Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 7, 14 February 1885 — NA ANOAI O KALAWAO. [ARTICLE]

NA ANOAI O KALAWAO.

E "Ko Hawaii Pae Aina" Aloha oe;—Ua loaa pono ia'u na mea hou malalo iho nei, nolaila ke hoouua aku nei au i mua on, no ka mea, he ia no kou Ona; a ne inea nui hoi i waena oka poe e lawe ana i kou kino. Puaa hanau eepa. Ua hanau mai kekahipuaa wahiue 0 koiki; a mailoko ae o keia 6 keiki puaa, 1 i kupanaKa. Penei kona auo; Aohe ona mau wawae hope, aia wale no mam.ua . kona mau wawae; aka he hiki ke hele ma o a maanei, me ke kaualako ana i kona wahi apahu kino. Eia no oia ke ola maikai nei, malalo oka malama ana a Paul Naipupaka ka ona nona ia waiwai kamehai. Poe puhi Okolehao. Jan. % ua laweia ae i mriK o ka Luna Nui Huiohieon kapoe puhi waiona, a me ka lakou mau mea paahana, Nolaila, ua oluolu iko makou luna A. Hutc"aison ka liaawi ana mai i ka hoopai kupoiio no keia poe, ma ka hoonoho ana ia lakou maIpko oka Haukipila ponoi, no 1 malama me ka liana oolea. O ka makemake ia o kuu peni, oka noho nani o ka maluhia maluna o ka pono, e hoalii ana ika oiaio maluna ona mea a pau, Ua hoihoiia aku. Ke hoomaka nei kekahi poe mai lepera e hoi no Houolulu; i ka malama aku nei o Dee. o kela makahiki i naue aku la, ua hoihoiia aku o Pika he haole; Jan. 1G ibo nei, ua hoihoiia aku o Nune (w) ; I keia Mokolii ae okala 23 o keia Ikuwa, he : W poe e hoihoiia aku ana. Heaha keia e hoihoi liilii ia nei? Aoie no ke ola, aka no ka pili paha ma ka hanau ana. AWii no ka ike, TJakulaiwi ae oei hoi ks uoho ana ona mai lepera i K&I«wao nei, akahi no a ikeia ka a«hau mow IHo e na mai, ka mea i maa mm 1 aa ai&k&hiki ha 13 a oi j hala aku ua kokoke ka pahn. k& Miīemo o kapilikia aapuiii * ka "Fae >- ne*, oo ka ke &»t a« 'ū'io &k« poe tmmi as 8* ivi *kc Ika !* '? ./»?. ;

ka 3oaa ole mai ona Palapala Hoakaka ona iiio a kela ame keia m&i, mai k» Luua Aaii&u mai, ua uelepano i na Palapala Hookaa i panihakahakaia no ka pee e liookaa akn aiaa, aolie no he metara. Peeei ka liaaa a kela poe eha. Ina e lona ka ilio taa ke alanui, nlaila, aīualu ika ilio a liiki i kauhale, alaila o ka wa ia e ninau aku ai ika poe nona ka hale,, "Nawai keia ilio"? Ina no i& hale ka ilio, oka wa no ia e koi ai i #1.10 no ka aiihau, ina e loaa mai ke dala, alaila, olelo aku la. penei: Aia a hiki makou i Kona, alaila hoouna mai ka Palapala Hookaa me ka metara pu mai; ina hoi e haawi mai ana ka poe mea ilio na iia poe makai nei e pepehii ka ilio, aohe pepehi iho; ina no ka hale eka ilio, oka uhai loloa iho la no ia a pau ke aho. Aloha ino. Uakuhiia paha ka poe mai o Kalawao nei he poe hupo no Eawaapae oka iho ana mai nei e hoohulali pihi makalai.

Aole i Hoolaaia. Ua hoolahaia ilo ko oka helu mua o ka "Nupepa Kuokoa" o keia makahiki ka Hoolaa ana ia "Ka Nanio Siloama" i kalal'7 o Jan. aku nei, aka, i ka hiki ana ia manawa, apie i hiki mai na Komite i hooholoia ai e ka Aha Luna Kahiko ona mokupuni o Maui na lakou e hoolaa. Hora 4r.M, o ia la, oia ka manawa i hiki mai ai kekahi komite ma na paīi hula ana oko makou lalani mauna, oia 0 Eev, H. Manase; haule aku o Rev. O, Nawahine, Bev. A. Pali, a ine ka Eev. tH. Paulo ika hope waa paha, i ka hope lio paha ka haule ank I ko'u nana ana i ka puuwai o na lepera, ka poe na iakou ua makana nani la, me h*e mea ia e hoike mai ana ike ohohia no ka ! makaukau e haawi. Hoolilo ma ke ano 1 aiodio Uhane i mua o leliova ka Ihiihi o iia kaua, ka makana hoi a lakou i huli palup&lu ai i ka weia o ka la a me ke aiiu o k$ ua, i ka wa hoi a ka ikaika o ka lepera e hoolei ana maluna o kela ame keia. Nolaila e lana ka manao e iia hoahanau, oiai ua kupenu pu ia ko kakou ehaeha ike koko o Kristo. Ua hoopaneeia ka Hoolaa ana a komo i na ia mua o keia kau ae, oia lioi ka malalua o "Kaelo" a me "Kaulua" ma. Paholaia ka makana. I keia Ia a*u e kakau nei, ke paholaia nei kamakana a A. O. Polepe i hoouna mai nei na na keiki mai lepera o Kalawao nei, malalo o na opio alunu ole o na makua Hoole Pope i£ev, J. Hanaloa a me Eev H. Manase, aole hoi i like me mamuen iiio nei ke kapakahi manuia o Keokoi ka moku.

Hauoli piha. Ur malamaia he anāiaa pule e Rev. H. Manase m& K Ka Nani o Siloama" iuakini, O keia kekalii anaina piha a'u i ike ai, piiia ahu na I kānaka i waho. Eia ka mea kupanaha ! o ks poe i komo kaliiko iloko o ka liooj mana Pope, ua elemakule ke nana aku ; aa hoi hoa mai lakou mai ko lakoa auwaua ana wahi a lakou i hoike mai ai i mua oke akea, T7a pilia liauoli na mea a pau ika olelo hoolana aka makua Rev, H, Manase. Maikai me ka nialuliia. I keia wa a na mai lopora e noho aku nei, ua* mai- 1 kai, a maluhia malalo o ka hooponopono ana aA, Hutehison ka loea. Neeia ke ka'iua i ka hoopono, i walaau ole na mai e like me au pepehi kanaka i make ai o Naai i ka halepaahao, Luahine mai lepera ole'ua make. Ua luahine ma Kalawao nei, i ka la 4 o Jan. nei; iaia e ola maikai ana, ua haawkeia Kuheleloa w ia Hooipoipo k mai lepera e 2 lio me 1 malamaia he uku no ka malama ana a Hooipoipe k i keia luahine o Kuheleloa ka inoa i na makahiki eha ihala, me ka inalama hou ana aku a hiki i ka huna ana i na iwi. He oiaio, ua hooko keia Hooipoipo ia mau olelo a laua. He mau hoike lehulehu i lohe i keia haawi ana a me keia maiama ana eia no ke oīa nei; eia nae ika make ana o Kuheleloa w, ua lawe ae la ka Papa Ola ia mau mea, nele iho la o Hooipoipo, hao ka lima ikaika pakaha waie, lahi ua ia ī ka āi a ka hoki, Me ka mahalo W. H. K. Kekalohe. Jan. 19,1885, I I keia la e haalele ai ka "Mariposa" ia Honolulo nei a htfli hoi aku no • Kapalakiko,

I ke kakahiaka Poalua [PH> 3 J nei, ua ka mai ka moku kaiia Farani Kergqlen iloko o ca la holo he 35 mai Kalio, Kile mal Ua k« mtta mai no keia m&nawa x Hoaolulu aei i Aperila o ka W&L K lioi loa ana keia moku j ka bome ma, ke ala wai ohl aku o 3 ahiki i F&- , O kow* o A |w«w, % I ke lawe aei oia m 155 j O ke. noi o tus tona o keia moko, he i 14W, sob ikaika o kona ecegiiil ma!J ?j % !ik« roe V> ikaika o iaa !io Ay« «b« maiaMk! o kel* aio- ! kis u£ k* Pe.t!j.tlV-ts fj ;_ t lt'/i to6 ' kk how*'