Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 28, 9 July 1881 — HE MOOLELO NO KUU HOAPILI HE WAHINE. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KUU HOAPILI HE WAHINE.

E Ko Hawaii Pae Aina ; Aloha oe E olnola koa Knpena a oie kon Malamuonoka e hookouio iho i ku'u wahi ukuna ma kahi kanwale o koo rumi, a nau ia o lawe aka ma na kap(ikai o ko kaua home nloha nei, i ike mai ui bon« tni!U roakua a me na knpuna, na kuikunune » ma im ninkHm.ika, i k* make aua o Kuv.,hinelili. Ua h,mauia oia ui« Waimea, Kau.u, i ka la 15 o Nuvcmaba, 1856: a m*ke mn ia wahi no, i ka 1.. 6 o Mei, 1881. Ua lo«a iHia na m,»kiihiki piha 24, 5 aiuhiini, 22 U me 8 hora o kukahiak,; oka nai i;t o kunu man ma keia iii honun, a helo keliuaa aku la ma kelu aoao o k» muliwai ai, a ola oka make, a haulelo iho la he mnu keiki, he kane a he oiuu makua. Uh noho innna i k,» berifc.» mai'e i ka la 5 o Mei, 1874. K. O uiaua nobo maikai anst a hiki i kona hsla «na, nn piha oa inakiiliiki 7. K e ano 0 keia inai, he hui mai ke kioo, aole laau kupooo iio keia mai; ua like me eono kanui o keia poe make i keia mai, i omilo ai i ke kino ko 4 mahina, a halakeU, uoho makou me ka waimaka, ka hawa kuu lima ma l;a pniu, hopu howa i ku hululiulu awa, i fflea hoi na makou e kunaenue aku ai iaio, oia keia malalo iho:

Kunikaa aloha koia nou o Kowahinelili Kuu waliine mai ka %vai ula iliahi o Waimo!\ [pao Kuu wnhine mai ka makani anu be Wu'iOia makani luiilnii i ka i!i ko pa mai I lioni pa kauaka i ke olio o ke kupukupu Knpu niai ko aloha hanini kuu waimaka Ilaloiloi iho la i ko ono a ka waiul» Pulu elo ka poli o Lehua i ka haupa o lee kai Akahi lioi au a ike i ka wela a ko al oha Auwe kuu wahino hoi—e. Kuu wuhine o ka malu ohai o Kaikoo Kuu hoapili oka auwai o Poekanai [au I piliia o kaua ko molu niu o KaumahaluKmimalia iuhi au i ko aioha o uoho nei 0 ko alolia no ka'u puola. nui o pili nei E lia mau noi i ka po a tno ke ao Wehe i ka pili hooko-o i ke aloha Alolia ka 100 o tia keiki a kaua 1 ka i mai hoi auhea iho noi o Mama Aia aku nei i ke ala hoi 010 uiai Auwo l'uu wahino hoi—e. Kuu hoapili o ka wai o Paakoa Akea kauu o ko hoa 1« ua kaawnlo 00 Ua hoi aku i ko ao pololiiwa a Kaue 110 knno au ho wahino 00 i na la nuia Kuu wahiue mai kaluluo Kamalama E malamo ao ana au i na lulii o kaua I na hoi n ksua 0 ka wa hou 010 Aloha mai kahi a kaua 0 noho ai E luana mau ai i ka lai 0 Hauua Auwo kuu wahiuo hoi—o. K.in wahino kuilima o kē auo ahiahi Ua ahi ua wola ka mnnao e noho noi! Kuu iioahele o be ano ahialii o Poliakuloa Walea aku kauai ka olu o Puukapele Ka iho mal awalu o ua lio i ke kula 0 Hulunioa Nei halulu aku la i kai 0 Kiponaiki Ua ikiiki au i ko aloliu e noho nei Noho hooiuanawanui i ke kau a ka pilikia O na po anuanu hoi o ka liooilo Auwe kuu wahino hoi—o. Kuu waliiue o ka malu hala 0 Keaalii lle iii 00 ho iūwahiwa na kuu manao e noho nei Ile opua hiki ahiahi ko aloha i ke aumoe Moe au hoolono o ka pano nmi 0 ko leo 0 ko uhaue kino wailua ka'u 0 iko nei Ifi hoopahaohao uei i kahi moe o kaua Kaua kai ike \ ka ]iali a Iviki:\la Ola kaua i ka aun ai a Kainelehm,,. Huua ua uiaka e ke lioa la ualowalo E au ae ana au 0 kalii e ike aku ai Auwe knu wahiue hoi—e. Kun waliine mai ka inakani lai oka aina Ile aina nui 110 ko aloha be hiki mai lliki mai n-? ko aloha e uwe nq au Kuu wahine mai ka inalu pali o Kanaele Aloha h©i ia-10-i a kaua-e hana ai 1 pupue aku ai i ke anu me ke koekoo Koekoe au )a e noho nei aohe iioa Ilana ole loko o'u e noho nei i ko aloha ile he ao opua la ke aloha ke hiki mai Auwe kuu wahine hoi—e.

Kiiu wahine mai ka wai liaaheo o ka aina Oia waj knhiko a ka ua Kapaalioa Kuu hoahele o na kau o Mahaihai Nana a<cu kaua o ka hakinua o ke kai o lianaha Me lie uioena pake 'la i ke one o Keahilele Hele :vku nei oe noho me ka Makua Mana Loa Kau)nipa iho nei au i ka mole o ka houua Auwe- kuu wahine hoi—e. Kuu wahino mai ka malu nin o ke kupua Ile kupua uui ko aloha ke hiki mai Uiki mai no ko aloha e hoomanao no au Kuu wahine inai ka la welawela o Kaumeke Aiolia ia wahi a kaua e noho ai Luana raau ai hoi me ua pepe a kaua Kuu waliine mai ke ala loa o Aaka Nonoho aku kaua o ka.uka o Pupukaniao Oia kuahiwi paoa i ke ala o ka loke Auwe kuu waliine hoi—e. Kuu wahine o ke aloha pau ole—e Houlohe aku kaua o ke kaui inai a ke kahuli Huli iho nei au i ko kino aole oe 0 ko uhane a ka wailua ka'u e ike nei E halialiu mau nei i ka lihilihi o kun maka E Kawahinelili hoi mai kaua e pili Ke ni. K i ne ia ka ua inauka o Hikilei Ke kipu m.ii la iuka o Mahaikona Aloha ka wahine kahoahele o ke kuahiwi Auwe kuu waliiue hoi—e. Kuu wahine mai ki pua lehua o KukahiOia uka anuanu hoi i kanahele [mai Ilela aku nei oe i ke ala loa hoi hope ole 1 ke ala hiki ole ke imi aku ia oe Aloha ka ieo o ka wahine i ka hea maī e hoi kaua [ ma j nei Eia ka «a makanpili o Peapea ke iho Mea oleia na liilii kilihune ii kaua I noho aku ai kaua i ke kau o fca pilikia Auwe kuu wahine hoi—e. Kuu wahine o ke kai hawanawana o Kaunuloa Oia kaha one a knua e hele ai o Pakala E kala 4(0 oe i ike- ui ia Kaluapuhi [nu Puni hewa au i ka w.iha alapahi a ka maA he manu kaiii ieo k" ia iio ka lewuuuu Nui ka'u h.ma e uoho nei i ko aioha Auwo kuu wahine hoi—e. Knu wahine helemai ke ala loa mehanieha E hele pu ai me ua keiki i ka pouli nai Hele mai i.i anu a nui uiea ole ia kaua Kuu wahine hele o kenla lono Puuop.ipai E hiki aKu ai kaua i ka lae o Waipahia Kani ka ax.a iki a ka wahiue i ka po ma. hiua Ilnila no au hu mai ko'u aloha a nni Aloha ka w*hine ka hoahele oia awawa Knu wahine o ke aloha piu ole—e Auwe kuu wahine hoi—e. (Aole i pau.)