Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 42, 15 October 1881 — HUAKAI MOANA A MA KA AINA. [ARTICLE]

HUAKAI MOANA A MA KA AINA.

Mokumnhu L«hua,l Sept. 10,1881. [ Mr. Luna Hoopoaopouo : Alolia o«: — E liinu niiilie uua ainkou malonu o ke nlahaka Lehua mawalio «e o uh kahakai o Wuikiki kaa hoaio alohu, mahope o ke kuHWulo «na mai ka w-ipo ujrii inn ka bora 5 p m. A ai<« hoi ke tower'i o ki» Halepule a'u e huouiiina »i ke kiei oiui la maluna o 'ū'a lauum olu kohni, a uie be la e peahi mui una « " hoihou ku piiakai i Waimea." Hemo loa aka la makou miioo Kaloahole, a alai ae lu o Leahi ia iu»kou. A ma keia wa, ua kau pono ka ihu i ka inakani, hakinua ka uwahi i ke kui, haua ae ka huila uaalalo, Kauuakakui ke awa e ku ai. Oiai ka moku e nnku «na, u« ulu ue he hakaka uui a weliweli, uiawnena o lukini, a me Beni. 0 ke kumu o ko laua paio aua o ka pili waiwni ma ka pepa daia. Uu uui ka lilo o kekahi uia o ka huna apuka a kekahi, a nolaila uu haalei puupuu ae na hua lea īne ka haliAw? ua huipu wku ua Alii o ku moku I in« ka uwao una, a pela' i pakele ai ke- | kahi i kn poiuo. ; Ia makou i ku ai i Kuuuaknkai, niiki e aku la o lukini iuka ma ka waapa, h | holo aku la hoi koua hoa inuhope, uo hn j uiea o kona wahi paha iu. I ka pae anu aku o ka me» hope, koi mai la k» mua e hakaka lnua, aole ka i puu pono ' aku na kaena ana, i ike aku ka lehule- ! ho i ktt paUhūli ana o k« w«h« «iai a hamam* il ilo—nonolo ka ihu i ke kai o ' Kaunakakni. Pakele ke ola i uwao ia. ' Haalele iho Ia oiHkou ia wmaao ia Kaunakakai e hiuai «oa i kti lai a ke K-ioe». Newa »k«i U ka ihu o Lehua a hanu akn la i Pukoo, e aki ku ftD a no ko laila mau keiki ī ke poo o na Anae o Honomuūi. H-.la hope ia «vahi me ke aloha o»oe 0 Lebuu, &Hp»lulu «u» nmkou i Kaanapali, Honokohau, Huelo, i Maui. Ma ka bora 6 o keahiahi o ka Poakolu, ua iho la ka heleuma no ke awa ku aioku o Ke,mue. Lele uku U'

a lielū uku la iu uka, ba Lalolololo a oo mnoli. Ua uoho au malaila, a tna ka la Snb«ti «e,;ualja»wi mai ko luiU haiolelo iii'u ka mnlainu ana i na haiolelo ma ko lakou hMlepule, a e like me io olelo kahiko, "Aohe loea i ka wai oopu," ua hapai'pu i na b»na a ka Hnku me na kamaaioa, mahope o ka'u Imolelo, ua kokua tnni o Louo, a paipai nui oia i ke anhina me dh oianao lioolana. Mi> ko'u' ike. he keu ka holo o na hana o ia EknleBi«. Muimuia ko anaina, ahe eleu a | mo ka mukaala ua hoahaoau. I Hookahi no o lakou manawa do ka [ pule nui, a pela no ke Kula Sabati. Ho Lelim»~-papH-o-ia -K-ulh hookahi pnpa ninku» i oo o na kaue, a pela i nee iho ai a hiki i ka papa 5, o na keiki kula aupuni ia. Ua hapai hou maua o Lono i ka hnua aka Hako ma kekahi Sab»ti ae. Maina bana hapi noonoo a ua mnu papa | Kula Subati la. j Uu wawuhi ia kekahi noao o ka Lunkini no na hooponopooo bou ana, ma ka Popkahi ae, a i ka Ponlima ka pau ana o na hana, •» i ka la S.ibati ia'u no me Lono ka pule. Ma ka Poaha'mai, ua hopu ia kekahi poe o ua apnna la no ka moekolohe, a ua hiwe ia i Snoa n« ka hookolokolo. Md ka uinnoiuau ia aun, ua h>i»)ele ke alii i k« hihia, 110 ua knmu, i hikauhi, ke kane a kt>kahi o na paa moekololie a o kekahi paa hoi ua mare e mnmua oka hopuia ann. Haule ino iho la ka moeuhnue a kahi mukai, a helelei pu aku la me kana wahi oia-na ai, oia hoi ka uku hoop»i ona lHwehnla. Ua pakele iho Ia ke ola o kekuhi kannka o kaoua millona o Knaiuomao, i kan ia e £a poh 'ku ina kahi e eli ia nei ka auvr»i « kii <um milioDa i uka o Kewnae. Ma ka Poakolu, Okntoba 5, knu iho la uaaluna o Lehua uo kt huli hoi mai. Kipa ae la ka moku ia po no Puuokahi. A no ae, hora 10, kue mai 1» ka lniila no Kipnhnlu. M» keia wahi, ua lohe ia mwi ln ku puka uua o ka ipuhuo a e kahe unu ka wai. H'ila hope- ae la ia wnhi, n kipa bō la no Nuu, Lahuina, a me Pukoo. I ku hiki i Pukoo, ua holo aku la na waapa iuka, ua ike pn ia uku la ekolu mau e ho-a ia mai ana e na paniolo a 3, elua mau bipi i pili mai i ka wuapa, a hookahi e p«a i» ana e kēknhi p«niolo. Oiai keiu bipi e paa in Dei, ua huki aku la ia i ka lio me kepmiolo i kahi hohonu, a poho iho la ka lio a make, a au aku la ka bipi iuka, a kupaka wale ilio la no ke paūiolo naaupo i ka hohouu, pakele mai make e ole ka wanpa. Haalele ia Pukoo, a ku no Kaunnkakai, a ua hooili ia n.» bipi he 20, a me na Elipa he «ui. Ma ka hora 6 p;ihn o iu ahiahi, aia mnkou i ke mawaena o Molukai ame Oahu. Ua ike ia iho la ka ikaika o ke kahe ana o ka wai tnai ka ipuhuo mai, a ua halana ka wai iioko o ka moku, nol.»ila, ua hookuu iu kn mabu, a pio hoi ke alii, u pau iho la ka holo ana o ka mokll. Mo-ku ihola mukou i ka moann me ke akuku ole oka pono. Aohe nae he wahi mea pioloke mai o ua'lii moku. Ua naua ja oa wahi poiuo, a ua haaa ia « paa. Ua hoomaka hou ka moku e holo, oka hora 7p m paha iu. A halulu unn i Houolulu uei i ku 12 o ke aumoe. Pau ae la ka oiauao kaumaha. Weleuia wale e na hoa. W II Nailipēlapela.