Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 16, 18 April 1885 — NA NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NA NU HOU HAWAII

V > %f f - % I ' » t / W ( ■ i Ua liookoliuia o ReV.' C. TS. Gvoser o* ka iiooma&a BHiopa, i kumukula kokua i ūo ke Kula HoQp.ololoi o Kooneula- j i I keia la, a i ole ia ika la apopo, e : i ku mai ai ka mokuahi "City of Sy<lne. i y" ma keia awa raai Kapalakiko mai, l o ka Poakolu iho nei, ua hull noi aKu ka Mariposa uo ke awa o Ka^alakiko. I keia Poakolu, ilio, e halulu mai ai ka īuokūahi Alameda no keia awa, mai Kapalakiko mai. Ua hoolalā aenei kē Kakauolelo o ka Ahahui Kapiolani PalTa i ka oui oua lieihei 9 in#latftftia akn au& ma ka la 11 Ma ko kulanakaiiliale o ika3a 25 0 Mnmki, ua hannu mai o I Mr.s. $rf)teroeyer, keka!)i o »a wahine ! Hawaii, i kaikamnhine. j Ua kamuma ae ke kamailio ana ma : ke Telepoue uiai Hilo loa. mai a r i4Kuikuihaele. He a himeni I pu me Le kai liawa^iawana. U# hoouo» aku Luna Leta Nui Wioi mnloua o ka mokuahi "Maripo&a" i ka PewkolH iho uei iua leia ho 2727 * me na aapepa he774 no America, h nw Asi«.

t-a hooīina aknīe» Lun» L§ta Nni Wiui «ialq.aao ka mokaalii "Atisitr«!ui I i ka Poakalai aku nei i na leta he ? |a me na ntLj>epa lie 807 no Ameu<M, | Europa a me Asia. 1 Ua make hikiwaWe loa o Kanamū 1 wahine i po S*bati iho nei aao ae ; Poakahi. Aole akaka ke kumu o kona i make hikiwawe, aka pēla no kaua kaueī I ra»k« ai he make emoo!t\ Ikn Poalua iho nei, na holo aku ka Moi Kalaknoa, ka Moi Bprecfc]es a me kpknhi poe* innlihini kiekiee ae i Maui, no ka makaikai Ika elepani keokeo o •ko Knlnokaniaomaō, Uu iiolo ke ixia&isa Ppniinii. i Hana i ka aku nei e ike ike kiuo a me o ke kiuo uiake o ka lieahea A. { Uuua i hpla e uhane., hoohaiamn miu i* kA puka komo j o ke Keea» Pao Aia« kauaka o ea ano !ike ole i keU man !a aku uei, no, ka mHkaikm i ua kii kaua g, w« H«rilania a na Arabia kipi ma! ■ I f Q m oka maka-1 īiiki i ma Ea hoĪEoi ia aua iloko o ua keeua kiaaiua ilokp o kM» aupuui, oia ko Hema n*«j ia o 1885,. leo Hamakoa, uia o MaraltV , I ii«.faanQ mm nei o 8« Ni i aa! ledeo keia kulanakauhale, e komo aku e ike i koKa hale hana papale hou ma ka BLalf Alauui Papu, e weheia apa pa j)a )a 18, 20 a me 21 o keia

Mk kkh»ldwai ana Iho nei o ka Ahahni 'Ewmelio 'Mokupuni o Oaliu nei i ka hebertoma i hala, ua haawiia na pa- ' lapala heioleio ia eono haumana kula | Kahnnapnlp o ka Pakipika Atau.no | lakoii na ipoa Koiopapela, Ha- ; n.un'ā, Kaaloa, fe?nua]mu a me Napeahf^ Ua 'holo kaupuni aku 1 keia mokupuni ma ka' aiua i ka Poalaa iho nei Ka Mea Kiekie ke Kama Aliiwahine Liliuokalani, a e hoohiki loa mai ana ' paha oia i keia !a i ko kulanakauhale nei ke ole« loaa n» keakea ma ke alahele. 1 T'Ua Poaonō o ka'pule i hala, ua ika f ia'iluna o ua pahoēhoe o ke awa o Kaka waapā o ta mok'u ' alii "Mpkolii" a naiiaha. Hookahi o na liīina moku ilana o ua waapa la, i i hrf piholehole a palapu a ua waiho ia flatla no ka lay>aau. M (i^ahoul # fc i o ken«ta [ , .**> }l& a ka | r īlw,.u ak<4.Mtī>X i kw, Loahu dala | »faw~> b k&<ak.olu r:tn]»n,u , v w uy' uu daU j w «; iu*imsukkis *ttM, 1 U*r-*sM'i i*>/ jns i **■ ii 4 " * ***ki li*ut r n X«.u*6bi J ** n <*u» *&wtz i uhk iiei» i - - M* l'i--'// * Lj'ki i k» fci/XJO # * e i V*. t *«j* » {0$ iwin' iWMk-W-k**.,!, I*o 1*1» jj*i* i | —*"• <►« i"» *slt te fcUu i

Iko nhiahi o ka !a 10 «ku nei o un miVi no m otran o fce Hnpnm I lioniiolinīn m:i koī'i hulnnnkAa'hale i Ica hoi>u .'a}i pake pepi» pi!i uiiiw .i )ii i'< 1 ' o *lcpin knlannknnliiilo. uv ) .!iliumu lric nna : .... ī. ... * * - ■ \ poLluv .i' m * .. i i ke kakalnakn mii poniiKiui o kti jfoakahl iliu OOji, UH kHiuuuiu mai Ih ka mokoahi ipa Iloiioluhi nei mai na Panala&u mai o kn llemn. A mamna okA hora 11 awakea, u*j eku i aku la koua i|iu no ke ktn loh a komo ):«kTi i ke awa kaaisna o ka nma gal«fc t Ma ka loiio hope lon i ikeia īho M/ aole i haalele ka mattfwa A,«Jorica Hartford iā'Val&parais9 o lanuan e liko me ka lohe iuu^,, j»a ka la 17 iho uei wale īiu o Mnraki ilihaleie aku «i a liolo mai no. Honoli>lp i\ei. Nolni!fij nio ho la ma-na 1h mua o Mei e ltu raai ai īanei. | Ma.ko ika m<?a e lilo ai o i ka mea ono makauā inawaena o na Ava» -Iniie ku i ka hiehie ika holo kamaa lioohehee hau īna ka ma ika po Poalua iho nei, ua kaili -ae !ke kaikamahin'} Miimie llart i ka liiehie ame ka hauoliano oka po, &ua hului pu aku i ka mea ouo kw.i ke mio. 0 kauui 0 na aiilmu alAnni 'a «46 ut at)hau feaa kauo i ohii>i tra kā apauf Ki«fli&& akolu o kei\ aiipUo?, tia oi «kt i ke f l8 1 000. 1 Ēia ka Aiuau, Mft fioolil< ia anei keia pttu Jala okb oukod flaav auhau alanui malaūa ona alanui ok< oukou mau apana iho a oukou iho i awonwo mai nei? X k|i Poaonp i liala, ua hoi lieīe. uia ke "Kinau" iuai Lalmiua uaai, me Jjj eke leta 010 nu ilouolulu uei. Eia kj auauei uu lawe i.i e kekahi kaiko i kiola in iloko oka hale houhu ukana i ka uh|v'me ka hoomaopopo aki Eia ka ikoiīi ana ae a ua ke K-imii ua hoolimalima kuke ka Lun; Lst;i i waapa. e i ka eke leta i loaa ka mokualii Mokolii i Molpkpi. Ua koopaiia ke aupui.' oka Moi : ke kiore kanakn oka Ponliuaa o he feedoraa i h«!a. ma ka hoopii koi pob <i M«ni, no ka "pnu kn 1 kahi ke po hm»," he $700. Hp aiua keia i kuaiia k««jpnni «uhe nnt> i liookaaia ke kta ■okaai, no kn ili he kokoke e 2 hap« itoiu eka, a no naloi kaloi poho mamiil oka lawein aua o ka wai e ke aapniii 1 I k? po o kn Poalima ī haīn. ua ie ka moku kunn naa lia oke awa o Waialu?. Ua hoounaia al k»mokufihi Hiiaka e kokua laia, ai mamna o kona hiki ana aku, ua liem « naai ka inokn kuna poino. Ēla na< m hemo ke ki!sf o lalo, aaa ka Hiiak oia i hoihoi mai i Honolulu nei, a k tapili hon m mai noi ī kejia Ia!o o na li!o o kn llui me na onainokn 1 ik« ro*iu& iho nei, ua kua &ku i ka lahi o ka mokuahi kolomoku k*hik, Pkle, ke kaikamaliine kamaāina »i*n ■i kueksa iho i ke awa o Houoiulu ui ka hana hnki moku a 'hooliikihiki k» tepo no kn mauawa he iwakaluja a kei akn maknhiki, Ua pau kana kp liooku walo ia noi oia uiauka iho kn uapo hoolele pipi, Aloha oe a Peie 1 ka hora 3 o ka wauaao Poakplu ak nei i hal?i, Aperila S, ma Hanā, Mau Hikina, ua kii mai la na liuia o ka ma ke ia Mr. A. Unna a lawe aku la, i k 50 o kona mau makahiki makeia honue Oia ponoi ka ona o'ka inahiko o Hano * he elima makahiki i haīa aku nei, u hookohuia mai oia i Kanikēla t>cnema k« ma ke nlo o Hawaii nei. Ika i'oaouo aku nei, ua wehe aa k. Puali Keaka Kaleponi i ka lakou p lea mua ioa muk»ko <j ka Hale Mel Jiou, aua kuu mai ia i ka lakou mai "ipu a Laamaomao" i mua o ko piha me ka panni mn;i ka "Mahjna Pa laweka.' I kinolii oka iho aua mai ano pahemalieōia iki, a ia maa ana ih< ike kahua, kalie ka wai. I keia po, i ulele hou ana kkou ma ia wahi qo. Ua noi ae keka>hi o ka, apaui o Wailuku i kolaila lujia al*wuj up ko na hookauwaia jio hauwi aku i konauku lie I2t>, aka, i hoole aku kit luaa. uluuui aoho ke aupuni o uku ,yi iaia # , a. ua ftl ia aku ka iuna alauui e ua;bila kikoo Ulo aluuui no ia m ka maa, ua nele ke aupuni i ua fah ole no ia oihana i koia wa. U* hiki no Pela no! ' I ' H , 17* lolm imi uaaUu, y kekahi o m Pf-»t kakau inoa i ku jjwlapaiakue I*mw iaikiai uu ka n,pmut o Wailuku mh«UH, 'M i kwlimālim* kiHM M+n mn WijjJuku iuh ka bi'At $ itku ai mnuiu* *k« k maa miii k& hikwi kumi tmust v a «4» t*yu ikm kakaa Aika i l-jln:ia aaa &*;um U hm* *.a Uum * ka LtJk muh *<»*"«* *** * hm&u umk* u** mimU Ui» iUk km ī m-m vu* l,

M« kn heihei aß»lu i idrJ»i»Mi» mnloka oka H4k UuJw hee kamnn lioln Imn o Mauui UtllUto t , pn Ponkolu ibtf feiaVaau(i w Hf»rtm«n k mo W Wl.ilo * nmi mftp*f°a Toihl, mft \b 2?f UUi * bn!c ika m\U, w lilo U f Wui M. HaHinai). TJr hplo oiu j lltl ih« nmi, «ia hoi h« 200 puui o U iloko o 50 minuie a me y aekuua. Ua hulai «ku ka "Manpo&a 7 pule, i ua eke kopaa 30.140, ua 2,130 eke ame ua amu uiaia li ti riw no lakou ko kumukuai lie $113, Ua kolioia ka waiwai io o ksia tt Hawaii, ma ka i 6*lo- - ,papm> kopap, ,3 ok ® p&ona laiki ame ka il.oo ,o ka a j, ■ maia. Ua lawe pu ia aku malum* keia moku, hookahi puolo elala gula me dala keokoo noua ka waiwai t oT~«kfF"PuuSuT Haw«J

kaulana Mere Kuke, uoua ka iu oa IQe j kapakapa Annia Moptague, aoM^ E=ssasfci?-īj iho o ko laua kaahēle holo po Uo i ma ka laua hana he meie ma aa Pain. iaauo ka Hema iua āiiakahiki aenei elaa a ekosu i hala. e kāulua au#i laup uo eluu a me he la i!oko o ia* mauawa, e ana īaua he mau auaīua mēlē j ko Hoaolulu nei. ; ' 3

Ua hoomaopopoia mai ia makou, lM K«aaw«i aeuei, i kekaiū ia Q keia puk u» kokaloia go» gjae na oa o kel» fci hale laaii k kii, fcoe ka hahau oj| pili a me ūa kepa.' Ika. lawoaeuw i, mea hale ia waeuakouu o ke k&Uua iia», kn la, eli ihp )a i ka ima a kalua ikii ika poaa, ōiai ka pakß aana e kapi ana e ka piihaohao aka ana a k&k ua hani. Oke auo o keia, he ka&h< ina ke ano kahiko hoomanaiaaiia e ka hale i hde maikal eloiloi «•' Paa ole no ka' apā a Hawaīi. I kt»kahi la o ka pale i hala, ua aa&. ia a§ i mua. o Lunakanawsi Hap&l ua paahana lepa ! o PapaiEou, toe hewa Q*keWuUu a na lapa&a 1 manao al ko lakou mau palapala, kg u puni aoie me Hikikoki Ma. Aka, iia niiihūiaau ponoia aua, ikeia īho k* hoohalahala ika uuku oka uku. u imhoiia hlkon i ka haua| aka ua bxi n ®> Holaffa na hoopaaia tna ka P*ataKX ii ka ike noi ana I ks °°ka okā hale pāahao, us hoi hot i fca haoa. Ua hoolilo ih<> «ei ka Hui Mm-:. , Waiaaae i na daU he 2j,00ū ana ia eha lua * iwa. Wu*. . 0 ** m 3QQ oa p ae ka *fci a he S Eapuai, L9O # ae iluna. oki pu. Ona iua wai ci-.it wi ekoln, ua loaa aiu ka wai k£ h© 800 knpoai ka hohonu, aua if k* *M a he 20 kapuai puku loa 'ii iii' na, oki pn. O Vck?ihi nae 0 J®a wai, he wai kai, uotfu|a waiM si Oka aha ona laa wal/'eia nj> ko eliii aei, aua hiltāfcu k a I,os kapua], aua pii uiai wai ai u kaekae. ; TJa iukuiuia hft mau pāoai inaku ma kahi 9 lu% ,VE.ai maolM. 9&ea e ; |awe, «ai i wai a koe-ma-u ae i ? kai*u