Ko Hawaii Pae Aina, Volume VI, Number 40, 6 October 1883 — Nu Hou o na Aina e! KA WAEA OLELO HOU LOA! Na kaua ma Tonquin. Na Lanakila a me na Auhee! Na Liuliu Kaua [Illegible] [ARTICLE]

Nu Hou o na Aina e!

KA WAEA OLELO HOU LOA!

Na kaua ma Tonquin.

Na Lanakila a me na Auhee!

Na Liuliu Kaua [Illegible]

Ma ke li.U: ana mai o kn mokualii Cily oj Scu: York i ka la Sabati i liala, iuai Kapalakiko mni iloko o 7 a kou la liolo ua lona mai ia makou na mea liou xnalalo iho noi: No Ainoilka. Kii hoouou pinepino mai nei na nono houkelo aupuni o America Huipuia iH) j)!i moho īiolo balotn rcresulciia i koin mnkaliiki ao. Ko kau akn nei na maka o na aoao Ripubalika a mo DonHH'avata maluna o na inoa ikaika o ko laua niau aoao iho. | Ua hooholo ka ahaolelo o ivtieurngna ho biia e hoopaa ana i 830,000,000 no ! ka eli ana i ke ala oki o Nicaragua. Ua aa aku nei ka maon ikaik.i i ka mokomoko Maee, e palepale mo J. L. Syllivan kela haole ikaika i ka hakaka, me na pulu paa lima no ekolu manawa. Ua haawi ao o S. Barton Pmieh", i ahaaina liookipa īa Peresiclena Athur i ka po o ka la 20 o £epatemaba. Ma ku' la 25 ao, e kokua aua ka Perßsidena i na haiia o ka hoomoo ana i ka pohaku kumu o ke kilii o ka hale hoomanao no Gonerala Burnside, ma ka mokuaina.o Rodilana. TJa paa lqa uenei na alanui kaa ahi nui ol'olu, o moe nef mai lia hikina a ke komohana o America Huipuia, oia hoi kj alanui ma ka hema, ma waenakonu a ma ka nkau. A o ka ilina o keia mau alanui, o Kapalakiko. Da ulonoia ae ma ka poai o ka poo loea kanawai o Nu loka, ua hana palapala iho nei o John Jncob A.stor i kona mau wniwai a pau, e hoolilo ana no kana keiki, oia o Wiiliam "\Valdorl! Astor, oia hoi ke kuhina noho o Amerika Huipuia ma ko alo alii o Koma i keia wa. Ua kohoia o ko Astor waiwai io a pau, aia īnawaena o ke $60,000,000 a ine ko $70,000,000. Aolie no leela he wuiwai he noho aiii maoli no. I ka po o ka 1a.20 o Sopatomaba, ua haawi ao ko Kiaaina Nui hou o Oannda, i kana ahaaina holopono. Mailoko ao o na tausani pnlapala poloai i paliolaia ho 052 i ao ia. Ua paa iho nei he waea olelo moe moana mawaena o Beraisila a mo Nu loka, a ma ka la 21 o Sepatemaba o hoau mua la ai. /V mawaena o »a olelo hooliauoli manao e hoounaia nna miiwaona o kn weoa olelo, keia mau olelo: Mni a peresidcna Arthur ia pom o Berazila. Ke aloha aku noi ka Porcsidcna a mo lee aupimi o Amei'ika Huipuia ia Einepera o Berazila a me ke aupuiii, maloko o ke alahouo kalauna ana mawaena o na aupuni -«o'auiaikoiala ma ke ala ae o (IL* tona a Yalaparaiso, a e ikeia mawaena o keia inau kaunu olelo ana he hoiko ana . o hoomania na launa aloha ana mawaona o laua a e hooniahuahuaia na pomaikai mawaona o na lahui a me na aina elua. No Enelani. Jjndana, Sept. 21. - Ua hoop.uka ao ka nupopa Farani La Franw ponei: Ua hoouna aka nei ko Knhina Nui o Farani lie noi ia Euelani e komo mai o uwao i koia wa a Pni'ani a mo lvina e kukakuka nei. Ua hoole ko Kuhina o ko na aina e o Enelani i keia uoi. Hainl)urg, Sept. 21.— Mamnli o ka OoL'emania maholohelo pono 010 nna i ke nno o ka Pohakuhauoli luiakai makaikui i ka Moi o Donomaka, i hoolala ia ai ka halawni- liou mawaena o ka Euiepei'a o Ensia a mo Oeromania. Ua hoiko akoa mni ka Emepei'a o Rusin i koiia manao liooia o lmi me ka I<iinepora o eiei'emania, n o hoiko paa aku i koiia uianao paa o aoho alohn pau 010 1110 ia, a o hoopau i na manao liopolio-

po no ka Poliakuliiiuolihunkni maknikni i Dwu>innka. l-a liiki no. i Euelnni iai Afcrikn Honiii mni, kola powa O'lmuoll uaua i kipu i;i Omvy, k:v mea i nn i hni nonoi koknhi mau uion nmm i own ma l'euiki PnkA, kokahi man )uit nupuni kiokio o Enolani» Ko lioiko mai nei k<skhi mea kukau uupepa o L ul ma, ma k< Goromania e mo Auaotuna liooliui nu ia laua ilio, ua hookv.iiielu laufi />aolf iaßusia a me' īaram me* 0 liana at, oia kot aui kuikawg, JĒL^ ai o Ausf»uria ( •liaua O-ei'eelmia elike me ka A.u«eturia. ' īnn lie 'mana i kekalii īnawa. ho o B"us|a a me Faraii e komo kaut mai i leek-iiii o laun, alola, o konoia nr puali koa kuikawa o bmo like mai j ke knua o.kue nku; Un linla aku ko Dukikano a mo ke i>uke waliine o Took i <jeremania e ola pakiko ai, aua waiho.lio ia Halealii Keuningtou uo ke liima Aliiwahine Louiso tt iue ka Mai'ipiea o Lome. Ua holo.makaikai alq. o Poliakuhauoli i /ienemnkn* a iia hoopuka ao kn nupopa Pall Mall nohe ann haua pili aupuui ma i$ hunkni. Uu haa\Vimaknnn aluka Moiwaliiue Yiotoria lie §1000 i i lioopoinoia e ku mai|,korela ma Aigupita. Ko munallana nei o.Euelani, e uku pau i kona naau aie lal.ui i ka 1971 aenei. Aolo loa jio iumukn waiwai loa ma Enelani i lo«|a ina ka liana maoli ana e liko me A 7 iinailabiln a ine Stewart ma Auiei'ika. oke kanaka waiwai loa e Enelani oia o Alr. j9rassey, ka hoomot kaaahi waiwAi īiui nona ka waiwai ie he $130,000,000. llalalo aku oua, o Mi BloiTison, ka haole malama halekua: non;i ka waiwai io ho $20,000,000. m< ka waiwai nona ko kumukuai ii< $2,500,000 paha. OEb Dahi o West niinister. na kaule ihq paha kona wai wai io malalo o 8100,000,000, ihu wale iho no koua makuakaue iaif he §4,000,000. No h'amui. 1 ka make ana o ke Duke o Kamaho- , ela, ua wuiho īho oia mahope nei, lie $15,000,000, aka, aohe wahi mea o keit puu (lala nui i liooiliia aku no kon£ hooilina pili aupuni, oia lee Conxit Di Parisa. Ua hooiliia nr kana wuhine lie $300,000, a o ko koeua, ua maheleis mnwaena o ua keiki a koiia mau hoahauau iiouoi. lla na hana nno ea kf waliino a K amabo(la i ke Oouna' Pni'iw, ua auo malmo na poo pipili mahope o na alii kahiko. Ma keia haan nua a ka wahiue, na manaoia, un hooke oia i na mauao i wailioia mai e kaiia leane, ka moii i olelo ue: "O ke pani anii i ka hakahaka o ko kalaunu o uole ioa ia e liooponopouoia ma ka inoa o na inamo a lea poe paipai kaun huliamahi. īloko oko knnaono makahiki i haln, ua hoopaa au malalo o kn aoao hiki ole ko hoemiin ka iiniia." Nolailn, i ka wa n na Keiki Alii Oliaua 1 hele aku ai e iko i ko kino make o ke Dulee, ua hoolo ka waliino aole e ike mai ia laleou. A pela no in i hoohoka aku ai i ko Coiinn De Pai'iaa. I£o huli loa aoiioi na. poe iuahope'o mi alii o mnuaoio aku o ke Oonoa De ko 1 u I<o u. o ko lakou LU hoolioio lj^ Hui Wai o Sueza maliope aliu o ka la 1 o lanīiari 188-1, g hoemiia ka auhau o na moku ukana ole o komo ana maloko o ke alu wai, i eiua a me hapa hapalia Farao ke tona hookahi. I kn wa a ke Kuhina noho o Kina i luialelo iho ni ia Pui.'iHa a hoi ao Laelana, ua ninau aku oia ma ka i ko liuhina o leo na aina e o no na men e pili aua i ka hoouna nui ia o na kokuu l ,n nraui i Aiiama. Ua paue aku ko Kuhinn, aole loa e hiki ke hookauluaia ka lioouna ana o na koa kokua oiai e kau aua ua kn lioaka o ka pilikia a ho hiki wale 110 ke hoopaaia, ke ikeia ke kahua ki.\hi o kukulu paaia ai e hana io ia uua he kuikahi maluhia me Ki--1 ka wa 110 o kukakukii aii£t ko Knliina uoho o Kiua ma Kuelaiii nie ke K.w hiua (T ko nn. aina e o h'amni, o lioonmuia nna 110 lea hoouna o nn koa kokua o h'iu'ani i Aunnui. Akn, na lioopuka ao ka uupeiui J/a/i nrj. o Lailnna, ho hnna

npuk.i Avnlo no kei.i a Knmni i mea o hoolohilohi ui in. Kina i lona ai ho manawa e halulu ai na koa l"arani i Anama. Ua hoopuka ae ka nupi'.pa 1,0 ftoir, ina uolo o hiki ia h'ni'ani a mo Kina kft 110)10 kuiknhi, nlaila 0 a<> ana 0 Kina i 11.1 nwno ana a Ainoiika Uuipuia ko komo īnai oia. 0 ko pani hakakaka. i lono waWn mni 110 ka Moi Tu-duc 0 Anama. e lioolianohanoia aku na mo ke Kea Hanoha 0 |a Legioua a o na Kujnna elua ] Ip.'kiu inoa 1 ke 3nnkajy $£■■ P aku Jl&b. Hāaoiaao o ia Papa Ekoh t. • ** IJa telegarapa hou akn nm Hh Kuhi--lia Kolio 0 Knm 1 kono- aupuni. e hoonaauao hou mai iaia 110 ka paleua 0 Tonquin. No Kina. Ua loaa mai ka lono waea olelo mai Honokaona ae a i Nu loka, e hoike aua ke liuliu kaua ikaika ioa nei ua pake. Ua pakui hou ia aku na koa kiai o na papu o na kapakai o Kina, a ke kukulu hou mai nei na pake i mau kahua palokaua hou maliai 0 na aoao o ka muliwai. O ka ninau ma Honokaonn, Aolo anei ho kaua io ke hiki mai ana ? I ka wa liea e kukalaia ai ke kaua ? Ua loheia ma #ercliua, ua ao alui nei 0 Geremania ia Kiua, e aelike aku me ka Faraui mea i inanao ai. Ke mauaolana nei na pake kalepa c Lnelana, e kuikahi ana no o Kina me Faraui. 0 ka manao nui o na makaainana 0 Faraui, 0 ko Faraui uoho poo ma Anama, aka e aeia 110 nae o Kina i wahi leo iloko 0 na kuka ana a ua Anama. Ua manaoia e emi iho ana ua muliwai o Tonquina, a uolaila e kupllikii ana paha na koa Farani ina Hauoi e nolio kiai la ; 110 ka mea, ina e emi na inulhvai, alaila, aole e hiki i na manuwa Farani ko nee loa aku iloko o ka aiua. XT» aulioo u.a lwkoJj.fi i Haipoua i na puali kaua laiu Hae Oleualena. Haunaele ma HonokaonaUa hoike mai kekalii lono mai Honokaona ae a i Laelana, ma kekahi po mamua iho o ka la 11 o Sept., ua pvthi ue kekalii puali pake powa i ke ahi i na hale 0 na haole kalopa opiuma ina Honokaona a me ua uapo hoopili moku, a uolaiia ua lilo keia iiaua i mea welhveli loa i ua liaole kamaaina, ua pau aku lakou iluna 0 ua moku e ku ana iloko o k:i nniliwai. Ua uee maoli aku no na hana ino a imua o ua maka 0 na haole, a nolaila ua kahea ialiepaalikoa pako e hoomalu i ka poe hoohaunaele, a maluliia iho In. I ka ikeia aua o koia hauaiuo ma Honokaona, ua lioouua pupuahulum na moku Jiana i Kanatona e malama i ke ola o na haole kamaaina malaila. Aka, aohe kauoha i liaawiia e ka Adimarala o na aumoku Uei'itania ma na kai o Kma, oiai, uu hookuuia oia e haua e like me kana i ike ai he kupono. Honokaona, Sept. 14. — He kaua kai hooukaia mawaona 0 ua Faraiii a me na Ilae Eleele, 110 owalu hora lea loilii_ o ke kaua ai, aia mawaeua 0 līnnpHe me Switay e kokoke ia i Uiaula. Ua hoike ia mai, he elua mou aliikoa Farani a me 50 koa i niake. 0 ka poino hoi ma ka aoao 0 na Hae Eleele, mawaena 0 Kanatoua, Sept. , ne he ehiku manuwa pake ma na o na manuwa Berituia a me ko na F;i-~ raui ma kela aoao mai o kahi i lilo i na haole. Ua kauia ma na pilipa ua lioolalia e -liooweliweli ana i ua waiwai 0 na haole Europa, ina e hooholo ana ke aupuni o Kiua e uku huikala i na poho 0 na waiwai iloko o ka wa hauuaele. Xo Oei'emania. 0 ko Gereinania ikaika uia ua kai 0 Kiua, he 950 koa maluna o .iia nioku kaua, me 33 pukiuiahi.. Ua hiki ae ma ke kulanakauhale 0 Hamebuga ka Emepera Ullama a me ka hooilina Moi. I ko ahiahi 0 ka la a laua i hiki aku ai, ua haawiia. lie anana ike alii i ka Moi o l'otu«ala n me ka Moi Milaua o Serevia. Ua hoohauohaiio aku ka Kmepera Uilama i'ka Hooilina Moi o PotuKala mo ke Kea 0 ka Aeto Eleelo, l'a pepelii iho leekahi keiki Amerika i nohohaumana ma lu,'kahi kiiln ma

(ini'omama i kekalii hoakula ona iloko ° lnwft wa e hakaka lua ana a make loa, r ua holo mnlu nkn oia i Holovilia. A oiai aolie kuikahi hookuulawehala mawaena o ia mau aupuni, nolaila ua pakolo ua keiki la mai ka hoihoiia uiai i Geremania. E malamaia ana e Belegiuma a me Holani he Alia Elele no ka lioohalike auu ina auliau dute o laua. Ua apono o BiBimaka i keia manao, ame h® mea^lapia,kekeehi,u^,M^ua A no keale ' Holani «. loa ia &ēa. Ka 1a" lianau o Lutera ma Geremania i keia makahiki, ma ka la 10 o Novemaba aenei. Ama ka la 11 ae, e malamaia ai ua haiolelo maloko o na luakini, e hoomaopopo ana i keia mau hooponopono hou i loli ae o ke ano hoomana. ivla Enelani, ua apo mai lakou, e malama ana i kela mau la, a ma na la elua mahope iho o k« la 11, he mau halawai makaainana j ii e malama pu ia ni. Ka Paikau Koa Nui. .I3ereliua, Sept. 21.— 1 keia la, ma Hamebuga Vor de Hohe, ua mekaikai kino ae ke Keiki Alii "\Yiliama, ke KeikiAlii Ferec\eaika Kale, ke Keiki Aly 0 Wale, La Moi o Sepania, £axone a me Beievia, a me na Duke o Edineboro, Oonau a me Cambridge, i ka paikau hookahakaha nui o ka Puali K.oa Helu 11. Ua koiio aku ka Emepei'a ika Moi o Sepania i aliikoa hoohanohano no ka mahele koa Perusia. Ua hoau mua ae ka Ēmepera i kaaa mau malihini aiii a me na ukali ma ka holo ana a puni kalii o na koa e paikau ai. Alaila, ua hoonohonohoia aku la na keiki alii lehuleliu ma na poo o na mahele a lakou i noho aliikoa hanohano ai, Mahope o ka paikau ana, ua liaawiia he ahaaina nui hewahewa ina malihini alii. Oka Moi o Sepania, oia ka mea iaia ka nolio ana ma ke poo o ka papamawnena oka Emepera« iU»- Jbo EEmepera wahine. TTa"'lMnMisfe«»4tfi Moi o /Sakone, ke Keiki Alii o Wale a me ka wahine a ka Hooilina Moi ma ka akau o ka Emepera, o ka Emepera wahine, ka Moi o Milana a me ke Duke o Conau ma ka hema o ka Emepera. Aiaila, na ka Emepeia i wehe mua i na o)eio lioolaulea ma ka inu ana no ka hanohano o ka puali koā. Alaila, pane mai la ka Moi o Sepania me na olelo uuku, ua loaa iaia ka hanohano o ka hoolauna ana aku me ka puali koa, a o inu ana oia no ko lakou pomaikai. Alaila, ua hoopauia ka ahaaina ma ke melo ia ana o kela leo kaulana "Carxnen" Nui k;i hauokano o na hookipa i paholaia aku i ka hooilina Moi o /Sepania ma Berelina. K.e hoike mai nei keia Ina kahoaka o ko Sepania komo mai iloko o ke apo o na noho ana leuikahi me Geremania—Aūseturie. No Auseturia. Ua hanau he kaikamuhine ika la 3 o Sepatemaba na ka hooilina Moi o Auseturia—Hunegari, a ua kapaia koua inoa ma ka Poakolu, Sepatemaba 12. Malaila kahi i akoakoa ai o ka hooilina Moi o A"asetaria, .a me ka Aki-duke wahine Stephinie, Clotilde Louise Hermine Marie Charlpte, ke Duke waliine o Sakone a me na kama oliiwahiae o Saxe-Coburg a me Gotha e kapa i ka inoa o ke kama aiiiwalune opio. «.IJa lioopuipuiia.Hjai na lono lauahea mai iloko o ke apo ffo "ke 'klālN&aie Auseturia, maniili o na hoo#pfKianoh&no i paholaia iku i ke keiki alii o Sepania a hooilina o ke kalaunu. lle mau liuakai kukui hookahakaha aui kai malamaia ma Cracow ame Dimberg, Auseturia, a manaoia he >00,000 na kanaka i komo ne iloko o ieia hookahakaha ana. No Busia. Cracow, Sept. 10.-r He heluna lehuehu o na Rusia,,kai a-e mai ma na pa,ena mawaena o Rusia a me Bulagaria. 3 ka haph nui, he mau aliikoa Rusia. Ua palapala aku ka mea kakau oka mpepa Ten'(jarapa o Ladana māi Vima aku: He mea hiki ke liooiaioia o eo Rusiu manao ma keia komo nui ana iku o na Eukini i Bulagaria, o kft hoolau 1 ko ke K&iki Alii Alokaneclero īolio aua maluna o, ke'kalaunu o Bula*aria, a naua e hoonoho aku i ka mea 5 nolio maluua o ke kalaunu.

Ua olēlo ka nupepa Slandard o Ladana, mamuli oka ao nua mai o Croreinania a ma Ausetui:ia'ia lioumania e komo pu aku i ka laua lioouolio kuiknhi like aiia, lie paiie ana ia i na liana a Eusia e hookomo imi noi iloko o Bulagaria. Ua lonoia ae, ke liouluulu koa nei o Busia ma ka palona o Bulagariu a mo 2?esBarabia. Sana Potoroboro, Sopt, 17 -līa lonoia ae, ua loaa aku i ka 'Emoponi waliino maliopo mai nei, kokulii o nal'nuku, o wailio aua i na palapala lioalaala kiui a ka poe Niliiliki iloko o koknlū o kona mau keena, a 110 kn makau o ua Puuku noi no ka ikeia ana o kaiin luina, ua kaawe ilio la ia a mako loa. E liui kino ana ua ]smepera o Geremania a me Rusia ma ko kulannkanliale o Kiel ma Rusin. Ualioole aku kn nupepa "North German Gazetto" i ua louo, o ka hooliuiia ana iko nei o Goremania, Auseturia a mo Italia me na apuni liilii o Europa, malalo o ko kuikalii, aole ia no ka manao o kuo aku ia Eusia ma na liana ana i lima ikaika ai ma Bulagaria. He olai ikaika 'u, kupuni o Isckia, a ulupa iko fa i iia kanaka me ka lioopoiuo nui. Ake liapai kino nei ka Mjpā o Itaha ma ke ko kua ana aku ika poe i lioopoinoia ma keia olai. Pela mai o (0. Morono ma ka leta. Ua hoomanao ae na Italia i ka la o ko lakou komo lanakila ana iloko o lloma i ka 1875. E halawai ana na Biliopa America i Eoma i ka malama aenei o Okatoba. Ua lioopuka inoino ae ka nupepa Parani a Henri Eokefoda ma Pnrisa i kekahi mau olelo e hoinoino ana ika Moi o Italia, e kapa ana i ka Moi, ua huna oia ileo dala i hoounaia aku iaia uo ka poe pilikia o lschi:i. Nolaila, ua ulupuni ae na makaamana o lialin no keia hoinoiuo liewa wale i ka inoa o ka Moi, nua noho ke Komite no ka poe pilikia o Ischia a hooliolo aole e lawo mai i na nukana aole wale mai Pni'ani mai, aka mai na walii e ae no a pan. No iladegasa. 0 ka uoho alii o ka ilokupuni nui o Madegasa, ua noho hoomalnia e ka ivahine a hiki i keia iva, a o ka wahine hope loa, oia no ka moiwahine Eanaya lona i make mai nei, ka mea i noho alii mai ka 1868 mai. Aka, iloko o keia manawa, he nui na hooponopono ano hou i hoea mai. Ua hoemiia ka mauawa e noho koa ai ona kanaka i ka elima makahiki. . Ua aeia ua hook^lo^ huaia ka hoonaauao akea ana, a ua i'.il-ī akukauui o na haumana i ka 130,000.