Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 49, 9 December 1882 — NA NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NA NU HOU HAWAII.

E hooiHiiiopouoia aua ka mauawa pololoi o Honolulu noi ma ko kakon mauawa pouoi. .. hookohuia ko makou makamaka Daniel Kahaulolio i Lunakanawai Hooiu»lu no ka apana o Lahaina, Ua emi na auhan aupuni o iia apana o Honolulu, Wailuku a mo Makawao, ma ka heluia ana o keia makahiki Ua makanaia mai i ko makou nei keena, kekahi Alemanaka maikai e ka Huio E O Hall «fe Son. Ke hoi hou mai 1101 na la wela o Honolulu nei, aka, he oia mau no na iniki hm anu o na kulu hau o ke kakahiaka nui e houhou ana i ka ili. Uft holo pono na hookoia ana o na hana o na aha fea elua no ka pomaikai oke kula nui o Sana Lui. Ona loaa ua hiki aku i ka $3.939.30 a oi aku. Kemumulumauia uei"ke keēna<rka~ Pae Aina e na kanaka, no ka Papa inoa o ka poe i -loaa ia lakou na koina no kela puudalh nui a ka moku Alabama i uku mai nei. Ua hookohu ia o Hon. A. S. Cleghorn i Hope Kiaaina no ka mokupuni o Oahu nei, i ka wa e kaawale aku ai ke Kiaaina Jno. O Dominia no na hono o Piilani. Ma ke kakahiaka o ke Sabati i liala ua ikeia kekahi haole e hele ana ma ki alanui Liliha me ka aahu ana iwa ilio me ka holoku wahine. Heaha la ke ano o keia? He opulepule pnlia. A hiki mai i ka Poakolu aku uei, o ka nui o na Pihi Kalaiwa kaa i haawi ia aku penei 110 ia: He 63 kanaka Hawaii, 40 i ka haole, a he 33 i na pake, ua like me 136 pihi a pau loai haawiia. Uakaawe iho kekahi pake paaliana 0 ka mahiko o Kapaa, Kauai, iaia iho ma ka po &abati aku nei la 3 o keia malama iloko o ka hale waiho laina a make loa. Pela mai ka leta a ko makou makamaka S. K. Ua pahuia a lele pu na lima elua o Hahawai o Kau, i ke giana pauda, ua koe aku kona mau kipoohiwi wale no. Ua loaa keia poino iaia, oiai ola e lawa-i-a ana. He kanawai ikaika loa ko ke giana pauda e pono e hookoia. Ua hoea ae kahi Elele o ka Poakolu nei me kana maii hunahuna ano kohu kamalii. Oke ano no ia o ka nopepa Luna hooponopono kamalii, he kuawili 1 kahi hunahuna hookahi, aia ka pono o ka piha o ka pepa. O kela hunahuna ma ke Kuokoa e pili ana no ka hoao ana o kekahi kanaka e kaawe ma ke alanui Liliha, aole he oiaio o kela, oiai ma ko makou nei keena o D. Kauluahi kahi i hoike mai ai i ka wahahee oia hoolahaia ana. E haalele ana o Kauka Hacimond o Kilauea i ka oihana kauka no ka hoihoi ole i ka Kipikona mau hana hoapaapa. He $1.000 wale no kona uku makahiki, ahe $1.800 ko ka hunoua noho wale iho no e hoomahinu ai. Ma ka Poakahi aku nei, oia ka la hanau o ke Kakanolelo mua Jno. A. , Hassinger oke keena Kalaiaina; a ma ia la, ua makana aku kona mau hoa kakauolelo o ia keeua iaia me kekahi Pa-dala waiho meaoao. Ma ka la 25 iho nei o Novemaba, ma Kalihi-wai, Kauai, ua haalele mai i keia ola ana o Kaiuokalani, ka mea nana kela moe kaulaua. "Ke nalo aku la, a ke hoea ae." He 60 aoi aku kona mau makahiki. O ka nui o ka poe i hoopiiia imua o ! ka aha Hoomalu, mai ka la 6 mai o Okatoba a hiki i ka pau ana aku o Novemaba, he 165 kanaka Hawaii, 11 Kilipati, 41 pake a me 38 kanaka o kekahi mau lahni e ae; ua like ine 255 ka huina pau. He mau la loihi ae nei i hala ka ia ana o ke kumu i make hikiwawe ai o kela kanaka makapo, oia o Kamaile ma Kamoiliili, a i ka Poakalii iho nei, ua loaa iloko o ka opu a me ka naaa kekahi mea i manaoia he laau make, a a ke kali ia nei ka wahine mare no ke kau kiure o lanuari ae nei. Ua hoao ae kekahi pake paahao e holo mahuka, oiai oia e hana ana ma Kamnilīili. aka, ua hopu koke ia oia a paa. Ika laweia ana mai imua oka Aha Hoomalu e hookolokoloia ai, ua hoopai hou ia aku oia i 2 malama ma ka hana oolea, a he $10. a 1110 $1. no ke koina. Eia ma kekaiii o ko kakou mau Halekuai e- ku nei ma Honolulu nei, he mau makana makamae i kupono no na la Karisimaka a me Hapenuiā, oia hoi na hale kuai o Fishel, Helu 10 o "TOaterhauee ma, Dillingham ma, E O Hall ma, ame kekahi mau hale kuai e akn. He wa kupono keia no na makamaka e kipa koke ne ai e kuai, oiai, ke kokokē mai nei ka la Knrisimaka a me ka Hapenuia.

Ua noi mai nei na alii o na m<sJtiipuni o Apemama; Apaiaa» a me But*ritan, ma ka Pao aina o Maikonisia a hoouna aku i lea Hao Hawnii, a oia kit hao 6 kau ia ai ma ia mau mokupuni, « o hoohuua mai ia innw mokupuni malalo o ka noho alii wm o Kalakaua. Ua manaoia, nuihopo ilio o ku pau an» o n» hann |ob no ka Poni MoL o ||ip uniia aku Ina k«kal\i koniiaina mJ«iia hana ilaila. He hoohinu'uni ANEi? — Oiai k« aliaoleīo o ia knu o 1882, ua kukak *« ka Ijoio Kukina ma ka aoao o ua kuliin«, ojioopauia aku auana Luna Makai Nui S6rer«aoe m Er©rett> aka 6, a»n«i malama, aolo i hoinpauin, He lioopuniP ttlll ,wwi koia; a hoalia no la hoi ko ano 0 kem aiiau hana;' Ho keu nao hoio k* mea makeniake i« o kn moa wahahM; « hoa ia ka wa e hoomaomaoia ai na noho ouiaua aupuni okakou? Ua loho tuai makou, o ke kuuiu ka o ka puka 010 ana o ka Elolo Poakoln oio na mokupuni nra ka hikiua aku nei no ka loaa aua ka o na keiki hoonoho hua o ua nupopa la ia Nakiaha ma, a pau nux ī ka liimeni i ke melo a k» Kuokoa ī hoolaha mai ai> I ka inu rama, inu oua paha oukou Papani pono ka Ia i Papaona. Ma ke awawa o Mauoa, Oahu, ma ke kakahiaka Poakahi, Nov. 20, hanau niai la he keikikane na Mr Shem Kahaku a me kana eva Mrs Ane Haalob PuahiKahaku. He makana kiekie ke> ia i loaa mai mai ka lani mai, ake manaolana makou, e lilo ana ia makana me na kupuna. Malama pono ia ka hua o ke au hooulu kanaka o Kalakaai.