Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 27, 2 July 1881 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA MAKE ANA O MAMA LOE KAHALEKULU KAPAPAUAI KANUHA. [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA MAKE ANA O MAMA LOE KAHALEKULU KAPAPAUAI KANUHA.

lle kaaikau aloha no mama Loe Kahalekulu Kapapauai Kanuha Kuu kaiknaaua mai ka malu hale o Paihi Auwe hoi kuu īke ole ia oe a Kuu kaikuaana mai kala kulolia O Aihnaou oia wahi a kakou e hele ai Me ka lei no a kaua he keiki Mai ka huikau lua o ke kaona Anwo kuu tnakua he kaikuaana Mai ka la kikiki ke noho ia Mai k3 huiknu lua a ua kaa lio Mai ka piina ikiiki o Maemae Oia wahi a kaua i hele ai me na lei O kaua he mau keiki Knu kaikuaana mai ka malu lau koa Mai kahi wai huihui o Alekoki Oie wai a maua e auau ai me kuaana Kuu kaikuaana inai ka la maka poniuniu ai ole Ola aku kaua i ka wai wela me kahi palena Mai kalii ai imi wale aku no i Ainahon Oia walii kikiki nopu ika la a kuu Kaikuaaua e uoho hoomanawanui ai Kuu kaikuaana mai ka leo o I\lai ke kani kuilua o Kaukeano bele Mai ko k.ini ke boi o Roma bele Knu kaiku.iana hoi a Kun kaikuaana mai ka leo hone kapalulu 0 ka okana mii o Kawaiahao Oia liale weliweli a maua e hoolohe ai Ka olelo o lee ola mau n na uhane Mai ka waha mai o kana poe kauwa Auwe kuu kaikuaana Mai na la nui o ka hui Euanelio E hiki aku ana ko kunane e noho mai ana oe Pumehana wale ka liale Auwe ka hemahema e Ka hemahema o ko kunana ke hele aku 1 ka hui Euanelio Auwe kuu kaikuaana Mai ua ala kikeekee o ke kaona Oia mau ala a maua e Inakaha bele ai Mai ka po mahina lailai a kaua E hele ai i ka holoholo Kuu kaikuaana mai ka ihona o Papakoi Oi» wahi a kakou e hoomanawanui ai I ka ua ula o ka aina he lepo Alai kahi wai o Lupoloi Mai ka piiua ikiiki la o Kapaaiki A hiki aku kaua i ka lai o ka ioia o Ilanla Mai ka malu Ilekuawa Mai ka malu a ke ao Auwo knu knikuaana [lua Kuu kaikuaana mai ka makani he HooMai ka liaki nui mai o na ale lepo Mni ka owe lua a na kaa lio Mei. ole kn loa o na alo o ka moana I kou loke ana i ka nawaliwali O ka kaua kaikamahine [like' Mo kou nawaliwali no oe a kau i ka LikeI£ kali aku ana no papa lialeikau mauka! Ike ai oe i ke awa o Maalaea ] Na ka huila o ke kaa lio oe i lawo mai A loaa ka kakou keiki e wailio ana i ka j nawali.wali I Auwe leuu kaikuaana Kun kaikaaana lioomannwamii Ia makeu i ka oliana ai|\yc no hoi oe e

Awwe hoi ka ike o!c ia oa kou niau liolihelena Ina iio lioi palia he niai ito ka pono ikeia Ikeia no la lioi paha na maka o kuu kaikuaana Kuu kaikuana mai ka inahi oko kiawe j Awoawo ka liele a ka waliine Hele i ko ala hoi ote mai i Auwo ka luuluu ko kaumaha o ka naau Kuu kaikuaana mai kahi kai o Knloloia 0 ka limu o ka kaua ia o heb ai ilaila Aloha ka uluaoa a na kia i ke awa o Kou 0 kou aloha ka ia o mama Loe ke hiki Ke huiliui maeele nei i kuu houpo Auwe kuu kaikuaana hoi e Kuu kaikuaaaa mai ka ua loku o Hanalei Ke liehi mai la i ka uka opua , Mai ka wai o Namalokaina Oia wai leie mai iluna o ka pali 3lai kahi vai ae hoi o Mamalahoa Mai kahi wai o Waioli Oia wai a kuu kaikuaana e auau ai 1 Mai ke oue loa o Alahamoku Mai ka limu kaiia kauaka o Manuakepa ■ Mai na pua bala ai a ko kinau Mai ke ao poo mii o Anahola [, i i Oia wahi a kaua i uonoho liooiuauawanui Auwokuu kaikuaana i Kuu hoa noho oka halo Noho au hoolono i ko leo i ke ao mai 1 ko ano o ka «oho ,n:a Auwe ktiu kaikuaaua Aloha ko leo i ka paue mai Aloha no lioi tta po noho inehameLa 0 kaua aohe kane ua hele i ka imi wahi pono īlookahi no a leaua mau kane o na keiki Auwe kuu kaiknaana kuu kaikuaana lioia Ua hala ua hala i ke ala hoi ole mai Hoonaniia ke Akua nana i haawi m-ai A nana i ia-we aku. Jvlix Kealohi.. . Kanikau aloha keia nou e mama Loe Kahalekulu j-] apa Kuu wahine o ka uka mehameha o WaiOīa uka mehameha a kakou i pili ai mo ka lei a kaua Aloha ka ua hehi mal iluea oka loi Aloha ka ua kokoula i ka moana Kuu wahine mai kanahele o Kukuikiikii Aloh3 ia wahi a kakou e haele ai Aloha ke ana wai o Hanalei Oia wai ono hui ke inu aku Aloha no hoi oeka makua Nana i huli na pomaikai a pau Aloha ka wai o Alanapo Oia wai noho mai iloko o ka awapuhi 1 hihipea ia o ka maile me ka palai Aloha ko kino i moe kau aku la Kau aku kun manao e loaa oe Kuu wahine kuu tnea minamina hoi a Kuu wabiue ojca malu hale la-i Oia hale puaunanu a kakou i noho ai Kuu wahine kuu mea minamina pan ole Kuu wnlnne o ka malu hale lau maia Aloha ka lui a kaua i ka pano raai E mama Loe e anu au Anu maeelo i kalii kapa ofe Ile m<?a ole ia anu i kou poli Auwe kuu waliine kuu mea mmamina pau ole ia oe a Aloha ka ulu nahele o Kahoopulu He mea ole ia nahele ia oe a Aole oe i olelo mai e ua eha au Aloha kuu hoapili o ke kiuo ■ Alolia ko lei baule ole he keiki Akahi kau e haule ai ua hala oe Ua hala ne i ke ala lioi 010 mai Aloha ka pali o Palipoko , Oia pali a kaua i hele ai me ka lei a kaua He lei haule ole ko aloha na'u e hiipoi nni A hiki mai ko aioha e uwe no au Aloha kuu wahine o na feai ewaln Ua alahula keia mau kai ia kaua Aloha ka malu Ulu o Lele Oia malu ulu a kaua i noho ai Aloha ka wai o Kapoulu Ulu niai nei ko aloha paa 010 ke paa iho Aloha ka ua Panpili o Lele Ke lele ae la ke ao opua Lele pu uiai no ko aloha ia'u a Kuu wahine kuii*hoapili o ke anu, Aloha ka malu I-lekuavra o Wailuku I ka huikau i ka hooke a na haole E aloha ae ana au i ko maka i ka nalo ana Aloha ko leo i ka pane ana mai 0 ko'u manawa keia Aloha ko knikuono o Maalaea Oia wahi e hooluln ai o Likelike Aloha ka puu o Puuolai Oi'a puu au mai i ke kai Me be kaupoku lialo la i ka nana aku Auwo kuu wahine kun miuamina pau ole ia oo a Kuu wahine mai ka wai o Waiolama Aloha ia wai a kakoa e anau ai Aloha hoi ka wahine ka hoapili 1 piliia e kaua ke anu a me ke koekoo luiu wahino kttu mea minamina hoi e

: Abha kuu waln'no o ko poo nui o Aualiola | Aloha ia wahi a kakou i noho ai Aloha ka wai halau o Wailaa Aloha ka laula o Kapaa Aloha wailele o Waiehu Aloha Hihimanu i ka haawo iho ma ko kna o Nouoon Aloha ia mau wahi a kakou i hele ai Aloha ko kula o Hauamaulu A mo ko o Alio Amvo kv»u waliiue kuu mea minamiua pau 010 a Aloha ko kino wailna i|ha)ajakn la Auwe kuu wahiue kuu minamina paa ole Daniela KaNuha. He kanikau no Maraa Loe Kahalekula Kapapauai Kanuha [Inlu Kuu makuahine mai ka la wela o HonoMai ka piha kanaka la e Ulakoheo Aloha ko'maka e mama i ka nalo ana Ike ole makou ia oe kou mau kini a paa Eia au la ko lulii i luhi ai j Iko ole au ia oe a me kuaaua , E mama e aloha no ko leo aloha Ua pau ka iko ana i kou mau maka Aloha ka malu h'ale o Paihi Oia hale hoonui pomaikai Aloha ko naaka i ka nana mai Aloha ko leo i ka pane ana mai Aloha no hoi oe ka makua o ka lehulehu Aloha ka malu hale o Kauanonoula Oia yahi a makou e holoholo ai Aloha uo hoi oo ka makua ua hala oe a Aloha ka maln ohai o lialaula Oia nalumalu a kakou e -walea ai Aloha he raalu liekuawa o Wailuku Oia malu hooluolu i &a wela nui Aloha na hale wiliko o Wailuku Oia mau hale a kakou e makaikai ai Niniu poaki na mekiai I ka noke a ka mahn hu ka makani ~Atōha ka aa Ulalena o Pfihoīō ~~ Oia ua au i pulu elo ai Aloha ke kuahiwi o Haleakala Oia kuahiwi au i hoomanawanui ai Aoho anu ia oa oia anu nui Anu maeele hni i ka nui kinoKaa hor a Kuu minanaiua pau ole ia oe a Ko hoonana ae nei i ko aloha Aole e na ua kupilikii ia oe E aloha ae ana au i ko leo aloha E Loe liilii e hoi raai kaua Aloha no hoi oe ka makua o ka lehulehu Aole oe e hopo mai ana i ka lehulehu Ua haalele oe ia makou kau mau keiki E noho inaku3 ole Aloha kou haalele ana i kou ana i kou luhi mua Haalele oe ia papa e owe aku ma keia aoao o ka lua lCtia makuahioe o na la welawela o ke kaona Kiiii makuahine hoolaukaaaka nui Kuu makuahiue o ka la nni o ke aupuni Ua nui oa tia makou ua hala oe Auwo kuu maknahine make keiki Kuu mea aloha ua hala 0 Aloha ke kaona i ka hihipea 0 ka uwea olelo Ua ike oe ia mea hou a nalo aku la Auwokuu makuahine hoi a Ua hala oe i ka hora 10 o ka po Ua kiiia mai oe e ka elele 0 ka make Ike aku la oe i ko ka lanī mau pomaikai Halawai aku la oe me ko ko laila mau pomaikai a pau Loe Liilii Kealoha. Kanikau no Mama Loe Kahaiekulu Ka-* papauai Kanuha Kuu makuahine 0 kuu mau la opiopio Aloha ko maka i ka nalo ana Aloha ko leo i ka hea mai Aloha ka ka makua o makou Aloha no hoi 0 kua?na i ka makua ole Ke u nei makou i ke aloha ia oe Ke uwo haalipo haaloulou neimakouno kou nalo aua Auwe kuu makuahine hoi a kuu mea aloha nui Hattie Kealoha. He kanikau aloha keia nou e Mama Loe Kuu makuahine mai ka malu Hekuawa o Wailuku Mai ka ua hoeha ili ]a 0 Waiehn [ai Aloha ia aina hiwahi»va a. ke aloha i noho Noho avi me ka hoomauao pau ole ia oe E huna iho ana i ke aloha aohe nalo Me he waipuna lu ia e buai nei Aloha'kuu makuahine raai ka ma"lu o-ka ohai Aloha ia malu laau a kakou i noho ai E aloha ae ana au i ko leo e.hea mai ana ia'u hoi mai kaua Aloha ka leo 0 ka makua i ke kahea mai Auhea oe Kuu makuahine mai ka makani Kahaah'a 0 Niu līe niua au he onrv i ko aloha Me l»e paka ua la ka waimaka e heīelei' nei i

liana ko aloka kupouli i ka mauao E hoomanao nc ana au i ko leo aloha Kuo makualine kuu mea minamina hoi a AloLa ka lai o Ilalaula Oia wabi a kakou i noho ai me kuahino ma Moa 010 ia olua ka loa o ko kai o Pmlolo E ake ana a ike i kau kaikamahine Aloha kuu maknahine hoomanawanni ICa wehe pilikia o kau pokii Akahi makou a hemahema ua hala oe Kua makuahine o ka malu hale o Paihi Paihiihi ka helena a Mama Loe Ua weho mai nei oe i ka pili & kakou Ua haalele oe ia papa mo makou a paa Aloha ko maka i ka nalo ana Aloha no hoi makou i ka makua ole Eia no kou hanaa ranli ke kanikau nsi Me ke kaumaha waiohia no kou nalo ana Knu makuahine o ke one o Kahului Oia one a kakou e holoholo ai me ou mau kaikuahiua He nui ko makou aloha ia oe Aoio ī ike makou kau mau keiki ia oe Ua hele kohana oe raai ke alo aku o papa Papa ia makou o ke aupuni ike ole i kou mau maka Aloha kuu makuahine o ka pali o Puiwa Oia pali a kakou e pii ai Pii hoomaha ole ia piina ikiiki o Ivawa.nanakoa Aloha knu makuahino a E uwe no makou me ke kanikau nou Auwe kua makuahine a Sam'l G Keiloha. Kanikau aloha keīa nou e Mama Loe ITapapauai Kanuha Kuu makuahine mai ka huikau lna o ke kaona Mai ka uluaoa a na moku iMamala loko o'u i ko ulolia I ka u me ka paumako.ia oe a Kuu makuahine o ka la hoopili waie o i Honolulu Kuu hoahele o k<j alahui o N"uuauii Kuu makuahine i ka uka e Pauoa Aloha ka la wela o Honolulu Oia wela a kaua i hoomanawanui ai Aloha ke kai o Kuloioia Oia 'wahi a kaua e piti ai pili hemo ole Eia ka ko kau e hetno ai ua haalele mai oe ia'u me papa Kuu mokuahine hōomanawanai ia'u % 0 Alanapo oia wahi au e noho hookahi ai Aloha no hoi hoi ko luhi hanai ai E waiho mai lai Alānapo Kahi a ka ua mau i noho ai Haalele iho oe ia'u a mepapa a mo o'a mau pokii e uwe Paiauma akn ma keia aoao o ka lua Aloha ko kula o Waiuhoohemo Oia kula a kakou o iho wa'wae aī Aloha ke kula loa o Paj>aioa Aloha ke kula o Puunahaha Luu aku i ka waihui o Waikui Kuu iho ka nae a olu ka wela luu poo aku ka uhane i ola Kuū makuahine hoohemahema ole mai i&'u a K«u minamine pau ole ia oe Aloha ko k'unane i ka uwa helu mai Aloha kuu lani haku ke kaikuahine Aloha ko maka i ka aalo aoa E u ho au a e kanikau loihi akn no Kuu maknahine aloha e ua ana au Ua anu au i ke kapa 010 ua hele oo Ka makua ka mea e pumehana ai Oni wale iho no ke keiki makua ole Aohe makua ua kiiua ruai eei e Ka make aloha oe e Maraa Loe Lllti KANFXTAi