Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 12, 25 March 1882 — He Nanea Kamahao Lua Ole! NO KA MOI ATA O ENELANI. a me kona mau Naita Hopo ole he Umikumamalua. KE ALII NAITA PUUWAI AHI O ALEBIONA [ARTICLE]

He Nanea Kamahao Lua Ole!

NO KA MOI ATA O ENELANI. a me kona mau Naita Hopo ole he Umikumamalua.

KE ALII NAITA PUUWAI AHI O ALEBIONA

I _ i>i'K]•; i MUK I'NA VII K;i l.mliu Kaun Xm—-Ku Uo.nli Kaua \Vi'liwrli-—l'iikiOe hia j oU- Ko Alii Ala inu \w l Kaluui K;uw—llanleliin ko Alii Kaiaiia i pio nu ka Moi Alu u iia kuhakai <> Ak'hiuna Ka Wiwo I Oli? o Enelani. IX lli.mu ku palii kauiuhao i kuu wahi Nuitu i hoiwuu iuiu iho uie kekuhi Aahu kiaia auo ok—Wannna | K»> kaikauiahi opio 110 | Koiia ho^eiia.

MAHOrt, iiio v> tta hoao ynkahi aua a ua li.uona ;t nie na Naila 0 ao 0 ko aloalii 0 ka Moi Ata, ua haulo ilm !a nu nmuaoluiia 0 na uiea 11 pau. Aka, aia nao lio walii uaila 0 noiio [iu uuu mo ka Moi Atu, kn niea lioi i lioonaa [>io ia malnlo 0 ua Moi la 110 akahi a oi makahiki, no kokahi liewa ann i hana , ai, oia hoi uo kona pepehi ana a make kokahi naila, kokahi hoi 0 na pilikoko pouoi 0 ua iloi hi. 0 ka iuoa e keiu wahi Naita 0 Balina 110 ia. a iie kulaua hoahuu l,nv koua 0 uoho ana ia manawa. A mamuli uae 0 ke koi ana a kokalii 1 īiuiu harona i ka Moi 0 kuu iu oia umi J kona noho uiih paahao inai, Uii hook'm ! A i koio !a 0 iionu ia m-i ku [laliikuiia ! iiana i hoopahu'a mai la i na Naita o ae, J ua oui ka[ia)ili ao lu k;t manuo iloko ona | he mea poiio iai.a ko lio.ao o huki i ka : palii, aka, liookalii 111011 nuiia i hookuia ' iiuii iaia, oia ko auo o l.oiiii wahi ;viihu j Naila 0 koino una iii inanawa. I Aka ua liouhuua nae ka mauao iioko , oua, \liv loaa 110 iiiia ko kuloana pono e : hiki ai 0 houo 0 liuki i ka pahikaua 0 lileu me na Naitao. ao. A i ko kuikauuihine hoi nauu ka pa- | hikaiui i liaawi aku ai i L'Oiui aloha ho]ie 1 loa i ka Moi Aia a mo kona mau havonu, j a hele mai ia, ua kahea aku la keia Nai- : (a 0 Balina iaiu, 1110 ka olelo una aku; | " K ke kaikamahiiK', ko nouoi aku nei iiu i kou oluolu •' ae nuii ia'u 0 hoau i ka liuki aua i kau pahi kii]iaualni, e liko me ko m barona a ine ko ua TSfaita 0 ae i hoao ai 0 huki: aka, ho. ano aahu nao j ko'u o ke kanaka ilihuuo, aka, o ka aahu ; nae i hoaahuia ao ko'n piuwai nt> kt 'wuI luua liiekie loa ia, me ka laua uua 0 ko'u j muuao o'u noi 0 hoolioia ai kou iini.'' j Huli aku la ua kaikamahine la anana j aku ia i ua wahi Naita la, sv iko io aku la 110 111'a koiui inuu hiohioim lio wahi kaiuika ano hoopono io 110 m; aka, 110 , ku aiio laiiuwale uao. Uoi 0 koua wahi aa--1 hn 0 konio aua na manuo ae la ia ivoho paha he ano hiahia 0 l;ona mauao. j Nolaila, kumailio aku la ia i ua wahi j NaiU ia, aoho paha he mea [jono lio hoau hou ia nlui 1111 iloko 0 nu hoohmwili wale ana e liko 1110 ku'u i iko inua iho noi, oiai aolo paha 0 oi ao ana kau moa 0 liana mui ai i ka na moa īuua ilui uoi. PllllO hou aku la hoi ua wahi NaiLa noi. E ko knikamahino niuikai, n h»o

|»<U>lOJ\ «h> i ki'i!i,) īia liiiawiiiii u mo l;n nanu lipinolok', iwli*. i al> ; \ ia luali iin-a tna i Ki aalm ako kannka o |;o- j iuo aua, al<a, v>ia mau haawina laahi. aia no iloku o ko kiiio o ko kaimka, a lio uni lioi lui Kaila ht)o|n no io i iko 010 ina kanuka lio nui, a nolniln, \i k;\ niaoimio >o ;i m,' ku lioopono aolo in;v ka (inliu o l*o kauaka. "JIo oiuio kuii <iJo|o" walu a kokaikainaliina, a nolaila o lioao io Koi 00. īu wa laliui (vt;u o Haliua i iw ],aliikauii i» a huki tnni la, aia io lieiiio ir,ai la "io ka pii[Hi 010, a īaia hoi i kilolii jlio ai i n,i iwpaliim o u» jMi)ii )a »» hoohihi koko iho lu kona uaau. I ka h,-mo ana i,v o na pahi la ia Unliua, uu mii ko kaluilia o l;a Moi, iut ha('oua a uiu iiu ;Suita; o uo. a ua nui u 0 hoi ka ii,if o lakon i huwaluiwa nuii la iaia, la wu pano niiii la ua kiiikainaliiiii' la, Ho uiaio ho Nuilu l\ooj)otio io koiu, a o ka lu-:-> ekahi leeia „ na Naita i halawai l'U i'i lI'OU'U, (Uiw ];,'ia nnia aku o nui iilia nii hiiiiii lauilana o haua ai. Ano, o l<n Nnilii niiiikni, <■ linawi lum niai oo ia'u i kn iiani. Aolo wahi a Huliun. o mui uua au i koia [uiiii, aiu inaumli o kn lanakilu aua oi kaiii nie-a nialuna o'u ina ka ikaika o lilo hou aku ai ia mai aku. Paiie nuii la hoi ua kiiikamiihiiio la, ko mauao nei uu, aolo paha ho niea mai-

kai 11011 ko aua oe i ka palii niai a 11 alai, no ka mea e pepohi nkn auanei 00 i kou hoaalolia oiuio. a o ka mea laoi au i makemake nui ai, u e lilo auauei ia i mea uou e poino ai. E liooko akii ana au i ka haua a ke Akua i koanu okoa inai ai mni 0 lianu, aka, 0 ka pahikaua nei, aole lie mea nana ia 0 kaili hon ;iku mai a'u aku, wahi a Belina. L hiki mai aiia ka. uuiuawa e miiii ai oe 110 kon hewa, walii a ko kaikaiualiiiie oiai hoiiioi hou uiui oe ia'u i ka [lalu i nieu nou 0 pono ai, u uou hoi kau 0 uwalo aku uei, aka, ho oiaio uae aole 01111111naoio mai i kau hai akune'i in 00 he kunui poino kena pahi nou. A mo ia mau luiaolelo lioi haalele iho hi ko kaikamahine i ka hale kakelu o Kameloia, a helo aku la ;'a me ka nui 0 koua kauniaha a ine ka lunluu.

I ua kaikauiahiuo nei lioi i hala uku ai ua kii aku ia 0 Balina i kona lio u uie koua aahu kaua, a hoomakaukau iho la hoi no ku haalele nna iho i ke ulo alii 0 ka Moi Ata. r kona makaukau ana ua hai akn la i;i i kona niauao ika Moi e haulelo ana oīa i k'oim aloalii, a 0 hele ukn aua oia ma kona alahele no ka hooko ana i kekahi 0 kaiia mau Imiiu i niauao imi ai he nmi pouo ko hookoia. Aka pane mai la nae ka Moi, auie ]iiihu i [ioi 10 koii haalele nua mai i ko'u poiii iu-i, aka, malia iu\u paha ua liooluu'iiu in kou nuau 110 ko'u hoojmahao aim ia oe a oia pahu ke kuinu o kou mauao 111111 e haalelo uiai ia'll a pela jiu hui mu ko'u iiniu hawiui, ii>;i Ime oia ke kumu, iilaila, mai kau imū kou hoohowa aim uialuiiii o'u 110 ka uieii ua hai kithiheiva iu maī au e kekahi moa, 110 ka mea 0 pili aua i ko kumu 0 kou lioopaahaoia anii, a iie NaiUi uo hoi oe i hoolaa kujiouo oJo ia, a nolaila, ina jiuha ue 0 nolio aua u.ie a'n alaila, niui no oe e hoonee aku iuiua ma ka lioolaa ann ia 00 i NaiUi 110 ke kulaiiīi kiekie. E hoouiaikaiia kou ihikapu e ko akna wuhi a Baliini, no ka uiea, ua uui koii lokoiuaikai, a oiii iokouiaikai uniekou oluolu, aole- hiki ke uiuhalo liapa ia e kahi kanaka, aka, i keia nianawa, Ik> niea pono ia'u ke liole, me ko kalokalo ana lioi i na iani, e maii kott ilihi.-i uiii a nuui loaaku. Ua [>ono iva!ii a ka Aioi, ii nolaila i kou hele aim nku a liaalelo mai oeia'n a nie ko'u niiiu hai'ona mai hooluili liou ole mni kou mau :<<t|;ti<ii e liuli hoi lioii olu mai io unvkt.wi uoi no ka me ko iko uei ail ano ho Naita io no oe i hoanoia,a i kou lioi hou ana inai io inakeu nei e ]onti akii 110 ia oe nn hookipa niaikai aua /nai 'a makou aku. E hooiuailuii ia 000 ke Akuu, i pune kopo loa aku ai 0 Balii)a i ka Moi u hoohoomakauknu ao lao kau mnluna 0 kona lio.

A :.>iia hoi o liuliu aini, un nuinn Naita i l.imailio uo. oko knnin i lionio ai o ko kunu i liomo ai o ka palii m Ualinn niulnlo no m kau;i inau liana hooman;mi;tna kii|,ua, ,vka aolo nuo lio iuoa Ni'iiila. kf ike noi na nuikanmka nu\ keiu uaii' ka knkon inoolelo mi henio ku (Kiai kauiahao a ko Uailuiniuhine opio iu l-a'ina ho walii i\'aita ilihunu a ano 010, ,t m.i ki'ia imui ;iku lioi o hoiko niai i kau.i inau » U i>a i luuia ai ino ka palii anu i ,uiu ai niai ko kaikamahine mai. MOKŪNA X Nonoi k,i W'iihino Ku|)iia o ka Lokowai, ia At,i i kaua 1110 i inakeiuako ai— Uooku nK' nao ko Alii-make ka «ahino ku{>vui 0 ka Lokowai. I kii u.i hui a 0 liuliu aiin 110 kana lniakai liolo, ua hoea iuai la imuao lea !<• i At:i ho wahine ui opio, a o kona iium o l-ii. \\ iihino luinua 0 ka Lokowai. Fai.t i hiki aku ai inma o Ata, ua niniui mai la ko Alii iaia. li kii lnilo hoiiiui kaui liīki mai nei P llai iiku la lioi iuv leilo la i liolo mai

iu'i au 0 1101 oi aku ia ou i kahi inea, q liko mo kn k;uia i i.oliko ai ma kapa 0 ka lokowai i ku la 1 loaa aku ai ka pahikaua ia 00 mai n'u aku. 110 oiaio ki Wiihi a Ata: akn, ua poiua i!ig la nae hoi au i ka iuoa 0 ka pahi au i lniawi mai ai ia'u. 0 k-A inon 0 ua pahi !a oia no 0 Kauilaokamake. walii <t ke kaikamahine. Ua |ioiio. a nolaila, e liai 00 ia'u i kau mea i muki-niake ai e loaa aku īuai a'u aku. i nkn i.anai hoi uo kau pahileaua uani lua oie, a e loaa akn no ia me ka hookaulua 010. iua he mea hiki ia ia'n ke hooko, w;>hi u At;i. li.'a i:>:li; i pane mai aī ku wahine 0 ka Lokowai, ;ilaila. ke nouoi aku uei au ia oe, c luiawi mai 00 ia'u i ke poo 0 ka iN.iii'i uaiui i huki iho iioi a hemo ka pahikuua. 11 1 oie lioi kona poo, o ke poo ka lioi o l;e kiiiUauiahine nanailawe mai 1 ka pahikuu;!, a iua 0 loaa aua ko laua niau pue iau,alailu: ualawa ko'u iiiakemake a muha hoi ko'u uaau, 110 ka mea, ua kela Naita i pej>ebi i kuu kaikuuane, ho Naita kanlii a oiaio hoi a 0 kela kaikiiuiahine hoi ke kiumi i make ai ko'u makuakiuie.

l'ane aku ia hoi ke Alii Ata, aole loa i hiki ia'u ko haawi aku i ko laua mau

poo ia oe, oiai o ka mea au e noi inai riei ua k 110 lua i:v ko'u laaliiu u me ko'll ihiilii, uolaila, i uiea okoa ae ba« e uoi mai ai, iilaihi; 0»r aku 110 au ina he mea

Aole inoa 0 ;ie li'u e uouoi aku ai ia oe wahi a k:i leile i pune aku iu iu Atn, me nu liiohiona k iiimaha. A kcut }wb: ne.