Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 43, 28 October 1882 — He hoolilo aina io anei? [ARTICLE]

He hoolilo aina io anei?

Al, lIE HOOLILO UHAI'HA A2ĪO KOLOHE loa! Ua ike au i ua iioike maiiao a na KnMua ma ka "Eiele Poakolu" malalo o ke poo "He hooiilo aina io anei?" Ua ivoiiewelie uiai ua nupepa kuhiaa nla i na mea pili i na aiua o Kauikeaouli Kamelmmelia III; kona liooili ana ma ka palapala kauolia i r Liholilio Kaaiehameha 17. Ua hoike ae i ko Kekuanaoa pili ma ko Keelikolani, a me ka pono o ke kuai ana i ka oua miliona ia "Waiiuku, a uahoiko pu ae i leo Kamehanieha V linia aui, a me ka ai w.ha »ui o na moi, a o ka moi lialakana pu e nolio uei i ka uolio alii oia pu kekahi i oleloia hō ai walia uui. Ua hoiko pu ae i ka pakele aua juai poino ka kakou. —SVahahee loa a naaupo loa maoli koia poe. . ālaanei, pono kakou e uana me ka iioonoo io .a i kumu alakai uo kakou; e pouo e woho kakou a e uaiia i ke kaiia-' wai i hoolioloia i ka la 7 o Juuo A, D. 184S, a i kakau inoa ia e Kameha melia 111 n -me Keoniaiu' konu Knliiiia Nni.;

apeuei w kaiaawa la. HE KAKAWAI e plli ana i na alaa o ta moi e īiio ko fco aupuui, No ka mea, ua ohiolu. 1 ka moi i aloha n«i ia Eamehameha IJI maliopo o koua liookoo aua i kek&lu laau aina nona iho mn ko anoEe waiwai poiioi aoaa, tte iittavd aku la oia & lioolilo loa ao kona wau alii a me ni ika mahele īmi o koua a^puni AllO ka mea lioi, ua oluolu iko kakou Haku Alii ka Moi ka waiho aua aku i ua īnau aiua la i liaawiia ai a koaa mau alii a me na iuakaaiuana, malalo o ka ma'ania aua o īia hale o nalii a īae ka Poeikohoia, a i kela kanaka, a mau kanaka palia a lakou e kolio ai i kela wa i keia wa e liooponopouoia e likeme ke kahikahi aua o ka hale o na lii a me ke poeikohoiHi a i kupono lioi 110 ka hoomau ana i na pomaikai o keia aupuni a me ka hanoliauo o ke kalaonu o Hawaii Jiei. Nolaila;

£ HOOUOLOIA E KA HALB 0 SAIII A ME XA Ī'OEIKOHOIA 0 KO UA W'AII IJAE1 J AE AINA I AKOAKOAILOKO 0 KA AIIA KAU KAS?AWAII Oiai inaliou o hoike ana i ka lehulehu i ko makon aloha uui f ko mokon moi īao koia uinkaiaa liauohaiio & makana kiekie no hoi, ko hookalina paa uoi makou i koia liona liauo, nvd a ko kakou inoi laaikai, » ko kukala akoa aku «ei i iia aiiia i hoikeia malalo nei; (XJa hoikeia ka papa inoa o na oine, na ahupuaa, na ili mai Hawaii a Kauai —aoke ahupuaa kekahi o Wailnku, apna o Napoko mokupuni o ManiJ E lilo i rn , Bii aina ponoi no ka uioi Kamehameha 311, e loaa 3 a e paa nona iho kona mau lidoilina a me kona mau hopa, a man loa; a o na man aina ala e looponopono ia o like me kona noonoo alii a me kona olnoln, a e hoonoho ana i ka poe noho akn malalo o na pono hoaaina no ke alii, Ae hooholo kou ia: — 0 niaion īna ka inoa o na lii ame na makaainana" o ko Hawaii Pae Aina, ke hooholo nei i na aina malalo iho, (Ua hoikeia ka .papa inoa o na aine mai Hawaii a Kauai.) E hookaawaleia i mau aina no k« aupuni, &c. A o lw hohhou ia »o: i knlike ai me na ano maa mau oka wa kahiko, o ns

aina malalo ilio nei: (ua hoikoia ka pa iaoa o na aina.) E lilo a e hookaawale pouo ia i uiau aina no iiapoinaikai o ka Papu o Honoliilu i mea na ua koa e mahiaimi, Hanaia a hoolioloia iloiio oka hale Kaa Kauuwai ma Honolala i keia la 7 0 Jvuie M. H. 1848. KAMEHAMEHA, Keoniana. £ ikepono kakou ma keia kookahuu paa ana, ua hana uiaoli ia he kaoawai a ma ia mea-ihoopaa ia ai ua mau ainu Ia 0 Kauikeaouli ma ko ano he mau aina kauoha pati, a 0 ke kanawai I hanaia no iw mau aina ala he kanawai kauohū īao he palapala kauoha alā, A 0 ka ninau nni wale no a kakon e ninau ai; "jS T o Kauikeaouli aiuei ua mau aina ala a rae leona man hooilina pilikpko, a i ole no Kauikeouli anei a me kona īnan hooiliua oke anpuni. Kemanaonei ne kiiliiua, a ke alakai hewa nei i ka moi, oua 111 au linm ala no Kanikeouli a me hooilinapilikoko malalo o ke Ola kolakonhauhili. īua.peh ka manao o ke kanan ai a kakou i ike ae la maluna i na aok 0 hookomoia kela hnaolelo "kona mau hope," (bis successore) K"a ka liuaolelo "kopa mau hope" [his successors] i hoike moakaka mai i a kakouhe ruau liope ma ka oihana noho aupuni, poe liopa e pani i ka noho alii, poe hopo e noho aku iluna o ka noko alii. 0 ka poe a pau o nolio īnōi ana e like me kona moi, o lakou kōna. man liopo. Aole loa e hiki i na pilikoko 1») oleloia o lakou honā mau hope, no.ka niea o poe hooilina pilikoko a pan i loaa ke knleana iloko o ka waiwai o ke•kaki mea i make, aole lakou e kapaia ho aiau hopo I na e, pau .ae ko Kipikona uoho Kuhin'a Kui anfi, a lilo ae o Kapena ke Nni, alaila ,0 Kopena ko Kipikona hope, aok e 12 o 0 Kikaha ka hun'ona i kope;,ō ka mea e pani aku ana' i ka oihana, pia ka hope. Elioole mai paha auanei ua poe Ku--1 hina nei. Mahone āku.

,He kuaua kai liaule ilio lihi Honolulu noi ika Poakalii h me lea'. auina lt\ Poalu» ilio nei.