Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 24, 11 June 1881 — HE MOOLELO KAAO NO ROSELANI! Ka Hiwahiwa o ke Koa! ME KA NANI LUA OLE O AINAHAU! A O KA OLALI HOI O NA POAIANU. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO ROSELANI!

Ka Hiwahiwa o ke Koa! ME KA NANI LUA OLE O AINAHAU! A O KA OLALI HOI O NA POAIANU.

[U'nuhiia e ka Peui manawalea a Miehael Ilahale noka lliwahiwa a ka Lahui.] MAIIELE I. llkiai '21. lIALA aku la na wahi oueu o l;o aupuiu Akoakoa, ia wa pane ao lu 0 Kinikula i ke kaikamahine alii o Nouuki, Ke mauuo uei au e hoihoi aku ia oe 1 kou aupimi, ina nae hoi ua pouo ia i kou inanao. Ao koke mai la ke kaikamahine alii me ka olelo mui, Aohe a'u mea e olelo aku ai, o ka mea i pouo i kou manao, oia ka'u-e hooko aku ai, ina no oe e hoo noho ia'u, oia iho la no, no ka mea, he kino keia i maunaia no ka lualuipapau, aohe hoi e hihi na kou nauu koa a me kou ikaika wiwo i hoola ae ia'u mai ka ilina ae o ke kaumaha a me ka pilihua; nolaila ua olelo au ia'u iho, nou kuu kino mailuno a Lalo, a mamuli ou keia mau iwi e iho aku ai i ka lua nie ka olioli. No keia mau olelo kaukau a ke kaikamahine alii o Nouaki, tne na waimaka e helelei ana, oiai ua loihi na la o ko Kinikula malama maikai ana iaia, a i keia wa paha auanei e kaawale ai laua. Pane hou aku la o Kinikula, Auhea oe e ke kaikamahine, ua nui ko'u aloha nou, o kau mau huaolelo palupalu i puka mai Uou waha mai i keia wa, ua hoomahuahua ae ia i ka walohia lokuloku iloko o ko'u mau aakoko, aoha noi e hihi ua laahia kuu kino a me kuu īnau manao a j»u i ka ui Manuokalewa o ke aupuni o Edeaa, o ka'u hana pono walo no maluna o ou, oia ka lioihoi aku ia oe me ka maluliia i kou au'puni," e ike i kou 'mau makua a me liou ohaua. A pau keia inau olalo a Kinikula, hoomakaukau iho la laua no ka helo. Kahea aku lā o Kinikula i kona Lahe he manawa ole ia halakau ana ūa wawae 0 La'ne. Kena aku la o Kinikula i ke kaikanmhine alii o Nouaiki e kau inaluna o Lahe, a o Kiuikula hoi, maluna o ka hainaka lele. A makaukau lauo no ka lele ana, haawi iho la laua i ko lnua aloha no Seriana a me ke anaina, kololio aku la o Kinikula ma na eheu kihi o ka hainnka lele, nalo aku la hoi ke kaikamahine o Nouaiki i ka lewa, hiu aku la ko lnua lele ana i Waialoha, liaalele hoi koa waa 1 koa kanaka, roa ke ea mama o ka lewa a me na makani paio o ke*a|iuli ka nee ana o ko laua iluna a ilalo i o a ianei, ka nenee ana. ; Ma keia lela ana a laun ua haalele loa ia mai la o Kioikula .e ke kaikamahine uli,i ua like nie ke tausani mile ko 'laua mamao kekahi me kekahi, ia wa, kaohi mai !a ke kaikamahine alii i ka hooikaika i ka lele ana o kona lio, hoolai iho la oia mawaena o ka lani a me ka honua, a hala e lima miaute, halulu ana o Kinikula mahope ona. Pane aku la o Kinikula, E akahele kaua i ka lele ana aku raa keia wahi, i loaa ia kaua ka aina. Nana ae la o ma o a nmanei o kona mau «oao a pau aohe wahi lihi iko aku o kona muu maka i ke aupuni o Nouaiki, e lele mau ana hoi laua i ka akau mo ka henia, i ka hikina hoi a i ke komoluum, e kilo imiu ana hoi ko Kinikula mau onohi ilalo, me he lawaia kakauhu Ja

i ' <a lUiilie, ko kupopou*oa 010 iu> ilunn, o uko ana o ka ike lihi īho i ke iio aina, i\ mo na kuuhiwi anu o Kouaiki, au hoi o ka mou liolnholu e pu;um ao ai, l, ua loa kolou u ka luwuu i ku malio." A lialu na hi olua o ko laua lelo nna, uu> ka ulo una i ko auu o ka ua awa o l;a lowa, a ino ka wola o na Uuluma halianii o ka l\. la wa ileo lilii aku la o Kiuiluila i ka uonoo a ka olni, u i ka mao ana ao, eia ka o ke kuahiwi o Kouaki, ua uhiia e ko kuakoa o na hau oki. i Pane aku la oia iko kaikamahine alii o Nouaiki, Auhea oe, eia ka aina la ma ko kukulu akau, ua hala loa kaua ilalo noi, o k 'la luiakea e punohu mai la ke kuahiwi no ia o Nonaiki, ua uhiia eka han. Ia wa no hoopololei aku la ko laua ihu ilaila, a i ke kau pono ana iho maluua o mi uiauua, lele hou ae la laua a muluna pono o ke kulanakauliale, i nana ilio ko laua hana e mau aua no ka noho atia o ko anpuui iloko o ke kauikau uo ka nalowale ana o ke kaikamahine alii. O na alii a pau oko aupuni, ua aahuia lakon mo ua aahu woluwelu, a ua noho lakou iloko o ka lelm ahi no na makahiki ho 15. 1 ko laua hooiho ana iho a maluna pono, hookokoke aku la laua nei i ka halealii, ika koke inai la na alii a me na makaaumna i ke kaikamahine o Nouaiki ka mea a lakou e noho ana i ko kuniakeua nona, 010 mai la ka pihe no ka olioli, a mai kela a me keia pea o ke aupuni ua haawiia he mau papaaina hanohano, he mau auaina hoomana, a me na halawai hoomaikai a hoalohaīoha aku la Alahe no kona hoihoi hou ana mai i ka lahuikanaka, no ka ike hou ana i ko lakou aliiwahine, a Tna ka waha o ua mea a pau, a iwaena lioi o na pohai o ka ohaua alii e puka nmu ana na mahalo una ia Kinikala, ke koa o na koa, ka wiwo ole ma ke kaua, _Ua hoolalia pu ae hoi na alii aiaupuni e noho ka aina iloko o ka olioli no ka loaa hou ana mai o ke kaikamahine alii iloko o na mahina ewalu, ua kukala ae hoi ka poe kalepa o ke kulaoakauhale e pani ana lakou i ko lakou mau hale hana no na mal»ma eono, a e komo ana lakou i ka olioli alii, a pela me ka poe hana gula, e haawi ana he makana guln naai na ke kaikamahine alii, a pela ka lehulehu mai oa o o ka. lahui. Me keia mau ouli ka hoalii ana iho o ka olioli maluna o ke kulanakauhale. Aole i pan,