Ko Hawaii Pae Aina, Volume VI, Number 41, 13 October 1883 — Nu Hou o na Aina e! KA MAI PIVA LENALENA! [ARTICLE]

Nu Hou o na Aina e!

KA MAI PIVA LENALENA!

I\la ko ku inia mai oka mokuahi $lari])osu i ! u . awake>a Poakahi iho nei, •loko o (5 la a me 21 hora holo mni Kapalakiko mai, un loaa mai ia makou na luea hou malalo ilio liei uo ka papanina u ko makou poo helnhelu, a oia keia e aku nei. y No Amei'iea. rK© hoomaluiala ma ko awa 0 KapakJ iko kamokunhi Newhem mai ke awa n/ai o MoKaealana meelima mau'mea i le|ii i ka taai piva lenalena. |r T a hoiluia ma Kapalakiko kekalii o utj ona miliona o ka molīUaina o Netada oi| 0 no ka hewamoekalohe me Sl|ss Hill. Eia'keia hewa i mua oka ah|i. He nui na lono no keia hihia, ma kalaoao kue ama ka aoao pale. Aole ka mea oiaio. kekahi o na lunakanawai kiekie o An|erica Huipuiu, no ka aoao Demoeai'atu, oia o Luuiilīanawai Field, ke hoa]aiia mai nei kona inoa, oia kekahi o moho holo balota Peresidena i keia niakahiki ne, Eia malalo iho nei na hui hoomoe liao ma Atnorica Huipuia, ka nui rfna milo a 111 e na lilo no ia hoomoe ana ; ka Uniona Pakipika, he 42tH) mile, $Qp,312,155 lea lilo; ka PenĪ6elavenia,ifll73 mile, $86,462.300; Nu īoka Waena, 993 mile, 89,428.309; Wabash, 849,954700; Missouri Pakiniile, S30.000.000; Louisevile ame Naemle, 2028 mile, $25,000.000 Moaiiawai yhore, 1277 mile, 550,000000; Ilinoe Waena, 1892 mile, 829,000000; ame Akau Komohana, 3278 milo, 837,336.499; Kikako ame Koki Mokupuni, 1381 mile, ©41,960.000; Kikako, Miliwaki ame Sana Paulo, 1213 mile, §34,805.744; Kikako, Burlington a me Qaincy, 3136 mile, $69814.10,1;. Pakipika Waena, 2995 m l ' . Bnlatimoa a me Ohio, 1553 mile, $10,705,556; Pukipika Akau, 2091 mile, §90,109.132; Erie, 1020 mile, 555,972.100. O ka uui o na loaa o ke aupuni o Amei'iea Huipuia mai na loaa mai ona Hale Dute waie no, i ka makahahi hookahi e pau aua i luue3o, 1883, he §216,780.869, a 0 ka nui o na lilo no ka ohi ana i keia mau dala dute, he 56,422.127. l*a ku ae ka mokuahi "Alameda," ke kaikaina o ka Mariposa, i Kapalakiko, he 45 la a me 15 hora mai Piladelapia mai. O kona la holo lon, he 342 mile. A ka la 1 aenei o NoTomaba e waiho loa ai o Geuerala Keremana i kolia noho Aliliikaua nui ana no ka Puali Koa 0 Amei'iea Huipuia. A raa ka la 8 0 Eel)cruuri, 1884, o kau puia ai kona inoa mo ko na poe i hookuuia no ka palupalu ma kn oihana. O kehi liaole aihue i hopuia ai ma Poru eko kiu Juliau a laweia mai i llonoiulu nei ma ka manuwa Amei'iea Ew,r\ a mai anei aku hoounaia i Ameī'ien, ua imi ae na Loio ma kona aoao ma ke koi ana i palapala hookuu leino 110 ka pnahao, no ka men, ua lawe aihuoia mai oia mai Peru mai, aole ihopu kiuo ia uialnlo o kokahi imlopnla hopu. Ua hoole ka lunakanawni rna Kikako, aule e liookuu aku. lla liooholo mai nei o Lnnakanawai Kieki'e Eielil lie olelo hooholo, 0 ka pake i hanauia ma lionokaona, he olelo pake kana, ho ano oka pake, alaila ua papnia " oia ma ke kanawai o 1882 o Amei'iea Ilui. Nn Ala Oki nui 0 ka Honua. Un waiho aku uei ka luna nui o ke oki ana i ko ala wai o Pnnama i mua o koua poo liaku, e pau ana ka liaua ana o ko alanui i ka 1888 aenoi. Ua hoiko mai ka moa kakau o ka nupopa Sluml ird ma Parisa penei: E komo hou nku ana ko aupuui o Euelani i ke kukakuka ana 1110 ka Ahahui Oki Ala \\ r ni o Huona, 110 ka 'niea e pili ana i ke nia wai-olā alua 0 houpuupuia noi. No Enelani. l'a hoao ao kekahi poe Irelani ho man taui~ani ka nni, e alakaiia ana e keknhi kahuna[)ule Katolika, e malama 1 halnwai makaainaiia hoalaaln ma--11:10 ma Mallniry, okana aina o Olni'e. Aka, oiai lakou 0 akoakoa nna, ua heluholuia mai la i mua o ko anaina he ua ko aupunie papa aua

i ka malama halawai «na o na livhun. 1 ka ]o])(> (ina o ka aiin, kanaka, puehu aku la lakou, a ua lo)i<; in «a i co namn . naniu i kn Moiwahiiu», alaila, uwa ao la lakou me ka ioo nni, "E ola o lrelani i ke Akua." Ua ku ue i Enokni kela inisiona Enolani nona ka inoa ,S'haw i noho ai ma Madfgosekn,«a hoike aku la i kona moolelo o ka hoopilikūiia ana e na mana Farani ī ka wa e kaua ana. Ua ao *a aku o Shaw e koi poho i ke aupuni--0 Parani i $50,000. Ua loaa ae i ka Ahah«i Hpoulu. Naaoao o Enejani kekahl n/āi a Henry M. Stānley mal, e koi ana ia Enelani e hele aku a noho hoomalu ma Csongo, Aferika. ,*,« •/ > L t - 0 ka nui o na poe ilihune maLadana 1 ka pule mua o Augate, he 84,436, Ke hoomahuahua aku uai ,ke au_puni < o Enelam i ka hoomoe ana { 'na alanui hao iloka o lnia, a me he mea la, ua honunaia ilaila i keia makahiki he $30000,000 no na Hlo alanui kaa ahi. Ke hookolokoloia nei kela haole kipu O' Donnell ia Mr. (7arey maluna o ka mokuahi e holo aku ana e ku i Aferika Hema. Jso Earani. Paris, Sept. 25. - Wahi a ka nupepa TemjJS: O ka hoolala no ka hooki kaua mawaena o Farani a mo Jiina e kukaleukaia nei e ke Kuhiua Noho o Kina ma Ladana a me ke aupuni o Farani, 110 ka aina e Anainu, oia ko Kina ae ana īnai nei e huohui mai no Farani o Anama a hiki i ka muliwai Ulaula, a e hooiiuiia aku no Kina ke koena o Touquin, a e hookuu akeaia ka muliwai Ulaula no ke kalepa ana o ke ao holookoa. O ka Earaui koi, e lilo no apau me ka mana hololiolo moku me ke noi pu aku i ka aoao hema o ka muliwai Ulaula nona. A no na moku ana o ka waea olelo e hiki ai ia Kina ke paue koke, ua kaulua ka paie. No Kina. Ua loaa ae i ka nupepa Elele o Nu loka he lono waea 01010 mai Honokaona ae, e hoike aua, he wa pokole i koe e maki aku ana na Puali Koa Eleele o Kina maluna o na Faraui. Yiena, Sept. 21.— He hiohiona o ke kaua kuloko kai ikeia ma ka halealii o Pekina, i hookekeua ia e na hookahakaha o ka lahui. "Ua noi ka lahui i ka Emepera, e waiho oia i ka noho alii, a e haawi ia ke Keiki Alii Tun, ke kaikaina o ka makuakane, no ka mea, aohe i like kona ikaika me ko na makaainana. Laelana, Sept. 24,— Wahi aka nupepa Munav:(L: Ua lioohuliia makou e manaoio aku, aole o loaa ana ia,Farani o Tonr[uin me ke kaua ole me Kina, aka, malia pafia o lilo iaia o Anama, me ka mana piha e noho kalepa ma Touquin me ka haunaele ole hou aku. Aia a hiki ia Farani ko upiki, alaila, aolo o komo hou aku ana iloko o na mana e ao ko keakea. No Geremania. Ua hookohu aku lea Ka Moi o Sepania i aliikoa 110 ka<SFahele koa Ulana o Secelawica— Holaslein. Aole palia e hui ana na Emepem o Rusift a me Geremania, e like me na lono mamua aku nei. Nu loka, Sept. 30.— Ua loaamai nei kekahi lono waea olelo kuikawa mai Ladana mai e olele ana penei; Ua kauohaia na moku kaua Rukini a pau ma na aina e, e houluulu ae ia lakou ma kekahi wahi i lioike ole ia ka inoa ma ka moana Pakipika Akai,. E komo pu ana iloko o keiu akoakou aua o ke aumoku kaua Enkini na manuwa uui Duke o Ediueboro, 6'ulatana, Vladimir a me Mirin a me na moku kaua Rasebarnlk, Skobelo£f a me Bayan. 0 ka manao no leeia houluulu ana no ka makemake o Farani e ku makaukau e lele aku maluna u na »moku Geremauia ma ku Pukifika i ka wa e kaua ai o Farani a me Geremania iloko o keia.hooilo ae. Ka Moi o Sepania. 1 ka Moi o Sepania mn PariHa, ma kona alanni e hoi aua i ieona anpuni, aia hoi, ua hoiuoiuo ia oia tfkekahir ! mau makaainaua Farani oiai oia ma kona botele e noho ain l T a holo mihi aku ka o' Farani uo keia lmna ino a kona mau inakaai mma, a ua hoolanlea aku oia i ka Mvi o Sepania ma kn poloai ana e ahaaimi pu mo ia, a e launa iioi me ka poe

koikoi o ka aina, ka poe lioi non ß n» manao maikaiao ka ike anai ko ka laliui kuikalii ole ma ka jx>e nana i lioinoino iaia. Kela a ma keia, Ke ulialu nei na poe socialisa o Geremania i keia wa, a ua meiopopo ko ko Kuhikuhi Puuone mauao hao pia ka hiki ole ana i keia poe kg, }ioonioiii i kona mana nui ma G-ereinania. TJa maopopo, o ka manao nui o kft j>oe ea. dfiBaE«iiwhi tei|»rti«aHE m H f*uSn o 'i 5 - t M kani ana : oiā lputuniabi, ame ka ponohu ana> ona uwahi pauda. Ke ano luliluli nei, ko Euei&poo i keia wa, no ko- ( ka S(oi Milana k:omo ana ihojnei e hui me Gereni£yeaa a me Auseturia, a ano hahai ole- akp mahop» ona alakai ana a Busia, no ka giea£« ka lahui a Milana e noho a }ii jgei. 1» ano hilinai mahope o na Euam, Ke anunu olelo mai nei ua .nppep* oka nui oko Kina mau ioa e paa nei 1 na pu, aia ma kahi o ka 75P,00Q, aka, aole paha e hiki ke j^ e akamai wale no lakou a pau i ? ke kaui 11 o ka mea, akahi 110 a komo nuiia ake o Kina ena lahui o waho aku nei. A •me he mea la, he makaukau kaua ke lakou o na au i hala, aole o kokeia wi naauao e hele nei. Ke hoonioni mai nei kekahi hapa < ka laliui o Sepania, e hoopau i ke au pum Moi a e kukulu i ke aupuni Hipu balika ma Sepania. Aka ncf kolakoi oo ole no ka hoololi ae i ke ano ok< lakou aupuni, nolaila, kejnia,u lihili'h aei ka paa anao ke auppni Moimalaila Ke hoomau mai nei ka, puapuai ani oua luku ehaeha a weliweli a' ke oiai ma ka mokupuni o Ischia a me ka pa< moku o lava ma ka moana lniana. " Ke hoonioni mau. nei ka poe Irelan ia lakou iho me ka hoao aDa e hooki kaokoa ia iakou iho mai ia Enelani ma aka i ka wa hea la auanei e hookoia a ka lakou moeuhane palaualelo. Ua pau ka puiwa ka mai korel, ma Europa, a ona awa keia i paniku ia ai no ka ae ana aku ike komo an; mai o na moku, ua wehe aenei lakoa na kapu. Wasmetona, Sept, 24-—Ua hoik aku o Kapena Erbin o ka moku kau Amerika Penmeola i ka Oihana Av moku Kaua o America Huipuia, ms Honolulu aku, malalo o ka la 31 Augate, e olelo ana, oiai oia ma Hone lulu, ua komo mai kona hilinai mamii o ka launa kino ana me na poe Kalep America no ko lakou manao pihoihe no lea maopopo ole o ka hoomauia ak oke kuikahi panailike. Ua laweia a ilaila na ano paahana a pau o ka honu nei e hana ai. ona inaliiko, ke on nuiia nei e na haole Axnerika malalo ka hoaie. Ke hopohopo nei keia po ina e hoopauia ana ke kuikahi panail ke, alaila, e ku ana i ke kupilikii ko Ii kou mau pomaikai, a pela ko keaupi ni, i na paahana e hoopama aku ax no ka hana ole. Ke makemake nei i haole Amei-ika, e kukuluia kekahi mi ku kaua ma na mokupuni a hil-ī j l wa e maopopo pono ai, a nolaila, ma \ lee kapena manao, he mea p.ono ke ho nohoia kekahi moku kaua America i ka malama ana i ko na Ameiika ms pomaikai, i ka wa e haunaele ai. Hs kaua kuloko ma ka mokupuni Hetai. Ke hookelakēla nei kela ame ke mana nui o Europa ma na iiieakaua, ake ana oka oi ae o kekahi i mua kekahi. Ua hoopalauia aenei'no kamare, ] kaikamahine a ke £eiki AliiNapole na o Farani, me ke keikikane a keka Keiki Alii o Potugala. Eia malalo iho nei ka nui o na kan ka oke ao nei: Auseturalia 4,000,()C Europa 315,000,000; 'Aferika 205,00* P00; Amerika Akau ame Hema 81 000,000; Asia 830',000,000. No na he mana o keia poe, 215 miiiona K atoli Eoina, 124 miliona Hoolepope. 1 mau lioomana eae no kekahi. O poe e hoomana nei i ke Akua hooka. ua emi ilio ia malalo o ka hapalua o kanaka, a he 828 miliona poe hooma kii. Ke holomua nei keia keneturia ma k& hilinai ana -i ka inana o ka n: hu a me ka hapa o ka luhi. Aole i pau iki ka *pue ana o na auj ni nui a naauao o ka ike welau aki Ke hoomau nei no na noonoo ana e» ike ia me ka maopopo. Ha makahiki nui keia o na ola i n ke mc.i na u'lia po,ino lehuleha iua ka mai ahulau, ke ahi, ke olai, ke,' hooe,'ka luai pnle a me aa hookūi i waena moana,