Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 44, 29 October 1881 — Ka Moi Kamahele. [ARTICLE]

Ka Moi Kamahele.

Ua hoomaopopo pono io i.i mai ia makou, e hoohiki aoa ka Moi Kalakaua i Honoiulu nei ma ka la apopo, a i ole ia ma ka Poakahi, Okutobu 31. Na ka leta malalo iho nei; i kakau'in e kona pulima aiii, i hoike oiaio inai penei: Nu loka, Sept. 24 1881. Aloha oe : Alohu ka lahui o kakou i pau aku la i ka hula ma kela aoao o ka honua. Aloha a'u niau mai Mahiai laua o Umauma. E aloha aku oe i ko kakou poe a pau. Eia makou ke holo nei i Piladelapia a hiki aku i Hampton. Mai laila aku a Wasinetona, Balatimoa, a holo aku no Kenetuke ahiki i Omaha i fca la 6 0 Okatobt», i Kaleponi i ka la 22, a no Honolulu akn i ka la 30. Lulima aku: I ke kaha o Kuloloia, I ke kai uwehe o ke lehua, I ke one o Kakuihewa. Aloha! Kawaihai;. E na hoa kahaka, ka lahui hoi nona kaaina, na luamo tio lakou na kupnna i eha a pukapuka na ili i Da ihe laumeki, he iiiea e niniua ai na manao, a e hoonaukiuki na noonoo o ke kanaka, ke hoomaopopo ia na hana pono ole a na kiure haole, no lakou na inoa malalo aa nei, lta poe hoi a kakou .e pailani aka nei he poe naauao a hana i ka pololei, ma ka hihia a ke alii kue ia H B Hales. 0 ka moolelo o keia hihia, penei no ia: Ma fee ahiahi poeleele o ka 1« 17 0 Okatoba nei, maloko a ka hale pahupahu ona hoahanau Hart ma alaiini Hotele, ua kauoha ia ka makai helu 22 oiao Keaka, e ka mea o malama anai ka hale, e hopu ia A"ugust Delix no ka ona malako o ka bate. Ua kpmo aka ka makai e honn. a n 0 ]j a nui'loa o ka

ona o fea lawehala, \ifi pulii ae oia i ka ulili, e kaliea ana i kekahi raakai o koa aku, e hele raai e kokua iaia. Ua hiki koke ae malaila o Kaaohokai, he mukai helu 6. A ia laua ame kekahi mau lima kokua e ae e hoomakaukau aua e lawe mai i ka lawehala i ka halewai, aia hoi komo maila o H B Ealea e keokea i ko laua hooko ana i ka laua apana hana malalo oke kanawai. la-wa olelo aku la o ke ia haole keakea e hookaawale aku. Aka iaia i i>ale aku ai, ua lele mai la ua H B Halea nei e kui ia Kanohokai, a holo aku la i waena oka pnulu haole.- Haalele iho la o Kanohokai i ka lawehala mua, a holo aku la e hopu i kela naole keakea i kana hana. Aka iaia i kokoke aku ai, ua kui hou niai la ua huole la o ka lua ia, a ku maila ka luakai. Lalau aku la ka tnakai ma ka a-i o ka palule, a liuki mai la, al<a oiai lana eaumeume nna, peku mai la ua haole nei i ka īnakai a hina pa iho la laua i lalo o ka honua, o ka niakai malalo, o ua haole uei maluua iho. la lauu i hina ai, ua kui hou ua haolo nei i ka tliakai, o ke kolu ia, a ku aku la ka makai. Aka no ka nuiloaona kokua o ua Kauohokai nei, oia hoi he koa a me keleahi kanaka q ae, ua paa iho la ua haole nei i ka hopu ia, a lawe ia uku la i ka halewai. Ia lakou ma ke alauui, ua hoeha hou aku ua liaole uei i kekahi kauaka koa e kokua ana ika makai a eha ma ka a-i. Ika hiki ana ma ka hulewai, ua hoopaa ia ua H B Halea nei. Ma ka la 18 ae, ua hookolokolo ia ua Halea uei no ka hoeha 1 ke koa, a ua hoopai ia he umi dala me ekolu dala koiua. Ua hoopii ia no hoi ua Hales nei no ka hoeha i ka uiakai uialalo o ka pauku 7 o ka mokuna 9 o na Kanawai Hoopai Karaima. 1 ka ninaninau ia aua q ka Lunakanawiii Hoomalu, ua maopo{>o ia ia, o ka hoopai o keia hihia, aole e emi malalo o ke tausaai dala, a aolo hoi malalo o ekolu uiakahiki, ma ka hana oolea nolaila, ua waiho aku oia i keia hihia no ko kiure. I ka Poalima i hala, ua noho ke kiure e hookolokolo i keia hihia, a ua wae ia keia poe kiure malalo iho nei i poe nana e nooaoo i ke ia hihia: W. W. Hall. L. Way. C. F. Hustace. J. H. Rogers. E. B. Thomas. H. Mackay. ī l . Swanzy. J. Hyman. j M.ax Eckarfc. H. J. Nolte. P. Opfergelt. H. Beimenschenider. Ma ka noonoo aua o ke kiure i ke ia hihni) ua apono na inoa mua eiwa i keia haole, aka, H. J. Nolte, P. Opfcrgelt, a me H. Reioienschenider, ua hooikaika lakou e ahewa i ke ia haole, a no ka nui loa o na haole ma ka aoao hookuu i keia hihia moakaka loa ka hewa, nolaila, ua hookuu ia aku la ka lawehala, a ke waiho nei ka makai me kona eha kukonukonu n?e ka lawelawe ole i ka hana makai. Nolaila, o na makamaka o ka ili hookahi, e nana ae kakou i keia hana kumakaia a na haole maluna oko kwkou lepo kulniwi, a e noonoo mn ka hakilo i ko kakeu ola aūa malalo o ka lima o na hnole. He kanawai ko kakon e hoopai oolea aDa i keia haole, aka malalo o na kumu ī maooopo 010 ia makou, ua hookuu ia aku la ka mea i hewa; aua hehi wale ia iho la ka ihiihi o ka Oihan* Makai, a ua hookahe wale ia kn koko o liannka Hawaii e haule ilalo o ka lepo mamuli o ka hooikaika ana e hooko i ka oihana rae ka uku hoopai ole. 0 keia haole, ua hoopii ia iho nei mamua no ka hoao ana e haalele i keia Aupuni me ka palapnla ao ole. Ai ka wa i loaa aku ai o keia haole e holo malu ana, oa aahu oia ike kahiko ona wahine. E ka lahui Hawaii aloha, ke hoike e mni nei keia hana i o la honua, i ko kakou hehi ino ia e na haole, a he mea pono ia kakou ke noonoo pono na keia Kau Koho Ba!ota ae e hiki mai ana. He mau kumu e.aeuo kekahi a lehulehu wale, aole e hiki ke hoike aku maaaka, e huai pau no niakou mahope aku.