Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 26, 25 June 1881 — UA KUHIHEWA IO PAHA KA makamaka G. W. P. a o ka makamaka Kipikona paha kai pee iho la malalo o ka makau wale. [ARTICLE]

UA KUHIHEWA IO PAHA KA makamaka G. W. P. a o ka makamaka Kipikona paha kai pee iho la malalo o ka makau wale.

Ma ka Elele Ponkolu i komo hope uiiii nei i ka Pouha o kela pule, aohe \vh, a o ka lele 10-» «e do Ta lioi ia, o ke aho, Inuile e na pnknun eloelo o ke Kulaokamnom&o, kuoi«u kahi ea, loaa ai knlii hooknnnnho mauleule, e pee ana do ka mnkau wale a me ka hilahih ole. E mukeiaake nnn au, e lilo oukou a pau e ka poe heluhelu i mau lun»kanawdi no mnua me ka hoa, no keia mea. 1 Ma ka Kipikooa "ua kuhihewa loa ka Hoo. Pilipo, o ke di:te e koi ia nei e ke Kotnisina BeritaDia, oia ke dute i ukuia, oiai ,ke aupuni malalo o ke Kuhina W L Green, a ko kakou aupuni i hoohemaheina ai i ka hoike aku i ka hoike aku i ka manao hoanoe ae i ke kui k»hi." Maloko o keia e hoike j»e an. 1 Aolie koi e ae a ke aupuni o Beritani% mawaho ae o na kumu ekolu a'u i wai ho aku uei no oukou jna ka'u palapala mua. 2 Aoiie no hoi be koi ma ke dute i ka vva i .holo ai ke kuiknhi mawaenn o ke anpuni o Amerika a me ka Moi Kalakaua. oke kuikahi ia wa, ua like ma ka pahu, aohe ukana o loko. 3 Ua koiia keia dut9, mahope iho o ka liooholoia Hiia o ke kunawai pa 25 keneta o ke knu 1876, a oia ka wa i lilo ai ke koikahi i mea io, a i mea haihai na keia «upuni i kana kuikahi mua me BeritHnia o ka 1851. A owau a me-ko'u mau hoa ka-kniknui i ke kau ahaolelo o 1876 kai kue ikuika no ua kanawai la, uo ka makemake ole e kue ia mai ko kakou noho mulnhia ana. (Jiai ka wa e noho kuhina ana o W L Greeii, ina i hookoia ka ohi ia ana, o ua dQte la» a i komo mai keia koi ana i ke au o H A P KiukH ma, i noho Kuhina ae ai, a na H A P K uo i pane «ku i ke Komiaina KemHni* i kn hoole ana—oia koi no keia. 0 lfa hihia, ua iōaa ika w>i o W L Green mn, ā « ke koi ana i ko H A P Ii uia, hookahi uo iu>

o ka makamak* Kipikona, bo hoolo hoho wnlo koia, a makau 010 i ka Qi«io, aua 110 i iko ni.- 0 ki\ mak««v»fca Pilipo, aolo i kuliihown. 2 "A o ka Mr. Pilipo mau dato o mnilio noi, oiu ka hoīhoi ana aku i kala da_to 25 pn kenot;», ka moa hoi nolo i koiia mai i koia manawa." 0 keia kekahi ona olelo kopaianaha loa a kekaln hoa kan kanawai o na k«u 18*8 mo 1380, a kona mah» no t iko niaoli ai u i olelo ai kn waha, a i kohu 010 ai hoi i koknhi lamv hoopoka napepa ko hoolo "0010 ka i koi iu mai i koia maaawa." E aha nna la o Kiplkona. E hi. amoo nna palia. Ua mamao loa aka noi palia oia m«waho aku o na paia o Ilawaii. He keu keia nka pano hilahila ole. 110 koiki anka paha kai kakau iho la i kaua pane, ae hoapono aku ana oia e liko me k« olemakule i uhiia oka makukoae. Ua ike ohi, oia koi, oia no keia. E ka lehuiehu, e liko me ka'a mamui» oiakoi no ia manawa, oia no keia. A<,ho koi e aku. o keia ano mnmaa, aoJe hoi mahope mai, a hiki i keia wa. M<* ka hoiko a ke Kuhina J M Kapena o ke kau o 1878, he 14,897,47 i ohiia ma na duto he 25 pa keneta ma na waiwai Beritania, mamua ae oka la 3 o Apenla, 1873. lua e hiki ana i ka lana hoopuka o Ko Hawaii Pae Aina ka ae naai ia'ue hoopiha aka i kooa mau aoao me na kope o na palapala hoopaapaa pili aupuni a pau, matfaena o ko kakoa aupapuni a me Beritania Noi, aa makaukaa au e hoolawa aku. A pela oakou e ike «i > ko maua mau mea i kahihewa, owaa paha, a o ka hoa paha. 3 "No ka Uwe ole aaa o ke kau Ahaolelo o 1878 ke hoolohe a apono i ka'u hoike, he koi ana ka keia e waiho ina loea o ke aupani, n na lakou e hooponopono, a ua hoopoooponoia no." Owainaloea? wahi ana. Malia paha, o ua o Kipikoua ma, kooa mau hoa komite, "a ua hoopoooponoia ka"—ua maikai ea, ua pau ka hana ea ? Ke kahea aku nei au me ka ikaika me ks hooie ana, aole i pau, oia no na koi ana a Beritania e koi nei, a ka Elele lu hoi i hoike ai ma konai hela Ā

pehea iho la ia e k» leholeho, na mal kai ibo la no anei ia ooonoo o "Kipikom "mā7 aole I 4 "A no ka hiki ole i na hoa o ū kau Ahnolelo ke hoolohe, a hooholo i kein mau koi a ka Hod. Pilipo, ua hoole ia kma, a hooholoia ka Kipikona hoike oa ikeia ka pono o kana." 0 keia

hoike ana ae a oa o ELipikona; na polo lei kona nooooo. ua maikai kan» hoike, |JJa honpoao ia kaDs, aka, o na bibia eia no ke hauhili oei, me he ai ana la ka ka ia kawelea. Ua haule io no ka'a, na ka lili a tne ka hnahna, e nke »na kela; a i ake hoi i nolio Kuhina. Ua ohumuia e kinai, a ua makemaka o Kipikona, e* waiho no na kama hihia peia o kakon, e like me ka makemake o kekahi poai e nobo nei. Makemako walfc no nae o Kipikona, e paopao wale ana i na Kuhina, i ikea ae ai, o lakou ia ka hewa, a owau ke kokoa i ka kookoa o ELawaii. a oia kaDa i hapai ae ai ma kana nopepa i kekahi maa hela i hala ae Dei, a me kona manao paba, aohe mea e ae kiai ana nona ma ia mea, a e kuhihewa iho ai ka lehalohu, oi» kekuhi makamaka oiaio o Hawaii. No ke kau mua ana i komo mai ai no ka apana o Lahaina i I'B7B, na hakilo aa iaia me ke aknhele, a ua ike au a me kuu hoa ka Hon J N a na ahuwale pia, aole e hiki i kona. maalea ke ho«loIi aku i kela opio puiiwai kila, aole hoi o'u hopohopo no'u iho. 5 koii* mau dute e kamailio ia nei a e koi ia nei i keia manawa, aole loa i kamailio o Kipikoaa no kekahi mea o pili ana ia mea i ke kaa o 1878." Ma keia, ke ae ia oia, aa hiti io mai iiuua ona i ke kau o 1878. Nawai aaanei i papa iaia, aole e kamailio, a oo keaha no kona kamailio ole. He mea ole anei keia mea noi i ke kaoaka e aloha ana ia Hawaii, ina he aloha io kona I Aka, he okoa ko loko ona e lia nei i na wa a pan, ana i akeai b loaa | ka wa nona e hookoio ia ai kana | woeahjj«e7 Ua pono i ko kakou poo aupimi e niftka«la nona, a pela oukou a na lehulehn, e makaala pu ai. Ke hooki nei au i ko'u me ka hoopalaimaka ole aku i ka hoa. Ow«n iho no, G. W. P. Honolulīi, lone 23,1881.