Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 37, 16 September 1882 — KUAI KUDALA NUI. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

KUAI KUDALA NUI.

Oiai, 111 u lee ano loli ana o ka liaim, o kuai.aku ana makou uiako luulala i ka iiiea kolio kiekio īua ka PoAUA OKAI'OIiA 5, 1882, liora 10 n, ni. nmkalii nolio o nn Hoaluuinu Milo (Miles) ma MakaAvao, i koia mau wniwni maialo ilio uoi: Ko' 31AKOU Hale xoiio ma Makawno, Miuii, a 1110. N,v Lako Uoonaki llalk, a i>rlii nku Na Lio kokokk" 40 ka kui, oia Jioi na wolo lio wiiliino Hawaii i hooliapaiia o ko niakou lio leoa a ino kekalii mau lio opio lai\iouo 110 lio •KAUO KAA A mh ICA HOLO NOHO ! 2 Pipi wahino waiu, 2 kaa lio, '3 kaa hoohoiiioi, .'J paaili leauo kaa, J pan ili kauo kiui papnlua lio, 1 Kauhwalia kna, 1 Nolio lio kano, '2 Nolio lip wiīuuo. Ku kaulnwaliu lie, apolaaku, a pela aku. Ko MAKOI' MAU LlO K.EA. KAUI.AKA EllA. O ka lio koa"r<>iof S </"l'nilttrc, uakauianiua oiu wn koia Aupuni, o hiki ole ai Jce woliowi lio aku i kona uioolelo loihio pili aua iain, aka, ko puanoi kona palauli o liko mo ka aiau, u o kiko īuo lva loilii a uuikou o ninlama ai iaia, pela ka nui o kana mau wolo o puka mai noi ; ua luiohuliia niuliou o 01010 ao aoho oua lua ma koia Aupuni. O UILIA "WooMU'ia Ho lio Koa Ulaula hoiluū oia, nio na kapuai oleelo, lauolio !\unvolu a huwlo oleole. He 15 liai-lima kona kiekio, a o koini, kuuinaha, lio 1050 paoiia, A liiki i Mei i hala iho nei, puni kona mau makaliikiehiku, a aolie mea e kanalun ai oia kekaiii o n« lio kea Amoi'k'a Jioolalia wi'lo lio maikui loa i hnvo ia niai iloleo o. leeia Aupuui, aka oiai e paa ia nna oia no ka hoolaha vvelo lio niaikai, aka ua liiki no iaia lee holo kiauau me lve kaa aoi aku uiainun o ka 2 miimtc 40 sekona ika milo. A īua Jco ano lio liolo_ maoli, ke iui nei au ilol;o o keia Aupuni i ka mea uaua e lioiko īuai i kona like. He maikai a paakiki kona J:ino. Eia koxa Ji r.\ n u au :—Ho keiki keia na Wood\)urn, koiki a Lexington ka nui, ko liuakahi a Laily kaKliion īne Bel* mont, laialua hoi mo Ki£lonian, ke koiki n (Ikmooo. Ona lio wahine 13olmonl, oiu ua lio makemako loa ia īuu Kaleponi i keia \va, oiai o lakem nn wolo o na lio liolo loa o ka poe puni heiliei, o liko la me "JBell Eeho, - ' koim liolo 2: h'lora yiiephei'tl 2: 80; Nelley Patelien 2:27\ Monai'eh, na "\Voodburu. '2: 28, o ka lio hope, lie kaikuaana koko piliu oia no Billy AYoodbuni; o ka welo a kela lio holo kiauau nui Olivor na Belmont pu 110. O ka Lio Kea Xoieiiiana Littlt, Giant Le hiki aku nei i ka ekolu makaliiki, a e hiki ana kona kaiunalia i ka 1.200 paona. He lio uno hulu pala, a he kii uani koua mailoko mai o kona welo o ka lianan una. He keiki oia na Monareh ka lio kea i laweia mai Farani mai, i ka 1871 na Ik B. Cliisliolm & Co. o Elgm, Ilinoe, welo a ka lio wahino Keneh'ike o ka hanauna lio o j Gohldusfc. O lie laiakahi a Goldclust miia loa na Arahian Zileatlie; ke akena uui nei mukou i keia lio kea opiopio uo ka loaa ana iaia o ke kea Arabia' ma ka aoao o koua welo, a oiai o na lio Noreinana ke olelo uei na Farani, ua loaa ia lakou ia aiio lio mai na lio koko Arubia poiioi mai a lioomoeia me ua lio waliine l r arani minui ponoi. Ke manao uei makou, eia iloko o keia lio he elua mau auo koleo oka lia Ai'ahia. O KA Llo KeA MoNAKCII Na ka Monai'oh ia i laweia uiai ai mai l'arani, wolo hoi a Tam o'Shanter, o Sekot-ia i laweia niai >Sekotia niai e L. B. Martiai o Livoriiiorf\ Kuliponia kuakalii nui ake k<>:i "Keiki Alii' :> Sekotia. O Monareh !i, ua elia oia i Maraki, 1880, a ke hele aku nei oia i ka ekolu makahiki, a e lilo aun oia i lio e liiki ai ua paona ke kaumaha ma.Wß.eiia o ]ca 1,700 a me ka I.SOO, lie lio maikai maoli oia, a <> in ke ano o ua lio e lioolaha ai ua kaimka ma kein aina. O kapoe e makemake ana e liooka\voAvo i ko lakou mau lio, e iko uuanei lakou, he vva mnikni loa keia e loaa ai ua lio liioko maikai loa i puka mai ua lio kaulaiia mai o Anienoa o keia la, a mu ka wae ana ia ]akou,_ uu uul ko uiakon lilo maka naiifi u ka lio i laakomakeia. Ile poe lio inaikai lakou u pau loa, a ia makou e lioolalia aku nei no ke kuai, aole makou ī nianaa i na kumukuai knpono ole, aka mo ka uiauaolaua, e loaa ko lakou uiau kiuiuiknai io, a ke maiiaolana uei makou oka mea elilo ai lakou, e loaa aua in lakou na uku [>aiiai puka. KA A.>A nouo He To oka aiua kuia maikaiuia Makawao, e uluia nei e ka mauu mnuienio ua paa wah o , a puni i ka pa, aka,he 15 o īa mau oka i .i|;oia e ka pn akoakoa. O k.e kulaua, oia kekalii o na wnhi maikai loa o ike iea ia ai ua nanamu o o Maalaea a uie Kaliului. Eia 110 hoi ke uioe uei mai ua aina aku hi lw ala;l liiki i Kahului, lie 1" uiile Jvn mamao, a lie mau alanui e ae keknlii e moo la i uu "wahi a pau o īa apana. O ke kiekie o keia wahi,_he 1900 knpuai mahma ae o ka ili kai; o ka iioho ana, ua ike ia o ua walii ola maikai iauia keia Aupuui. Eia ke iilu nei lie 50 knniu piki a ine na piku ma ka aina; lie 20 pahu i piha i na hua piki i keia kuu, uiai ua lnimu laau mai. O ka liale, Jie eouo keena malalo a lie hookalii keeua nui umliuia ae. He keeiia oiliana pu kekahi, hale lio a kaa maikai, :i me ekolu mau lun wai um mn ke aiio maikni. He aiua hoopaapaa ole kein, n uu maikai kona palnpala lailoana. Ua hiki uo ke waiho īa ka liapalua o ke kumukuai mn kn hoopnn ann i ka aina, " Kuike ke dala Milee J3ros. I'. \V". Mossman. Liuīa Kwialp, 245 Bts