Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 16, 22 April 1882 — Untitled [ARTICLE]

hK PULE hookahī l koe niui kHu la aku,» wene m.ii ke 'L.i ka Moi i ka Ahaoleki o ku uinu, u uha kauknnawai I hol o ho kiikoii Auj'tini; « iuh ke kn ku» e kiai akahele u e mui.iu luaaluhi uku, ma na ano uui u aa kuhouku o >m meu i hanuia, u niu na ukuku u nu mea e kuu nainei o ko lukoii iuuii hionu me ke ftno knpono ole;—aiu hoi, he meu i huomiioj.Otxj ia, o ke l\uu Ahihaolelo e hiki mai ana, e ho6jiiliaiu uiia konu um i knkaana, me nu mea uao nui u me ku hahana hoi. He meu k'.ij.ouo lou i ko kukou mau Lunamakuainanu, ka jme a kakun a pau na. uiukauiuuni, ī hilin.ii aku ui ma ko lakou muu liuiu i ko kakou niuu pono a nie na iiomaikui, a kiai ū e kuka ia me ka muulahi lou, ka lualiia a me ka kaulike. 0 Pa kahua nui kuhi i hookahuuiu ai 1» hanaia ana o na knnuwui mawuenu o oii lahuikunaka, oia no ku meu o louu ai ba ooomalu maikui ia o ke kuulike o ko

kakou niau ol» a mo ha l>oao; a ke ol*> w kau ia Wia wau anorula; alaila, e {>e- , ehi wale ia na olu, a e pukaha wale iu hui na waiwai. Aia hoi, tua ka hutt& a me ke kuiiia anu o na kanawai; aole he ■nea kue i ka pono maoli me ka lokuhi u ke, ka hookoia anu o na kunawui, e iiouiui ae i ku |>omaikai muleiaa o kuhi ..oe, niaiiinli o ko muu wuiwui a -i>e ko dalii; u hoemi ino ia hoi ka walaiiih unu i na ulu a me na jhjiio o kuhi «10 ka tueti, ua kuia mai me lukou na uuawinu j»ono 010 o ka huno a īne ka 'iaahuu. tio oiuio, aole i loaa likei i na meu a pau ku |>omaikui o ka hanuu «tna nui ine nu puna daU i ko lakou nmu v.ilīm; aku, uole nae o ka noho nawnh■i li a j>n|upt<l>i aua o kahi (ioe t muinuli nhti o ka huue a muu k'Jtnu e ue j>aha, f knniu e huotHuku{>akithii<t ai īu.ilun» > ko 1 ikou mau hokua, Aun, u like uiu ka mukou i ulelo ae • 1, lie Kuu Ahaolelo auu nui keia o hiki ii.ii aiiH. nu ku inea, aole i ike itt ka hui iwni nui unu o ku jkm) luuhi ko ma iuuolulu n«i, e liKe me ko keia m tkuhi >: n kuka ihu l.ikmi i kuhi mau «lelo lO'holo ano nui, # hooUuna wa e & Ho ■ ia nu lak u uiau |ioiuaikai. 0 k«m»iii lelu hooholo ano nui i hunaia, oia no iui, i ka wa e uolio ai ka Ahaolelo, e tn>i kii utia 1 ko i iinua ulailu, o hookuum j nni ko lakuu Koinite, e O in.i ( a muliii 1 ahi. e hmiluli ue) i na JBila K.inuwai e | .vuih<>iu mui auu imua o ku Hale. A"K- ■ . >a uiakoii e j>ono e munaoia mai, o mu .»o hewa aku una i keia iuuu anu utn ; uka, he uiea hoohuoi a malihiui m uiu ku hooiuaopopo ua Aole keia ae mea i ikeiu i na Kau Ahuuli-lu i hula ik■ i nt-i aku, e 01010 uiai j>aha aneilakou, 'ie ake nui ko lakoue malamu mauluhi .i ku lakuii inau (nimaikai. M<t ka houtnMojio| o maoli anu, eii na uniaikui o k& pots Muhi Ko, ke maluiiam uei ko lakou muu jiouo m« kuuiauaiii lou. 1 na kau mamua aku nei, nu noukaaw.ale mau ia he $ 50,000, no ku iuwe ana mni i nu Lima PuaiiuUa; a i Ko Kau i hala aku nei, he § 100,U00, i .lookaawule a. I ka mukuhiki hoi i hala uu nei, uu puhulahiu uku ke Kuhinu C .rter me $ 80,000, e imi ana ī ka hono • ka lawe aua uiui o na lima paahana ou na Matii Ko. Ma keia mau mea, aole ■ mei i lualama uiaalahi maikai iu ko luxuu mau [ioiio ? A heaha keia ano e Kaukulo hou mai nei ? £ia hui kekuhi mea e ilono wale ia nei mawaena o na poai, a hemea.anonui f j ono ai ke hoaluia mai bo kakoii noonuo uui una i ka ain-<, ka lahui, a me ko kukou Alii. Oia hoi keia; e uku dala ia ana ua na Loauuiakaainan • i keia kau ae, i mea e ko ai na huna a me na hoikaikai una o kahi j>oe mea d.ila nui; a owai lu lakou? Mulun<« o keia mau mea, ina, he .'iuio kuhi uiea koponoia oukou, ke noouoo mua !oa no ko oukou Akua, ko oukou alii, ka ainā ame ka lahuikanakal E Kumailio hou no inakou maho|>e no kahi mau mea e ae e pili ana no ko kakou aoao. X K£la pule aku n«i, maluna o ka mokuuhi kaapuni honua ka Ceylon t i hoi aku ai o Mi N»g saki, ka Elule Kuikawa o ka Moi lmiperitla o lapana, i lioounuiu mui ai i ko kakou nei Ālualii; a ke manaoio nei makuu o kana huakai i ko kakou nei aina, he huakai ano nui iu a kakuu u"i HaWiii e huojiibuia ai me na manuo htuoli kupoau. I ka liuliu ■ma o ko kakou Mui u hele uku i ke kaupuui makuikui honua; aule mamuli u Kouu ann Aiii, aka, m* ke unu keouima wule iho tjo e makuikai aua i ov (laleaa ■i me na kukulu o aiua euaiuao aku. luiu i makaukau ai e haalele mai, ua ulu koU ae na kamailio uiawaen» o kahi poe kolei-kau-ahua, aole ko kakou M<>i e hookij>a alii ia aku ana ma na wahi a , pau aea e kipa aku ai. Aka, i ko kakou 'Lii i hoea aku ai | nmwuho a na makaalae kupu a ihiilii o -Lipanai kona mauheaheaa hookipaolutiiu una aku, e apo mai ana he hoahanan uo ke kulaua hookahi. O keia h«>oki|ia | ulii unu a ku Moi o lapana, oia ka mea nau . i hoau aku i na aloulii ā ka h<>nu» i ke ano a iue k • kulana o ka Moi o U.i waii. Heaha aku ka hoj>ena? Ua wehe mui la ka £le|«ai o B'iama 1 kuna puka teliiii; a |>eia ka kakou Lani i nuue hele nku ai, a helii wale i ka ahu ula o Pelekaue, e koino aku ai i ka paepue kuj>u o ka pakauu kaulana kahiko o Wineaora. Ue hilinui ko makou ma keia hana ana u ka Mui o lupanu, he aie nui iu o kakou ia Aupuni, mamuli o ka hookipa ana mai i ko kakou Moi. Aūle wale o keia, aka, i ka wa i lohe ui ku Moi o laj«n'a, ua hoohiki mai ko kakuu Moi i kona uupuni; aia hoi, ua hoouua koke- raai la oia i kona Elele Kuikuwu, me kekahi mau pulapula ano nui; he jiulupaU aloha mai ka Mui la- ' puua mai, a he umu mea hoi kahTe j>ih una i ku hooponoiiono hou ana i kuhi | mau pauku o ke kuikahi tpe ia aupuni.

Auo hoi, o keia mau u>ea, iloko o ko tnakofl luau akahele ana, he mau mea ano nui amaalahi koia; e hoike nui mai ana ua puana maikai, he nke ana e hoomnuia ka noho *loha jiumehana ana me kakou. O ka noho hoaaloha maikai ana me na aupuni lehulehu o ka honua, he mea nui e hauhoa ikaika ai ia kakou me ka mana ina ko kakou noho aua me ko lie ao nei. He oiaio he uuku kakou ma ko kakou nei kulana, a he kakaikahi hoi nia o na heluua; aka, mamnli o ko kakon uukn, ka noho hoaaloha ]>umt'hanrt aua me na aujiuni lehuWhu o ka honua, a meka (inlolei o ko kakou mau kumu, ua loaa ia kakou he mana u he ikaika. Nolail hoi, muluna o ke kanana niui i keia mau niea, a oiaio, eia kakou ke unho u>-i iloko o keia au o ka hookuikahi |.«nuilike ana, uie hu la, aolu imikou i liiwana loa aku m»i ka |>uana ana, he ■>a<i luea ano nii keia. Ue ho U, oke A i|>utii o I.i|muh, ke au|ioni makanma loa n»na i hoonna mai i kona Elt*le, e lioomaikai iimī aua i ka Moi ma K<>u niki (Hikelo ana tnai i Koua aiiponi; « īuh, iii" keia e hana laukia ia mai ai, ko ka KOiiAlii a :uh ke H<ij>nui, heaha Imi ka Kakou hma liulea ā |iumeh iQa e i>armi aku ai P 0 kn kakou ' ulana tue he moa hii*i ol« >a kakoo ke ht»i»Io imj i Ka (wnai ana aku i knhi mau hoiui< aoa nku no k lakou mau h >ua. maikai; uo ka mea, h« hiiinai nui a he manaoio ko in-ikoo. aia he wa e hi ki in.ii ana, aole i uiauiao loa akn, e |>uiii |>u ia ana ka ka k<xi mau han» a «m' na mana i ka hi|>uu liook»hi 1 k nnn» aku, u»e he la, ua i-e o laiwna > ke »no nui a iuk ke kniUoi o k kaka<i tnati |.ilin» me la anpum; « nolaiia kei<« e b<x>huin«ra » ni ia inui l< i Ka i|iuka o ko ia la Kaunale tiw ka hf» hea ame ka nlimin. Noiaila, h«* m«-a ku|Kiijo i ko kakon Mo». Uona Aba mihnm a mu kh ahaulelo k« uood<k> a*• iiooko koke aku i Ka | »uai hke, i hon maoia ai " ka noho «na o ka hale kip»."