Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 17, 25 April 1885 — HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, Ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena. KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea hoi i hele a kau i ka Noho Moi o Pelekane. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KALE KEOKI, Ke Keiki Ilihune o na Waoakua o Suedena.

KA MEA I KAPAIA Ka Moi o na Medala Kila A o ka mea hoi i hele a kau i ka Noho Moi o Pelekane.

HēW II I KA LOHE ana o ka Moiwahiue» ua eu kqke ae Ia oia mai kona nohy Uiai a hele aku la m» kahi e ,uoho ana q kana kaikamahme, a i kona ike ana aku ua leie aku la oia ma aa wawae. o kana kaikamahine a uwe kuwo ee la» uje ka hpopuka aua ae i keia mau huaolelo, auwe, kuu haku, a pela hoi ka ipea kakuu i hoopuka ae ai i keia mau wahi lalaui aaele; Auwe kau haku, kuu haku hoi e— Kuu haku mai ka ua olelo mai lluna okaiaau - Wooiaau mai a&a ke aloha ia'a r e moe Me he Waipuilani Ja ke aloha e h»na nei ia ioko " 0 ioko kai mainoino i ke aloha e noho nei E hoonana ae ana i kahi e na ai aoie e na Ua na boi ua ike aku la ka maka i ka opaa noweio i ke k«i f la m i k% ahe ra«kani f>pwa {malo «— ' j I k« mm m o keia mm haawio« ' ua lele !ike ffi«i la na kauta« ! h pau % bo»i Übo U f »* wawae o ! ua w s*fci, pane ns«f I* mnjliot:ī } *- fcakols «Vu "Vtkoe tli. > fc'j ; Wjf/at-e!«r h L')i h' s i akvsf' »; hts !t ri» *Si* « f>a« i '■ i&ua o Km-U H*/Ai 1 k* (*-j wti«. ' le«tic. u.vc «» ' i* k» I*l Hm*i«it« « h<Y>.

makankau i kn pqpa aina a piha pono rp.e na laea no ka opieaua nn£ ka po» īpli iloko Q ko mau, opu, a aole no hoi i emo kani m&i ana ka pele aiua , a naue aku la lakou no.ka ruxni aina, : a malaila no boL. lakoa i kuuoau iho ai inpm?oty 9 o £a s apa o Kgla K**i£in&iia NAiui a aae ka lilo puaimoi malunaoia iuau kuahivri» ko 1 |||it 4w> īska ana o Kale Keoki i na liona a lanakila oi% mftloofc4Jtfott. f īka piha ana o ka lua o ka iuaina, ua kA,p*y,&iui Keoki 0 ka olelo kuahaua a'u i ua Ia atnei i haln, aW») 10 »• re īa ana oe me ka me& n&na oe i Ciiosehila 1 keia mau olelo a kona makua-, kane ua lejele ae la kona oiii a pane o mqa,np ia i ju)kp mua ai e pgpQao ia, a ua ae aku Ia ma^o&^an*. 1 k& Iphe ana o jLtfe Keoki i keia mau olelo, iq no ia i pa* aejusi §i i mos o r mpi a me ka Ui So&ehila i ka i o'ko'u manao aole au e, hooholo lu>kō,i,ka jaxsi&±. no k& mea,, aole i pau k$ o ka'a mau kumu qi&ltt|iao T % au mai lokp mai o r ke kula, alaik $&h& ae &u e msj*e ī e^le.uo. hoi i I.olie ipap r makua meJi.o'u oliana alii.e uoho mai la i Suedeua, ,e l>ono e palapala mua au ia Jakoct, aka ina he hoop&lau ana alailla he mea ma«, ikai loa ia. I T a pabe mai Ia ke keik&mahiee alii aole at e ae akh an&'i kau, aia vale uo 9 a ae īnai b« e mare ia 1t&u& * i ole e, hoopalau ia kaAa, m ae aka i. ka«. Koouoo iho 1& ka k&kou ko% & pUne aku !«, ua m aū i kauaoi uo k&, hoopala», nolaila eia k&'u uoi ia ae, apopo ē hookuu ia makou mal ka Hale alii aku nei no \a hoi &u& no ka Home kuahiwi, no ka Ike aua i ka'u mau kuJW ftj»« %o%jjwoK» *ah, a Sajiu ka ni&na?*, /«hala h<jijnsL makoa & o ko'u wa no paha ia e, hookau pona ia mai a <? hookp> ,|jL Kea kou makemake maluna 1 ka lohe ana o ka tH Bo«ehiia i keia maa olelo, ua lilo ia i mea kauoiaha tonf» mapfeo a hoopolā ae 1& ola 1 kd& o]fe!o, o kaua pu no ke hoi ] i kfe maunā, naunli lilo hou au, a hoaa Ik»q op. Fmk aku ia o Kaie Keoki, e ke lii wahiae, o ko r tt manao e ik&o oe me na na&kua o kaua a hlki i kuu hoi ana mai, alaila mare ia kaua. "O ko'u ma&ao iat» bm plinol ka inauna, mamuli hele hou m&i 'kekahi p&lauale--10 a kaiii hoa ia aka aa, o ka jpono o kaua pu eo ke hoi i ka mauu&, no k& mea, ua kau ko*u weli no keia mau ham* s -. " <**. ••"= £&m aku iao Kalt Keoki, e auhea hoomMiap sei no k& oe i ka mea ua ii&ia, aole o ka mea i hala va halaia, &jK>Uiia, i»ai hookaumaha i kou manao no ia mea. wale ibo la no ka anaa hiki i ka kdm o ke aumoe, a liuli aku la lakou hoi no na rutxu moe. ī ka puka ana mai dlukia.ua hoike mai ia na lani i ko lakou nani, o na kuajkawi hoi kek.o, PelelMfree halii ia. ana e ka nee hala ule m&i 1& k& ua koko, m&o ole anA hoi.ka pu»oh», Jtfte la & ka--11 mai ana i ka lakpu h&a opio o ka hoiaku, . ... I ka hiki ana mai o k» luanawa paina, ua hele aku la lakou jaei m> ka rami paina, a malail§ lakou kahi i luana iho ai a hlki {iiha ana o ka lua o ka : ako la lakou ma kp. Ukou. ,uo ktt hwuaukeuiI ka makaukan ana o nn mēa a pao, ub be!« inal la ka TJt EoMlitta, ka mdt Kioi Kwki, k& MLoiw&hiae & me W kmkan aHi, a hai#f lbo la nt ah&a ka iulu Uma, aka o ka TJ! l&mhiU hoi oa lele mai ia ola a paiīi ca«f 1«! I kan& aloha, a pua&a m U. e hol oe uie' I ka hoom*MkOnf%s Wi * e hoī «ia ] | me H hotfn*b#j knu pvn+kl. | 'H)iia HeA» oM līf <> Wrfj | n tt M njft« fet* <??!« a * hsat knihiU hHku eVo fa Vfih a: '* - f us K * f> I* t&A HV>H l ati t* <** * » * e. j/t»# mti U f <*#V» Mhf «5 %/rl ( «upenl * lioīhal ye <4>U m#* a* ij|l ' I«fcv «V« e r* i% , ?s *«! ' IM «wif Imhu « no U uiM».* I

aka e malama iko kaua w«lri lniieftnt % iilo ai ka npho uun ao ĪEftaa. t 1 I ka lohe anao iioau olelo, aa klan ikiko o .-.Ukahi k j>no daimana a e } rges o& i keia ma kou lima a ' a aia iloko ko'u a e 1 Jboamanao. Haawi ua aldia hoj» a ho- s oa»ak*i tku la iakou e kai no ke ala 1 knahiwi. - - «',«* - - -i; .j inMamua o kona hāalele a&a&iai ike . kaknnk«uhale, ua kamailio aku la oia i k>a ohana alii o Pelekaae ka Hōi a 1 &M aa mea a pau; Eia au k« - i ka kulanakauhale o na manu Ēu o ke, : hmihimi ka home aloha a nei pftuw4i » a»ho ai ka hoomanawanilī, a 6 ke, aloW ko oukou a pau. r V-*- ( Huli aku la lakou nei hoi rt6 k'e' , ksabiwi ka paha hopu hoi ia'a lakou maftao ai, ua piha kul hi alanui 1 , Wlanakaulwae ika pēe makaHuli] e aaa o ka ike Aku i ka**mea &aua' i haepakeie ike oia o ko lakou %1S waWa© opio, ake haawi man neī na leo huro dka haaoli maluna b 14koQ «ei. me ka panai ani mai ī kekaKi' 1 l«o ioeiii)iihi!«, £ mau ke Tli opfo * i kewlkna, n e mau ka pae aua o kdua'' irww* kan i ke ahe pua aneaae. * " ' i" !iulin kApoo 'alu'la ka Btī«tEbi ' o kk uTulaan, a h'ka T;i <rfa iltina bka p't|ba oka alf?|Mii 1 * BM»Mo1d *&1 l IoM hia^'wal-' o%'Ta 6Ū i Ma^"^Bgfo oka «r ktewid» * r», Wf»a lg tae taf hapa ua Hikl £Lku la lalnK) iw*l ika Iw>f«e alii, kahi hoi d lakw i Bi. Ai ko !akod 'na! Mki ana «%rft i ke kulanaka\ihaH & fke ia ra«! !a uo lakou, n fta Ike pu ia alra no he maw koh iou keWil ē! he®# pu tttai ana \hH ke koa opio. komo ana aku ika pa aliī haMI-i Ifflff fB~ke" anaTna aTITf tra" hnro, a peīa pn no hoi *me na imifa e malama ana i ka malūLīā bta Hate a!ii. Ika ike ana «fai iūeiu ua hoi ola aku kana hitufeianV, ua pane aē la eia, kai no e hol kifto wanua* a«at*i, *ia ka hole, 1 a ina uh filS w* la, a *a jp!ō paha «aan ksptiai, akila he »nalcahS'il<fe'la , t{ «lām 1 '•**•• " K,r I ka pii ana aku oke lii opio, ua* §n pu aku la no me kona mau ukali, a i kahuianaaku ua lilo ia i mea nol 11 mea na kana kumu e uilam ai o la>na puuwai, no kona ike mai aole ka allna o ka maewaewa o na mea kaua malana oke kiao o fce koa opio, aole hoi maInna o kona mau nkali. Ua Uait hoi aku la lakou ma ka rumi hookipa, a maiaila lakou kahi i hual pan ai ikō lakou mooielo. Ika hiki ana ik& aina awa*teai na' haule aku lakou ma ka rami paiua a haupa uui iho la. A i ka piha aaa o ka hia oka inaina, ua hoi nui 4kn |s no ka rami 1 hewkipa, a mal&ila o Kale Keoki i kuupau aku ai i ko lakou tn6olelo oka hele ana a hiki i'ka hni hou ana o lakou. . ' • I ka lohe ana o ke kumq a KŪMe Keoki ua haule pio koea mau enemi malalo ona kapuai o kana u& nui ka olioli a u» kaaoha ia ak,u)s kuke a pau. ame na kueue e hoomakao i na mea ai e lawa ai papar aina «tov aua kauoha pu akp la led«|tolei^«b»«io # kapo ike ahi opiq. f ... , Magioa ae oka hlki _&g£ i ho{;a f uaj makaukuu iho Ia mea a ppu. au& kalako 'ia ka lxal^Jln'me na. o ua kualūwi 'la, a e Uoi U& pa. ; am ōka Uofa u«i jke i% . nu* e kal %<-. u<J, a/ika J b&Jfoa ft/ia <> ka ua w^feia hr, anamā hnlahnU, e wfti ana ( | a rxit tem rne kooa "hoa Iho) pfl% 1ak0658 s Mf w wa i ii h\ H {««Iple'lMl o uhA, m'j\m pai V<m !UV/ w- 'VA UdV[ ?&hit I « >• n-3 pK' «ln % .**ĒĀK mn nn%ilK ! ' Yo-i ©*n ?io«Re " j ' ft<?lr*y u>« w' '' J ■- W JT*V^ WAA r - '* gtg£ ' piufi tt4L ' **&£ rmi *« stt!T 0 JT€ £' f *I."t UI ne «a«.£ ' ««I, • %C* I * BSfeif

aa' ekoīn'o kona ao ana». ua paūlehi^ noopuka^ae ole|o_kaena: Ke he ofafif nan'a e pai Vko oukou, lae ina e hik{ mai ana *ke kaua huliapiahi 0 ko katou aupuni nei A alaila auanei e i kaLlēji oka fanakila. Iloko o keia m a iajiei p kamaOio ua'hikimai Ā\e*kumu mua aianej, hui iho la»j» W oilsi { kekahi p : aia'pala e Kauoha ana,. penei: Ua maiemakefa na naifa fielu ekahi okelaame keia aupuni e hele mai ma ke kulanakauhale o Ladae%a bo eiua malama ke kaawale m#| ka poka ana aku oka hoolaha, alaiia e ' hoekeia no aa me«?i kuahaua ia hoakaka ana hoii Jke, 6no o ka mak&ea J no ka mea e lanakila ana ma ia la. ! Penei kē ano o na hana. | tta pahi kaua nuuui, kona makana S&liio pu me ka h&palua o ka loaa t) ke aupīitii a me hookahi hoku elaiTtßXtik i kiiiōhiuohi ia me na meā hoolani henui wafe. Hakakame na pahi hou puuwai. .Mikina, he hookahi Ihe uuX i ku*|hi.aolā.ia me na mea gul&» a toa koaa j 4M|-i, aa hanaia me ka hao makefieki, iUi*iujtoaHialua kefl, daieSaua i «akaaae, ...; i-wiEUieaka me M l&aa Ihe kana mak&na, hookahi pahi kaua gula i.ukame ka momi flaa kp», & hogJM4u eha koa.».UiWW»,! . «.,t. rti - jp : kila i ,h&c& iruiauL, i kiaohinohi ia ine>ua poLaku m&k&uiae, a i..9»iii ia hoi we ,ke gulu, a hook&hi pap&ie kiia me kou& mau mea hoem&nipaua pua ki poiolei. kona he elua hoku gox& a nie elu.a daimana. k T . JHak&Va kaka i eha kupee gula a ipe elima tausaui dala i ka niea e eo ai. koaa, lu&kana, iiā4>&hi \iASf. oi lu&A ma hook&hi M .hopHaiihano aiioī Jpoi ao m alakai a jg&u aa k& ia lakou e hele mai me ko iakou helu ekswfei, . . Ua pii ka eoa on& pau i ka ikfc ana i keia hoolaha, a mea °«^ a k'a mea & lakou ī kau. nui ai e i K o ma v.& a nno hei ia lakou na e w&iho i kp, kan»ailio a aua uo K<th e* uie ka t7i , . , .... Oiai o Kale Keoki i ika Ui Rosehila ma ka h&le aHL aia hoi, na kai ia la ' lono * iuā'na aupuni a pau ift ka Ioaa" Ēou ana o' ke kalkāniaoine atn mai ka Hma mai o na* * * T *"** * " * I ka'hoea ana aku o'keia loho 'ma ke | ahp'Uni o lfelia, uā tohe ak'ula keiahi fi"aitA kaulaīia ōnā kakāi mauna o Ha--1 1« ola; oka «mē' no hoi patia a kamalii aole e ualo, a ina he aihue na ke kanaka makua, 'aole foa ia e loaa a hiki i ka hookui ana oka kft h.QftU9- o\\*au r ,|ie £ii e q l9a£k£ji.A hikU nolaila apopo , i kii, , .e nei P&9O i H u^,j^ka o JB. . jjki, 4k.u au ik% p & m. hm mkaiu&P* a oi.a u<> hoi ka oi ina i hala loa aku ina palena o a 4h wiwo iwA e na nnīli a j/au, [ o kOĒU t jJōf>o ? ai, -Ma iloko o keLktfb! w»»h h <i jwa<;aa ionū o na a b)n tsft u>*-A 1 kftp&i& ai ftb&6& hioi, V»i 01elf'j uh ' Ewalo.^ (AU Thk m '\htbhn p, A )\ )<<-] <• La-' l %», ki'% h* / u & kor nt ta*m * tK ni ui*« ' pr/|f<%n 'A'h nshl Yh *h', h* k p'ttū- ' ju, • teden« r, nn' mi» i**l V». •> MW- fcl » lifV ' *»*/,, e r ,h* + W«» i/« tf-, fi, !l>. < pa *a* a* *'.*&»• Vs tl-, K'aiU » uW n»r" fWV-r W Ir* v;«ii , ». ol*Vf ' ?f * ** V«'« | ! ! :