Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 46, 18 November 1882 — KE KIPAKU ANA O KAMEHAMEHA IV. I KA AHAOLELO UHAUHA O 1855. [ARTICLE]

KE KIPAKU ANA O KAMEHAMEHA IV. I KA AHAOLELO UHAUHA O 1855.

"I ka la 16 o June, 1855, ua kipaku ia ka aliaolelo e ka Moi, no ke koikahi ole o na manao o na hale ahaolelo elua ma kekahi liaawiua iloko o ka Bila Haawina, no ka mea, ua liooikaika ka iiale o ka poeikohoia e ukuia o Kauka Leka i $2.500 uo koaa lapaauaoa iloko 0 ke kau mai samola poki o 1853, aka, ua lioole ka Hale Ahaolelo Alii i ka wa 1 laweia mai ai i ka Hale o ua alil Mawaho ae o keia, ua hooholo no "lioi ka hale o ka poeikohoia lie $200.000 ka oi mamua ae o na loaa o ke aupuni i kohoia aku. No ke kuikahi ole ona hale ahaolelo elua ma keia mau hoolilo dala, nolaila, ua hoopuka ka Moi ik& olelo kuahaua e kipaku ana i na hoa o ka hale o ka poeikohoia. Eia na hoa 0 ka hale o ka poe i kohoia: A. G. Thurston, G-. B. Kalaaukano, S. Kipi, Paulo, Keaniho, E. Robinson, John li, J. W- Austin, Z. P. Kaumaea, D. Kaauwai, J, Richardson, W. P. Kahale W. Kaluna, G. M Robertson, T. 0. B. Eooke, J. "VY. E. Maikai, JT. Fuller, William Smnner, R. G. Davig, H. M. Whitney, H. A. Wieleman, S. P. Kalama. H. L. S." - tc Satm-day PresB," November 2,1882 Oka ahaolelo hoi o 1882 o ke au ano, ua pakeu loa aku i ka eka miliona a oi aku mamua o na loaa o ke aupuni i kohoia aku ena kuhina. Eia nae aohe 1 kipaku ia. Eia ka ninau, oke au hea 0 ko kakou aupioni ka oi aku o ka naauao? Oke an anei o ka 1855, oke au paha o 1882? Owai hoi ke au aloha aina? Oke au anei o 1882 0 luiuai ana 1 ka aina iloko o ka aie, a o ke au paha o 1855? Ke waiho aku nei keia mau ninau na ka lahui a kau i ka olelo hooholo kupono. E halawai ana na lala o na Kula Subati o Maui waena ma ka luakini Kaahumanu ma Wailuku, ma kahora 10 A. M o ka Poaono, Dekemaba 2,1882. Ua makemakeia na Kumu, na Hope, na Efefik a me na Kahu Kula Sabati e heMam mai; heliana nui ke hanaia ana ia manawa. Ooliu W. Kalua. Kahu Kula Sabati Nui o Maui Waenu. I ke kakahiaka Po iha iho nei, ua komo aku ka Ahahui Opiopio īmi Pono Kristianoo Knumakapili eikea e hoomaikai i ke Alii ka Moi, i keku ana o ka huakai mamūa pono o lea Hale Alii hou, ua iho mai la ka Moi ame ka Moiwahine a iwaena o ko alapii. Naß W Kawainui ihaawiika Haioielo Hoomaikai, aika pan ana o kana, ua makana aku kekahi mau Lede ho huihui pua amena Leiahihi,a na Thos. Natanaela, i haiolelo nku, a mahope o kana, ua makania aku he meaona me ko Padala, a i ka pau ana ona hana malaila, uaikoaku no ka inu kope ma kaHotele, I ka po o ka Poakahi nei, mawaena e ka hora 8 a me a 9 paha, ua mahuke kekalii wahine mai kana kane aku, s haalele.iho la i ko E |e ke kumu o keia, ua makeiaake, ke kane o lioi i Hilo, ma ka "LikeU* ke," aole nae he makemake o k& a nolaila, Ua liolo e kela, a nalowale, a liele huli iho la 'kekane ia po mahope o keia inaliuka ana,tia lohe ia aa— ua < hoohilao iki no m'e kekahi keiki-~ aia keia-mauka koke ae nei'no oEapalaoaa kokoke ika pa lmle noho iho īiei o E Mikalemi.