Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 16, 18 April 1885 — HE MOOLELO KAAO NO KE KOA OPIOPIO WIWO OLE LAU OLIVA. Ka mea nana ka Poka Daimana o na MAUNA HELANI! Ka Olali hoi o ke Aupuni Sisiliana [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KE KOA OPIOPIO WIWO OLE LAU OLIVA.

Ka mea nana ka Poka Daimana o na MAUNA HELANI! Ka Olali hoi o ke Aupuni Sisiliana

r . .. r Uelu 13 Hoohuli AE LA ka Ilio i tia pu! iMi iluaa ke aio, a hoomaopopo iho Ia j 0 Pwieonui e lraa ana iaia he hoopake- j le, nolnila, lnai mai la oip he wahl pua I 1 ailika ulaiila, a aia iloko o ua waM poa i j nei ke kii oke kaikamahine oke au- 1 ! pnni akoakoa, oia hoi ka Ui Silika, a : manao no hoi o Puleonui o Lau; Olm iio la hoi kekahl ela ka auanei o SiHka w»le no, a no ko Puleonoi ike' kona haku kane, nolaila, I i»" Wihi iho la. oia, a hoomanao koke' f**o ht oia,' hookaM wale no kumu oka ! hstrie aiiA nō kona kupapa ia ana e j I *u* mihi pn no hoi oia nona

ka aea, aole paha e loaa ana ōna lie naea nana e hoopakele, malia o &QMfc ki ana aku ma ka nele he kuauu ia m i(a 1110 e kuha.ai a e ©le w ai iai« ttiai!oko ae o keia pilikia b<ki ona, a o kekahi mea ana i milij loa tu oi» no ko&a hoike mua ana i ke k&ikamahioe Silika, e ike raua no la paha ia ua haule o Lau ina la paha aole oia e hoike ia Silika a make pu laua, ska aole pela ko ka Ilio manao no ka me« ua noonoo nui ka Ilio i kana mea haea ai malnna o keia vrsjd ° ano m&£a iki i loaa iaia, ua kanu koke iho la ua Ilio nei i ua wahi pua nei, a ma kana wahi i kanu iho ai e ku ana kekahi kaikamahme ni opiopio a maikai o kona ri»at> helehelena, a o ka maka mua !ho la iio hoi ia o kona ike ana i ka malamalama o ka La. Wahi a u& kaikamahlne nei i ae ai i mua o ka Ilie. n* !ohe au msi kuu kane mai he nMikwekane ka oe nona. TJ# k*»on mai la ka Hio. Pane hou aka k o SiHka, ua hanle oia a ia i waena koau o ka moaua, a he mea paukiki k« mauao hou ana e loaa oia. ua 4uKtle oīh aaalalo o kekahi hakoko ikapM. ww.wpuM#-! wa nei a me ka pahikole nui o ka mōana, fWilian]. Oiai ola e kupapa ana ia makon i waeua konu o ka moana, ua palenio a haule aku kiiu kane me ka ike ole o ianēi. Aka owau nae o maua kai ike aia 1 \vaena konu o ka' moana "kaiuli e paleTa ke au o ke aupūni ak(jakoa n pafe $o? £oonei au, aia' ilaīla kona wahi ihwale ai* E wiki. e* hookuu koke i kuu kauWa iloko 6 ke kai, 1 5 hiīft''h6tt"n'kn «i oīa' f ktfu n!oha. liopulioke iho la ua"Ilio nel iā £aleonui a lawe aku la e kiola 'iāia' lloso, 0 ke kai. "X'i's o TalēonuT ke hele huli !ft* TMa' kahi'l kulii'kiililia aku iaia, me hele ftM"aku i na kupa a ō ki moana e toaa aku ana'iaia, | «k'Ef aOle hooknhi tt*'ek 'nafia i hoikb* mai l oa ike ia, *kg aa t hoOfHAtf no o Pileohaii »e kK ' J»uahb ole a ua loā ōia i %e nnpuoi Hkoa'koa, a ua <y?a'i k£ia Wen hou i mua o ka moi Helekela, ke knhina Alaihi a "lhe Wsevstrf, p!ha ia" lakou a'pau L f no : OfitA, /bte hdi ō ka Ui SiHka ua kau oia i ka <} LaU "bhfrs fcamm hiolm. " IX» hoonna* W ffioi Hfetekela 1 ke kuhim Alaih) h wie ka p&i ho a pmo ke ?iopu»i akoako*. oia o Pfpipi, o ¥+¥*, f> AlwW i, o |jeho a cte na i>>>e « pau e hele e hniii* Lau <Jitvn t iie ioeo nna k» ate»lem «ai, | ! Mafcof)« o tc« hnuin hoi 0 ītm H* hrfr w «ky 1« oj* } v, « i Vh I**ā ttku n pfh *kr!i 1 - 4 >i vvk% HmmW*. « V Vf ; V { f> « 1« mmm I' tW p- #t. o'* ii*' y 0 » Vbmn s *>* kiphi- ] h* e n "?« *«*• w«lii 1 «|» M* m w? m Ij%'l ' * I*b »%» t« i ♦.# *\* U flv-1

nu. Mahope iho oke ale ia ana o Lau 1 01iya, ua hoepn&ka koks o, Honu e pii | oka e. hoomaha ai» no ka l mea, he knpa o Hopn no ka pppaku o ka moana, he kolo wale iho no kana i laio, aka, i keia manawa ana i ale aiia X«u 01ivai ua wikiwiki oia ika pii i jUfesl„ ai, ame lie mea la he haawinaia na Lau OHva e hookeken» ana ima e pii ilunß. No keia loaa ole sna o Lau 01iYa, a ua maopopo hoi ke kumu o kona haule »oMa na kahea ia na mea a pau o ka moana, a ua hopn pio ia o Wiliau, aua kau ia ka hoopai maluna ona, a na mahelehele ia kona kino i na apana he nui, oia o Keaumiki, o Keauka, o Keaulawe, ō Keaniki, o Keaunui a mlaaku. Ma keia *ahi e o'u mau hoa, e kamailio iki ae kakou i ka Ui Silika. Mahopc iho o ka haalele ana mai o Puleonui f na aekai o ua waiho aku la ka ilio i kekahi mau hoailona i mua o ka Ui Sllika, aaa hoomaopopo iho Ia oia a hahai aku la mahope o ka Hio.

Oīaī laua i liiki aku ai mawaho o ka pa alii, na ike koke ia mai Ia keia k&ikamahine Ui maikai e komo pu aku aei me ka Hio aka Moi, aka aole hookahi mea i hoomaopopo nohea la n Ss>»i hea mai la oia i hele mai ai.

Ua alakai loa aku la aa 1 lio aei i& SHikB a hiki i mua o ka Moiwaliine Kananionapua. ,1 ka ike aoa mai o ka Moiwahioe ia tas ka llk>, ua mahamaha mai la oia, a hookomo aku la i ka malihiui opio iioko oka Halealii. ft i waeua hoi oka rocai malalo oke kamu laau Olita. Kai uo Loi owau walq no la ka n&ni a*a i ike e:a ka hoi ka 01 stu oka naai, ahe nani hoi i ike ole ia ma npi t •wahi a ka moiwahiae iloko iho ona, a& Qo iks rnoirahiae, aohe kuBja e at i hiki aku ai keia wahiae nani $tiraa onft, uo Lau Oliva -wale no. Oiai ka Ui sxiiika5 x iiika &me K »nanm W pua. ma ka rumi hookipa. ua uinau hooofaoe &ku la o Kanauiouapua iaia. Kohea, & mai hea ia oe 1 heie mai ai.' Mai ka hikma 1119Ū au aka la, ni&i ke auguui akoakoa mai hoi. Ua, hele nai au.a ua mauna niai hoi i keia mau iwi maWo o ke aloha. » *H%nawa loihi i kaahope aeaei, a m&i ko'u haoau aaa mai hoi a k«ia wa a kaua e kaaiailio uei, «ole i ik« ik» mea nana i hoonaue ika la- - «a »&ije r.ua o ko'u puuwai, a hookahi iho no a oia hoi ka me& nana ka waua Uuakai. He uui loa na keiki alii awai iioko o ko'u aupuni, aka ua nana mak* aku au ia lakou me he aha Ia f afe* i ka hiki aua aeaei hoi o ka Ui a'u l ike mua ole ai, akahi ne au a ike iho ia loko o'u ua hoaleale ia ko'u puuwai aua hooh&kakoi ia hoi ko'u manao e k& makemake. I ke sekona mua no o ko*n ike ana iaia he mea maopopo, ua eo mua aku la ]ff, &%:A,'he mea na*u e olelo ae 'ai) ua makehewa au ke ola, ina aole oia ma kou aoao i keia wa ano, nolalla e aho nei mana e tfiake pa, i ike ole ai hoi bpuuwai i hbopotuluhi ana ak« aioha e koni nei i ka iwihilo. AoI« ah&f niSu kuhlkuh}, a mau hoailona paha I hai mai ai ia oe ? Ua mai k^lai ha niea a pan e pili aha i ka 'Hale alii o'kona makuahine a he mati mea okoa ae kekalii he nui wa!e, aka, a ho, kē ike tiēi au he oiaio, mai keia Hāle alii ae oia i bele ae ai, ua olelo ae kela o keia kumu laau ka kona makuakane, a o kela Ilio k?i kekaiii kino d kona makuakane. Na kou makuahins hol i hoike ae i ka oiāio, &a ka ka'mea i loaa ai o ka aina gula, » nana f kipaku i ke kupua Jjifano ■ oiai ua aina aku la, a nana hoi i hoola i kou luaui makualiiue WeJeveta m&i ka bQoak«ife i» ana eua kupua la iluna <> 9* mokapuni $altk Ih, n o iaua pu me ka'a makaaUioe w# ka laua huakai i līiki mi S aujrtini Akmkoe. ** A twt hoi au a tii(j ko'u tunu makoa • hīō watr ū&ha, n l w i k n»'u no k* maoawa |/aia ole, &k«, wAa M* mā a'o I lo!» wa hiu,, ua Ike oh \<m U&« i Ikmw w«hl i oh!, m # U M4tta f ko /u&m w& i fawe !m oui «i, r k«iatt &r» at«aa « hlkl m imm āt» tu a*u«f k huk. %tsU i k& bt>wu U mar fffl WIU* ■ « < k«v Jtl > -U 01U L i |*tu J