Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 7, 14 February 1885 — Hala Hou no ua Makua. [ARTICLE]

Hala Hou no ua Makua.

I kela Poaono aku nei i hala 3 ua hoike aku makou i ka hala ana o Kamika wahine makua ike anpuni uhane. I keia Poaono, ke luuluu hou nei ka naakou niaka peni ika hoike aku, ma ka hora 7 o ke ahiahi Poaono i hala, Feberuari 7, maloko o ka hale noho o Mr. E 0. Damon ma K\\]aokahv,n,~mfihope o ka Lioomailo ana mai aka nawalmali, ua lawe aku ke Akua i ka uliane o Hev. S. C. Demona, ke kahu ekalesia mua o ka ekalesia haole o Polelewa ma "keia kulanakauhale. Ua hanauiaoiama Holden, mokuaina 0 Makesukeka> America Hnipuia i ka la 15 « Faberuari, 1815. Nolaila ina oia ; i ola ahiki ! ka la apopo, ina la ua piha ponoloake 70 o kona mau makahiki ma keia honua, I Ua oia ika ike kahunapule, ano kona makaukau, tia hooana mai ka aha-' hui Luina America o Nu loka iaia e holo i Hawaii nei a e m6tama i ka eka!esie Luina ma keia Kulanāfetuhale. I ka la 6 o Okaioha, 1841, ua mare oia me kona hoa aukai nona ka Inoa Jnlia Mill«. Maraki 10, 1842, haalele ike one hanau a holo' mai no keia aina malihini. Ma ka malama o Okatoba oia makaLiki no i haalele ai I ka home, pae Uua ma keia mau kapakai. Mwnei oia i kukulu aH ka ekaleaia luina haole ana kanaka e kapa wm o ! Polelewa. oiai o Honolula uei i« ! ilma no na moku okohola e hoo-m&ha 'ai f*e liaaa oi® me ka hoomaaawena!, 1 mtt V" ?«ana mu> m.*- ua f m'A* *i tm n* ke La«w! ena i ' » mr Hīiii t

fca hoolmliimH ana ia !akou ma na mes pili i kela aaponi malmia. A ho nui ka poe i hoopomaikai ia e kana tnau olelo ao, Oka ekaleaia makua 'o im haole, oia o Polelewa, a lie mau keiki o Knnkeeno a me Pelekane.

He makaliiki maliopo o konn Uu aun i Hawaii nei, ua kukulu n lionln oia i ka nupepa haolo puka malama uona ka inoa liaole $Yicnd a Hoalohn paha ma ka olelo Hawaii. ITa lioomauia mnikeia nupepa ahiki i keia inau la hope, a oia hoi kona kia hoomanrio ma na hui hooulu ike o ke ao nei.

He makahiki aenei i hala. ke kaawale 0 kona waiho ana aka nei i ka noho kahu ana no Polelewa. I kela makahiki aku nei, ua hblo aku oia a mo kana wahine i Kina, e ike i ka mare ana o kana keiki i hahai mahope o kana oihana. A 1 ka malama aku nei o Okatoba ko laua hoi ana mai', i ukaliia mai e kana keiki am? kana lmnona. Ika malama aku nei o Dekemaba i hala, i waiho loa mai ai oia i ka hooponopono ana i kana nu - pepa a kaa aku la maluna o na kahunapuie J. A. Cruzan a me E. C. Oggel. Nolaila, ma keia e ikeia ai, ua ma*kemake oia e waiho i na hana kino, a e hoomaha i kona mau la hope mai na hana kino mai. Aka, ua miki e mai la kona Hoola ma ka lani, e lawe īoa iaia ma kela maha lua ole, kahi aole luhi ana a aohe jbe ehaeha ana. I keia la, ke noho pu la oia me ka puali Anela o ba lani, e hoeana ana i kona Akun.

0 kekalii o na lioike 110 kona palekana, oia no kona wa e kan ana iloko o ka nawaliwali, ua pati ka ike kanaka, na pau ka lohe, a ua lioole na kauka aoho manaolana no kona poliola lion mai, aka puolio īnai la oia niai kona hiamoe ana, me ka noonoo kanaka, kahea aku la oia i kona ohana ma ''kona aoao, ka wahine, na keikikane, na hnne.na a me na moopuna, haawi pakahi ahi la i kona aioha hope ia lakou a paa, alaila pane aku la, e hui pu kakou mn kalani. 1 ka howl 8:80 p. m. o ke Sabati i hala ua malamaia he anainakupapa-nmaloko o ka luakini ana i kuknlu ai, e Rev. E. C. Oggel, i kokuaia e na Rev. J. A. Orttzan, S. E. Bishop ame L. Kamika. a i hoospihaia ka luakini a kuku iluna e ka ohana, ria hoa kahunnpul?, nahoaloa rae na makamaka. Malaila pu ae ka Moi me na kuhina Kipikona ame 1 Nenmann a me ka Puuku, ka Hooih'na Moi ama knna aliikane. Pau na hana maloko o ka haīe, ua kaikaiia ka pahu kino kupapa a maloko o ka pa. webtna ke pani no ka makaikai ana. He hapalua hora" paha mahope iho, hali loa ia aku la i ka ilina ma Maemae 1 akaliia ©na kaa aohe e emi malalo o k'a hanwi.