Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 31, 5 August 1882 — HE KILOKILO MAKAPO KA! [ARTICLE]

HE KILOKILO MAKAPO KA!

Ma ka nupepa ka Elele Puka Lti o ia Poulua o keia pule, ua nui na manao ua loiiii ua kuawili, ua huhewa i kula, koliu lio makapi'.i o h.ooktii hele ana i o a ianei, e honaku ai. He nelo iko nana ■oli, nele loa i ka nana ao, hiki ole ke ■wehewehe i ua hihio, oa akaku, oki loa aku hoi i na moe ohane, aole e ViiVi ke Tvehe i iia pnana oiaio. MakeHewa ke lilo i mea hookele kalai manao. E pani i ko waha o ke kilokilo poohina, ua pau ka ike, ka noonoo, e noho iho, a moe E ka lehulehu, o kelainau inaiiao i ike ia ma ko kakou Pae aina aloha, o aa Helai hala, aole ia na ka pulima keokeo, aole hoi i hapa keokeo, aole i eleele, aole hoii hapa eleele; aka, na ka pulima ia o ka Hawaii holookoa, i hanau ia e na puhaka oiaio, he Hawaii ka Lani, a heHa-waii ka Honua. Pau hewa ke ino o Alapaki ma i ke kamailio ia, aole nae na lakou keia inau manao. Aole makou no ka Poai e hoohui ai ia Puuloa no kela kuikahi paoa i hala. He poai ko makou o na Hoku Paa oiaio' a nee ole o Hawaii ae. A eia pu makou ma ke kahua e kua ana i n a hana kumakaia, opn kolohe a ka maalea 0 ko knhina Kipikona i alakai hewe ai 1 ko makou mau lunamakaainana, a haawi aku Ia ia Wailuku no hai. Mai manao iho oe e Kipikona, a o kou mea kakau manao paha, e naloiho keia mau hana mo aloha ole nn, ma kou ku anamai a h\ma iho wa keia roau mauao—

aole 6 hiki, \ia kanu aku la keia pulima., na ulu, ua pan iloko o na Puuwai HaTvaii. O ka Kipikona liaua ana ia Pnlawai, mai 110. lima akn b ka poo Hawaii aua i alakai ni, a o kana alakai ana ia Wailuku mai ka Moi aku, hookalii no laua. Ina ho poino nui lon ana kela uo kela poe Hawaii, ua neleloa, ua ohuinu ua uwo, ua inaina, a pola auanoi ko kakou lalmi e uivo aua, o huhu ana, a hoia iho. Oin ka makou i olelo mna loa ai, o kahoa aku ana i ka Moi, "Eia mai ko kupu, ka eu o ko aina o ka Lani, nana ia mai.'wohea niui ka ike a nui, luipn no ka iko la, p'a-pa-pau. >> Eia. iho la e ka Lani, ua hianioo oc, ua lilo ka moa maikai, ua liala ka mea makamae 'mai ka poli aku. Oia pu uo ka mukou leo poloai i na Hon o ko Aha Knluna ua haule lakou iloko o na liihio. A oia no ka inakou i kau 100 aku ai i ko kn lehulehu mau walui 01010, ai wahipi)ina awakea ai kauiano wale no ka, o ka 00 aku ln no ia. Kc kuohu mui uei kulii popoki luuui lepo a ku ka ea o ka lopo i nalo iho ka ino, uolu e nalo ho puu nui, ua ku ke ahun. 0 koia pulima, aolo ift e hoihopo uuo, o alualu mau aku aua oia i ko Hawaii luau oiiomi kalohe a pili i ka puia. He niea makoliewa iaia ko akena iho 1 ka ]iui o iut pomaikai i lona mai ma ka auhau ia ana, ina puu liuaholu ana i kohokolio ai, no ka īnea, e loaa ana no ia i ke aupuni, ina ao'e ia o liaawiia aku i iu» inalil}ini la. JNo ka mea, o na miliona a lakou o helu la no na hana i hala aku la, 110 ka mahi ana, kukulu ana ia ko kula o Kamaomao, ua komo ia iloko o na Buke Helu no ka pomaikai o ka waihona aupuni, he mea 110 ia ua loaa mua; pela no hoi me na auhan maluna o kona mau poe liana, he mau loaa no ia ua komo mua, a e komo aku ananoiloko o ko kakou waihona; ao na 010010 umi ao o ka. wahu, a olelo ilio, oka lilo ana o Wailuku, oia ka niea o komo mai ai o ia mau pomaikai ia kakou, lae lalau ia, a ho naaupo maoli,