Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 16, 18 April 1885 — HE MOOLELO NO RUSINIA KA NANI. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO RUSINIA KA NANI.

Kc Kaikamahine Holo Lio kanlaiia o na Hilana o Wale— Ka mea hoi i kapaia ka Makani Paaliiohi o ke 'Kuluaamoe—Ka mea naua i hopu pio i ka Naita Komiauo, ka Haku o ua Powa o Europa—Ka mea hoi i kapa isia ib« 0!ali o na Pali Eiwa Helū 26, Ua PONO, a ke hooiaio ako nei au i keia mau mauao, oiai ma kela kakahiaka a'u e hoomaemae ana ika nioi wahi* oe, oiai maua me ke alii huki hae maloko o ka niūai, he malu aka no ke-y-alii mea «.R'u i ike, a iloko o kau ■ mau kalokalo ana ae ma ka inoa o ka. maa inana loa, Me ka leo moakaaka, ua lohe koke aku la au i ka leo o keka. iiL mea i ka pane aua mai maiwaeun ae o ku i'uun hookipa, mo keia mau lumoleio- "ma ka maua o lvo\\iiaijo ke kiekie o ka lalani akua o Oilwa ko lii o ka Lu»<lht" ( maalo ae la ua aka la a ualow*!e aku la, a o ko leo no ka'n i lohe ai. Nolaila, ua hiki io mai o Uomiauo i Pelekane nei malalo o ka mana akua, malalo no oia mana i nalowale aku a! oia me ka hikiwawe. I na ppla, he keū aku o ka mea makau, a lie aihue akatuai hoi me ka ike ole ia, a he elele iliailono ole hoi na ka make, wahi s. V* uoi rilama \ pane ae ni. Ua ko ae I* keia wanaua, w hookahi i koe. No!aila> he manao lana ko'u e hooko koke ia ka luaoka wanana, oiahoikeia: 'Na kua lima hema e kau 1 ka hoopai maluna ona, mamua ae o k;a loaa ana iaia he manana nona e aihue hou ai e like me keia ke ano". Eia kajianei na hiki kino o Uomiano, a ua heo iio kela me ka ike ole ia. E nln iki iho no nae ina paha ua loaa i na mainu o na Liona nolio knahirn o Wale, inala paha, ilaila e ike ia ai na keiki kane. Mti kela kakahiaka i make. ai ka moi wahine Melina, ua pahola koke ia ae la ka louo ma na pea a puni o ka aina, e hoike ana ua lono la, ua make powa ia ka moi wahine, ua lohe ia na leo kanikau ma na wahi a pau, e hoike ana lioi na mea a pau i ko lakou aloha i ko lakou moi wahine, akahi no a maopopo ae la no ka moi wahine Jo ka kela "hae liapa i ike ia ma ia kakahiaka. Ma ua kakahiaka la, ua hooknn akea ia ka Hele alii, a ua noa i na mea a pau ke komo ana e ike i ke kino kup&p&n, b ka icoi wahine Melina a me ka Ui Mahala. Me he mea la, o ka helu ekahi paha ia o na la i ike ia ma ke kulanakauhale alii o Wale, ke hele la ke alanui a hookeke i ka ua mea o ka pihakui i ka nūi o na kanaka, aka, iloko o keia nui kauaka, o ke anoano eehia ke pahola iho ana maluna o ke kulanakauhale holookoa, oiai o ka j>oe a pau e alawa ae ana ko lakou mau maka īluna okapahuhae uie he mea la e ike akn ana lakou i ke aka o aa helehelena o ka moi wahine Melina e kiei mai ana, ke hnli ae hoi a ūana aku ma kahi e, me he mea la aia no malaila, malalo oia mau wahi ouli hoopahaohao, ua kapaiprte aka o Melija, [Ka Lapu Kakahi&ka,) oiai i ka wa mkahiaka wale no e ike ia ai ua aka ūuowailua la, aole i ke awakea a hiki i £& napoo ana o ka la, Oiai na kino kupapau e waiho ana, n | = akoakoa ana hoi na lii, kamoi Uilama uae koua ohana alii, a o li*re hoi a nae kona ohana alii kiekie. Oa hooholo 1«kou i ka ji';h kupoiio |Ji lakou ke h«na ii'j iiH kino make e I- a-!oa ia e pono ei & uh h&aa ia pel h, uuihoi* iho o ka j>au *irj.* i keia īiihu liana, ua Heanele ia na kiuo Juak«; m ks lYm* kupapaa a &Aih Uaūh i koe «o na 1(ino kopapau. īa I»a.": a m»; T'|jsū2* .'.ualoko o keka>iu.i . k* II ak oie Vh %Ui«hi h & L'.-i ■ ktV*»;i«- « Lsk, u.k. f !-o- L- !a J s»«; ,4 li w. k(v Lwi'*.'* * t !!••«>' h ' *

ua hookolo laua no kekalii manao a laua i e lioouna i mau moku kaua i Itajia, no ka ninau ana aku, ina paha %© ia o Uomiano ua kaawale mai Italia mai, aole palia. Ma ia kakalūaka ae \ia liaalele iho la ka moi Uilama ia Wale no ke kulanakauhale alii © Pelekane, ana lawe pu aku oia ma kana huakai he mari tansani o na keiki alii opiō o na Hilana o Wale, a o lakou ka poe i makemake in no ka hooana ana,i Italia, o keia poe Naita opio he poe lakoii i paulehia ma ka oniu ana ina mea kaua a, he kawa hoi ia na lakou i lele a opu. He umikumamalaa ona aumoku kaun ikaika i hoouna ia ma keia huakai i hoopiha ia hoi me na lako kaua ona ano a pau, ua hoouna ia ua inau mokii nei ina ka inoa o ka Naita Apala, a oia ke alakai ona mau Naiia opio la, | Oiai na aumoku kaua i hiki aku ai i a ua ninau la 'ku hoi na ninau i ( mua oka Naita Apala ma o kekahi! elele la, tta hoole mai ka Naita Apala, aole i maopopo iaia ua liolo paha i Pelekane aole paha ? Akn, e ike mau ia ana naekon* puali kaua e hookahakaha man ana ma ke alo iho o na kuahiwi, i BR manawa a pan, A he nai no hoi ka manawa aka Naita Apala i hoohaloa ai me ka inanao e lele kaua akft malunn o lakou, aka, aole nae e hiki, oiai he kulana ikaika ko lakou la, nia i ka lewn, a he mea paakiki hoi ka manao ana e loaa he lauakiia. Ua hai pu ia aku no hoi iua Naita Alapa uei ka make ana o ka moiwahine Meiiua, a me kona wahi kaikuahine pokii Mabala, He mea e ka mokumokn aiiun o kona naau ike aloha, wahi ana i uwe kaukaa ae ai. Ena laui ! He auei, ua liiamoe iapaha kuu llaku i lilo ai ke ola makamae o kuu Haku wahiiie, a mo ko maua pokii aloha, i na P®la ea ui\ waiwai ole ia ko'u hoonoho ia ana iho i lUlia »ei._ O ko hai aaalu-, hia ka'u i ki&i me ka makaala, aka, o ke ola o kuu pokii, ua hemahema ia, kii ia mai la, aua I'lo aku la. oke aloha oka wahine, ao ka waiwai hoi o ke kanaka, ame na pono a pau oka noho ana keia ao he mea īosa wale no ia, aka, oka pokii, he mea loaa ole ika huli ia. Ua komo kuhohonu loa ia kn Naita Apala iloko oke kaumaha no koim wahi pokii. Nolaila ua maalo ae la ka pololi msi kona meu maka aku a ua liookipa mai īa oi& i aloha iloko o koua puuv. ai, a ua maojia oia ike alolia n po, mai ka po a ao, na lilo na mea a pau i mea ob a oke aloha o kona wahi kaikui.uiiīe ka niea nui. Aia he mau haiieri o na powa iloko o ke kalanakauhale alii o Italia, ma k? auo kiu. Ma kekahi po, ua aihue ia aku Ia ka Lio o ka moi Pilipo na kekahi o keia poe kiu me ka ike ole~ia. Ma ke ao ana ae, na noke ia i ka hiili aolie loaa iki. aole i m&opopo iki kahi i nalowale ai o keia lio, ua manao ia ua mahuka maoli aku oia mai ka hale lio aku, a ua holo no ke kula, aka i ka huli ia ana, aohe wahi mea a loaa iki, efa ka uanei ua lili ina powa. He kauOha ao ia na Komiano i ua poe kiu la 'ona, maipua ae o kona holoana i Pelekane, wahi ana. Ke holo nei au 110 Pelek'ane ai loaa ia onkon he manawa e aihne aii kela Ho eleele o kuu kupunakane PiHpo e lawe mai iaia a me kona mau ponō no a rau, a e malama iaia ma ko kakou home nei me ka maikai, a hiki i kuu huli hoi ana mai, a o ka lua o ke kauoha, i na c loaa ia oukou he manawa e aihue mai ai i ke poo oka Naita Apale, kela kanaka liookano nana o papa'hi nei Ike kalaunu o Italia nei, ka mea hoi aolenonaia kuleana, alaila,uaoiloa aku ia o ka wiaikai, a he ae hewa maopopo oia i kou mau porno, nolaila, emake ia x>ono ai, oka Komiano kauoha [keia i kona mau Naita kiu, a ua hooko 1 no lakou e like me ka hiki. I O keia lio e olelo ia nei, aole ia mai kahi e mai, aka, mai na paii kunihinihi wm W ia o na Hilana ° 1 k» e who nlii ana u Wab Eikeke XII ka UA o Pv«re, aia okona nlo kekahi keiki alii loa ' ke' km lio ka me« hoi i kapun Tubaroße, b> keiki &lu o ke kipoka ili » nana i i kei» iio iwaenakoiīu oka pali, 'ui*tb.uU u kfjm «a liu ; u , bua Ho n«3 i pio » w I t ., y !>o »<*s itw« 1 « u« m*ks«a U* h--1 k« MMH k . » \AjuA* I i*iM %