Ko Hawaii Pae Aina, Volume VI, Number 49, 8 December 1883 — HE PANE I KA "ELELE." [ARTICLE]

HE PANE I KA "ELELE."

Ma ka nupepa Knliiuii ka Ek'h o ka la 28 o Novernaba i Lala, \ia lieluhelu luakou i kekalii mauao i kakauia e Ica peui kumaknia noua ua poo lelinlehu, ka peni lioi naua e kakua aku uei i na iiul;i lehuleliu n iuo na übaai palena ole a na kuliina o keia au o hele nei, a ua maopopo lea ia makou aole kela ho manao o ke kauaka naauao, aka. hs kalai aua a ka mea hupo » me ke poo liakahaka. ' U:;"hoopuka ka nupepa "Hawaiian Gtazette" i kekahi maxx inoa a kona oiea kakau. i manao ai lie naauao, he kupoiao a knokoa no na apaua koho lunamakaainana a ka poe kolio e apo mai ai no ko lakou pono a me ko ka aina hoolookoa. Oia ka manao o ia nupepa. 0 keia poo inoa nae a ka Elele e lili maka eleele loa nei, he mau Hawaii ponoi lakou a pau. 0 Hawaii nei ko lakou liome, maanei ko lakou lianau ana, maanei ka hoonaauaoia ana, ka hanaiia ana, eia ko lakou mau waiwai a me na hooikaika ana ma Hawaii nei. He poe malama i ka maluhia o ua kanawai o ka aina a me ka pono, a ua loaa ia lakon na kuonoono īnaluna o Hawaii nei, a aole paha makou e hewa ke olelo ae, e noho ana lakou mo Hawaii nei a pau na ola, ke ole e loaa kekahi mea kue i lso lakou ola kino a me fea noho aupuni ana, I kekalii mau makahiki holo balota, ke inanao nei makou, ua holo kekahi poo o lakou a ua' pvika i mau lunamakaainana. Aka, aole makoū i ike ia mau manawa, ua hana aku ka Elele e like me kaua o keia wa. No ke aha mai la kona pnoho honua ana e kapa ma na inoa kuamuamu? Malia pahu, ua liopohopo honua o puka ia poe kuokoa, aluilu, pau knna kumuhinn (kuhina) e painuu nei. Ina pela, aole ia lie hoike ana i kona ano naouao, aka, he hoike ana ia i kona kamalii maoli i paa ole ka manawa. 1 ke komo ana o kekahi mau inoa a ka Elelo e maka welawela nei i ka ahaolelo, heaha ka lakou mau .liana puuwai eleele_i hookahuli ai i lee aupuni? Aole loae hiki i ka £lelc ke hoike mai no ka mea, aohe moolelo nana e kokua mai i kana. Eia wale no ka mea 'maopopo, ua makau ka Elelo ina e komo keia poe, alaiia, e ike ia na ilo a me nn paewaewa a ka Aha kuhina i punahele iaia e painei. Nolaila, ma keia wahi> ke ninau nei makou i ka noonoo o ka lahui. He mea makau anei na kakou ke koho i ka poe nana e noii aku na hewa a ka Aha kuhina nana i kumakaia ia kakou a me ko kakou aina? Aole. Oiu auanei ka kakou mau moho kupono, e w'oheia ai a malaelae, e ola ai ka aina, a e mau tii ai ke kuokoa ou e Hawaii. I kekahi helu o ka Pae Aina i hala, ua hōikeike aku mukoui na kee lelīulehu a me na hana naaupo a leeia Aha kuhina i kuekaa ihd ai maluna o ko kakou aina, a na ku ke ahua o ia mau maewaewn. LJp_ hoike pu a ku mak'ou no ka pomo e hiki mai ana maluna ou e Hawan. Uaike iho nei kakou i kekalii mau hooia oiaio o ia mau popilikia, oia lea neie ī ke elala ole, ka mea i ike ole īa 1 na au o na moi.i hala, mahopo mui o ka loaaana ia kakou he aupuni kumukanawai. Ka hoiko aku nei -ka Pa£ ArsA i ka meu, oiaio, o kona iini a ine kona i wike--mako ī aupuni e hilinaiia o ka lahui a e mahoioia mai koi e ko walio, Aolo i

aupuiii makemalee 010 ia 0 k-a kiliu.i, 0 like me 4 ' ko aupuni eku nei i keia wa, Ano keia kumu nui a mo ka nmkoe ana iko kakou kuokoa, ua hooiknika ka Pae Aina a o.hooikaika akn um'. e loaa ia kakou he poe lunamakiuiinana kuokoa uo keia kau ae. A ina o loan ia haawinn i ka lahiu, iīlailn, e palekana kaltou, a 0 pau ka uwo-iiwo aua o ka ialiui mai o a o.