Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 38, 17 September 1881 — NA HAUNA LAAU A KUIKAA, UA KU I KA PIKO O HOKE! [ARTICLE]

NA HAUNA LAAU A KUIKAA, UA KU I KA PIKO O HOKE!

Ua lioomau mai nei o Iloko ika pane ana i ke Komite kukulu hale o Kaumakapih i 11:1 pule elua i hala aenei, malalo o na kumu lauwili a uie na hoakaka pohihihi ; ua hooie ae oia aole i hoīuo i na Kornite o Kaumakapili, aka, ina e naua aku i kana pano mua ma ka nupepa o ka la 7 Sepatemaba e iko ia keia luau olelo, ( o ka iilo o ka hapanui o na hana o ia la raa ka iima ona haole,) Nawai la ihaawi na liana o la la i na lima o kela a me koia V Xa ke Komile Kukulu Hale no ; ina ua aliowa oo i ka haawiia aua oia mau hana i ka liaole, alaila, aole auw oo i aliowa'ku i ko Komit« ka mea naua i haawi aku ka hana ika pue naua i lawelawe? Heaha ia auanei ka Hoke pano uo keia niuau ? Na kou hupo a lue kou olalau e hoohoka ia oe iho—puu ao la ko waha ho io ilio, koelo aku lu i ko opu ke kani 1.-\, e manao ae oe ia, lie hauna laau ia na Kuikaa, ko anuanu la i ko piko. Ua olelo hou ua Iloke noi ma kana pane niahaoi. Aolo i hana rula ko Komile llookipa o liaumakapili ma ia la, ua kipakuia na kauaka mo he ilio la. lle hauna henia keia ia Imaikalani, o hala auanei malalo oka huuiena'malo. Owui la ka mea hookahi o hoike mai ana ua hahau ia 0 Testa mo ka laau, t a ua lioomnnunuia paha kona kikala nui mo ka ihu pinana oniua o ke kainaa o ke Kouute me he ilio la. Aole loa hookahii e hoiko mai ika wahahee imua o ke akea—koe no paha kahi keiki hapa Pukiki o Kepohoni, a aikane hoi a ke Komite Hookipa. Ileaha la ke kuniu oka Iloke mau pane ohewahewa eopulepule mai nei ? Na na opio o keia au Karistiano e hai mai i ka liaina. No ka piha lili ona i hou hewa kaua pane, no ka uiea, ua lili loa oia i ka hookiekie ia ana ae o na kanaka llawaii ina ke kulaua Komite Hookipa ma ia la ; no ka mea, o ua lloke kekahi o ka ]>oe i kauohaia e lioi niaiiope no ka mahaoi ina na noho uiaiuua, me kahi apulu kupouo ole uo na anaina niaemae e like paha me kela. Nolaila, ua kouio jiu nku la keia kanaka i ao ia ina kekahi Kuianui, i lawohala maopopo malalo o ka Olelo llooliolo a kokahi Lunakanawai manu Auiakihi, i ka i ana mai penei: " Hewa ha oe, i ka pao' mua ana, k I ka huewai a ke" Koniite. Lapuu mai nei ko alelo e Hoke, a kunou aeuei kou kileo i ka Ekaleeia Kaumapili, e kipaku a kapae loa ka i ko Komite Hookipa oia la, uiai ka Ekalesia aku.

Ke hoike mai iiei ko Hoko ano, he mahaoi maoli io no oia, ine kona ike uo aohe oia he hoahanau no ka Ekaleaia o Kuumakapili, he hooinana Bihopa kona ; uaua ka e kapae ka hoahanau mai ka Ekalesiu aku. Pela ka paha na hooponopono Ekalesia ana o ka Hooiuana Bihopa, ka lule hewa o ka u-a Ike kahua oliai ? Ma keia ai i ka lehulehu ko Iloke pono ole me ka mahaoi, a me ia mahaoi, hiki no iaia ke imi howa hou i ke Koiuite, ke hele oia e hoohiki imua o ka Aha Ilooiualu, i poino ohope o kona lolewawae, i uahae i na mananaana kauiaa o ke Komite ma ua la. Ilue lepo ka hauna laau a kou hoa —alaa pu nie ko kumu, aole oe e hala ke aui ae—a pela e pili ai 1i ka hai keiki lalau e like oe, keia mau lalaui hakiana mele peuei: *' I hewa no i k» lele mua, I ka Lioohuue i ka la iao, A laa ko pa i ka hoe, I ka laau a Kuikaa, Nui ae ko waha i kahea, Homai i Mamalalioa, I maluhia nei Ololiewa." [do El.] Ke walaau ano ole hou inai nei o Hoke, he hookae ka ko Koraite Hookipa i ke Kanaka Hawaii. Alaila he Hee ka o Hoke no Kaī-uli, ke kapae hewa i kona alaala. Ina hoi ha ua hookae ia ke kauaka Hawaii, ina aole he Kanaka Hawaii e ae ia e pii iluna—ko pono ia ka poe a pau i pii iluna, ua oi loa aku niamua o ka ekolu hapaha o ke anainn maluna, he poo iiawaii wale no. Pehea la i hooiuau ua lehulehe o keia kanaka opiopio i ka wahahee—ina ka paha i pekupeku ia oe e ke Komite a liala ilalo, ina paha ua pono loa, oiai, aole uo oe lie kanaka Hawaii maoli, aka, he kuko anoninoni ia kou, me kela inau kini o ke kuhoho i VVaĪKakalauu, .ika aole iloko o ka umaumn o ke Komite ka hookae. Ma kuu ninau ana i ke Koiniie Hooki pa, ua hai ia raai au, i papa ia ka poe e pii hon aku ana no ka piha loa oluua. A o Hoke, iluua no, a no ka 'noihoi aua o ke Kouaite iaia mahope, ua ku koke ae la ia iluna, me kona kino peleleu, a me na kapuai kaumaha, ua hele uluulu aku la kela mamua pono ona maka lehulelm okp anaina e haiamu ana. Eia ka i miki ilalo e alapahi ae i kajnui inanu. Ku no oe e Hoke ī ke knvi o na hipi i puhipuhi ole ia. Ua pili pouo ke kaoua i ka mea hke loa me oe ; " He lola oe he hepa na ke'lii, E kuhi ana i ka nenia he mea pono, I ka hoonui olelo i kahi ulii, I hewa mai ai ke kahu o ka moe He oi o—e aka lokoino—ii." ' K e liooki nei au maanei, me ka olioli mau o ka'u peni e paio no ka oiaio i na wa a pau a Hoke e puoho 010-e mai ai alaila e kakiwi koke aku no an i ka hauna laau a Kawelo, iluila. e-ike ia ai, aohe wahi paole, pa aku— pa iho— pa ne. A ike oe e lloke, ho inea " elia nou ke hou aku au ina kui." Me ko ohohia. tt , , ~ V Keāupuni. Honolulu, Sepl 15, 1881.