Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 49, 9 December 1882 — HALAWAI MAKAAINANA MA HILO. [ARTICLE]

HALAWAI MAKAAINANA MA HILO.

1 ka uupepa Ko Eawaii Pae Ainu. Ua kalioaia iialawai, o na makaainaua o Hilo, uia ka la 28 o Nov. iho neij i mea e lioolaha ae i ka manao o aa poe i auli.au ia, uo ke ano o k» liann. a ka. luna he.lu E. Kekoa i hnim ni inaloko o keia apaua, No ka nui o ka uu, uie ka ino loa o ua alamii, ua hiki mai ua makaaiuaīia kaoaka maoli he 60 paha, a o na haole he 15 paha. 0 ka hapamū o lakou, lie mau onn iyaiwai uo Ua kaheoia o Gol. W. 0. no ka noho Lima Hoomala, n o D, H. Hitcheoek i kakauololo; ua kohoia he komiio

elimn lala, e lmku i olelo hooholo, o hoIke wiu i ka mauao o keia halawai, no «a imua oua. liiii iift olelo liooliolo li* n ko kouiHo haa-wi inai ai. HooilokOu: Ko hoolalia aku »ci mafcou i ko makou lioowaliawahn, mo ka manao maikai ole, no ko ūio loa 0 ita hana a E. Kekoa, ka Luua Helu o keia apaua, mn. itoua auiiau aiia i ka waiwai 0 keia apain iloko o keia īuakahiki. Ko ka mea, ua nuhaw wale īaai o E. Kekoa i keia "aiihau ino," me ka hole ol ( ' & ike, a 6 no.no, hoi i ta waiwai ana i auliau ai. Aua auliau pakolu a palima hou ia aku inamua o ka mea nana ka waiwai ī hooia mai nialoko o ka palapala "Assemaent Kehu-iiā,'' aole no 1 malama iki X kaua olelo laoohiki. A ma keia hana ana pela o ua E. Kekoa la, ke hoike uei oia ioia iho ho kōnalea liupo, a he kauaka kupono ole i ka oihana Luna Helu; a ma kona auhau ino ana i na auhau, ua 'nui ka poino i loaa mni i na makaainana i auhania pela, uia ka lilo ana o ko lakou manaiea a me ko eiela pu, mn ka hoopii ana i ka "Papa Hoopii Auhau;" a o ke aupuni no kakahi i loaa i ka pilikia ma ka ohi ole ima i na anhau i ka iva kupono. ! Ko koia iimn mea, ke hoohewa nei niakou i ka niaua Hookohu liuna Helu no ka hoouoho ana mai i kekahi kanika | aaaupo a hana kolohe e helu i ko mokou wtii\vai; ho kanaka iko ole i ka waiwai kupono o na mea ana i heluai, a ua he- ; lu ma ke leoho ana walo no,*aolo i malamu i kana hoohiki. A ke Hinoi haahaa nei makou i kela mana i oleloia, e haawi i keia oihana i ke kanaka oi'aio a noiau wale no." Mahope o ke kokuaia ana o keia Olelo Hooholo, ua kamailio uui mai n&.kauaka me na haole pu, mahope okaOleloHooholo; a eiaka nai o kamanaoi puka mai. Aole no i hele'kn Luua Helu e nana i ka waiwai ana i auhau ai, aole no i lo- | aa iaia "kekalii mea elioike ana ua h6wa ka auhau a ka moa uonaka waiwai i haawi akti ai iaia. 0 ka nui o kana helu ana ma ke "koho waīe" i ke kupono ana i hēlu ai; ua auliau no ia i na waiwai e waiho pu ana ma kahi hookahi a e piii pu ana; elua ano o ka helu ana. 0 kekahi mau waiwai i lilo iho nei i ke kuaiia, iia lioopii liou aku oia palima ka auhau maluna ae o ka mea i lilo mua ai. Ua ino loa ka Buke Helu/ Ma kekaiii nianawa, ua hooi wale oia i na eka aina mamua aku o uu eka maa, i hiki iaia ke kau hou aku i ka auhau ino maluna o ua waiwai la. 0 na kauaka i inake kaiiiko, a ua hai ia no iaia pela, ua heluia no: a no kanaka e ola ana, uu haawiia ka inoa iaia, ua heiu ole ia, 0 kekalii poe kanakn waiwai, aole i auhnu ia, aia no nae ko lakou inoa iaa ka Buke Helu oknmakahiki i hala; nui loa ka auhau papalua ia o kanaka, i kekahi mwiawa, aole oia i ue i ke kanaka e hoike laai i kom mw mkaMki; ua auhau ino ia na olemakule me na opio, Ua ae oia e hoike aku i kekahi poe, ina ua hoololio aku oia i kalakon aiīhau aole nae i lieiia pela. Mahope o ka hooloho auu i ua mea kaumaho ana i hana ai, ua hooholo lokahi ia keia Olelo Hooholo, n ua kauohaia ke kakauolelo e koolaha aku ma m uupepa hnole n me Hawaii ma Hornolalu. D. H. Hik'lieoi'k Kakauolelo. Hilo, Novemaba 28,1882. Ma ka home noho o ko makou makamaka Wm. Aukl ma Kapalama, ua hoohuiia naa ka bevita o ka mare o W. G. Myer me Miss. Elizabeta K. Bannister ma ke ahiahi Poaono, A T oremaba 18, 1882, e kaKev. H. H. Paleka. Ua hoo- ! hanohanoia ke anaina aiare, ma ka liiki kiuo ana ao o ka Hooilina iloi Liliuokalani, a me k» heluna nui o na Keonimana a me im Lede hanohano o ' keia kulanakauhale. Ma ie saj?atd ae ua malaiua ia he papaaina mare, a ua hiki kino ae mu ia anaina ■ke alii ku Mol Ke hauoli nei m -Lima Hoopuk» a me na ulele hua kepau o Ko Hawaii Pae Aina me laua iloko o ka noho maema'e anu o ka berit« y laua i lawe ae la, A ke haawi pu aku nei no hoi i aa aiahalo piha ia laua, no ku hoomanao aua mai i ka mewono maro. Kui ua hoohalahala o ko' Hilo poo uo ka helu ana h ka luna helu o kei» makahiki,