Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 17, 29 April 1882 — NA NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NA NU HOU HAWAII

23?" E wohoiu nc-\ ka Ahaololo i ku liorn 12 awnkou o koia Po«ono, Aporiln 20, 1882.

Uiv liooiuuopopoin niii in naAkou, u« WHiho «ku noi o W. 0. Smith i kou« uoho nna nopo Loio Kuhinn no ko n«. puni.

t&" U>i k»uohain nku noi i Uuuliio 1«!<i pnko tio Hnwaii noi i llonokiio{iii, » «<» hiki mui noi, o Mr. Li Aohoong kom.

U« iko iho innkou i koknhi inun «o i lioopuknin m« k.i nnpepn hnole 0 k« PoHkolu o kol» pnlo, o kokua anii i kn nmkou moa i knninilio ai o pili ana i kn llnlomni Moiwhhine.

03? Un hn ao ika Ponlun o kela pulo kn wni aniniii o ka lua w«i oli o ki» Moi mn konn pa M.kiki, n un ololoin, oi» ka wai oi o ka ikaika o kn pii nn»i mamun o na luu w«i onema H.iwaii nei,

8®" Eiu ke lnwe hele ia noi mawaena o keiu kulnnnkauhale, e ka Lunamakaainwnn o Koolaupoko, be pHlapala hoopii i kn Ah«oIelo e noi ana o hanaia i alnnui maikai raa ku pali o Nuuanu.

E hoopuka mauia ana e ka Ahahui Mahiko a Hoolako Lima Haua, ma Mo o ka hooponopono ana a Messrs S. B. Dole a me W. 0. Smith, he nupepn puka malama ma ka 01010 haole, Ua puka iho nei ka h«lu mua i keia malnma

Uu lohe \vuloia ao, o hoouna mai aua kn moi o Norewai a mo Suedeua i K.)misina i H-iwaii nei, e nana ai i ka miilama pono ia o ko lakou mmi kauak'i pmihnna i hoio mai i Hawaii noi, a o noho mai noi maluna o kokahi mau mahiko.

Ua hiki mai i ku Poaiu» o kela pule, mnluna mui o ka Iwalani, ka Hon. D. H. N»hinn, Lun«makaainHua mni ka «paDa mMi o Koua Hema, HMWHĪi. Mh k» Iwalam onehinei, i ku mni ai na Mea Hanohano 6. W. Pilipo a me J. Kauhane.

2®" .0 ka mauawa.holo o ka moKua hi Zealacdia m& k«na huakai hope mni nei mai ka hanlelo ana o ke pailaka o KHkponi i ka moku, a i ke kau ana ako o ke pailnka o Honolnlu nei e hookomo mai, he 6 la, 13 hoi-a a me 25 minute.

Ua hoolimalimaia ka mokuahi Mouai'eh e ka hui lala o Bnrua Ma, ma Enelani, e holo ae i Sana Mik»ela a lawe mni ina Pukiki ianei nei, Ua haalele ua mokuahi la ia C rdiff i ka la ft o Maraki uo Sma Mikaela.

H3P" O ke knikanana o ke keiki hag« lo Ehodos i ki'ai ia Mahoe i ka pa'naH kealimui Kul» i ka makahiki i hala, ai holo nku nei i K.leponi, u» lnbe mnkou, uh hopuia tn» Los Aogelos, K-i--leponi no ke apuka, a ke paa la oia i ka bule pnabao.

35j3T Ika la 16 o Aperil», ua lnwo »ku k« moku D.«!housie no ke awa o KHpnlrtkikoi napnomi kop ih he 1,808.897 lie 1,209 eke iaiki, 349 p«hu maiHkeke, he 102 «hui maia » me 24 256 gnlHni nil« kohohi, no lakou ka waiwui io i hiki aku i ktt 165.167.28.

68?° 0 ka loaa makahiki o J«y Gonld, keknhi o na haole ona miliona' waiwni uui oNu loku, mniloko mui o kona huiua wniwuie hoopnkMpuka nei nona k« huina he $ 54,000 000, he $3, 240,000. Ua like iu me $ 270 000 o ka m»iamu, § 9,000 o ka Ih, $ 375 o ka hora 62.50 o ku minnte, a he hook#hi d«la a oi iki o ke sekona.

E mnlamHia ana nalealea heihei lio ma ka la 10 h me 12 o lune wenei m» Kapiolani Paka. Oiai e kaa ana ka la llolaoe raa k» la Sabiiti nolHil», e hoomuka «na na lealea ma K»'piolarjj: 'Paka mHi ke kf»kahiaka Poaono a .'ihiahi, a e hoomauia aku ana ma ka Poakahi ae. B naua ae i ka olelo hoolnha a ke Ko mite Hooponopono uo na leale(i'o m Ih, e pukn «ku nelmu ka nupepa o keiu 1«.

Urt poho na puu dala aui mnlalo iho nei, mailoko mai o na moku i popilikia uih na moana, a i ili a niihiiha: I ka 1877, he 496 moku i poino, » ua poho he $ 10.037;700, i ka 1878, bo 530 moku poino, «uu poho lie $ 9,462,000; ika 1879, he 545 moku poioo, u ua pobo he $ 10,511,000; ika 1880, he 433 moku poiuo, aua poho he $ 9,642,409; i ka 1881, he 434 moku poino, a un poho be $ 10,195,240.

Ua hoomahuahna hou ae nei o Mr J. W. Robertflon i ka nui o kima nupepa puka la ma ka olelo liaole a i ka eha aoao i kein wa, ma ka uku he 25 keuetn no ka makma i ka poe lawe uiau. Ua hoopiha mauin konn mau kolainu 0 na inea hou 0 keln a aie keln la, a ua hookelnkela ae hei ua olelo hoolaha lehulehil raa ke akea 0 kooa kino. Ee. jike uei mHkon in iiupep» eholomua.

ter ĪJ,i welio henui o W. 0. Smith fc*c[. \ Keeu» L*io non»,,aia U1 „ ko ala--11,11 Knlop.M, an.loko o keknhi o 'ha J,alo »>otiiho« u i o K i\ikn Alinowole.

Ui» kukuln hi.u iii iionoi lio Ht\1« K«k«i hou ,n, |<n «„(>,> o L.haina m«lunH o lu> k«hnn mm», 0 ko kiekio o ku ipukukui m«i k<\ kai ,u>, h 0 216 k«PUHĪ.

}' il llo ' W Alii kn' Mo|, |ke ' 'l'' n«>i iimlmiH m«i 0 | ?a «Huu.hi Lohun,ni«i Milokni m»i, i ukulu.i o ko Ki,i»inn o ui» Houo n Piihini » nio k.» Uope Pimki: 11. E. Whitooy.

1®" Ma ka īīōiō"aii«" ft ku*o'ka "FoM B t Qiu*en" i ka P.mnn »k„ nei i hala.ua lawe pu akn oia he ekohi innu ho no ka. MikaUo o Inpaua, ho makana ua ko kakou 1 k «na hoahaiiiiu aliiaimoku o lapana. tW E huioioio ana'V"R? v . A- M ac . kiutosh no ko kumumanao ka hoolo waiona, i ka hova fl a me ka hapa o ka Ia Sabaii, maloko oka luakini Bihopa. Ua makcma:'cia na knn.ika ILwaii e naue ae e lolu'.

i®" E holo elelo ana iīo ka Hale Ahaolelo o Kahikina Kelekona, Kalo Aehi a me Mose Palau. Aka, ko manaolana nei makou, mamuli o ko Kahikina kamaaina i 113 hoa o ka ahaololo e lilo hou ai i elele.

Ein n« lunuiūHkHaiaana i hiki mni i Honolulu noi i keia mau Ia: D. H. Nhluou' P. Huupu, J. M. K«uil»', J K. K.uniimnno, J. Kauhnne, G. W. Pilipo, J. Kamakele, J. N«kookoo, j" W. Kalna, G-. E. Richiirdson, J. N«kalelui, Joe. Grtidner.

U.i linalelo iho kn enokunlii Ceylon iii Ililo m» ko kHkahi.ikn o k» 1« 17 o Aperila, a holo aku la no Kapalakiko, oi'hopo o kekali ana i umikumHmahiku l)orn no ko kali «nn i kokuhi o koua mau oluia olua i huhewn ina ko nlnnui, e hoi ana mai ka ln« o Polo a i Hilo.

Ua hoopniwa ho ho wahi belo pan ahi i ka'po Ponliina i hala maluna o ka moku Consuelo e pili mīa ma ka uapoi o AiūHhou, nka ua pio e eae i ka mukai a mo ktkabi ma« lima kokua mamua o ka iilo una i pnu ahi nui.

Ua pepeia- i ka hao hoouaoe alanui hao o ke ālanui o Kihulul, ka malamamoku o ke Kilauea Hou i k» Poakahi aku nei i hala, a ua opa pu ia kona papa «uwae. Ua laweia i ka haleaiai e amlamaia nei.

I ka Pohluh iho nei, ua ku mai ma keia nw» ka moku Piona me 2.000 tona lanaha no ka liui o G. W. Makapolen» Ma o keia kulanakauhale. O ka luaknmna keia o ka lawenui ia hqh mai o ka lanahu mwluna 0 ka moku hookahi uo keia awa.

<giP I kn po Po!ib«i o ka pule i hnla, un Le hnlawni mukahiki o ka Ah»hui Opiopio K ; iristiivuo o īia keiki liaolo ma k* h".)e noho o Mr..H»4nale W«lHkahauki ma NuūHnu. Ua akoakoa ae dh Ihlii a me. na poe I konoia. Ma ia po i piha ai ko H-innle Walukahauki makalilki o ku nolio Peresidena aua, a ua koho ia o Mr. Amus Pr-ttn Peresiden« no kei» mnkwhiki e hele nei. 0 ka nui o uh Iklh o in Ah«hui he 101, a ke lihhi* nei kei« Ahahui i kekuhi mau haun hoopoinwikni.

Kaaiahua a me bona kiNA.—Ho mea e mokuuiokiiuhua ai ka manao, ka ike aua iho, o ka aiua o Kaaiahua, e waiho la ma Waialua, nona na eka he 50 ka nni, ua kuai kudnlaia no ka hiki .ole ke hookaa i ka hapalua o ua hlo o ka pa ana a kona hoalauna ili keakeo aina nui i pa ai mawaeua o koua aina ponoi a me ko Kaaiahua, a ua lilo aku la ia Kaaiholei no ka J3os } oia hoi he eone dala a me hapalua ka oi aku uiainua o na lilo i koiia ai i ua Kaaiahuu nei e uku mai. I kaia. wa, ke noho nei o Kaaiahua uie ka inina» mina, a ua nele pu hoi oīa a me ka ohana i ka home a me kahi ole e hoopunaua ai mkkeia honua,no ke kuiuu, ua hiki oleiaia i ka makemake a kona hoalaana e paia kotia aiua, He raea pouo e' nana ka ahaolelo i keia!