Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 16, 16 April 1881 — HE MAU LETA MAI A R. W. WILIKOKI MAI. [ARTICLE]

HE MAU LETA MAI A R. W. WILIKOKI MAI.

Ia makoii ma ka honu l o ua haku me1° kaulana nei, ua liaawi aku o G C Moreno he palapala niahalo na ko kakou Lani Moi i aloha nnl ia, i na "Moi 'la o Da mele." Ua lawe aku la oia mo ka hauoli nui. Aua hauoli oia, a e panai mai ana oia no in mahalo nui a kiekio loa iaia, mal kela aoao niai o ka honua. Ho Luna Senate ua keonimaua nei no keia Aupuni; he keonimana oluolu loa a nkaliai.

No Generala Garihaldi.— Ma ka home makou o keia Aliikoa kaulana o keia au, ma ka la I o Feberuari ma Alassio, ho 100 mile mai keia kulanakanhale aku ma ke Koniohana. Ma ka auina la o nehiuei, ua komo aku ]a- makou ma na ipuka o ka home o ua aliikoa 'la, a e noho ana oia iluna o ka nioe noho huila, ua loaa oia i ka mai hui (rheumatism). Ia makou a konio, huli pono mai la kona mau maka. a me keia mau niamalaolelo ka Generala i puana mai ai: "Signor Moreno, ka Imipomaikai o na Lahuikanaka" (Benefactor of Humanity), a haawi mai.la oia, i kona aloha pakahi ia niakon. Makana aku la o 0 C Moreno he puhipala mahalo oiai ko kakou Lani Moi aku. Heluhei:, iho la ua aliikoa nei, a pane mai la, Ua hauoli nui au no keia, &c. Makana hoii aku o 0 C Moreno i na kii o ka Moi me ko ka Moiwahine Kupiolaui, a lena maikai iho la na maka o ka Generala me kana uliiwahine, a pane mai ia nie ka hoihoi, "Ma ka inakahiki 1849, ua kaalo ae au mawaho ae o ko oukou mau mokupuni, a ike aku la i na kuahiwi nani o ku kiekie mni ana. Ua lohe nui no hoi au no ko oukou mau paemoku nani, i piha i na hua-ai ona ano a pau. Ua ike no hoi au, he lehulehu loa na kanaka mamua rna ia mau paemokn ma ka moolelo, a mahope mai, ua emi ino loa na kanaka—No ke aha la ? Aola anei he nui na misionari malaila ? He poe ino loa na misionuri. 0 keia poe Kahuna Katolika ka oi loa akn oke ino. He enomi ino no ke kanaka keia poe. oka Oiaio walo no ka hoomana oiaio o leeia ao," walii a ua Genera]a ]a; a haawi mai la i kona mnhalo, a makana mai la ke kuene i na kiaha waina, a'inu like ae la niakou no ke oln o ka Generala.

Ile 80 mnkahiki 0 keia Generala Garihaldi, a oia no ka Geiierala nana i kokua ia Faraui i ka 1870 tne 1871, i ke kaua me Geremania ma ka aoao Eipuhalika aku, a oia no hoi ka mea nana i olokaa i ka Pope Pio IX. mai ka Noho Alii aku 0 Italiā, a mamuli hoi 0 (Jouver kaulana loa, ka mea i maunoia ua oi ae mamua o Bisimaka n me D isre.il i ma, ua kau ae la 0 Yictor Emmanuel ma ka Noho Alii. He inau hora ka nanea ana nie ka Generala, a.huli hoi mai la. Ma na nupepa 0 Itulia nei, ua iko iho au i ka leta a ka Moi me na mahalo kiekie lou nona, a ua piha loa na nupepa o Italia holookoa. ■

I na makamaka aloha 0 ka aina kulaiwi—Ua hele au umi kekahi aoao 0 Amerika a hiki i kaht aoao, ua holo au inai kuhi aoao 0 Earani a puka ma kahi aoao, a ua iko i na mea a pau me ko laua mau nani. Ua eaakaikai nui no hoi i ke ano 0 na kunaka, a ua manao mua au 0 na kanuka Farani ka oi, aka, aia a hoea ma Italia nei, ike akn la au a me ko'll mau hoa, o ltalia nei ka oi ma na uiea a pau, nia ka nani 0 kauhnle ruahnla, aohe wahi uia ka honiia 0 liko me Italia nei. 0 na kon 0 keia aupuai, ho

poe leunaka loloa a eleu, me ku maikai o na oiwi, iwaona o ka lnkou nnui puikau ana noho mea ]ikc, -'o ka nalu hailike" walo no, a ua manaoia o na leoa Italia ka oi o l;e ao nei, a pela ma ka'u lioomaopopo akn. Ko kan o keia walii lie oluolu loa, a na nno Hko 110 tno Ilawaii, aia paha o lalo loa o ka lloma kahi like tno n» kau o Ilawaii. Ua loihi keia huakai, aole niakon i liiki aku i ka pahuhopu, aka nae ua kokoke loa. Aka, ua ike na makamaka, na lokomaikai na Hoa o ka Aliaolelo o 1880, aka, ma ka aoao o na Kuhina, aohe manaoia mai, oiai, t;a olepeia ka Hawaii, aohe īnau kulana nana e hoomanao mai i na Hawaii ma keia aina mamao, nolaila ka loihi, aka, ke liuliu nei au no Boma. Me na Hawaii a pau ke aloha o heluhelu mai ana i keia. Ka oukou Ka'j-.va haahaa, R W Wit,cox. Kawainui ESq. ; Aloha niu loa. E ohiolu oe e ha; mai i aa mea hou o ka aina. Advlress me f .lms: K, W Wilcor. Roma, ltalia. I koia Ia makou e holo aku ai no Ro mn. 110 aina nani o Italia nei, na huaai o loaa ma Hawaii, eia no niaanei, ka alani, piku, a pela aku. Na i-a o kakou ma Hawaii, ulua, amaama, opae, hee, a pela aku, eia no maanei. Ma Italia "nei no hoi e loaa ai i kamahele ūa mea nani a pau. Aohe kulanakauhale e ae ma ka honna e like me ko Italīa mau kulanakauhale nei ma ka nani. Ua oleloia, "A ike ia Napela, alaila e malee," no ka uiea, aohe au nani e ike hOu ai. O ka'u lioi, a īke no ia Italia holookoa, alaila e niake. Aohe Moi hanohano e like rae Humebeta I. o Italia nei, o na mea a pau eia uia kona aina. Ona koa o kona aupuni, aohe lilee o hoohalike ai, loloa a maikai, a eleu launa ole. Me ka awiwi—Aloha nui loa olua. R W Wilcox.