Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 10, 7 March 1885 — HE MOOLELO NO RUSINIA KA NANI. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO RUSINIA KA NANI.

e Knikamahine Holo Lio kaulana o na Hilana o Wale—Ka mea hoi i kapaia ka' Makani Puahiohi o ke Kuluaumoe—Ka mea nana i hopu pio i ka Naita Eomiano, ka Haku o jm Powa o Europa—Ka mea hoi i kapa iaia iho ka OlaJi o na Pali Eiwa Helu 20. )IAI O B.ominno i huii hoi mai ai ū kaiia huakai powa mai, a he h.elu- , nui ona kanaka pu meia, he milio,e na miliona ona waiwai kai l.awe mai eia, kauluwela ke kula ika ua ;a oka nui ona kanaka. He eiwa pum ma ka homa o Europa, a oia m wahi kana i kipa aku fu e powa ; lawe pio mai ina kanaka amena ( liwai a pau e loaa aku ana iaia. | Ua lawe mai oia he eiwa ano lahui j naka, ma ka poe ui a opiopio wale J ,o ua kane mo na waliiue, mai ka j i' kiekie a i ka poe liaahon, a he mau na akamai keia a Romiano, wahi n, ina paha au e lawe ana ma ua kai wale no, alaila aole paha e nele ko :ou manao ino no'u, nolaila e aho Klia au e iawe pu me na wahine> i 'o?a ai lakou ia lakou iho, a i hiki ole hoi īa lakou ke hoomanao ae no ko ;ou mau home iho, a hookalii w.ale a lakou mea nwi oka haluu mai u. He oiaio no ua ko no ia mau manao hokoho o Bomiauo, aua lawe ae Ia i iua poe ala a hoonoho ae la ia lau xua na kuahlwi o Italia, kahi hoi ilo i kona makuakane Hero ike kuia, Ua hoonoho aku la oia hookphi mi hookahi kuahiwi pali, a pela no liki ika pau ana o eiwa lahui, elwa lioi kuahiwi pali, a oia ka haku mam o keia mau pali, a oia hoi ka mea :apa ia ai o Romiauo "Kn Olali o na ,Ii Eiwa." Aia Iloko o keia mau pali ua pao ia mau ana nunui loloa, he mau lianekapuai mai ke kumu ae oka pali, i malaila kahi i aīi ia ai o ua mau a la, a e like no me ke ano o ka hale ;eia wa e h'ana ia nei, pela no ka ha- : ia ana o kela, ka hale ilalo me kona iui puka a puka aniani paha a pela ana ka lua o ka hale a o ke kolu ae pela no keia mau pali i hana la he ekolu ana oka pali hookahi, a la a pau na pali Eiwa. Aia iloko o la a me keia ana ua hookaatle ia hookahi rumi no no mea, aole i maopopo kona wahi e )e mau ai, e moe no ia ma kela a me ia ana e like me kona makemake, ke īi mai ika wa poeleele, e ike ia aku anei ua māu pali Ia e hoike mai ana kukui iko lakou nani ma na puka mlehu o ua mau ana aīa, a he ku no i i ka nani ke nana aku. -a hana ia he mau ala ulili opiopi a napahu huinaha i inau alanui uo: ou e pii aku ai a e iho mai ai. Ika ] e pau ai ko lakou makemake e hn- ( ho lakou ike alanui iluiia. A o.ka j b e manao ana e kii aku e kaua tou, ua haalele mua no lakou i ko : wu ola i kauhale, ke 3nanao aku pe j >ii malalo aku nei, a nou ka hiki ina, he peu wale mai oo ka lakou ala, e koheoheo ana oe ika x>ali, a ina i laaīuna oe e iho iho ai, nou ka lelewa iho i ka waha o ke ana, hookano peku, walawala arja oe iīalo, noK Le mea p*akiki kh -wi h ■ahe laiīakila, oiai h*s k<: wulo uo ' i.-d wahi a pau aoh'; hh-i ka pono. haun o Komiano i k'-ia u.'-.n ■ i£'i akawai Jua o]'-, i hihi o!e &;i i ke ;;;>.!VLh K )n <) O tih |ja!: "Ka ; a l .' ft-j--'*■**s-1 Lt.Ub. . tte O' V- '■ bkht,bk». .' L'

huakai ana i manao ai e liele, me kona' lioike ole āku i kona manao i kekahi poe e akij, aka, i kona poe wale īho no, oia hoi na wahi kanaka ona i koe aku ai mai ka luku ia ana ai e na keiki Pelekane, a o lakou hoi ka poe ana i hilinai ai o lakou kona lima akau.

Ua kahea ae la o |tomiano ia lakou e akoakoa aku i mua ona, wahi ana i mua o lakou. TJa makemake au ia oukou a pau i mua o'u no ka lioolohe ana i kekahi mea au i manao ai e hana a e hōoko hoi e like me ke kauoha a kuu makuakane, oiai aole i loaa iaia he manawa nona e hooko ai i kona mau iini mamua o kona haule pio ana ma ka lima ona keiki Pelekane, nolaila malalo oia mau kumu, via waiho mai oia na*u e auamo ia haawe o ke kaumaha, aua manao au, oka inanawa kupono keia no e u e hooko ai e liko me kanā kauoha, na ko'u lima ponoi e kau ika hoopai maluna oua poe ala aole na kekahi mea e. Nolaila e haalele- ana an ia oukou no na la pokole a hui hou kakou, aohe .o'u manao e loaa ana he knia ma ko'u ala hele. Nolaila e noho oukou me ke kiai a me ka makaala loa a o oukou na haku maluna o ko kakou mau'mea a pau, a malalo oka oukou maa kuhikulii a me ka oukou mau alakai e hoolohe ai ka lehulehu, ano na pilikia e hiki mai ana eku i mua we ka wiwo 010, a e hoohana e lika me kn ikaika i loaa ia oukou.

Wae ae īa oia lie Umikumamalua mai loko mai i poe hele pu me ia ma kana huakai no na kapakai o Peīekane. ua wae ae la oia he haneii o ka'poe ti! i mau kiu a i poe hoi nana e makai ina mea a pau e hana ia ana ma ke kulanakanhale alli o Ttalia, a o ko koena iho. hoonoho ae la i;\ īakou i mau īuna a i mau haku īioi maīuna o kona poe kanaka a pau e noho ana ma kona home kuahiwi. kahi hoi i kapaia na kuahiwi pali o Kaukaweli. Mahope iho o ka pau ana o kaua mau hooponopono ana,.a ma ke ahiahi o ua īa aīa, ua haaīeīe iho Ia oia I kona Home kuahiwi, a mahope iho oka napoo ana oka la oiai hoi na eheu oka poeleeīe e pahoīa ae ana, ua hoohiki īoa aku īa īakou ma kekahi aoao o awa kumokn, aua loaa la lakou kekahi moku e piīi ana i ka uapo. a ua lawe īima nui ne īa o Uomiano a me ka poe pu meia iua moku aīa uialalo o ko lakou mana. E like me ko lakou ano mau, ka pakaha a me ka powa waīe ana a iīoko o na minute pokole, ua pau loa iho la ka poe kaliumoku i ka hoopaa ia me na kaula a hookomo ia iho la iloko o ka opu o ka moku, a ua kauoha pu ia aku īakou aoīe e ekemu a walaau ae paha, a ina aole lakou e hoolohe ia mau kauoīia, he make waīe no ka mea e haīawai aku ana me lakou, a ua noho mumuīe waīe no īakou me ke kaīi ana no ko lakou hopena.

Hemo ae la ua kauīa i hoopaaia ai ka moku, a ke jfehola "ae īa na pea i ka makani a ke niau lieio aīa ua moku ala a haalele mai īa i kona ana ika uapo. O ka poe a pau me Eomiano, no ke kuīanakauhale ponoi no ia'o lialia, a he poe hoi i kamaaīna i ka noho mau ma na puu opaīa o ka uapo, a i kuluma hoi ma na uīiakee a pau o ke awa kumo|u mamua o ko lakouīilo ana i mau powa, No ka hapaīua hora paha, ua haīa hope ae īa ke awa ku moku ake paīau heīe aīa ka ihu oka moku ina kai hanupanupa. Mamua ae o ka wehe ana mai okaiao ua haīa hope na 'mea a paa, aua pau hoi ka ike ana i ke ao aina ma ke kakahiaka nui oua īa 'īa, ua wehe ia ae la na puka o ka moku a ua kii ia *ku la na kahumoku i hoopaa ia ai a īawe ia mai īa imua o Eoiniano, a ua hoohiki ia lakou a pau e liīo i poe kanaka no Eomiana ae hahai mahope ona, a e hooīohe hoi i kaua rnau kauoha, 7ko lakoa īohn ana ika inoa o Homiano, a me ko !akou ike knmaka ana ikekanaka nona ka i kaa ia e? ke weīi; aoh/i aīakou j>ale no lakou iho, hwkahi wale no a lakou hano, o ka a<; w&k so e !i!o i po<; kanaka iiona. TJa pay ae J& lakoa a pau i ka hooiunin, ae Isiweī?sw<; an% e like gje ks nm tmu o m *<:h

«**« I» ka iiVJV wi £<: Ua I. 'Ā t't A'- '. kovnu Weli'.ii o E >. !' ».•■- '> ika laoaua no !'*!< V.t Ilio, ©» wafca»o o kekahi !h, 'ih IA <> k iw >'■>&■>**■ i*'' U ī.vAt * l* , po