Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 26, 25 June 1881 — NA NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NA NU HOU HAWAII.

Ua lohe mai makon, o malama ia ana ho man heil.ei lio a heihei l<aa ma Kapiolani l'aka, i ka la 4 o lulai,

£5£T i ku la 1S ō Iiuio, tnu Kikihnle, Ilouohilu nei, ua hanau ]ca wnhinu n Nnpnlo ho kuik:vim\hino. E timlanit\ia ana kaīa 4 o Iulai ma llonoluln uei tiui ko iino hookolakola Uulaia. 1 );a Poalua iho tu>i, iu\ holo nku ka mokukuoa ]5ori(auia "'IMhUi'n" no Vanokotnv:i. T kela hohi'ilonia aku noi, ua kaupaonaia ko kakou inau kanawai hoomaln nw ka inon dala, a U a ikein ko lakou ii{)ercsiu!i aua, E iiooinanao na lala i ka liilawai kahnna ptilo uia Kawaiahao i ka Poalua imw, la 5 o I'.ilai ao noi, i ka hora 2 ponoi o ia la. A. 0. P. Ua paluii hou ia ao nei he wili hou i kahi aiiiiiakna wiliko kahiko o Naulohu, i mea e kokua ai i ka wili ana 0 ko ko, no ka nui loa. E IIOLO ANA 1C IIUI ME KA Moi,— Ua lohe niai niakou, e holo akn ana o Mej kia G W Makupolena e liui me ka Moi 1 Enelani, alaila hoi pu inai.

I ka pule i hala, ua lawe ao ka niokuahi Kilauea llou i na mai lepera he 42 lea nui, mai Maui mai, a i ke panalaau o Kalaupapa. A mawaena o ia heluna, o T N Birch kekahi. Sk3T Ma ka palapala a C J Laiana i ka nupepa huolo o ka Poakolu ilio nei, ua ikeia iho he 5 inile me ka hapa i koe mai ku kaona aku o Hilo a i kalii a ka pele o a nei. He elua niau onawaliwali kiekie nia koia anaina ī keia mau la e hele tieij oia ka Bihopa Lui o |<a Ekaleaia Koma a me ka waliine a ka Lunakanawai Kiekio C C Hailaki. * £5T Na ka lio "Yenus" ke no o ka heihei lio i malamaia ma Ewn i ka auina la Poaouo aku nei i hala. Haule loa o "Kuikahekili' i hope, a ua nui ka poe i hoohakahakaia na pakeke. "tSiĒr 0 ka poe e makemalee ana i na Komolima nani, mo na Pihi Gula po na pulima palule, a me na Lei Gnla, e hele ae ma ka Halekuai o Mellia (Meleki) ma ka Helu 104, Alanui Papu. Ua pahu'a ka wanana a ka luahine Shipton ma kona wanana ana, e hulihia ana ka honua i ka la 19 o Iune, 1881. Ua nele kakou i na lono no ka hulihia ana o ka honua ma kekahi vrahi e ae. S£3Ē" I ka hebedorua aku nei i hala a me keia hehedoina, ua hoohala ak'u ke Kahu Aupuni ia mau la ma ka ehukai kaulana o Puaena, a i keia ]a i inanaoia ai e huli hoi mai ana oia no kona kulanakanhale alii Dei.

Ua lohe mai makou, o ke Kaulea Aupuni o Kaii, ke kii ia aku ka laau e ka poe ilihune, rne ke dala wale no e loaa mai ni. Ke ninau mai nei ko Kau poe aia ln mahea ke Kauka e loaa ai ia lakou me ka uku ole ?

Ke hoohalahala niai nei kekahi mea kakau o Haikn, no ka haawiia o ka laau make i na ilio a me na popoki mai Haiku a Mnliko, a un ike oia i na ilio e waiho make a mokaki ana ma na kapa alanui. E imi aku oe ika poe kolohe a loaa.

Kaheaia no ka hana—Ua lohe mai aiakou, ua kaheaia mai kahi mau haumana o ke kula kaula o Kawaiahao, e hoi e malama i na ekalesia kahu ole malalo iho nei: Z Kalai i Haiku, Maui; o 8 Kaili i Waikapu; S Kapu i Honokohau; J Iv Kawaiaea i Kapalilua, Kona Hema, Hawaii; J S Kaelia i Kona Waena; S Kaiopa i Paauhau, Hamakua; B K Kauhi i Kalapana, Puna; a o S P Nawaa i Ewa. 0 S Kapu a rae 8 P Nawaa, aole i hooholo i ko laua ae.

La I NOHO ALII AI O VICTOKIA.—Ua kiia na pu aloha he 21 mai ka mokukaua Beritania "Thetis" ame ka batari o Puowina, i ka hora 12 awakea oka Poalua iho nei, lutie 20, no ka hoomanaoann i ka la i noho alii ai ka Moiwawahine Victoria, ke Pale o ka Manaoio a Emepera Wahine o Inia maluna o ka Nohoalii o ke aupuni o Beritania Nui a me Irelani. No ka mea, ma ia la oka uiakahiki 1837 i lilo ai oia i Moiwahine, mamuli o ka make ana o ke kaikuaana o kona makuakane pouoi, oia o Wiliama IV. A ina ka Ia 28 o luue. 1838, i poniia fli oia i Moiwahine. O keia kekahi o na Moiwahine kaulana loa o keia keneturia, uiamuli o kana mau hana maikai i ikeia eko ke ao nei. He aupuni nui a h« mau paualaau lehulehu ke noho hooiualuia ueī e ia.

Ua hoomoeia he waea olelo mai Naalehu aku a i ]lonuapo; a nmi Honuapo aku a i ka mahiko o Hilen, a e kamailio ana ko Naalehu a n\e Hiloa iloko o ko sekona mo ho nu>a la ho alo a ho alo.

Mn k« pa nlii lolani ua hanmna o Oniila Koauoknpu w i ka la 5 o kei»> miihino, oin ko S.»b;iti mun, k» Mr. a mo Mrs. M K Kinimaka, o kokahi leoia o na opuu hou i ko nu o ki\ Hooilina Moi, oini kona mnn ln o noho Knlm nna no ko kukou nupuni i nlohnia.

U« hoopaiia imun o ka «lm hoomnlu o noi, na ona n mo na koiki nnna i holo i'nn li > hoihei oka lioihoi i mahuuain ma ko kahna heihoi lio o Ewa iniina la o ka Poaono o lea pulo i hala.

ĪW I kekahi la o ka pulo i hala, ua loaa i ka Oaa Miliona o ko Kula o Kamaomao kekahi ulia poino ma ka hookui ana o kona poo me kekaki pauku laau o ka wiliko o Ealnuwina. Ua ano ohewahewa oia i kinohi, a mahope loaa mai ka maikai.

«0- 0 na hoahanau Rhodns i komo ai iloko o kekahi hale kanaka i ka po o ka la 11 o lune i hala, a ki ia o Moku e kekahi o laua i ka pu, ke kaliia nei ko laua hookolokolo no ke ola mai o ka mea i kipuia ai a e waiho nei mawaena o na ehaeha a ka poka.

Ke hooililaumaniaīa nei ke kahua o ka hale poliaku uinihepa hou loa o Jamea Campbell ma ke kihi akau o ha hnina o na alanui a me Papu, leekahi hoi o na apana aina waiwai loailokooka puuwai o ke kulanakauhale o Honolulu noi.

f3T Uu laweia mai i ke Keena o ka nnpppa "Hawaiian Gazette" kokalii ipu haolo nui, i hoouluia a Mekia Kale Kulika ma Kalihi ae uei, i keia Poakahi iho nei, nona ka loilii h* 2 kapuai, abe koikoi maoli ke hapai ae. I lte awakea aua ne, ua mokio ia ae kona io wai nui e na lima paahana o ka halepai.

m- I ka Poakahi iho nei, ua poholo iho kekahi keiki Hawaii uuku nona paha na makahiki ekolu a oi iki, ma ka muliwai ae nei o Kamakela a make loa. ke poholo aua iloko o ka mea kokoke aku ma kahi ona i poholo ai iloko o lea wai.

Ka Mai Samola Poki.—E pau ana paha ka laha ana oka mai samola poki ma Honolulu nei, ke puka kakaikahi loaJ mai nei hoi, aia he man la o ka noho loaa ole ana, loaa ae la kahi mai o ka pnle e ikeia nei. He hoomaha ana mai keia i ka pilihua o fea lahui. — I ka Poakolu ih.o nei, ua poholo iloko o ka wai ma Kaneohe, he hookahi kaikamahine he 14 makahiki, a hookahi keikikane ho 11 makahiki. He mau keiki Farani laua.