Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 10, 7 March 1885 — HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, Ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena. KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea hoi i hele a kau i ka Noho Moi o Pelekane. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, Ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena.

KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea hoi i hele a kau i ka Noho Moi o Pelekane.

Helu 4 j 1 KO LAKOU nei Jxiki ana aku ta# kft puka o ka Halealii, \ia paa pono <& walio i na koa* kiai, e malama ana liof i kft maluliia o ko lakou alii, Ua kom<f* loa aku la no laua nei a biki i kalii 3? nōb"o ana ua kftikuaana nei 6 ka ianef kmnu, a ike k'oke mai la no oia i kona' pokii, a pane mai la oia; Heaha katf huakai e kuu pokii? "I lawe mai nef au i ke alii opio nei e ao oe". ■ Ka.' mai hea mai keia alii a kauv vahi a kaikuaana, "0 keia ke ko T iki alii o Spedena." wahi a kona kaikainn. īa inanawa no i kena koke maf ai ua kumu ala ia Kal'e Keoki e weW ne i kona pnpale kila, Emoole, uā wehē ae la o Kale Keoki i kona papale kila a nana pono mai la ua kumu nei, ninau mai la ua kumu nei, A hia ou makahi" ki* Hai aku la keia, o ka piha nna keia o ka umikumamalima o ko'u mau makahiki. Pane mai la ke kumn, ka, opiopio loa oe, aole paha i kupono loa no ko ao ana. tamnnawa, pane koko aku la kona kaikaina, he opiopio kona mau nanaina, aka o konn mau lala, ua like me, kekahi Liona bulu i pa tausani ia ko- ' na ikaika i mua o kona hoa paio. Ina pela na pono, e ao aku ana au iaia. I ko lakou nei noho ana a hala na la elua, na "linli hoi aku, la kana kumu ! mua a noho iho la keia me kana kumu: hoxi, a mahope iho o ka hala ana o ka . pnle hookahi, ua hoomaka iho la laua nei e ao, alie mea haoliao hoi ia i ko- j na ike ana mai i ua pale ana a Kale, Keoki. X T a nni a na mahuahua ka ike i loaa ia Kale Keoki ma keia ao ia ana ( a i ka hala ana o »a mahina eha, ua | ike iho la ke knmu aole e hiki i kona' ike ke ao Iiou aku ia Kale Keoki, no-' laila pane aku Ia kana kumu iaia; E Kale Keoki, maWu ike a me ko s u j makaikai ana i na poe a pau a'u i ao ai, j a me kou kulana* ua ike au aole he na- ■ ita malalo iho o ka malamalama o ka j La e hiki ko ku mai a' paio pu me oe,: no ka mea, o ka Kaita Anatatia, oia ka helu ekaiii a puni ke ao holookoa, a o kona ike v m«i kau kumu aku no, aole nae au i haawi a pau i ko f u ike iaia e •Iike me oe, a o Iiona eleu a nie Kona mama, aole ia i like aku me kou, a o ka ikaika o kona mau olona hnki, me he mea ala he wahi hapawalu ia no liou ikaika, A nolāila, e kuu keiki, eia maloko nei o ko kaua mau naita he kanaono tausaci, he umikumamahiku wale no mea i uhai aku mahope ou a loaa ka hapalua o kou ike, a i ole ka' ekolu hapāha paha, a o lakou nae a' pau, ua kapaia "na Liona o Pelekane". He ikaika ko lakou me ka wiwi ole, a ke manao nei au e hoolilo i& lakou i mau ukali nou, a oia auanei kou mau hoa hele e hele pu ai, a e hoohiki mai no lakou malalo ou. I ka lohe ana o Kale Keoki i ka olelo a kana kum-v., ua ae koke aku la oia, a ia m&nawa no i Laawi ae ai ke k'umu i kekahi hoailona, emoole ku ana i mua _ 0 īaua he uEaikumamahiku mau naita 1 lak'o pono me na mea kaua, Pane aku Ia ko iakou alii, i kauoha aku nei au ia oukou e hele mai a e kamailio akuau, ia oukou penei ke ano, a keia la e ponl ia ana oukou i mau ukali no ke keiki alii mi, § e hoohiki trm ana oukou e lialmi mahope o kona mau kapa&i a hīki l ho oukou hopeoa, Ua ae aku la īa lakou iu' ka ohlo, pu ikUi», b pāioao iiihkou V<aj* iwm a hiki i 'm mmou *m. I k& lohe kr- kQm$ i kej'« wau 'uii huH f <: 5u oin a <, K-i»'*- KvA , <■; kuu U 4 <;iu Lvu (Jji l. ' l'KU «i pjb %k ')1 lii U6 feku, te iakou iin Ui<j J OMlU kiMjki li * kohu i> ti h pa'i, u-Ao leioe ••

Nolaila, e' malama i ke'kānaka '4 ke alii marhanaino a mai* Hūa i ka ai'a me ka ia, e haawi ina mea a pau-eloaa &ua makou lima. ' J I

O ko'u makemake o lia mau ilei, oia ko'u mau hoa f)'aio e noEo-nuiLnei ina ke kiikulu hikina ōko 'kākoil mĒu 'pali nei, no kd* "feāMot 4u4tr paii nei- a hiki i kahi o' lakotik noho māi la, ua hiki aku i ka hookahi "haneri me kanalima mile ka loa* a leo lak'ou nui, o keia poe eha-ke ohana hookahi, ao ko lakou muli nae oia ka oi oka ikaikā ame ke, akamaU Q,ia snua loa o. Eta, ke kanaka. aua. ny3Sai. oia,. he malo maikai kona opiipu kona lauoho, a he ik&ika owi\i "1a1a..0. kona muli iho o, Plia. he kino pauhakaki kona, a Jie.oolea na lala, a he oi aku : ke polaa u kona kino, ahe lauoho ulaula kona. O kona muli mai o Welona, .oia ke _ kanaka i kapaia kamanu Korata ona kapu o ka liikina, ka Popoki ona ululaau ka- j naka ole. Oka muli loa o Ata, oia ano kupua ke nana aku, no ka, piea, o kona kiekie, ua hiki aku no ia i |va umi kapuai a oi iki, o kana koi kaua āole e hiki ina kanaka elima ke oniu a hahau aku, o kana pah! kaua ua llke no ia xne kaua koi kaua, a o kana laau il e aole e hiki ina kanaka elua ke pniu a pahu aku. A nolaila, e kuu keiki, aole no paha e Mki ana i kou ikajka ke lanakila maluna o lakou, a e poho alii ana lakou maluna ona kana£a he elima haneii tausani. 2\olajla * iia oe o īanakila ana maluna o lakou* alaīla ua hiki ke olelo ae, ooe auauei pa moi maluua ona mea kaua a pau. I'kaloho anaoke koa ojfio i koia man olele, ua pane aku la ola i kaua Eumu i koia mau huaolelo: Apopo au ame ko'u mau ukali e hele ai ma ke Jslanui au i kamailio mai nei, o ko'u alfe nui oka halawai kino aku me lakou, a e hoikeike ina ike o makou, a ina au e lanakHa ana, aiaila e loaa ana ia kaua ka hanohano a me ka walwai, a ke haule pio lakou malalo o kau wahi haumana nei, e kaulana auanei kou iuoa a puui ke ao nei. Oia ai na kukuna malamalama oka La e pahola iho ana maluna ona kuahiwi ike kakahiaka nui, ua ala ae Ia lakou a hoomakaukau iho la no ka lakou hu&kai, i ka makaukau ana, ua kaliea niai la kaua kumu e hele pu laua ika hale lio kahi hoi i hoopaa ia ai o ua lio kaua, a kamailio aku la kana kuiuu iaia. E kuu keiki, o keia poe lio a pau loa he poe lio kaua wale no, uanui ko lakou komo ana iloko ona hoouka kaua hahana loa, a ua maa i ka alo .ana i ka maka o īia mea kaua, aka hookahi lia i oi loa aku ko akamai a me ka lohe a oia ke pookela hookahi o ko'u mau lio kaua. Ina <e hakaka oe me kou mau enemi a hiki i kou ano pilikia aua, alaila, e pai ae oe ma kona pepeiao akau, e ike auanei oe, ua hiki iaia ke peku a nahu, ao ua mea a pau e kokoke aku ana ma kona aoao e haawi koke ana oia ina ai awaMa oka niake, a inaoe, e makemake ana e lioolele iaia iloko o ke aluka a oka enaena paha o kahi e hoouka ana oke kaua; alaila e ae oe"i ka hulu a-i ma mua pono iho o ka noho, alaila e ike auanei oe, aia oe iloko oka enaena ona mea kaua me ka hikiwftw,§ loa, a e makaala oe*ia oe no kou kulana i kou wa e huki ae ai i ua hulu ala, a nolaila ua manao au o ka'u makana no lioi ia ia oe. A o ua'lio ala he malama !oa i kona kahu, a nolaila e hele kaua e ike iua lio ala. No ka mea, aole oia Hoko o keia mau pua !io, aia oia iloko o kahi paa loa, a e ki-! ai ia ana e elua haneri naita, no kuu hopohopo o lilo ika aihue ia nolaila, ua kauoha au ia lakou e maīama i kona maluhi?., a ua loaa mai nana he elua mau keiki, a k« malama ia nei. īa ]tiun nei i hiki aku ui mawaho o kaLiouaīio ua kena aku la kt kuwu i ke kahu lio e hookuu mai ika lio, ua h<im<> mhi ī& ua 110 mi ī wal^. T fea iko a/j& aku <> k© koa gpio i keia iio nm a ka laima ok, ua pii kapalHi rnhS )h k* paea i %om guuwn 1 u<j k<juh /;ui iihwAi I l'jtan um iaia <j \ubib M'j um. uthi īa k&m kuiuu ; ek ko !!'>, e hoi & e h<jh l kou uoh'A r f Loii mnu k' fal«t < 15kī bl i iiiiLi &U K ?-•'A)fck&» bt !ia k«. i&hu li', & iki ik* ii tb>. •. I f, : k p&u WJ 1 & lth6.M, JL"h i