Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 3, 17 January 1885 — NA NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NA NU HOU HAWAII

I ko awakea Poaha iho nei ua liuli boi aku ka Maripo!«a uy Kapalakilo. l?a hoopkiia oK»l>oiia C H. Tieruoy no ka hewa hooj»&h»o liowa, he $ 200. Ma ka huakai a ka " Liiiuop" o ka Poalua iho ik; i liolo akn ai i Kauai, ua kakele loa aku oia no ka inokupuni o Niiliau. Ua hopuia ka luua nui o ka halekuai Heiau o na Paikmi no ka hoopae aua mai i na waiwai kumukuai nui ina ka bila aie nae, he emi loa na kumukuai. Ua paa na buke kanawai o ka Ahaoielo o 1884 i ka humuhumuia» ma na olelo Hawaii a me haole, a e loaa no ma ke Keena Kalaiaina. ! TTa hoohniia ma ka mare ma Napoo ! poo Kona Hema i ka la 31 o 1884, o Rev. Kiwini L, Desha me kekahi o na kaikamahine o ke kai pohu a Ehu. O ka pakelioohehee dala Kalakaua apuka nona ka inoa Wong Kau i ahewaia ai e ke Kiure haole, ua hoopaiia he hookahi makahiki ma ka hana oolea. St Ua kauoia kekahi kaikamahine liilii ma Kan e ka Ho a ua make loa. I puiwa ka lio a hi4ia ke kaikamahine i ke kanla a hukiia. Aloha ino ia waiwai makamae. 0 ka aa heihei waapa a ka Hui o Honolulu i ka Hui Mytle, ua aeia, a e hewko ana laua I ka Poaono, la 28 o Maraki ke awa o Honolulu nei. He heihei keia eono hoeMa ka hnakai hope mai nei » ka Malnlani i ka hebe4oma i hala, aia hoi, oa hoihoi mai oia he 14,000 Ms keo. keo no ke knlanakaohale nei O ke 4ala Kalakaua eleele i ia mai ai e kekahi kanaka o Moklm ui&inua aku nei, m paapaii a kt! 'mo, m laweia imi i Hojuolulu ju.ei & u& ! ike mako makoa K |keh m bt j 1 &eena o b Pie Mm mni kela !e tsku ! nmauHm, '*

E nana ae ka lelmlehu i ka hoololi 61 ' ka rc!a 24 o na kaa lio hoolimalima o keiakulanakanhale.'e hoolaha iaaknnei' malald ō ke poo "Ma ke Kaftohā." I kekahi la o keia pnle, uamoku inai ke kaula e paa ana' ke kii o Likelike alil iloko o ka Hale Ahaolelo, a haule iho la ilalo i ka papahele nahaha liiīii ke aniani. I ka po o ka Ia 22 aenei e keia malama e hoohuiia ana ma ka mare maloko o ka luakini o Kaukeāno, o Miss Kauka Sa"sh E. Peirce me Kauka N. B. Em:rson. 0 ka hoopii a ke Aupuni ia lunaka uawai ap&na S. K. Mahoe o Waialua, ua hoopau waleia mamuli o ka pau ana o ka manawa hookohu lnnakanawai o ua Samuela la. 1 kekahi mau la o keia pule, mahele iho nei na puka o na Hui moknahi 0 kakoH, oia ko Waila Hui mokaahi a me ko ka Hui Hooholo Mokuahi Pili Aina, ma ka ekolu data ma ka mahele hookaM. . I ka 1« 14 o keia malama, ma Moana. lua, sa kii mai la ka Mea Mana Loa a lawe aku la i ka hauu ola o ka milimili Aolhur Peter Kananimaukm Briokw oo<l ke keikikane uuku a Kale reletuke r me kaua lede, i kaelua wale uo nmkaliikl o koua ola aua ma keia no Inhu U* loaa roai in makou kekalu pnl ipaln m«l Kw« mai, e hoike nn* i na baun hilahiia a kekahi wahine ma HoaeaeAka no ka pelapela o aa olelo, ua knpao ia aole e hoopoka. haule kekahi luina o ka Iwnlani iloko o ko kai mawaena o Molokai a īpe Oahu i ka wanaao o ka Poakolu iho eei. Ua hookuuia ka waapa, a i ks hnliia im aku, © au mai ana no oa knnakn la 1 kahi • ka waapa e imi afti an«. 0 ka kiiūa a ka luaui Walakahauki i hoopa po&o iho uoi ia W. U. Irwiu a me J. D. S|pck]e% oo ka hoolalia ana i ■ kekahi palapaH wihi a t loihi ka manawa o ka waiho a ka men na hoolo he eīiia o Aha Kiekie 1 ka hoopii. Oiai aole hana kanka anpnni a Kanka S?ika i keia muan, nolaila, ua wehe aenMoUi kwna kauka I«|«au nona ina ka haie hela 70 Alwmii Mauoake* Māiaila oia p loaa ai i ke poe a pan i ioaa i na aawaliwali kino. K nana i kana oleio hoolaha naa ka popa o kela t , : 1 keia Poakahi ae e hooktrfokolo hon ia ai o Keoia no ka hewa aihne pu a Joe Pieo, Ca hookolotalo mua ia keia hihia i ka hoomaka ana o keia kau : maa o ke Kiare kanaka a no ka like ole 0 &a manao o na kiur&, nolaila ua waihoia a hookolokolo hou iaia. Ke iawe mai nei makou me ka anoi' «mi i ka makana hapo nnia a ka T.nna 1 JLfdU Nui, oia hoi ka mauoHuoa \ pii moakakaia ke kii o ka hahmlii, n i kiaikoliuia we na waHiooluu iiain. T, ae inai e hoōmaikai aku i ka hoomaiwo ana mai o poo o ka Oihana leta ia makou. . Ike aluahi poeleele o ka Poaha, la 8 aku nei i hala, oiai ka mokaahi Likelike e hoopuka mai aua mai ke awa mai o Hana, aia hoi ua lele aku la kekahi mai lepera 5I»ko o ke kai a an aku la paha i knla. E laweia oia no Honolulu nei. aka lele e aku la nae iloko o ke kai. Ua h<>oiimalima aeuei ka hui hana hau noua ka inoa w Hni Hana H&uMakaainann, w i ka paHale Keaka nika mua iho nei ma ka hnina o na alauui &otele a me Alakea i wahl o hoahw ai i ka i&kou han no ke kuai aku i ka iehulehu. ________ I ka Poalua iho nei o keia pule» iaiinari 13, i piha pono ai ke 33 o na makahiki o Ka Mea Kiekie ke Kama AHiwahine Miriama Likelike Cleghorn A ke kalokalo aenei makou, e hooloihīia mai kona ma la ma keia honua. ' 1 ke ahiahi poalaa iho nei, ua hooiale mai na bele hoopuiwa pau ahi o Honolulu nei. A i ka hoomaopopo ana i kahi i puka mai ai ke ahi, aia hoi ma ka halekula hanai kaikamahine mai o Kawaiahao, aka ua pio e no nae mamua 0 iki aaa aku o i»a lima kokq«, ua hoahewaia na haole »o leua na' inoa liisiog a me Hanlon i hooweliweli ai me na pu panapaua i kekahi m&u haie ma Haua, i mua o ke o ko Una aioa iho i k» Ppakaiii i ks,k, e 9 ahewa a me 3 apono. U# kauia ka hoopai pakahi o laua, ma ka 6 hora hoopaahao a me $150 hoopal phkahi & me nakoioa. . Aole mmpopo i ks wa la $ Loo iaha akeaia wm a! ka heluna kaiiaka o Hawml mi o ka i&ak&hiki i Usls M»1 f ka oleio a kekahi poe o keia ImHiwkw-1 | hmh, wAh m i pau loa i/tua, i k* j 1 hueiwA. A hi} tmu hwh&u* weh& ī <> | m iu&Mmāimi, w k* '/ V h | | oti* ktskāid i f? I«> * <-1 fc*-c 1 hm WM %ou f Ār'~* I

! Ma ka honoin anh" o ka mokuahi !" KilaiK' i lĪOU " i ,ke awakea Poaono f ak« rir : i innhope o kona hana hou lia āna a me ku hookomoia ana ona ipu hao hou, aia hoi ua ikeia kn holo pono ma na mea a pau, a ua paapaana ae kona holo i kona wa mua mai e holoholo ana. hoopaiia o Capt. C. H. Tierney o ke kialua " Hazard eke kiure hnole i ka Ponlon iho nei no ka hewa he"liocK" paahao hewa i kekah'i mau knnaka J£nlpāti i laweia ilunn o kona mgku e ka malania moku mai kekahi mai o ua mokupimi liilii o ka hema ma ke auo aihue. Oiai aole oke kapena ka mea nana i aihue. aka ua hoopiiia oia ipo l:a hoopaahao hewa. M&liope koke iho o ka hora 12 o ks awakea o ka la 10 aku nei, ua make emooleloa oGeorgell. Fc.ssett, ka luna nui o ka Hotele Hawaii a luna hoohana o ka puaīi kinai ahi helu 1 o keia kulanakauhale. T« la no'uana ponoi no'i puka aku mai ka Hoiele a i kekahi hale : e ku poai ana i ka Hoiele me ka mai 'to aohe i mannoiae make ana. Aka, i' kn wn i ike ole ia ē hiki mai ana ke keiki n ke knnaka me he ailme 1r 1 ka po aia hoi ua kailna aku !a kona lianu hope. He haole oia i aloha nui ia e ka poe a pau i lanna me ia. Mn ka auina !a Sabati ne, na nkaliia aku I» kana huakai hope loa e ka huakai ouj o ua puali a me ua hui ana » komo ai • iue na hoa'ioha lehulehu ft hunaia aku koua mau maka ma ka ilina o Maemae. lle 2$ ka nui o kona mau makahiki a mak» akn la,