Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 47, 19 November 1881 — HE KAMOLA POKI. [ARTICLE]

HE KAMOLA POKI.

Ua lilo i mea e hoopuiwa nui ia ai i Heia anaina, ]<a lono i hoea ae i ke ahiohi Poakahi iho nei, ua puka hou oe mā Kikilialo ka mai Samola poli ma ke kiiio o Sanmela Koa'hu, ho malihini piai l\au Hawaii mai. Akn, ia makou i huli hoi aku ai ko makou hala noho, aia hoi o ka lialo a makou e noho ana ma Apua, na hoomalu puia, no ka nioa, oia no keknhi mo niakou mai ko nhiuhi mai 0 l<a U3l o Okatoba, ko uhiahi hoi ia ana i kn mai ui inaluna o ka mokuahi Iwalani. 110 kiuo puipui o 8 Kaahu, a oiai ho mau nmkamaka kona ma llonolulu noi, a mi helo aku aku oia o iko i kona inau hoa']oha,'a uio na innkaumka ma Kikihalo, Alekoki, a me kekahi mau walii oae ma nu la niahopo iho, a i kekahi po ua moe aku oiu i kauhale, & o ka nui o kona mau po i moo ai ina ko makou lwle oia. Ma ka i>o Poakolu, Novemaba 9, niahopo iho o ko lakon ai ilio ann me kekahi poo o oe o ka hale, loaa iho la oia i ka mai he nalulu ma ko poo, a ua manao oia ina ka Poaha ne, ua loaa iaia keia mai no kela ilio mai. A ua loaa pu no hoi kekalii inau wahino iai pu i ua ilio la i ka mai hi. I ua'Poaha la, Novemaba 10, me kela nalulu ina ke poo noho no i bi hale a iuu paakai. I ke kakahiaka Poalima, iho aku la oia i kui o Ainahou e ike i ke ku ana mai aka Iwalani. A mahope o kona hoi ana mai ika halo. Komo aku la oia iloko. oka pa alii. Ko hele nei no oia me keia ano mai. I ka po Poalima, ma ka hale no oift mo keia mai, a ma ka bora 10 paha a me ka hapa o kakalūaka Poaono, Novemaba 12, hele oia i ka Hale Lapaau o luv Papa Ola ma KiUihale, ua naua ia e ke Kuulia, a ua haawi iu mai ka laau inu. Ma ia po Poaono no, inu aila iho la o Kaahu, a ma kakahiaka nui Sabati Novemaba 13, haalele iho la oia ika hale me kana wahine, a iho aku la i kahi o na makua ma Kikihale, a moe malaila. Ua lohe mai no boi niakou, ua hele no oia e hoikeiko i kona mai i ka Hope Ilamuku ma ka Halewai i ka Poaono. Oiai ua Samuela Kaahu nei tnu ka hale o kona mau makua ina Kikihale, ikeia iho la oia e kekahi kaoaka he mai Samola Posi kona ina ke aliiahi Poakahi iho nei, Nolala ua awiwi ae ka Papa Ola e hoomalu i keia mai, a o hoomalu pu hoi i na wahi kahi a ua Kaahu nei i noho ai. Ma ka Poalua ae, ua lawe ia o Kaahu 1 kai o Kahakaaulaiia i ukali ia e kana wahine, a i keia wa ke ike hou ia aku uei ka hae olennlena e pulelo hou mai ana ma ka pahu hae o ka moku akulikuli.

I ka wa i hoea mua ae ai keia mai, un hoole uo o Dr. Fitch. aole keia he niai Samola poki, aka i ka Poak'olu iho ni'i, he eono ka nui o na kauka i nana a hoopuka i ka lakou olelo hooholo no keia mai. Uo hoole na kanka Makibine, Hutohinsoa a me Fitch, aole he Samola poki, aka, ua hoopuka na kauka Brodie, Kokeke, a me Hopemana, he Samola poki keia. Nolaila, ua like ole ka ike ana kauka no keia mai. Alaila eia ka ninau. i oa e like ele ka manao o na kauka heaha aku koe ?