mahi miki, lawelaweika li.iua a i nu, iioouna mai iu'noi e kuai ai i na r;uki, ho<> uua nku i Knia no ke kuni anaikokahi mau waiwai hnai.aa no ko lakeu pono ilio, l.oihoi ioa ika houie ke k"ena o ka h.kou inau lona. 3la Uawaii, huok.'iokoii iikui lakou me ku liuuia inaikni "lo mai, nka, ma kokahi nnui ano nae ua lawe lakuu i na wah ii.u Ilawaii i mau waInne na lakuu, a o ka lakou nv.ui keiki ko lianau mai, aolie no e noL- ke ku.uu ma o ka niakuakano la. Ma ko hikon auo he mau limaliana ma na aiua inalnko, aole loa i oi ay ky lakou ikuika inuia o na Hawaii ponoi, a ina ka hoopokole nna. u» Jawa ko inakou uiakeiuake la Inkou, e like me oukou maanei. He RI,Ooo pnlni lakou iloko oka ai.ia, a ua l-.-va i!.o la ia" Alawuena o ko lakou aina a me Ilawaii aohe kuikalii i hanaia, e maua ai ko lakou hele ana mai, a l.e luki loa ia makou ke hoolo 1 ka pono o ko hkou komo ana mai ma ke ano hinahana, ke uianao mnkou e hana pela. Aolo i mnkemakeia na pako. Ua noonoo iiiii lee aupuni no keia po<?, ao ka niiian walo no i anoua i keia wn,' niai hea la e loaa mni ai na limahana ku'īiono, e noonoo, a ai uo keia huakni ako Al,i. () ka inea wa'ie no i makemakeia, o ka p0 « lmlu iiui a noho iho, me ka lola ami o kahi apana aina palam.iki kupono, oi.ii ua lnki in, Ilawaii ke pahola mai i d (1 hoopomaikai a pau i ka hmahana o keia nina, He wahi aina ikino ko ko aupuni e kuai a haawi aku ai paha nu k a ~o } l o aka, he mahunhua nae ua loan .uak'ihiki' a ua iiui nui ia ', lahui paahana a hooma' huahua i ka pomaikai (J ka aina, i loaa ai na ko.io ami aku uo na kokua dah mai ke kn .i aua i na aiua no ka poe Llio' ai iu aeiual, lle kiunuhana keia e noonoo ia ai ma keia mua aku, aole he hooponopono pllipaa, oiai, o ka mea wale no i iini i a i keia wa o.a ~o ka liookahua ana iho, ihea la kei.i niau liiii.uiaua /u.iikai e loaa mai ai, a maho r .e nku oiawa e hoo. koia ai na hana Ke pii mahuahua ae la na iiikeokeo, a i na makahiki i bala' aku n«i, ka pii mau e like me Ka enii ana o na Hawaii. Oko makou noho ana ma keia ikuika uo ka hana, oiai makou e k,akTi° ana oka iiolo ae oka mokuahi no Kina Ma ona la, e holo loa ai makou nj l a J pana, kahi e waiho uiua ia aku ai ka makon niemeiu a.m. 11 0 mau la|mn.a kakaikahi wale no kai luki :,e i Uuwaii, a ua ikoia ka ot aku 0 ko lakou (na.ik.ii i L> na pnke iiia ua mea a pau, a anoai ma I.u. i na e liookoia „j ka ~„ai,a ohmaL moe. E hdo ak.i a.ia m> paha mak.m no h-m.'i, no ka makaikai walo n,> no ka iiana, i kukahi kuikalii, oiai ;uili) makou i hoomanaia inui nia ia hana. (Aohipau.)